4.2.1 Οι συντελεστές παραγωγής
Ερώτηση: Τι είναι οι συντελεστές παραγωγής;
Τα στοιχεία που χρησιμοποιούνται στην παραγωγική διαδικασία, όπως φυσικοί πόροι, οικόπεδα, εργοστάσια, γραφεία, κτήρια, ανθρώπινη εργασία, μηχανήματα, εργαλεία, μεταφορικά μέσα κ.α.
Ερώτηση: Ποιοι είναι οι συντελεστές παραγωγής για τους Μαρξιστές (κομμουνιστές-σοσιαλιστές);
Οι συντελεστές παραγωγής, αυτοί που παράγουν πλούτο σε μια οικονομία, για ορισμένους, κυρίως τους μαρξιστές, είναι τρεις: το έδαφος (φυσικοί πόροι), το κεφάλαιο (μηχανήματα, κτήρια κτλ.) και η εργατική δύναμη (ικανότητα του ανθρώπου προς εργασία, η οποία παράγει τα μηχανήματα κτλ.).
Ερώτηση: Ποιοι είναι οι συντελεστές παραγωγής για τους Φιλελεύθερους (που δέχονται ως ρυθμιστή της οικονομίας την αγορά);
Για κάποιους άλλους, κυρίως τους φιλελεύθερους, οι συντελεστές παραγωγής είναι τέσσερις. Στους προηγούμενους τρεις προσθέτουν και την επιχειρηματικότητα.
Ερώτηση: Ποια είναι η σπουδαιότητα των συντελεστών παραγωγής διαχρονικά; Δηλαδή ποιος συντελεστής είχε σπουδαιότητα σε κάθε ιστορική περίοδο;
Ιστορικά, κάθε συντελεστής παραγωγής είχε διαφορετική σπουδαιότητα. Από την αρχαιότητα μέχρι την βιομηχανική επανάσταση, το έδαφος και η εργασία είχαν τη μεγαλύτερη σημασία. Από την βιομηχανική επανάσταση μέχρι τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, το κεφάλαιο έχει τον πρώτο λόγο. Είναι η εποχή που το κεφάλαιο (capital = καπιταλισμός), με τη μορφή επιχειρήσεων εθνικών και πολυεθνικών, αυξάνεται και επεκτείνεται σε ολόκληρο τον κόσμο. Τις τελευταίες δεκαετίες, ο άνθρωπος (εργασία / επιχειρηματικότη- τα) αρχίζει να αποκτά ολοένα και μεγαλύτερη σημασία. Στον 21ο αιώνα, η γνώση είναι δύναμη. Ο ανταγωνισμός των επιχειρήσεων και των κρατών απαιτεί γνώση, δημιουργικότητα και καινοτομία.