Η κειμενική συνοχή επιτυγχάνεται με τους εξής τρόπους:
- Χρηση διαρθρωτικών λέξεων ή φράσεων
- Επανάληψη
- Παράλειψη
- Χρήση ερωτοαπόκρισης
- Χρήση μεταβατικής παραγράφου (σε μεγαλύτερα κείμενα)
Η επανάληψη μπορεί να έχει διάφορες μορφές:
- Επανάληψη συγκεκριμένης λέξης.
- Μέσω χρήσης συνωνύμου
- Μέσω χρήσης ομορρίζου
- Μέσω χρήσης (επαναληπτικής, αναφορικής, δεικτικής κ.ά.) αντωνυμίας
Κατηγορίες διαρθρωτικών λέξεων / φράσεων
| 1. Γενίκευση | γενικά, γενικότερα, ευρύτερα, εν γένει, τις περισσότερες φορές
|
| 2. Προσθήκη
(πρόσθεση, συμπλήρωση) |
επιπλέον, επίσης, ακόμα, επιπροσθέτως, παράλληλα, εξάλλου,
ας σημειωθεί ακόμη ότι, δεν πρέπει να λησμονούμε ακόμη ότι, θα αποτελούσε παράλειψη αν... Αφενός …αφετέρου, Παράλληλα… Χρειάζεται επίσης να σημειωθεί…, Όχι μόνο… αλλά και… |
| 3. Αντίθεση | ωστόσο, αντίθετα, εντούτοις, παρόλο που, αντίστροφα, απεναντίας,
μολαταύτα, άλλωστε, ακόμα και αν, μολονότι, παρ΄ όλα αυτά, σε αντίθεση μ΄ αυτό, Δε συμβαίνει όμως το ίδιο |
| 4. Επεξήγηση
|
με άλλα λόγια, ειδικότερα, αυτό σημαίνει ότι, δηλαδή, συγκεκριμένα,
σαφέστερα, μια διευκρίνιση στο σημείο αυτό είναι απαραίτητη, |
| 5. Συμπέρασμα - | επομένως, συνεπώς, συμπερασματικά, άρα, επιλογικά, κατά συνέπεια,
όπως προκύπτει, ανακεφαλαιώνοντας, γι΄ αυτό το λόγο, συγκεφαλαιωτικά, λοιπόν, τελικά, ως συμπέρασμα, έτσι, συνακόλουθο όλων αυτών, αυτό έχει ως αποτέλεσμα, για τους παραπάνω λόγους |
| 6. Προϋπόθεση | εκτός εάν, σε περίπτωση που, με την προϋπόθεση,
με δεδομένο το, με τον όρο, με τη δέσμευση, φτάνει να... |
| 7. Έμφαση | πράγματι, ιδιαίτερα, ξεχωριστά, αξίζει να τονιστεί, ιδιαίτερα σημαντικό θεωρείται, εκείνο που προέχει, είναι αξιοπρόσεκτο ότι, προπάντων,
ειδικά, περισσότερο, το κυριότερο όμως είναι, αναντίρρητα, είναι σαφές, είναι γεγονός, οπωσδήποτε, βέβαια, φυσικά |
| 8. Διάζευξη | ή - ή, είτε - είτε, ούτε – ούτε
|
| 9. Αιτιολόγηση | διότι, γιατί, επειδή, εξαιτίας, γι’ αυτό το λόγο, αυτό οφείλεται...,
ένας λόγος...
|
| 10. χρονική σχέση | ταυτόχρονα, συγχρόνως, προηγουμένως, ύστερα,
|
| 11. τοπική σχέση | εδώ, εκεί, κοντά, μακριά, στο σημείο αυτό, μέσα έξω |
| 12. σχέση αναλογίας | έτσι όπως, παρομοίως, ανάλογως |