Ο κεραυνός: ένα ηλεκτροστατικό φαινόμενο.

Κατά την διάρκεια μιας καταιγίδας , παράγονται βίαια φωτεινά φαινόμενα . Το φαινόμενο αυτό στην καθομιλουμένη  ονομάζεται κεραυνός και εξηγείται από την φυσική ως ηλεκτροστατικό φαινόμενο, καθώς παράγεται από στατικά ηλεκτρικά φορτία.Κατά τη διάρκεια μίας καταιγίδας τα νέφη εμφανίζουν ηλεκτρικά φορτία με το κάτω μέρος τους φορτισμένο συνήθως αρνητικά και το επάνω θετικά. Το αρνητικό φορτίο που βρίσκεται στη βάση του νέφους δημιουργεί με επαγωγή θετικά φορτία στην επιφάνεια της Γης. Επομένως, εμφανίζεται ένα ηλεκτρικό πεδίο μεταξύ νέφους-Γης. Ο ατμοσφαιρικός αέρας είναι ένας μονωτής (διηλεκτρικό) που εμποδίζει την κίνηση του ηλεκτρικού φορτίου. Εάν όμως η ένταση του πεδίου μεταξύ νέφους-Γης αποκτήσει μεγάλη τιμή ο ατμοσφαιρικός αέρας γίνεται αγώγιμος για μερικά ms με αποτέλεσμα τα ηλεκτρόνια που βρίσκονται στη βάση του νέφους να τον διαπερνούν, και να δημιουργείται ηλεκτρική εκκένωση. Τα ηλεκτρόνια σχηματίζουν μία σφήνα, που ονομάζεται “οδηγός”, και η οποία ακολουθώντας στρεβλή τροχιά κατευθύνεται προς τη γη, δημιουργώντας ισχυρότατα πεδία. Τα ισχυρότατα αυτά πεδία που δημιουργούνται γίνονται αντιληπτά με τον θόρυβο και την λάμψη που προκαλείται.

Όμως όλα αυτά πώς εξηγούνται με όρους φυσικής; Με βάση την σχέση ορισμού της έντασης, το μέτρο της είναι:       E = Fq   ( 3 )μπορούμε να οδηγηθούμε σε μία «ειδική σχέση» η οποία ισχύει για το ηλεκτροστατικό πεδίο Coulomb.Το δοκιμαστικό φορτίο q δέχεται δύναμη Coulomb λόγω του φορτίου Q, η οποία σύμφωνα με τη σχέση (1) είναι:

F = k·|Q·q|r2

Επομένως λόγω της (3):

E(Σ) = k·|Q·q|r2|q| ⇒ E(Σ) = k·|Q|r2     (4)  όπου |Q| η απόλυτη τιμή του φορτίου που δημιουργεί το πεδίο και r η απόσταση μεταξύ του σημείου «Σ» και του φορτίου Q.

 

Leave a Reply