English

1.4 Ο πολιτικός – Οι ιδιότητες του πολιτικού

Πολιτική

  • είναι διαχείριση καταστάσεων, και
  • δράση με όραμα και ιδανικά.

Αν π.χ. η Ελληνική Επανάσταση, η Γαλλική Επανάσταση, η Ρωσική Επανάσταση δεν κινητοποιούνταν από κάποιο ιδανικό όπως ισότητα, ελευθερία κτλ. και παρέμεναν στη σφαίρα του εφικτού, οι επαναστάσεις αυτές δεν θα είχαν γίνει.

Πολιτικός είναι αυτός που

  • ασκεί πολιτική εξουσία, σύμφωνα με την πολιτική τέχνη και επιστήμη.
  • γνωρίζει ότι η πολιτική είναι η τέχνη του εφικτού.

Πολιτικός οφείλει να

  • έχει την ικανότητα να πείθει, δηλ. να είναι ρήτορας.
  • έχει ήθος δηλ. να μην είναι πολιτικάντης δηλ. επιτήδειος/ικανός στο να εκμεταλλεύεται πολιτικές καταστάσεις για την εξυπηρέτηση του ατομικού του συμφέροντος.

Πολιτικός όταν είναι και ηγέτης έχει:

  • όραμα με προσήλωση στον στόχο, ικανότητα για προσαρμογή, πρωτοβουλία, ορθολογική σκέψη και λήψη αποφάσεων, δημιουργική σκέψη, ανάλυση και σύνθεση καταστάσεων, επίλυση προβλημάτων και συγκρούσεων, ικανότητα λεκτικής και εξωλεκτικής επικοινωνίας κτλ.
  • Ηθικά προσόντα π.χ. η υπευθυνότητα, η συνεργασία, η εντιμότητα, η κοινωνική ευαισθησία, και γενικά να πιστεύει σε πολιτικές αρετές (ελευθερία, δικαιοσύνη, αλληλεγγύη κτλ.).
  • Γνώσεις, γενικές και ειδικές για την πολιτική κατάσταση και τις πολιτικές εξελίξεις, τις διεθνείς σχέσεις και τους συσχετισμούς δυνάμεων, την υπάρχουσα οικονομική κατάσταση και τις προβλεπόμενες εξελίξεις, αλλά και γνώσεις για διάφορους τομείς και κλάδους της οικονομίας κτλ.

Γενικά, ο ηγέτης έχει την ικανότητα να συνθέτει διαφορετικές απόψεις και ιδέες, να έχει σφαιρική και συνολική αντίληψη του κόσμου, να εμπνέει τους πολίτες και, επιπλέον, να μετουσιώνει όσα υπόσχεται και δηλώνει σε έργα.

Πολιτικός λόγος και ο αντίλογος

  • είναι χαρακτηριστικό της δημοκρατίας.
  • Η ενημέρωση του πολίτη για τις θέσεις και τα προγράμματα των υποψηφίων και των κομμάτων είναι απαραίτητη, ώστε να αποφασίσει έχοντας τη σχετική ενημέρωση.
    Χαρακτηριστικά ενός ποιοτικού πολιτικού λόγου, μεταξύ άλλων, θεωρούνται η σαφήνεια και η λιτότητα, η ορθολογική σκέψη, η πειθώ με επιχειρήματα, η πολιτισμένη αντιπαράθεση κτλ.

Τι έχει ειπωθεί για την πολιτική και τον πολιτικό

Βέμπερ,

με δυο τρόπους ο πολιτικός συνδέεται με την πολιτική

  • Ο πολιτικός ζει από την πολιτική
  • Ο πολιτικός ζει για την πολιτική

Πλάτων,

  • πρέπει να κυβερνούν οι άριστοι, οι ειδικοί, όπως σε όλες τις τέχνες,
  • η άγνοια και η ανεπάρκεια των πολιτικών είναι μεγάλη πληγή της δημοκρατίας.

Όμως: Η παραπάνω άποψη καταργεί την ουσία της άμεσης δημοκρατίας της αρχαίας Αθήνας. Θεωρεί ότι δεν είναι όλοι οι πολίτες ικανοί να κυβερνήσουν αλλά μόνο οι άριστοι.

Αριστοτέλης,

όποιος πρόκειται να αναλάβει δημόσια αξιώματα (βουλευτής, στρατηγός, δικαστής κ.ά.)  πρέπει να έχει αρετές και προσόντα:

  • Να αγαπάει την πόλη, την πολιτική, το πολίτευμα, τους πολίτες.
  • Να είναι δίκαιος, ενάρετος, μετριοπαθής, συνετός.
  • Να γνωρίζει ποιοι νόμοι σώζουν και φθείρουν το πολίτευμα.
  • Να είναι ικανός να εκτελεί έργα.
  • Να επιλέγει εφικτούς σκοπούς και θεμιτά μέσα για να τους
    πραγματοποιήσει.

Αγάθωνας (Αγάθων, ποιητή 5ου π.Χ. αιώνα),

ο πολιτικός δεν πρέπει να λησμονεί (να ξεχνάει στη μέθη της εξουσίας) τρία πράγματα:

  • ότι κυβερνά ανθρώπους,
  • ότι κυβερνά σύμφωνα με τους νόμους,
  • ότι δεν θα κυβερνά για πάντα.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Για το όραμα

ο Κολοκοτρώνης παρατηρούσε για την ελληνική επανάσταση του 1821:
«Ο κόσμος μάς έλεγε τρελλούς. Ημείς, αν δεν είμεθα τρελλοί, δεν
εκάναμε την επανάσταση, διατί ηθέλαμε συλλογισθεί πρώτον δια
πολεμοφόδια, καβαλλαρία μας, πυροβολικό μας, πυροτοθήκες μας,
τα μαγαζιά μας, ηθέλαμε λογαριάσει τη δύναμη την εδική μας, την
τούρκικη δύναμη. Τώρα όπου ενικήσαμε, όπου ετελειώσαμε με καλό
τον πόλεμό μας, μακαριζόμεθα, επαινόμεθα. Αν δεν ευτυχούσαμε,
ηθέλαμε τρώγει κατάρες, αναθέματα». Πράγματι, αν οι αγωνιστές
του 1821 περιορίζονταν στο «εφικτό» δεν έπρεπε να είχαν ξεκινήσει
την επανάσταση.

Leave a Reply