Πολιτική σημαίνει
- αγώνας για να μετάσχουμε στηνεξουσία ή
- αγώνας για να επηρεάσουμε τη διανομή της εξουσίας, είτε μεταξύ
κρατών είτε μεταξύ ομάδων μέσα σε ένα κράτος» (Μαξ Βέμπερ)
- Κάθε πολίτης ασκεί πολιτική.
Πολιτική,
- η τέχνη της διακυβέρνησης.
- η τέχνη του εφικτού και όχι του επιθυμητού.
- η ενεργός συμμετοχή του πολίτη στα κοινά.
- η κοινή και συντονισμένη δράση ατόμων ή ομάδων με σκοπό την επιτυχία στόχων που αφορούν το κοινωνικό σύνολο.
- η επιλογή ενός μέσου / μέτρου για την επιτυχία ενός σκοπού / στόχου.
- ο αγώνας για την απόκτηση, την άσκηση και τηνκατανομή της εξουσίας.
- οτιδήποτε σχετίζεται με την οργάνωση και τη λειτουργία της εξουσίας και της κοινωνίας.
Θεμελειώδες πρόβλημα της πολιτικής
- περισσότερη ισότητα (δικαιοσύνη) ή
- περισσότερη αποτελεσματικότητα;
Η πολιτική υπηρετεί αξίες και το δημόσιο ή κοινό συμφέρον
- Ο άνθρωπος χωρίς αξίες είναι άγριο ον. Το ίδιο και η πολιτική, χωρίς αξίες είναι πανουργία.
Πολιτικές αξίες,
Η ελευθερία, η ισότητα, η δικαιοσύνη, ο νόμος, το μέτρο, ο διάλογος, αποτελούν βασικές η συμμετοχή, δηλαδή η «μετοχή» του πολίτη στα κοινά, τα αξιώματα, τις τιμές, τη διακυβέρνηση, την εξουσία, τις αποφάσεις.
Ουσία της αθηναϊκής δημοκρατίας
Έγκειται/βρίσκεται στη συμμετοχή των πολιτών στα κοινά, η οποία είναι δικαίωμα και υποχρέωση.
Όποιος δεν συμμετέχει στα κοινά θεωρείται ιδιώτης
(που σημαίνει στην αρχαία ελληνική γλώσσα, άχρηστος –βλ. και την αγγλική λέξη idiot που πήρε το νόημά της, αν και κάπως παραλλαγμένο, από την αρχαιοελληνική λέξη «ιδιώτης»).
Ο πολίτης στην αρχαία Αθήνα συμμετέχει
- στην Εκκλησία του Δήμου,
- τη βουλή,
- τη δικαιοσύνη, κ.ά. δημόσια αξιώματα.
Δοκιμασία άρχοντα / υποψήφιου σε δημόσιο αξίωμα
Προληπτικός έλεγχος,
- ότι σεβόταν τους θεούς και του γονείς,
- είχε εκπληρώσει τη στρατιωτική θητεία,
- πλήρωνε τους φόρους κτλ.
Έλεγχος καθημερινός από την Εκκλησία του Δήμου,
Στο τέλος κάθε χρόνου, έλεγχος από τη Βουλή.
Ειδικά όσοι άρχοντες διαχειρίζονταν δημόσιο χρήμα, στο τέλος της θητείας τους, έδιναν λόγο για τις δαπάνες στους λογιστές.
- Η πολιτική γεννήθηκε επειδή υπάρχουν περισσότερες επιλογές (λύσεις) για κάποιο πρόβλημα.
- Η πολιτική δίνει συγκεκριμένεςαπαντήσεις σε συγκεκριμένα ερωτήματα / προβλήματα.
Η «καλή» πολιτική απαιτεί:
- σαφή καθορισμό του σκοπού.
- εύρεση των πιο κατάλληλων μέσων-μέτρων που υλοποιούν τον σκοπό.
Σύγκρουση σκοπού και μέσου
Υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες σκοπός και μέσα συγκρούονται [ο σκοπός δεν αγιάζει τα μέσα]. Θυμήσου τον «Ρομπέν των δασών»
Πράττειν και Λέγειν
Επιπλέον, στην πολιτική δεν έχει τόσο μεγάλη σημασία το λέγειν
αλλά το πράττειν.
Προθέσεις και Αποτέλεσμα
Η πολιτική δεν κρίνεται από τις προθέσεις αλλά από το αποτέλεσμα.
Η πολιτική επιδιώκει το μέγιστο καλό
Η πολιτική δίνει λύσεις σε προβλήματα. Με τις λύσεις αυτές άλλοι ευνοούνται, άλλοι όχι. Ζητούμενο είναι να υπάρξει αυτή η πολιτική, που θα φέρει το
μέγιστο καλό στον μέγιστο αριθμό ανθρώπων.