English

ΕΝΑΣ ΣΥΝΤΟΜΟΣ ΚΑΙ ΠΡΑΚΤΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΤΡΟΠΟ ΑΠΑΝΤΗΣΗΣ ΣΤΙΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Β1 , Β2 , Β3 ΚΑΙ Γ ΤΟΥ ΚΡΙΤΗΡΙΟΥ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΗΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΤΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ

1.Ερώτηση  κλειστού τύπου  , επιβεβαίωσης ή διάψευσης μιας πρότασης με βάση το  περιεχόμενο  του/των  κειμένων αναφοράς  και  τεκμηρίωση  της απάντησης  με  αναφορά  σχετικού  χωρίου

  • Προσέχω την επιλογή   του χωρίου το οποίο θα τεκμηριώσει  την απάντησή  μου .  Δεν   αναφέρω   ολόκληρη  την παράγραφο ή  την περίοδο    , αλλά   επακριβώς  τη φράση   εκείνη που   ανταποκρίνεται  στο ζητούμενο   (χωρίς , ωστόσο , να αποκλείεται  και η ανάγκη να  αναφερθεί  ,μερικές  φορές , ολόκληρη  παράγραφος   -ιδίως αν είναι  μικρή-  ή   περίοδος)

2.Ερώτηση  που  απαιτεί  τη σύγκριση  χωρίων  ή μερών   κειμένου  ή και ολόκληρων κειμένων

  • Προσέχω ποιο   είναι  το κριτήριο  της σύγκρισης ( εφόσον  φυσικά  ζητείται  από την άσκηση )    :  το ύφος , οι γλωσσικές επιλογές , το  επικοινωνιακό αποτέλεσμα , η πρόθεση , το περιεχόμενο   κλπ
  • Από τη σύγκριση  μπορεί να  προκύπτει  ομοιότητα ,  διαφορά  ή  και τα δύο
  • Δομικά η απάντησή  μου  μπορεί να   έχει  την ακόλουθη  μορφή  :
  • Σύγκριση σημείο προς σημείο : οπότε επιλέγω  τρεις –τέσσερις άξονες σύγκρισης  (π.χ.  αν ζητείται  σύγκριση  ως προς τις  εκφραστικές    επιλογές  :  είδος  λεξιλογίου , ρηματικό πρόσωπο  , εγκλίσεις , είδος σύνταξης  κλπ )  και τεκμηριώνω  την απάντησή  μου με αναφορές   σε  λέξεις –φράσεις  των   συγκρινόμενων   χωρίων /κειμένων
  • Σύγκριση με  αναφορά  πρώτα   στα   χαρακτηριστικά   του   πρώτου    αποσπάσματος  (α ΄παράγραφος )    και  έπειτα   στα  αντίστοιχα  του  δεύτερου ( β΄παράγραφος )  . Σε  μία  τρίτη  παράγραφο κάνουμε μία σύνθεση  και  καταλήγουμε σε συμπεράσματα . Δεν  ξεχνάμε  να  τεκμηριώνουμε  όσα  γράφουμε   με   ενδεικτικές  αναφορές  στα  κείμενα

 

3.Ερώτηση   κατανόησης   που απαιτεί  τον εντοπισμό  βασικών ιδεών /πληροφοριών    του  κειμένου  αναφοράς

  • Διαβάζουμε προσεκτικά    το  κείμενο  , ώστε να το κατανοήσουμε πλήρως
  • Ξεκαθαρίζουμε τι ακριβώς  ζητά  η ερώτηση  , διαβάζοντάς την δύο ή και τρεις φορές
  • Εντοπίζουμε και  υπογραμμίζουμε   τα  σχετικά    σημεία  στο  κείμενο
  • Αρχίζουμε έπειτα τη διαδικασία της σύνθεσης   :  γράφουμε έναν μικρό  πρόλογο  2-3   σειρών , στον οποίο αναδιατυπώνουμε  το   ζητούμενο. Αναφέρουμε  έπειτα   τις   ιδέες –πληροφορίες  , χωρίς  να  αντιγράφουμε  τη φρασεολογία   του  κειμένου αναφοράς.  Φροντίζουμε  ώστε  η απάντησή  μας  να  έχει  συνοχή  και αλληλουχία  και να είναι άρτια από εκφραστική και συντακτική άποψη . Κλείνουμε με έναν μικρό επίλογο

 

  1. Ερώτηση που απαιτεί τον εντοπισμό  του θέματος  και  της θέσης /οπτικής  γωνίας  του  συγγραφέα
  • Εδώ πρέπει να έχουμε  υπόψη μας  ότι  το θέμα του κειμένου και η θέση του συγγραφέα  είναι δύο διαφορετικά  πράγματα : Το  θέμα   είναι  κάτι  γενικότερο  και  αποτελεί  μία αντικειμενική πραγματικότητα    (π.χ.   θανατική  ποινή  )   , ενώ  η θέση  είναι  ο τρόπος  με τον οποίο   τοποθετείται  ο συγγραφέας  πάνω  στο θέμα   ( π.χ.  θετικά  ή αρνητικά ) ή  ο τρόπος  με τον οποίο  το  εξετάζει  ( π.χ.  από   νομική   σκοπιά  )
  • Στην απάντησή μας  σχολιάζουμε  πρώτα  το  θέμα  , δίνοντας  το ευρύτερο  πλαίσιο μέσα  στο οποίο κινείται το κείμενο  , και έπειτα  τη  θέση  του  συγγραφέα
  • ΩΣ ΠΡΟΣ  ΤΗ  ΘΕΣΗ   :   Την  προσδιορίζουμε    , αρχικά , με γενικότερους  χαρακτηρισμούς  ( π.χ.    επικριτική  , επιδοκιμαστική  κλπ )   και έπειτα   εντοπίζουμε   τα στοιχεία  από τα  οποία  επιβεβαιώνονται οι  χαρακτηρισμοί  μας   . Τα  στοιχεία  αυτά  μπορεί να είναι   :
  • Η χρήση επιθέτων ή επιρρημάτων
  • Τα σημεία στίξης
  • Παρενθετικά σχόλια
  • Τα ρηματικά πρόσωπα
  • Οι εγκλίσεις
  • Ολόκληρα χωρία  όπου   ο συγγραφέας  σχολιάζει   το θέμα
  • Εκφραστικά μέσα ,όπως η ειρωνεία , η υπερβολή   κλπ

5.Ερώτηση  που αφορά  στον χαρακτηρισμό  του ύφους  : Η  απάντησή  μας  μπορεί  να  περιλαμβάνει   περισσότερους από έναν  χαρακτηρισμούς  ( εκτός  αν η ερώτηση θέτει περιορισμούς  )  , καθώς μπορούμε  να  εξετάσουμε  το ύφος  ενός  κειμένου  με  βάση  : τα εκφραστικά μέσα , τον σκοπό  ή  την ψυχική διάθεση  του συγγραφέα . Μετά τον γενικό  χαρακτηρισμό  , ακολουθεί  η τεκμηρίωση  της απάντησής  μας  με  αναφορά   ενδεικτικών   στοιχείων ή σημείων  :  π.χ. συναισθηματικά φορτισμένων φράσεων ή σημείων στίξης  , που αποκαλύπτουν  την κυρίαρχη  ψυχική  διάθεση  του  συγγραφέα  , ρηματικών προσώπων ,  ειδικού  λεξιλογίου  κλπ

  1. Ερώτηση μετασχηματισμού του    ύφους    σε ένα  απόσπασμα  :  Σε  αυτή την περίπτωση  προσέχουμε τις  γλωσσικές επιλογές  και  τον κυρίαρχο τόνο  του αποσπάσματος  και   επιφέρουμε   τις σχετικές  αλλαγές με  βάση αυτό  που   ζητά  η ερώτηση  : π.χ.   για  να μετατρέψουμε  το  δραματικό  ύφος   σε  συναισθηματικά  ουδέτερο :  αντικαθιστούμε  τις συναισθηματικά  φορτισμένες λέξεις και φράσεις  με άλλες  οι οποίες   χαρακτηρίζονται  από μεγαλύτερο βαθμό  αντικειμενικότητας  ή  αλλάζουμε  το ρηματικό πρόσωπο  ή   απαλείφουμε κάποια σημεία στίξης

7.Ερώτηση   ανάπτυξης  μίας  φράσης   του  κειμένου :    Χρησιμοποιούμε  τη φράση  αυτή  ως   θεματική πρόταση αναδιατυπώνοντάς  την και  αναπτύσσουμε  το περιεχόμενό  της  , ακολουθώντας  έναν  συγκεκριμένο τρόπο ανάπτυξης , ο  οποίος συνήθως  είναι  η αιτιολόγηση  ή  το  αίτιο-αποτελέσματα .  Φροντίζουμε  ώστε  να  αποφεύγουμε   το αναμάσημα  του περιεχομένου  της  φράσης  αλλά  και την απόκλιση  από  το  περιεχόμενό  της . Αξιοποιούμε  την επίκληση  στη λογική  και συγκεκριμένα   τη χρήση  επιχειρημάτων . Καλό  είναι επίσης να αποφεύγουμε  την  αναφορά   απλοϊκών  παραδειγμάτων.

  1. Ερώτηση σχολιασμού του περιεχομένου  μιας  φράσης , με αποτύπωση   της συμφωνίας  ή της διαφωνίας  μας   :  Σε αυτή  την περίπτωση  μπορούμε να ακολουθήσουμε  την εξής   δομή  :  αρχικά , ερμηνεύουμε  σύντομα  το  νόημα  της  φράσης  που μας δίνεται και  έπειτα εκφράζουμε   τη συμφωνία  ή τη διαφωνία  μας , υποστηρίζοντάς  την    με  τρία –τέσσερα  επιχειρήματα  . Καλό είναι  να διακρίνεται  καθαρά  η  τοποθέτησή  μας  , χωρίς αυτό να σημαίνει  ότι   πρέπει να συμφωνήσουμε ή  διαφωνήσουμε  απόλυτα  με  αυτό  που λέει ο συγγραφέας . Με τον ίδιο τρόπο λειτουργούμε  και  όταν πρέπει  να  λάβουμε  θέση   συνολικά  απέναντι   στην  οπτική  γωνία  από την οποία εξετάζει   το θέμα  ο  συγγραφέας
  2. Ερώτηση που αφορά στον εντοπισμό  της πρόθεσης  του συγγραφέα  : Καταρχάς  , η πρόθεση  ενός συγγραφέα  είναι  μία πολυσήμαντη έννοια   . Μπορεί να περιλαμβάνει  :  την εξήγηση ενός φαινομένου , την απλή ενημέρωση , την ευαισθητοποίηση , την καταγγελία , την  επιδοκιμασία  , την έκφραση  προσωπικών συναισθημάτων , την κινητοποίηση  των αρμόδιων  αρχών κλπ . Εντοπίζουμε  , λοιπόν ,   γενικότερα  τον σκοπό   και στη συνέχεια  τεκμηριώνουμε  με  λέξεις-φράσεις  του κειμένου  την ύπαρξη αυτού του  σκοπού , σχολιάζοντας  τις επιλογές  μας
  3. Ερώτηση αναγνώρισης κειμενικού  είδους   ή κειμενικού τύπου  :   Η έννοια  «κειμενικό είδος»  διαφέρει  από εκείνη του κειμενικού τύπου . Ως κειμενικά είδη θεωρούνται  : η  περιγραφή , η αφήγηση , η εξήγηση , οι οδηγίες  και  η επιχειρηματολογία . Κειμενικοί τύποι  είναι το άρθρο , το δοκίμιο , η επιστολή , η ομιλία , η συνέντευξη   κλπ . Πολλές  φορές  σε έναν κειμενικό τύπο  [π.χ.  δοκίμιο] γίνεται  χρήση  περισσότερων  κειμενικών   ειδών  [ π.χ.  περιγραφή  , επιχειρηματολογία  και  αφήγηση ] . Ανάλογα  με  τι ζητείται να  αναγνωρίσουμε  [ είδος ή τύπο]   , εντοπίζουμε   σχετικά στοιχεία  -   νοηματικά  , δομικά  , εκφραστικά  -  που   επιβεβαιώνουν  την απάντησή  μας.
  4. Ερώτηση για σχολιασμό πολυτροπικών κειμένων  :  Μπορούμε  να ακολουθήσουμε  στην απάντησή  μας   την τριμερή  δομή  :   αισθητική   -   λεξιλογική –ιδεολογική  προσέγγιση  του  κειμένου  , δίνοντας   φυσικά μεγαλύτερη έμφαση και έκταση   στην  ιδεολογική ( αφού συνήθως  η ερώτηση  αφορά στο  μήνυμα που θέλει να μεταφέρει ο  δημιουργός  του ) . Στην  περίπτωση   πινάκων με στατιστικά στοιχεία  , παρατηρούμε  τα δεδομένα , συγκρίνουμε   και  καταλήγουμε  σε  κάποιες διαπιστώσεις  , με  οδηγό  το ερώτημα  που τίθεται

12.Ερώτηση   που αφορά  στην τροπικότητα του κειμένου  :  Μπορεί να ζητηθεί άσκηση  αναγνώρισης  ή     μετασχηματισμού  από το ένα είδος  ( ή και βαθμό)  τροπικότητας  στο άλλο . Μπορεί , όμως , να ζητηθεί  και  αιτιολόγηση  της επιλογής  του συγκεκριμένου είδους  τροπικότητας . Ως προς το τελευταίο , πρέπει να έχουμε υπόψη μας  ότι  :  α]με την επιστημική  τροπικότητα  εκφράζεται  κάτι  το  οποίο   είναι  περισσότερο ή λιγότερο  βέβαιο  και δεδομένο . Σε αυτή  την περίπτωση , ο συγγραφέας   θέλει  να  αποτυπώσει  μία κατάσταση , ξεκινώντας  από την εικασία  και καταλήγοντας  στη βεβαιότητα   β] με  τη δεοντική τροπικότητα   εκφράζεται  κάτι  το  οποίο    είναι  επιθυμητό  ή  αναγκαίο να γίνει , στοχεύοντας  στην κινητοποίηση   του  αναγνωστικού  κοινού   . Ο συγγραφέας  ξεκινά από την επιθυμία  και    καταλήγει  στην αναγκαιότητα

  1. Ερώτηση που ζητά , εκτός των άλλων ,  παραδείγματα  που  επιβεβαιώνουν την ύπαρξη ενός φαινομένου  : Προσέχουμε  ώστε τα παραδείγματα  να είναι  χαρακτηριστικά , να μην επιδέχονται αμφισβήτηση  και  να  υποστηρίζουν  σωστά   το προς παρατήρηση  φαινόμενο

14.Ερώτηση   που ζητά την  ανασκευή  ενός  επιχειρήματος  : Μπορούμε  να ακολουθήσουμε την εξής  δομή  :  α]παρουσιάζουμε σύντομα  την προς  ανασκευή  θέση   β] Εκφράζουμε  τον  σεβασμό  μας   απέναντι  σε αυτή  ή στο πρόσωπο που την εκφέρει  γ]παρουσιάζουμε τα   αντεπιχειρήματά μας  συνολικά  ή  παίρνουμε  μία προς μία  τις  παραμέτρους   αυτής  της άποψης  και  τις  ανασκευάζουμε . Με  τον ίδιο τρόπο μπορούμε να εργαστούμε  και όταν  το θέμα  της έκθεσης  ζητά  κάτι  παρόμοιο

  1. 15. Ερώτηση που ζητά τον σχολιασμό  του τίτλου  ενός  κειμένου  :  Εξετάζουμε τον τίτλο  από  τις  εξής  πλευρές  :  α]τις   εκφραστικές  επιλογές  του συγγραφέα  :  λειτουργία  της γλώσσας  , είδος σύνταξης , λέξεις που λείπουν , ρηματικό πρόσωπο , εγκλίσεις , είδος λεξιλογίου , σημεία στίξης, λογοπαίγνια    β] το ύφος    γ] τη σχέση  με  το  περιεχόμενο του κειμένου   δ]την επικοινωνιακή  αποτελεσματικότητα
  2. Ερώτηση που αφορά στον τρόπο χρήσης   γραμματικοσυντακτικών  φαινομένων [ρηματικών προσώπων  , εγκλίσεων , ειδών σύνταξης  κλπ] :  Η  απάντησή  μας  δεν πρέπει να  βασίζεται  σε μία  αναφορά   τυποποιημένων    και γενικόλογων λειτουργιών  των παραπάνω φαινομένων , αλλά να συσχετίζεται με  το  περιεχόμενο , τη δομή   και  τους στόχους  του συγκεκριμένου κειμένου . Καλό  είναι επομένως  να αποφεύγονται  διατυπώσεις  του  τύπου  «το β΄ενικό πρόσωπο  προσδίδει  ζωντάνια , αμεσότητα και παραστατικότητα στο κείμενο»  και  να  επιλέγονται   εκείνες του  τύπου  « με το  β ενικό πρόσωπο  ο συγγραφέας   πλάθει έναν νοερό διάλογο με τον εαυτό  του , καλώντας  τον  να αναλογιστεί τις συνέπειες  της αδιαφορίας  για τον συνάνθρωπο»
  3. Ερώτηση που ζητά τον τρόπο τεκμηρίωσης μίας  θέσης  του συγγραφέα  :  Ο τρόπος  αυτός μπορεί να  σχετίζεται  με   επιχειρήματα ,   στατιστικά  στοιχεία , αναφορές  σε λεγόμενα  άλλων συγγραφέων ,  ιστορικές  αναδρομές  , προσωπικές  εμπειρίες  ,  γενικές  αλήθειες , συγκρίσεις  , κλπ  .  Εδώ  πρέπει να  επισημανθεί   ότι  δεν   είναι αναγκαίο  ο μαθητής  να κάνει χρήση  μεταγλωσσικών όρων [π.χ. επίκληση στη λογική  , στην αυθεντία  , τεκμήρια   κλπ]
  4. Ερώτηση ερμηνευτικού σχολίου: Τι πρέπει  να  προσέχω  και να αποφεύγω :  α]Το θέμα   που πραγματεύεται  ένας συγγραφέας   έχει  γενικότερο  χαρακτήρα . Αποτελεί  ουσιαστικά  το ερέθισμα , το κίνητρο  που τον ώθησε στη συγγραφή  του   κειμένου  β] Το θέμα  αυτό , ωστόσο , το αναδεικνύει  στο  κείμενό  του με τον δικό του ξεχωριστό  τρόπο και με τις  δικές του  υφολογικές  επιλογές  γ]Οπότε  ο μαθητής  πρέπει να εντοπίζει το θέμα  και  παράλληλα  να   καταγράφει  τον τρόπο με τον οποίο  το αντιμετωπίζει  ο   συγγραφέας  δ]Η σύντομη    ερμηνεία  του κειμένου  δεν ταυτίζεται  με  την  παράθεση του περιεχομένου  του ( αυτός  ο κίνδυνος  υπάρχει  πιο έντονος  στην περίπτωση των πεζών κειμένων )  αλλά  ούτε  και με  έναν  γενικόλογο σχολιασμό  του θέματος  , χωρίς να λαμβάνεται  υπόψη  το κείμενο . Δεν ξεχνάμε  ότι  η ερμηνεία  πρέπει να είναι  κειμενοκεντρική ε]  Οι κειμενικοί δείκτες  δεν πρέπει  απλώς να παρατίθενται  και να σχολιάζονται γενικόλογα . Κάθε  δείκτης  πρέπει  να  συσχετίζεται  με  το  θέμα και να καταδεικνύεται  πώς συμβάλλει  στην αισθητοποίησή  του  . Επομένως , πρέπει να γίνεται  προσεκτική επιλογή  των κατάλληλων  κειμενικών δεικτών  στ] Η προσωπική  τοποθέτηση του μαθητή πάνω στο θέμα  (εφόσον ζητείται)  αποτελεί   ισότιμο  ζητούμενο  και  για αυτό δεν πρέπει να περιορίζεται  σε  δύο –τρεις  σειρές  , χωρίς  όμως από την άλλη πλευρά  να  καταλαμβάνει  υπερβολικά μεγάλη έκταση .

 

 

 

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΜΕ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ : ΛΥΣΙΑΣ ΚΑΤΑ ΦΙΛΩΝΟΣ 15-17

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ  ΘΕΜΑΤΩΝ  ΚΑΙ  ΑΠΑΝΤΗΣΕΩΝ :ΤΣΙΑΧΡΗΣ  ΚΩΣΤΑΣ  

ΛΥΣΙΑΣ , ΚΑΤΑ ΦΙΛΩΝΟΣ    17-19

Στον λόγο αυτόν, που εκφωνείται κατά τη διαδικασία της δοκιμασίας του Φίλωνα, ο κατήγορος–βουλευτής προσπαθεί να αποδείξει ότι ο δοκιμαζόμενος είναι ανάξιος να αναλάβει το βουλευτικό αξίωμα.

[17] Οὗτος τοίνυν οὐχ ὅπως ὠφελήσει τὴν πόλιν ἐν τοιούτῳ καιρῷ καὶ τοιαύτῃ καταστάσει διενοήθη, ἀλλ’ ὅπως τι  κερδανεῖ ἀπὸ τῶν ὑμετέρων  συμφορῶν παρεσκευάσατο· ὁρμώμενος γὰρ ἐξ Ὠρωποῦ, τοτὲ μὲν αὐτὸς μόνος, τοτὲ δ’ ἑτέροις ἡγούμενος οἷς τὰ ὑμέτερα δυστυχήματα εὐτυχήματα ἐγεγόνει, [18] περιιὼν κατὰ τοὺς ἀγροὺς καὶ ἐντυγχάνων τῶν πολιτῶν τοῖς πρεσβυτάτοις, οἳ κατέμειναν ἐν τοῖς δήμοις ὀλίγα μὲν τῶν ἐπιτηδείων ἔχοντες, ἀναγκαῖα δέ, εὖνοι μὲν  ὄντες τῷ πλήθει, ἀδύνατοι δὲ ὑπὸ τῆς ἡλικίας βοηθεῖν, τούτους ἀφῃρεῖτο τὰ ὑπάρχοντα, περὶ πλείονος ποιούμενος αὐτὸς μικρὰ κερδαίνειν ἢ ἐκείνους μηδὲν ἀδικεῖν· οἳ νῦν αὐτὸν δι’ αὐτὸ τοῦτο οὐχ οἷοί τέ εἰσιν ἐπεξελθεῖν ἅπαντες, δι’ ὅπερ καὶ τότε ἀδύνατοι τῇ πόλει βοηθεῖν ἦσαν. [19] οὐ μέντοι τοῦτόν γε χρὴ διὰ τὴν ἐκείνων ἀδυναμίαν δὶς ὠφεληθῆναι, τότε τ’ ἀφελόμενον ἃ εἶχον, νῦν τε δοκιμασθέντα ὑφ’ ὑμῶν· ἀλλὰ κἂν ὁστισοῦν παραγένηται τῶν ἀδικηθέντων, μέγα αὐτὸ ἡγήσασθε εἶναι, καὶ τοῦτον ὑπερμισήσατε, ὅστις ἐτόλμησεν, οἷς ἕτεροι διδόναι παρ’ ἑαυτῶν τι προῃροῦντο διὰ τὴν ἀπορίαν οἰκτίραντες αὐτούς, τούτων ἀφαιρεῖσθαι τὰ ὑπάρχοντα. κάλει μοι τοὺς μάρτυρας.

ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ

  • Τοτέ μέν ….τοτέ δέ = άλλοτε  ….άλλοτε 
  • Περιέρχομαι =περιπλανώμαι
  • Περί πλείονος ποιοῦμαι =προτιμώ
  • ἐπεξέρχομαι =εκδικούμαι
  • δοκιμάζομαι =κρίνομαι ως ικανός για το βουλευτικό  αξίωμα

 

                                              ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ 

Α1. Να  μεταφραστεί  το απόσπασμα  «οὐ μέντοι τοῦτόν γε χρὴ …τὰ ὑπάρχοντα. κάλει μοι τοὺς μάρτυρας»

Α2.Γιατί   ο  Φίλωνας  δεν πρέπει να κριθεί  άξιος για το βουλευτικό αξίωμα , σύμφωνα με  τον ρήτορα   ;   Να λάβετε υπόψη σας το περιεχόμενο των παραγράφων   17-18

Β1. ἀλλὰ κἂν ὁστισοῦν παραγένηται τῶν ἀδικηθέντων, μέγα αὐτὸ ἡγήσασθε εἶναι, καὶ τοῦτον ὑπερμισήσατε, ὅστις ἐτόλμησεν, οἷς ἕτεροι διδόναι παρ’ ἑαυτῶν τι προῃροῦντο διὰ τὴν ἀπορίαν οἰκτίραντες αὐτούς, τούτων ἀφαιρεῖσθαι τὰ ὑπάρχοντα:  Στους ρηματικούς τύπους του αποσπάσματος  που ανήκουν  σε  συνηρημένα  ρήματα  να γράψετε  το  γ΄ πληθυντικό πρόσωπο της προστακτικής  ενεστώτα στην ίδια  φωνή

Β2. μάρτυρας,  εὐτυχήματα ,  πολιτῶν , πλήθει,  καταστάσει:  Να  γράψετε  την κλητική ενικού  και  τη δοτική  πληθυντικού των ουσιαστικών

Β3. οἳ κατέμειναν ἐν τοῖς δήμοις ὀλίγα μὲν τῶν ἐπιτηδείων ἔχοντες, ἀναγκαῖα δέ, εὖνοι μὲν ὄντες τῷ πλήθει, ἀδύνατοι δὲ ὑπὸ τῆς ἡλικίας βοηθεῖν, τούτους ἀφῃρεῖτο τὰ ὑπάρχοντα, περὶ πλείονος ποιούμενος αὐτὸς μικρὰ κερδαίνειν ἢ ἐκείνους μηδὲν ἀδικεῖν  :Να γράψετε  τα  παραθετικά  των  επιθέτων με τα έντονα στοιχεία  στον  τύπο που βρίσκονται

Γ1. ὅπως ὠφελήσει τὴν πόλιν ἐν τοιούτῳ καιρῷ καὶ τοιαύτῃ καταστάσει :Να  αναγνωρίσετε το είδος , τον  συντακτικό  ρόλο   και   τον  τρόπο  εισαγωγής  και εκφοράς  της δευτερεύουσας  πρότασης

Γ2. κάλει μοι τοὺς μάρτυρας :   Να  μεταφέρετε τη φράση στον πλάγιο λόγο με εξάρτηση «ὁ  ῥήτωρ  ἐκέλευσε ……»

Γ3. οὐ μέντοι τοῦτόν γε χρὴ διὰ τὴν ἐκείνων ἀδυναμίαν δὶς ὠφεληθῆναι : Να   αποδώσετε τη  φράση  με  ρηματικό  επίθετο  σε –τέος   ( προσωπική  σύνταξη )

 

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

Α1. Να  μεταφραστεί  το απόσπασμα  «οὐ μέντοι τοῦτόν γε χρὴ …τὰ ὑπάρχοντα. κάλει μοι τοὺς μάρτυρας»

Δεν πρέπει  όμως  αυτός  βέβαια εξαιτίας  της  αδυναμίας  εκείνων να  ωφεληθεί  διπλά , και  τότε όταν  τους  στερούσε   όσα  είχαν  και  τώρα που  τον περνάτε από δοκιμασία .Αλλά  ακόμη κι  αν κάποιος  από αυτούς που αδικήθηκαν  είναι παρών , αυτό να  το  θεωρήσετε  σημαντικό  , και  να αισθανθείτε μεγάλο μίσος  για αυτόν που τόλμησε   να αφαιρέσει  τα υπάρχοντα  αυτών που οι άλλοι  προτιμούσαν να τους προσφέρουν κάτι από τη δική  τους περιουσία  , επειδή  τους λυπούνταν για  τη φτώχεια τους

 

Α2.Γιατί   ο  Φίλωνας  δεν πρέπει να κριθεί  άξιος για το βουλευτικό αξίωμα , σύμφωνα με  τον ρήτορα   ;   Να λάβετε υπόψη σας το περιεχόμενο των παραγράφων   17-18

  • Ο Φίλωνας  δεν προσπάθησε  να  βοηθήσει  την πόλη του , ενώ αυτή  βρισκόταν  σε μία  κρίσιμη περίοδο  λόγω της επιβολής  του καθεστώτος των  Τριάκοντα  Τυράννων , αλλά  απεναντίας  θέλησε  να  επωφεληθεί  σε προσωπικό επίπεδο  από  τις συμφορές  των συμπολιτών  του . Συγκεκριμένα :
  • Εξορμούσε  από τον  Ωροπό  , άλλοτε  μόνος  του και άλλοτε  ως ηγέτης  κάποιων  αντιδημοκρατικών πολιτών και  καθώς περιπλανιόταν  στις αγροτικές περιοχές   , συναντούσε  κάποιους  ηλικιωμένους  , οι  οποίοι έμεναν  στους μικρούς δήμους   ,έχοντας   λίγα εφόδια  , απαραίτητα  ωστόσο για την επιβίωσή  τους.  Οι ηλικιωμένοι αυτοί ήταν μάλιστα φίλοι  του δημοκρατικού πολιτεύματος , αλλά αδυνατούσαν να  προσφέρουν τη βοήθειά τους  στον αγώνα  εναντίον  των Τριάκοντα  εξαιτίας  της μεγάλης  ηλικίας  τους  . Ο  Φίλωνας  , λοιπόν , τους άρπαζε  τα υπάρχοντά  τους , επιθυμώντας  να  αποκτήσει  έστω και αυτά τα ασήμαντα εφόδια , αδιαφορώντας  αν διέπραττε  αδικία  σε βάρος  τους

Β1. ἀλλὰ κἂν ὁστισοῦν παραγένηται τῶν ἀδικηθέντων, μέγα αὐτὸ ἡγήσασθε εἶναι, καὶ τοῦτον ὑπερμισήσατε, ὅστις ἐτόλμησεν, οἷς ἕτεροι διδόναι παρ’ ἑαυτῶν τι προῃροῦντο διὰ τὴν ἀπορίαν οἰκτίραντες αὐτούς, τούτων ἀφαιρεῖσθαι τὰ ὑπάρχοντα:  Στους ρηματικούς τύπους του αποσπάσματος  που ανήκουν  σε  συνηρημένα  ρήματα  να γράψετε  το  γ΄ πληθυντικό πρόσωπο της προστακτικής  ενεστώτα στην ίδια  φωνή

  • ἀδικηθέντων => ἀδικείσθων  ή   ἀδικείσθωσαν
  • ἡγήσασθε =>   ἡγείσθων  ἠ  ἡγείσθωσαν
  • ὑπερμισήσατε =>   ὑπερμισούντων  ή  ὑπερμισείτωσαν
  • ἐτόλμησεν =>  τολμώντων ή  τολμάτωσαν
  • προῃροῦντο=>  προαιρείσθων  ή προαιρείσθωσαν
  • ἀφαιρεῖσθαι =>  ἀφαιρείσθων  ή  ἀφαιρείσθωσαν

Β2. μάρτυρας,  εὐτυχήματα ,  πολιτῶν , πλήθει,  καταστάσει:  Να  γράψετε  την κλητική ενικού  και  τη δοτική  πληθυντικού των ουσιαστικών

  • μάρτυς ,  μάρτυσι
  • εὐτύχημα ,   εὐτυχήμασι
  • πολῖτα ,   πολίταις
  • πλῆθος , πλήθεσι
  • κατάστασι , καταστάσεσι

Β3. οἳ κατέμειναν ἐν τοῖς δήμοις ὀλίγα μὲν τῶν ἐπιτηδείων ἔχοντες, ἀναγκαῖα δέ, εὖνοι μὲν ὄντες τῷ πλήθει, ἀδύνατοι δὲ ὑπὸ τῆς ἡλικίας βοηθεῖν, τούτους ἀφῃρεῖτο τὰ ὑπάρχοντα, περὶ πλείονος ποιούμενος αὐτὸς μικρὰ κερδαίνειν ἢ ἐκείνους μηδὲν ἀδικεῖν  :Να γράψετε  τα  παραθετικά  των  επιθέτων με τα έντονα στοιχεία  στον  τύπο που βρίσκονται

  • ὀλίγα  =>  μείονα /μείω  ,  ὀλίγιστα
  • ἀναγκαῖα => ἀναγκαιότερα ,  ἀναγκαιότατα
  • εὖνοι =>  εὐνούστεροι , εὐνούστατοι
  • μικρά  =>   ἐλάττονα /ἐλάττω  , ἐλάχιστα

Γ1. ὅπως ὠφελήσει τὴν πόλιν ἐν τοιούτῳ καιρῷ καὶ τοιαύτῃ καταστάσει :Να  αναγνωρίσετε το είδος , τον  συντακτικό  ρόλο   και   τον  τρόπο  εισαγωγής  και εκφοράς  της δευτερεύουσας  πρότασης

Δευτερεύουσα  πλάγια ερωτηματική  , ονοματική , πρόταση  , μερικής άγνοιας  . Εισάγεται με  το αναφορικό επίρρημα  ὃπως , λειτουργεί  ως  αντικείμενο   στο ρήμα  διενοήθη  και   εκφέρεται  με οριστική , διότι δηλώνει κάτι  πραγματικό

Γ2. κάλει μοι τοὺς μάρτυρας :   Να  μεταφέρετε τη φράση στον πλάγιο λόγο με εξάρτηση «ὁ  ῥήτωρ  ἐκέλευσε ……»

ὁ  ῥήτωρ   ἐκέλευσε   τοῦτον  καλεῖν  οἷ τους μάρτυρας

Γ3. οὐ μέντοι τοῦτόν γε χρὴ διὰ τὴν ἐκείνων ἀδυναμίαν δὶς ὠφεληθῆναι : Να   αποδώσετε τη  φράση  με  ρηματικό  επίθετο  σε –τέος   ( προσωπική  σύνταξη )

Οὐ μέντοι  οὗτος  γε  ὠφελητέος  ἐστί  διά  τήν  ἐκείνων ἀδυναμίαν  δίς

 

 

NEOEΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ : ΑΣΚΗΣΗ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΤΗΣ ΚΑΤΑΛΛΗΛΗΣ ΛΕΞΗΣ

ΛΑΤΙΝΙΚΑ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΑΣΚΗΣΗ ΠΟΛΛΑΠΛΩΝ ΕΠΙΛΟΓΩΝ ΣΤΗ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ 15

ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΜΕ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ : ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ 47.9 -47.12

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ   , ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ  47.9-47.12

Ο Πλούταρχος   περιγράφοντας  τον χαρακτήρα  του Αλεξάνδρου   αναφέρεται  στο συγκεκριμένο απόσπασμα  στη συμπεριφορά  του  Μακεδόνα βασιλιά απέναντι  στους  φίλους του  Ηφαιστίωνα και Κρατερό

[47.9] Ἐπεὶ δὲ καὶ τῶν φίλων ἑώρα τῶν μεγίστων Ἡφαιστίωνα μὲν ἐπαινοῦντα καὶ συμμετακοσμούμενον αὐτῷ, Κρατερὸν δὲ τοῖς πατρίοις ἐμμένοντα, δι᾽ ἐκείνου μὲν ἐχρημάτιζε τοῖς βαρβάροις, διὰ τούτου δὲ τοῖς Ἕλλησι καὶ τοῖς Μακεδόσι· [47.10] καὶ ὅλως τὸν μὲν ἐφίλει μάλιστα, τὸν δ᾽ ἐτίμα, νομίζων καὶ λέγων ἀεί, τὸν μὲν Ἡφαιστίωνα φιλαλέξανδρον εἶναι, τὸν δὲ Κρατερὸν φιλοβασιλέα. [47.11] διὸ καὶ πρὸς ἀλλήλους ὑπούλως ἔχοντες, συνέκρουον πολλάκις, ἅπαξ δὲ περὶ τὴν Ἰνδικὴν καὶ εἰς χεῖρας ἦλθον σπασάμενοι τὰ ξίφη, καὶ τῶν φίλων ἑκατέρῳ παραβοηθούντων, προσελάσας ‹ὁ› Ἀλέξανδρος ἐλοιδόρει τὸν Ἡφαιστίωνα φανερῶς, ἔμπληκτον καλῶν καὶ μαινόμενον, εἰ μὴ συνίησιν ὡς ἐάν τις αὐτοῦ τὸν Ἀλέξανδρον ἀφέληται, μηδέν ἐστιν· [47.12] ἰδίᾳ δὲ καὶ τοῦ Κρατεροῦ πικρῶς καθήψατο, καὶ συναγαγὼν αὐτοὺς καὶ διαλλάξας, ἐπώμοσε τὸν Ἄμμωνα καὶ τοὺς ἄλλους θεούς, ἦ μὴν μάλιστα φιλεῖν ἀνθρώπων ἁπάντων ἐκείνους· ἂν δὲ πάλιν αἴσθηται διαφερομένους, ἀποκτενεῖν ἀμφοτέρους ἢ τὸν ἀρξάμενον. ὅθεν ὕστερον οὐδὲ παίζοντες εἰπεῖν τι πρὸς ἀλλήλους οὐδὲ πρᾶξαι λέγονται.

ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ

  • Συμμετακοσμοῦμαι = ακολουθώ κάποιον πιστά  [εδώ εννοεί ότι ακολουθούσε  τον Αλέξανδρο  ως προς τη συμπεριφορά  του απέναντι στους βαρβάρους ]
  • Χρηματίζω τινί = συναλλάσσομαι με κάποιον
  • ἒμπληκτος = ασταθής , ιδιότροπος , παράξενος  / ἒμπληκτος  καλῶν [πιο ελεύθερα ]  :  ανίκανος να αντιληφθεί  το καλό
  • καθάπτομαί τινος = προσβάλλω κάποιον
  • παίζω = αστειεύομαι

                                              ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ 

Α1. Να  μεταφραστεί  το απόσπασμα «ἰδίᾳ δὲ καὶ τοῦ Κρατεροῦ …οὐδὲ πρᾶξαι λέγονται»

Α2.Ποια ήταν η στάση  του Αλεξάνδρου  απέναντι  στον Ηφαιστίωνα και τον Κρατερό , σύμφωνα με το απόσπασμα  ;

Β1. καὶ ὅλως τὸν μὲν ἐφίλει μάλιστα, τὸν δ᾽ ἐτίμα, νομίζων καὶ λέγων ἀεί, τὸν μὲν Ἡφαιστίωνα φιλαλέξανδρον εἶναι, τὸν δὲ Κρατερὸν φιλοβασιλέα:  Να  μεταφέρετε   τους  ρηματικούς τύπους  του  αποσπάσματος  στο   β΄  ενικό  πρόσωπο  της προστακτικής   του  αορίστου  της ίδιας  φωνής

Β2. χεῖρας , ξίφη, Ἕλλησι , Μακεδόσι, ἀνθρώπων :  Να  γράψετε  την ονομαστική   και τη δοτική ενικού    των ουσιαστικών

ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ ΕΝΙΚΟΥ ΔΟΤΙΚΗ  ΕΝΙΚΟΥ

 

Β3. εἰ μὴ συνίησιν ὡς ἐάν τις αὐτοῦ τὸν Ἀλέξανδρον ἀφέληται, μηδέν ἐστιν : Να  εντοπίσετε τον ρηματικό  τύπο    της  β΄ συζυγίας του  αποσπάσματος  και να  το  αντικαταστήσετε  εγκλιτικά

Β4. ἂν δὲ πάλιν αἴσθηται διαφερομένους, ἀποκτενεῖν ἀμφοτέρους ἢ τὸν ἀρξάμενον. ὅθεν ὕστερον οὐδὲ παίζοντες εἰπεῖν τι πρὸς ἀλλήλους οὐδὲ πρᾶξαι λέγονται  : Να  εντοπίσετε τις  αντωνυμίες  του αποσπάσματος , να αναγνωρίσετε το είδος  τους  και  να τις  μεταφέρετε στον ίδιο τύπο  στο θηλυκό  γένος

Γ1. καὶ ὅλως τὸν μὲν ἐφίλει μάλιστα, τὸν δ᾽ ἐτίμα, νομίζων καὶ λέγων ἀεί, τὸν μὲν Ἡφαιστίωνα φιλαλέξανδρον εἶναι, τὸν δὲ Κρατερὸν φιλοβασιλέα :  Να  βρεθούν οι επιρρηματικοί προσδιορισμοί του αποσπάσματος και οι όροι που προσδιορίζουν

Γ2. λέγων ἀεί, τὸν μὲν Ἡφαιστίωνα φιλαλέξανδρον εἶναι, τὸν δὲ Κρατερὸν φιλοβασιλέα  : Αφού  αναγνωρίσετε το   είδος  του  απαρεμφάτου  [ειδικό –τελικό ]   ,να  το  αντικαταστήσετε  με αντίστοιχη  δευτερεύουσα πρόταση

Γ3. εἰ μὴ συνίησιν: Να  εντοπίσετε  την   απόδοση  του υποθετικού  λόγου  ,  να  αναγνωρίσετε το είδος  του  και να τον μεταφέρετε  στο   προσδοκώμενο

 

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

Α1. Να  μεταφραστεί  το απόσπασμα «ἰδίᾳ δὲ καὶ τοῦ Κρατεροῦ …οὐδὲ πρᾶξαι λέγονται»

Όμως  και  τον Κρατερό  προσέβαλε ιδιαίτερα  σκληρά  και  αφού  τους  πήρε μαζί του  και  τους  συμφιλίωσε , ορκίστηκε στον Άμμωνα  και στους  άλλους  θεούς  ότι   ασφαλώς  θα  αγαπά  περισσότερο  από  όλους  τους ανθρώπους  εκείνους . Αν όμως  πάλι  αντιληφθεί  ότι  αυτοί οι δύο  έλθουν σε  αντιπαράθεση , θα σκοτώσει  και τους  δύο  ή  αυτόν που έκανε  την αρχή . Έπειτα  από αυτό  λέγεται  ότι  ούτε  για  αστείο  είπαν  ούτε έκαναν  κάτι  ο ένας στον άλλο .

 

Α2.Ποια ήταν η στάση  του Αλεξάνδρου  απέναντι  στον Ηφαιστίωνα και τον Κρατερό , σύμφωνα με το απόσπασμα  ;

  • Σε σχέση με τον Ηφαιστίωνα :  επειδή αυτός  επαινούσε  και  επιδοκίμαζε  τον Αλέξανδρο  στις ενέργειές  του , ο Αλέξανδρος  τον  χρησιμοποιούσε  στις  συναλλαγές  που είχε  με τους  βαρβάρους
  • Από  την άλλη πλευρά , ο  Κρατερός   έμενε  πιστός στις πατροπαράδοτες  αντιλήψεις  και  για αυτό ο Αλέξανδρος  τον   χρησιμοποιούσε στις συναλλαγές  του με τους Έλληνες  και τους  Μακεδόνες
  • Τον  Ηφαιστίωνα , λοιπόν , τον αγαπούσε  , επειδή  , κατά  τη γνώμη  του ,  αυτός  εκτιμούσε     τον Αλέξανδρο  περισσότερο    ως  άνθρωπο  . Τον Κρατερό , πάλι , απλώς   τον  τιμούσε  , επειδή   τον εκτιμούσε    ως βασιλιά
  • Εξαιτίας  όλων αυτών ,  ο  Ηφαιστίωνας  και    ο  Κρατερός  βρίσκονταν  σε συνεχή αντιπαράθεση μεταξύ τους  και μάλιστα μία φορά  στην Ινδία  έφτασαν στο σημείο να  τραβήξουν τα ξίφη τους  .Τότε , ο  Αλέξανδρος   επέπληξε  και τους  δύο  με σκληρά  λόγια  , τους  πήρε  μαζί του και  τελικά  τους  συμφιλίωσε
  • Έπειτα  , ορκίστηκε  στον  Άμμωνα και στους άλλους  θεούς  ότι  θα τους αγαπά  περισσότερο από τους άλλους ανθρώπους . Αν όμως  αντιλαμβανόταν ότι  αυτοί  συγκρούονταν  ξανά μεταξύ τους , είπε ότι θα σκοτώσει  και τους δύο  ή τον  υποκινητή  της  αντιπαράθεσης .  Έτσι , ο Ηφαιστίων και ο Κρατερός  συνετίστηκαν  και   απέφυγαν  , ακόμη  και  στο επίπεδο  του αστείου ,   τόσο  τη λεκτική  όσο  και την  έμπρακτη  αντιπαράθεση .

Β1. καὶ ὅλως τὸν μὲν ἐφίλει μάλιστα, τὸν δ᾽ ἐτίμα, νομίζων καὶ λέγων ἀεί, τὸν μὲν Ἡφαιστίωνα φιλαλέξανδρον εἶναι, τὸν δὲ Κρατερὸν φιλοβασιλέα:  Να  μεταφέρετε   τους  ρηματικούς τύπους  του  αποσπάσματος  στο   β΄  ενικό  πρόσωπο  της προστακτικής   του  αορίστου  της ίδιας  φωνής

Φίλησον ,    τίμησον ,   νόμισον ,   εἰπέ  ,   γενοῦ

Β2. χεῖρας , ξίφη, Ἕλλησι , Μακεδόσι, ἀνθρώπων :  Να  γράψετε  την ονομαστική   και τη δοτική ενικού    των ουσιαστικών

ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ ΕΝΙΚΟΥ ΔΟΤΙΚΗ  ΕΝΙΚΟΥ
χείρ χειρί
ξῖφος ξίφει
Ἓλλην Ἓλληνι
Μακεδών Μακεδόνι
ἂνθρωπος ἀνθρώπῳ

 

Β3. εἰ μὴ συνίησιν ὡς ἐάν τις αὐτοῦ τὸν Ἀλέξανδρον ἀφέληται, μηδέν ἐστιν : Να  εντοπίσετε τον ρηματικό  τύπο    της  β΄ συζυγίας του  αποσπάσματος  και να  το  αντικαταστήσετε  εγκλιτικά

Συνίησι     συνιῇ      συνιείη       συνιέτω

Β4. ἂν δὲ πάλιν αἴσθηται διαφερομένους, ἀποκτενεῖν ἀμφοτέρους ἢ τὸν ἀρξάμενον. ὅθεν ὕστερον οὐδὲ παίζοντες εἰπεῖν τι πρὸς ἀλλήλους οὐδὲ πρᾶξαι λέγονται  : Να  εντοπίσετε τις  αντωνυμίες  του αποσπάσματος , να αναγνωρίσετε το είδος  τους  και  να τις  μεταφέρετε στον ίδιο τύπο  στο θηλυκό  γένος

  • ἀμφοτέρους  : αόριστη  , επιμεριστική  =>   ἀμφοτέρας
  • ἀλλήλους  :  αλληλοπαθητική  =>   ἀλλήλας
  • τι :αόριστη   =>   τινά

Γ1. καὶ ὅλως τὸν μὲν ἐφίλει μάλιστα, τὸν δ᾽ ἐτίμα, νομίζων καὶ λέγων ἀεί, τὸν μὲν Ἡφαιστίωνα φιλαλέξανδρον εἶναι, τὸν δὲ Κρατερὸν φιλοβασιλέα :  Να  βρεθούν οι επιρρηματικοί προσδιορισμοί του αποσπάσματος και οι όροι που προσδιορίζουν

  • ὃλως =  επιρρηματικός προσδιορισμός του τρόπου  στο  ρήμα  ἐφίλει
  • μάλιστα  = επιρρηματικός προσδιορισμός του ποσού στο ρήμα  ἐφίλει
  • νομίζων  = επιρρηματική , αιτιολογική μετοχή   , ως επιρρηματικός  προσδιορισμός της αιτίας  στο   ρήμα  ἐτίμα
  • λέγων = επιρρηματική , αιτιολογική μετοχή   , ως επιρρηματικός  προσδιορισμός της αιτίας  στο   ρήμα  ἐτίμα
  • ἀεί =επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου στη μετοχή  λέγων

Γ2. λέγων ἀεί, τὸν μὲν Ἡφαιστίωνα φιλαλέξανδρον εἶναι, τὸν δὲ Κρατερὸν φιλοβασιλέα  : Αφού  αναγνωρίσετε το   είδος  του  απαρεμφάτου  [ειδικό –τελικό ]   ,να  το  αντικαταστήσετε  με αντίστοιχη  δευτερεύουσα πρόταση

  • ειδικό  απαρέμφατο
  • ὃτι   ὁ μέν  Ἡφαιστίων  φιλαλέξανδρος   ἐστί  , ὁ δέ  Κρατερός  φιλοβασιλεύς

Γ3. εἰ μὴ συνίησιν: Να  εντοπίσετε  την   απόδοση  του υποθετικού  λόγου  ,  να  αναγνωρίσετε το είδος  του  και να τον μεταφέρετε  στο   προσδοκώμενο

  • οὐδέν  ἐστί
  • πραγματικό
  • ΠΡΟΣΔΟΚΩΜΕΝΟ  :    ἂν  μή συνιῇ ,   οὐδέν  ἒσται

 

 

 

 

 

 

 

ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΣΤΗΝ ΟΠΟΙΑ ΖΗΤΕΙΤΑΙ Η ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΑΣΙΚΩΝ ΙΔΕΩΝ ΕΝΟΣ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

ΠΕΡΙΛΗΨΗ  ΣΤΗΝ  ΟΠΟΙΑ  ΖΗΤΕΙΤΑΙ  Η  ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ  ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ  ΒΑΣΙΚΩΝ ΙΔΕΩΝ  ΕΝΟΣ ΚΕΙΜΕΝΟΥ 

Καταθέτω   την προσωπική  μου εμπειρία  από  την περιπέτεια  της   συγγραφής  μίας  περίληψης , έχοντας  καταλήξει  στον ακόλουθο τρόπο  εργασίας  , ο  οποίος  θα  μπορούσε  να  προσφέρει  μία  βοήθεια  στους  μαθητές  που καλούνται να  αντιμετωπίσουν  στις γραπτές  δοκιμασίες  τους  την  ιδιαίτερα  απαιτητική  αυτή άσκηση.

Κώστας  Τσιαχρής 

ΣΤΑΔΙΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 

Α.  ΑΝΑΓΝΩΣΗ

 

1.      Προσεκτική πρώτη  ανάγνωση  του  κειμένου  με στόχο  τη σύλληψη  του νοήματός  του

2.      Δεύτερη  ανάγνωση   με στόχο  τον εντοπισμό  και την υπογράμμιση   των  βασικών  πληροφοριών  που ανταποκρίνονται  στο   ζητούμενο

Β. ΠΡΩΤΗ  ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ  ΤΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ

 

1.      Καταγράφουμε  με  κουκίδες  ή με αριθμούς  αυτές  τις  πληροφορίες  στο  πρόχειρο του τετραδίου μας  , εφαρμόζοντας  ταυτόχρονα  τις τεχνικές  της αναδιατύπωσης  και της  πύκνωσης   των ιδεών  του  συγγραφέα  ( Εδώ ας  έχουμε υπόψη ότι όταν γίνεται  αναφορά  πολλών  υπώνυμων  εννοιών  ,  χρησιμοποιούμε  αντί  αυτών   την  κατάλληλη   υπερώνυμη  )

2.      Ταυτόχρονα   καταγράφουμε  και τη θεματική  πρόταση  της  περίληψης  (  όχι  πάντοτε απαραίτητο )  , στην οποία  συνήθως αναδιατυπώνουμε  σύντομα  αυτό  που  ζητεί η εκφώνηση

3.      Προχωρούμε σε μία  καταμέτρηση  του αριθμού των λέξεων , ώστε  να έχουμε  μία πρώτη εικόνα  της ανταπόκρισής  μας  στο  απαιτούμενο όριο  λέξεων . Καλό  θα είναι  ο  συνολικός  αριθμός  λέξεων  να  υπολείπεται  κατά  δέκα –δεκαπέντε  περίπου λέξεις  από αυτό  που απαιτείται , διότι  θα  πρέπει να γίνει  χρήση   των  κατάλληλων διαρθρωτικών  λέξεων

Γ. ΣΥΝΘΕΣΗ 1.      Εδώ    ερχόμαστε  αντιμέτωποι με  το  πιο απαιτητικό  στάδιο της εργασίας  μας .  Συνθέτουμε  το περιληπτικό μας κείμενο προσεκτικά .  Ελέγχοντας  σε κάθε βήμα το συνολικό  νόημα  του  κειμένου  που γράφουμε , μπορούμε να αναδιατυπώσουμε  ή να  συμπτύξουμε  ή  να προσθέσουμε  κάποια  στοιχεία  που  αναφέραμε  στο στάδιο  της καταγραφής των  πληροφοριών .

2.      Προσέχουμε ώστε οι  πληροφορίες να παρουσιάζονται  , ανάλογα φυσικά και με την έκταση  που αφιερώνεται  σε αυτές στο κείμενο αναφοράς  , με ισότιμο  τρόπο  και με  τη σειρά  παρουσίασής  τους  σε αυτό

Δ. ΑΝΑΓΝΩΣΗ –ΤΕΛΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΕΛΕΓΧΟΥΜΕ  ΑΝ :

Α]  Παρουσιάστηκαν  όλες οι  πληροφορίες

Β] Υπάρχουν  ορθογραφικά , συντακτικά  ή  εκφραστικά σφάλματα

Γ] Υπάρχει  αλληλουχία στα  νοήματα  της  περίληψης

Δ] Το  κείμενό μας  χαρακτηρίζεται  από  συνοχή

Ε]Το  κείμενό μας  έχει  σωστή δομή

ΣΤ]Τηρήσαμε  το όριο  των λέξεων  [με μία μικρή  πάντοτε  και  λογική  απόκλιση ]

 

 

                 ΕΦΑΡΜΟΓΗ

ΕΚΦΩΝΗΣΗ  

Να  συνοψίσετε  σε  60-70  λέξεις  τα  χαρακτηριστικά  των χειροκροτητών  της  σημερινής  εποχής  , σύμφωνα  με το  κείμενο που ακολουθεί

Κείμενο 

Το μεταμοντέρνο χειροκρότημα

Εισαγωγικό σημείωμα Πρόκειται για απόσπασμα από δημοσιευμένο άρθρο στη διαδικτυακή εφημερίδα Lavart. Το κείμενο αναφέρεται στις σύγχρονες, διαδικτυακές μορφές έκφρασης της «επιδοκιμασίας»

Όσο βελτιώνεται η τεχνολογία και ενισχύονται τα γκάτζετ (τηλεόραση, home movies, ηχογραφήσεις, βίντεο κ.λπ) όλο και περισσότερος κόσμος μένει στο σπίτι και ακούει την αγαπημένη του συμφωνική ορχήστρα ή παρακολουθεί το αγαπημένο του σόου. Εκεί δεν χειροκροτεί γιατί δεν μπορεί να γίνει πλήθος. Είναι από μόνος του κοινό του ενός.

Με άλλα λόγια, όλο και μεγαλύτερο κομμάτι της ψυχαγωγίας καταναλώνεται πλέον κατά μόνας. Το live χειροκρότημα ως γκάλοπ δημοτικότητας χάνει έδαφος, κερδίζει όμως έδαφος το ίντερνετ, μέσω του οποίου έχει καθιερωθεί η νέα μορφή χειροκροτήματος, που είναι τα διάφορα likes. Μόνο που δεν έχουν ήχο. Μεταφέρουν εικόνα αποδοχής χωρίς να γίνονται αισθητά ακουστικά. Πρόκειται για ψηφιακό χειροκρότημα που ενώνεται με άλλα και δημιουργούν το ιντερνετικό χειροκρότημα, ένα από τα συμπτώματα του cocooning.

Με τα αλλεπάλληλα likes ο μοναχικός χειροκροτητής ενώνεται με μία εικονική κολλεκτίβα χειροκροτητών, ένα πλήθος το οποίο όσο πιο μεγάλο γίνεται τόσο πιο πολύ καθορίζει trends, επιβάλλει γούστα και παραστάσεις. Δείτε πόσο εύκολα τα likes των χειροκροτητών ενός περιοδικού μπορούν να ανατρέψουν τα συμπεράσματα μιας έγκυρης θεατρικής κριτικής

Και είναι προφανές πως όσο πιο πολλοί θα μένουν, ελέω τεχνολογίας (και ενδεχομένως και οικονομίας), στα σπίτια τους τόσο θα πυκνώνουν και τα likes και θα διαμορφώνονται τα πάνω και τα κάτω του κοινού γούστου. Και, όπως δεν γνωρίζουμε στο θέατρο με βεβαιότητα τι πραγματικά σημαίνει το χειροκρότημα, έτσι δεν γνωρίζουμε τι σημαίνουν τα likes και τα shares. Το μόνο που γνωρίζουμε είναι ότι με τα reblog, retweet, repost κλπ μεγαλώνουμε τον θόρυβο που παράγει μια ανάρτηση. Είναι ο νέος άφωνος, πλην όμως κραυγαλέα ισχυρός, τρόπος να εκφράσει κάποιος τον ενθουσιασμό του (ή κάτι άλλο). Το χειροκρότημά μας είναι μέρος του θεάματος.

Είμαστε οι νέοι, μεταμοντέρνοι κλακαδόροι. Μόνο που το χειροκρότημά μας σήμερα έχει μεγαλύτερο βάρος και για έναν επιπλέον λόγο: δεν είναι εφήμερο. Δεν πεθαίνει όταν σβήσουν τα φώτα. Μένει στην οθόνη και στέλνει το μήνυμά του χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά σε ελάχιστο χρόνο. Το μαθαίνει όλη η υφήλιος. Ακούγεται παντού. Είναι εκκωφαντικό κι ας μην βγάζει άχνα. Είναι παντοδύναμο κι ας ενεργοποιείται από ένα ανεπαίσθητο άγγιγμα πλήκτρου.

Σήμερα ο χειροκροτητής μπαίνει, όπως είπα, και πάλι σε ένα πλήθος, εικονικό βέβαια, αλλά με ονοματεπώνυμο, σε αντίθεση με την ανωνυμία της ζωντανής, μαζικής επικοινωνίας που γνωρίζουμε μέσα στη θεατρική αίθουσα. Και εύκολα μπορούμε να αντιληφθούμε το πάθος που έχουν πολλοί με τα likes.

 

Α. ΑΝΑΓΝΩΣΗ  ΚΑΙ  ΥΠΟΓΡΑΜΜΙΣΗ 

Χρωματίσαμε  με  διαφορετικά χρώματα  τις  βασικές  πληροφορίες  που  ανταποκρίνονται  στον σκοπό  μας

Β. ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ  ΤΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ  ΜΕ  ΑΡΙΘΜΗΣΗ

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ :  Τα γνωρίσματα  των  μοντέρνων  χειροκροτητών

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

  1. Εκφράζουν την επιδοκιμασία τους  ψηφιακά  με  οπτικό και όχι  ακουστικό  τρόπο
  2. Ενώνονται σε  μία ομάδα  που  επηρεάζει τις αισθητικές  αντιλήψεις  του  κοινού

Το  χειροκρότημά  τους  : 

  1. Δεν μπορεί να αποκωδικοποιηθεί εύκολα
  2. Δεν έχει παροδικό χαρακτήρα
  3. Έχει διεθνή  εμβέλεια
  4. Διαθέτει ισχύ
  5. Σε αντίθεση με το συμβατικό χειροκρότημα   είναι   επώνυμο

ΣΥΝΟΛΟ   :  52  λέξεις

Γ. ΣΥΝΘΕΣΗ  ΤΗΣ ΠΕΡΙΛΗΨΗΣ 

Το  άρθρο  αναφέρεται στα γνωρίσματα  των  μοντέρνων χειροκροτητών [ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ] . Οι  χειροκροτητές  αυτοί   ,οι  οποίοι εκφράζουν την επιδοκιμασία  τους  ψηφιακά  με  οπτικό  και όχι ακουστικό τρόπο, [ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ  1]  ενώνονται  σε μία ομάδα  που επηρεάζει  τις αισθητικές αντιλήψεις  του κοινού [ΠΛΗΡ.  2] . Το χειροκρότημά  τους δεν μπορεί να αποκωδικοποιηθεί εύκολα  [3]   , διαρκεί για μεγάλο χρονικό διάστημα [4]  και διαθέτει  ισχύ  [5]  . Επιπλέον ,  η   εμβέλειά  του  είναι  διεθνής [6]   και  σε αντίθεση με  το συμβατικό  χειροκρότημα  έχει   επώνυμο χαρακτήρα [7]

67  λέξεις

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ : ΑΣΚΗΣΗ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΚΑΤΑΛΛΗΛΗΣ ΛΕΞΗΣ

Κουίζ στα Λατινικά της Β Λυκείου : Μάθημα 13

1o ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΣΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΜΕ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ : ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ ΑΡΕΟΠΑΓΙΤΙΚΟΣ 12-15

 

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ  ΘΕΜΑΤΩΝ :  ΤΣΙΑΧΡΗΣ  ΚΩΣΤΑΣ

ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ , ΑΡΕΟΠΑΓΙΤΙΚΟΣ  12-15

Ο  Αρεοπαγιτικός γράφηκε μετά το τέλος του Συμμαχικού πολέμου (357–355 π.Χ.), ο οποίος σήμανε τη διάλυση της Β´ Αθηναϊκής συμμαχίας. Στο απόσπασμα ο  Ισοκράτης   αναφέρεται  στις  αδυναμίες    της σύγχρονης  πολιτικής  της Αθήνας

Ἁπάσης γὰρ τῆς Ἑλλάδος ὑπὸ τὴν πόλιν ἡμῶν ὑποπεσούσης καὶ μετὰ τὴν Κόνωνος ναυμαχίαν καὶ μετὰ τὴν Τιμοθέου στρατηγίαν, οὐδένα χρόνον τὰς εὐτυχίας κατασχεῖν ἠδυνήθημεν, ἀλλὰ ταχέως διεσκα-ριφησάμεθα καὶ διελύσαμεν αὐτάς. πολιτείαν γὰρ τὴν ὀρθῶς ἂν τοῖς πράγμασι χρησομένην οὔτ’ ἔχομεν οὔτε καλῶς ζητοῦμεν. [13] καίτοι τὰς εὐπραγίας ἅπαντες ἴσμεν καὶ παραγιγνομένας καὶ παραμενούσας οὐ τοῖς τὰ τείχη κάλλιστα καὶ μέγιστα περιβεβλημένοις, οὐδὲ τοῖς μετὰ πλείστων ἀνθρώπων εἰς τὸν αὐτὸν τόπον συνηθροισμένοις, ἀλλὰ τοῖς ἄριστα καὶ σωφρονέστατα τὴν αὑτῶν πόλιν διοικοῦσιν. [14] ἔστι γὰρ ψυχὴ πόλεως οὐδὲν ἕτερον ἢ πολιτεία, τοσαύτην ἔχουσα δύναμιν ὅσην περ ἐν σώματι φρόνησις. αὕτη γάρ ἐστιν ἡ βουλευομένη περὶ ἁπάντων, καὶ τὰ μὲν ἀγαθὰ διαφυλάττουσα, τὰς δὲ συμφορὰς διαφεύγουσα. ταύτῃ καὶ τοὺς νόμους καὶ τοὺς ῥήτορας καὶ τοὺς ἰδιώτας ἀναγκαῖόν ἐστιν ὁμοιοῦσθαι καὶ πράττειν  οὕτως ἑκάστους οἵαν περ ἂν ταύτην ἔχωσιν. [15] ἧς ἡμεῖς διεφθαρμένης οὐδὲν φροντίζομεν, οὐδὲ σκοποῦμεν ὅπως ἐπανορθώσομεν αὐτήν· ἀλλ’ ἐπὶ μὲν τῶν ἐργαστηρίων καθίζοντες κατηγοροῦμεν τῶν καθεστώτων, καὶ λέγομεν ὡς οὐδέποτ’ ἐν δημοκρατίᾳ κάκιον ἐπολιτεύθημεν, ἐν δὲ τοῖς πράγμασιν καὶ ταῖς διανοίαις αἷς ἔχομεν μᾶλλον αὐτὴν ἀγαπῶμεν τῆς ὑπὸ τῶν προγόνων καταλειφθείσης.

ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ

  • ὑποπίπτω =βρίσκομαι  κάτω από την εξουσία
  • Διασκαριφάομαι , -ῶμαι =διασκορπίζω

                                              ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ 

Α1. Να  μεταφραστεί  το απόσπασμα «ἧς ἡμεῖς διεφθαρμένης …προγόνων καταλειφθείσης»

Α2. Γιατί  , κατά  τη γνώμη του Ισοκράτη, οι Αθηναίοι δεν μπόρεσαν   να αξιοποιήσουν  τα οφέλη  από την  υποταγή  σχεδόν όλων των ελληνικών πόλεων  στην ηγεμονία  τους   ;

Β1.Να εντοπίσετε  όλους τους τύπους συνηρημένων ρημάτων της παραγράφου  15  και  να γράψετε  το  β΄ενικό  και  πληθυντικό   πρόσωπο  της  προστακτικής  του   Ενεστώτα

Β2. Ἁπάσης γὰρ τῆς Ἑλλάδος ὑπὸ τὴν πόλιν ἡμῶν ὑποπεσούσης καὶ μετὰ τὴν Κόνωνος ναυμαχίαν καὶ μετὰ τὴν Τιμοθέου στρατηγίαν, οὐδένα
χρόνον τὰς εὐτυχίας κατασχεῖν ἠδυνήθημεν :  Να  τοποθετήσετε  τα  ουσιαστικά  , κύρια και προσηγορικά, κατά  κλίση   στην αντίστοιχη  στήλη  του πίνακα που ακολουθεί  και έπειτα  να  μεταφέρετε μόνο τα  τριτόκλιτα στην  ονομαστική ενικού

Α  ΚΛΙΣΗ Β  ΚΛΙΣΗ Γ  ΚΛΙΣΗ
 

 

 

Β3. Να συμπληρώσετε τον πίνακα  με τα παραθετικά των επιρρημάτων

ΘΕΤΙΚΟΣ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟΣ ΥΠΕΡΘΕΤΙΚΟΣ
ὀρθῶς
καλῶς
ἄριστα
σωφρονέστατα
ταχέως

Γ1.καίτοι τὰς εὐπραγίας ἅπαντες ἴσμεν καὶ παραγιγνομένας καὶ παραμενούσας : Να αντικαταστήσετε τις υπογραμμισμένες  κατηγορηματικές  μετοχές  με  ειδικές  προτάσεις

Γ2. ὅσην περ ἐν σώματι φρόνησις  :Ποιο  ρήμα εννοείται  στη δευτερεύουσα  πρόταση  και  ποιο  είναι  το  είδος  της ;

Γ3.ἔστι γὰρ ψυχὴ πόλεως οὐδὲν ἕτερον ἢ πολιτεία  : Να  εντοπιστούν  η συγκριτική  λέξη  , ο πρώτος και ο δεύτερος  όρος σύγκρισης.Έπειτα , να αντικαταστήσετε τον δεύτερο  όρο με ισοδύναμη έκφραση

Γ4. οὐδὲ σκοποῦμεν ὅπως ἐπανορθώσομεν αὐτήν :Να  μετατρέψετε την πλάγια ερώτηση  σε ευθεία

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

Α1. Να  μεταφραστεί  το απόσπασμα «ἧς ἡμεῖς διεφθαρμένης …προγόνων καταλειφθείσης»

Για αυτό  [το  πολίτευμα ]  , αν  και  είναι  διεφθαρμένο ,  δε  μεριμνούμε  , ούτε εξετάζουμε  πώς  θα  το αποκαταστήσουμε  , αλλά   καθόμαστε στα εργαστήρια και  κατηγορούμε την πολιτική  κατάσταση   και υποστηρίζουμε ότι ποτέ κατά τη διάρκεια της Δημοκρατίας δε  διοικηθήκαμε  χειρότερα , ενώ στην πραγματικότητα και στις σκέψεις μας   είμαστε ευχαριστημένοι   περισσότερο μ' αυτή παρά μ' εκείνη που μας άφησαν οι πρόγονοι

Α2. Γιατί  , κατά  τη γνώμη του Ισοκράτη, οι Αθηναίοι δεν μπόρεσαν   να αξιοποιήσουν  τα οφέλη  από την  υποταγή  σχεδόν όλων των ελληνικών πόλεων  στην ηγεμονία  τους   ;

  • Δεν έχουν ούτε  επιζητούν  διοίκηση , η οποία  θα αντιμετωπίσει  σωστά  τις παρούσες  καταστάσεις 
  • Ο Ισοκράτης , μάλιστα  επισημαίνει , ότι  η ευτυχία  ακολουθεί  και μένει  σταθερή   όχι    σε  εκείνους  που  κατοικούν σε πόλεις  με ισχυρά τείχη  ή με  μεγάλο πληθυσμό  , αλλά  σε εκείνους  που διοικούν την πόλη τους  με τον καλύτερο τρόπο
  • Ο τρόπος  διοίκησης , το πολίτευμα ,  αποτελεί  την ψυχή  της πόλης  και  παρομοιάζεται  με  τη φρόνηση  στο  ανθρώπινο σώμα
  • Με τον σωστό τρόπο διοίκησης  , λαμβάνονται οι καλύτερες  αποφάσεις , διαφυλάττονται  τα αγαθά  και   αποφεύγονται  οι συμφορές . Επιπλέον , τόσο οι πολίτες όσο και οι άρχοντες  πρέπει να λειτουργούν  σύμφωνα  με  αυτό 
  • Οι  Αθηναίοι ,ωστόσο , παρόλο που το πολίτευμά τους είναι διεφθαρμένο  , δεν προσπαθούν να  το  αποκαταστήσουν  , αλλά κάθονται  στα εργαστήρια  και  διατυπώνουν κατηγορίες  για την κακή κατάσταση της πόλης τους  και  παραπονούνται  ότι ποτέ  δεν  κυβερνήθηκαν  χειρότερα . Στην πραγματικότητα, όμως , με τα έργα και τις πράξεις  του αποδεικνύουν ότι  είναι ικανοποιημένοι  από αυτό το  πολίτευμα παρά  από εκείνο  που κληροδότησαν από τους προγόνους τους  

Β1.Να εντοπίσετε  όλους τους τύπους συνηρημένων ρημάτων της παραγράφου  15  και  να γράψετε  το  β΄ενικό  και  πληθυντικό   πρόσωπο  της  προστακτικής  του   Ενεστώτα

σκοποῦμεν    =>  σκόπει   ,  σκοπεῖτε

ἐπανορθώσομεν => ἐπανόρθου  ,  ἐπανορθοῦτε

κατηγοροῦμεν => κατηγόρει  , κατηγορεῖτε

ἀγαπῶμεν =>  ἀγάπα , ἀγαπᾶτε

Β2. Ἁπάσης γὰρ τῆς Ἑλλάδος ὑπὸ τὴν πόλιν ἡμῶν ὑποπεσούσης καὶ μετὰ τὴν Κόνωνος ναυμαχίαν καὶ μετὰ τὴν Τιμοθέου στρατηγίαν, οὐδένα
χρόνον τὰς εὐτυχίας κατασχεῖν ἠδυνήθημεν :  Να  τοποθετήσετε  τα  ουσιαστικά  , κύρια και προσηγορικά, κατά  κλίση   στην αντίστοιχη  στήλη  του πίνακα που ακολουθεί  και έπειτα  να  μεταφέρετε μόνο τα  τριτόκλιτα στην  ονομαστική ενικού

Α  ΚΛΙΣΗ Β  ΚΛΙΣΗ Γ  ΚΛΙΣΗ
ναυμαχίαν

στρατηγίαν

εὐτυχίας

Τιμοθέου

χρόνον

Ἑλλάδος =>  Ἑλλάς

Κόνωνος=> Κόνων

πόλιν => πόλις

Β3. Να συμπληρώσετε τον πίνακα  με τα παραθετικά των επιρρημάτων

ΘΕΤΙΚΟΣ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟΣ ΥΠΕΡΘΕΤΙΚΟΣ
ὀρθῶς ὀρθότερον ὀρθότατα
καλῶς κάλλιον κάλλιστα
Εὖ ἂμεινον ἄριστα
σωφρόνως σωφρονέστερον σωφρονέστατα
ταχέως Θᾶττον Τάχιστα

Γ1.καίτοι τὰς εὐπραγίας ἅπαντες ἴσμεν καὶ παραγιγνομένας καὶ παραμενούσας : Να αντικαταστήσετε τις υπογραμμισμένες  κατηγορηματικές  μετοχές  με  ειδικές  προτάσεις

Καίτοι  ἁπαντες ἲσμεν  ὃτι  αἱ  εὐπραγίαι  καί  παραγίγνονται  καί παραμένουσι

Γ2. ὅσην περ ἐν σώματι φρόνησις  :Ποιο  ρήμα εννοείται  στη δευτερεύουσα  πρόταση  και  ποιο  είναι  το  είδος  της ;

Εννοείται  το ρήμα «ἒχει»  . Η πρόταση  είναι  αναφορική  παραβολική , επιρρηματική ,   του ποσού  

Γ3.ἔστι γὰρ ψυχὴ πόλεως οὐδὲν ἕτερον ἢ πολιτεία  : Να  εντοπιστούν  η συγκριτική  λέξη  , ο πρώτος και ο δεύτερος  όρος σύγκρισης.Έπειτα , να αντικαταστήσετε τον δεύτερο  όρο με ισοδύναμη έκφραση

ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΛΕΞΗ ἕτερον
Α ΟΡΟΣ  ΣΥΓΚΡΙΣΗΣ ψυχὴ
Β ΟΡΟΣ  ΣΥΓΚΡΙΣΗΣ ἢ πολιτεία

Ισοδύναμη έκφραση : πολιτείας (γενική συγκριτική)

Γ4. οὐδὲ σκοποῦμεν ὅπως ἐπανορθώσομεν αὐτήν :Να  μετατρέψετε την πλάγια ερώτηση  σε ευθεία

Πῶς    ἐπανορθώσομεν  αὐτήν ;