ΖΕΙΜΠΕΚΙΚΟ
Η λέξη Ζεϊμπέκικος προέρχεται κατά το πρώτο συνθετικό από το θεό Δία ( Ζευ ) και κατά το δεύτερο από τη λέξη “μπέκος ή βέκος” που σημαίνει άρτος κατά τον Ηρόδοτο. Κατά κάποιους άλλους από την αρχαία θρακική λέξη “μπούκο”, που προερχόμενη από τη φρυγική λέξη “βέκος”, σημαίνει “βούκα=μπουκιά”. Αυτή μαζί με πρώτο συνθετικό, την κλητική του Διός “Ζευ”, παράγει τη λέξη “Ζειμπέκηδες”. Οι Ζειμπέκηδες ήταν Έλληνες Θρακιώτες, που ακολούθησαν το Μ.Αλέξανδρο στην εκστρατεία του στα βάθη της Ασίας. Τους ονόμασαν “ζειμπέκια” , δηλαδή ζωέμπορους και μακελάρηδες, γιατί έσφαζαν ζώα και τα πουλούσαν. Στο πέρασμα των χρόνων θέλησαν να απαθανατίσουν τον ηρωισμό τους και να διατηρήσουν τις παραδόσεις και έτσι δημιούργησαν αυτόν το χορό, το Ζεϊμπέκικο, τον οποίο χόρευαν με σπαθιά στα χέρια και ενίοτε στο στόμα. Η αρχική μορφή αυτού του χορού ήταν ο Πυρρίχιος, πολεμικός χορός και αυτός, τον οποίο θεωρούσαν σαν ένα είδος πολεμικής προπόνησης και τον μάθαιναν από μικρά παιδιά. Ο Ζεϊμπέκικος αντικατοπτρίζει την ήττα στη μάχη και χορεύεται προς τιμήν των νεκρών πολεμιστών. Αυτό υποδηλώνει άλλωστε και η κυκλική του κίνηση αλλά και το βαρύ συναίσθημα που αποπνέει. Σήμερα τον χορεύουμε σε διάφορες μελωδίες, οι οποίες ποικίλουν ανάλογα με το θεματικό τους περιεχόμενο. Σε κάθε περίπτωση, συνεχίζει να είναι το κυρίαρχο στοιχείο της διασκέδασής μας!
ΧΑΣΑΠΙΚΟ
Είναι χορός και τύπος τραγουδιών των Ελλήνων από τη Μακεδονία και την Κωνσταντινούπολη. Οι ρίζες του ανάγονται στη βυζαντινή περίοδο, όταν αποτελούσε χορευτική μίμηση μάχης με σπαθιά από τη συντεχνία των Ελλήνων χασάπηδων στη Μακεδονία και την Κωνσταντινούπολη. Μορφές του χορού αυτού ήταν γνωστές από παλαιότερα χρόνια σε αρκετά μέρη του Ελληνικού ή Ελληνόφωνου Χριστιανικού χώρου, περισσότερο όμως στην Κωνσταντινούπολη και την ευρύτερη περιοχή της. Παλαιότερα για να χορέψει κάποιος χασάπικο έπρεπε να φοράει τραγιάσκα με σηκωμένο γείσο, κάνοντας το ίδιο βήμα σαν να είναι όλοι ένα σώμα. Το χασάπικο αποτέλεσε βάση για το Συρτάκι και στο εξωτερικό θεωρείται ο αντιπροσωπευτικότερος ελληνικός χορός. Σήμερα απαντάται σε 4 μορφές : χασάπικο, χασαποσέρβικο, χασάπικο βαρύ/αργό και “πολίτικο/ταταυλιανό”.
ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΙ
ΚΑΛΑΜΑΤΙΑΝΟ
Είναι ένας ελληνικός παραδοσιακός χορός που ανήκει στο είδος χορού συρτός. Στη βασική του μορφή έχει δώδεκα βήματα, από τα οποία τα επτά πρώτα είναι εμπρός και τα υπόλοιπα πέντε επί τόπου. Ο ευχάριστος ρυθμός του και τα απλά βήματά του τον καθιέρωσαν σαν τον δημοφιλέστερο Ελληνικό χορό. Χορεύεται σε όλη την Ελλάδα από άνδρες και γυναίκες.
ΤΣΑΜΙΚΟ
Ο Τσάμικος είναι παραδοσιακός ελληνικός χορός. Παλιότερα το τσάμικο χορευόταν μόνο από άνδρες αλλά στη σύγχρονη εποχή παίρνουν μέρος και γυναίκες. Η ετυμολογία της λέξης προέρχεται από τη λέξη τσάμης, που σημαίνει “ψηλός”, και αναφέρεται μεταφορικά στο λεβέντικο ανάστημα που κατά παράδοση διαθέτουν οι χορευτές, αφού “τσάμι” λέγεται το έλατο ή πεύκο σε ορισμένες περιοχές. Κατά άλλη εκδοχή η ονομασία προέρχεται από την Τσαμουριά, περιοχή της Θεσπρωτίας στην Ήπειρο. Ονομάζεται επίσης Κλέφτικος, καθώς χορευόταν από τους κλέφτες στην εποχή της Τουρκοκρατίας.
Διδάσκονται επίσης οι: Συρτός στα 2 και στα 3, Ζαγορίσιος, Ζωναράδικος, Μπαϊντούσκα, Απτάλικος, Λεβέντικος.
ΝΗΣΙΩΤΙΚΟ
ΙΚΑΡΙΩΤΙΚΟ
Ο Ικαριώτικος όπως φανερώνεται και από την ονομασία του προέρχεται από την Ικαρία, αλλά χορεύεται πολύ και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας, τόσο από γυναίκες όσο και από άνδρες. Αν και παλαιότερα χορευόταν με τα χέρια σταυρωτά, σήμερα χορεύεται με κράτημα από τους ώμους και έχει εννέα βασικά βήματα!
ΚΡΗΤΙΚΟ
Οι χοροί είναι ουσιώδες πολιτιστικό χαρακτηριστικό της Κρήτης. Από τους 25 παραδοσιακούς χορούς που έχουν καταγραφεί σήμερα, οι περισσότερο διαδεδομένοι περιορίζονται σε πέντε: τον Πεντοζάλη, το Χανιώτικο (Συρτό), τη Σούστα, το Μαλεβιζιώτη (Καστρινό Πηδηχτό) και το Σιγανό. Οι γρήγοροι χοροί της Κρήτης Πεντοζάλης, Σούστα, Μαλεβιζιώτης ή Καστρινός, οι Πηδηχτοί έχουν μουσικοί υπόκρουση με προέλευση από τους αρχαίους πυρρίχιους χορούς που αποτελούσαν πολεμικά γυμνάσια. Πιο αναλυτικά…
Ο Μαλεβιζιώτης πήρε το όνομά του από την επαρχία του Μαλεβυζίου όπου και διαμόρφωσε την τελική του μορφή. Είναι ο πιο αρρενωπός, ο πιο γρήγορος και εντυπωσιακός χορός της Κρήτης. Χορεύεται από άντρες και γυναίκες,αρχικά , στη φορά του κύκλου και μετά σε ευθεία. Τα βασικά βήματα του χορού είναι δεκαέξι (οχτώ μπροστά και οχτώ πίσω). Το χορό μπορεί να “σύρει” ο οποιοσδήποτε από τους χορευτές, αποσπώμενος του κύκλου και πιάνοντας μπροστά. Η χορευτική δομή του, επιτρέπει στον πρωτοχορευτή την ανάπτυξη αυτοσχεδιασμών, να παραλλάξει δηλαδή το βήμα του, με επιδέξια πηδήματα, με καθίσματα, με πολλαπλά χτυπήματα των χεριών στα πόδια(τσαλίμια), με χτυπήματα των ποδιών στο έδαφος, με παύσεις, στροφές στον αέρα(όρσες), κ.λ.π.
Ο Πεντοζάλης ή Πεντοζάλι, χορεύεται από άνδρες και γυναίκες.Ονομάστηκε πεντοζάλι γιατί συμβολίζει τον πέμπτο ζάλο (δηλαδή βήμα), δηλαδή η θεωρούμενη πέμπτη κατά σειρά ελπίδα των Κρητικών για απελευθέρωση της Κρήτης από τους Τούρκους και όχι γιατί έχει πέντε βήματα όπως λανθασμένα έχουν πει αρκετοί. Είναι καθαρά πολεμικός χορός και διαδηλώνει τον ξεσηκωμό, τη λεβεντιά, τον ηρωισμό και την ελπίδα.
Διδάσκονται επίσης οι: Συρτός νησιώτικο, Μπάλος,Βλάχα Νάξου, Τσιριγώτικος, Πηδηχτός Ρόδου.
Κρητικοί : Συρτό Χανιώτη (ή Καστρινός), Σούστα.
Ποντιακοί : Κότσαρι, Τικ Διπλό.
