Βασιλική Σταμάτη, Φιλόλογος
Μετά τη διδακτική προσέγγιση του τηλεγραφήματος, της επιστολής, των μέσων κοινωνικής δικτύωσης ως τρόπων έκφρασης και επικοινωνίας, μπορούμε να περάσουμε στην αρθρογραφία, τόσο σε εφημερίδες μεγάλης κυκλοφορίας όσο και σε ιστολόγια ή ιστοσελίδες, αναζητώντας εκτός από τα χαρακτηριστικά του άρθρου ως κειμενικού τύπου και τις αναλογίες και διαφορές που μπορεί να προκύψουν από το μέσο στο οποίο δημοσιεύονται. Παράλληλα, μελετώντας τα συγκεκριμένα κείμενα που δίνονται παρακάτω, θα προκύψουν αφορμές για συζήτηση γύρω από τις σχέσεις μεταξύ των γενεών και γύρω από το θέμα της τηλεργασίας ή της εργασίας γενικότερα.
Δείχνουμε στους μαθητές και στις μαθήτριες τους παρακάτω τίτλους «Νέοι στην εποχή του κορονοϊού», «Τηλεργασία στην εποχή του κορωνοϊού», «Δημοκρατία, πανδημία και “παιδιά”», «Εσείς πήρατε δουλειά στις διακοπές;» και τους ζητούμε να υποθέσουν τους χώρους επικοινωνίας στους οποίους μας παραπέμπουν.
Ενδεικτική – αναμενόμενη απάντηση
Υποθέτουμε ότι θα ακουστούν τα διάφορα ΜΜΕ, όπως εφημερίδες, περιοδικά, ακόμα και τηλεοπτικά ή ραδιοφωνικά δελτία ειδήσεων, ενημερωτικές και ψυχαγωγικές εκπομπές, ιστοσελίδες ή μπλογκς.
Στη συνέχεια, ζητάμε να ομαδοποιήσουν τους τίτλους αυτούς με βάση το περιεχόμενο του κειμένου στο οποίο υποθέτουν ότι αυτοί οι τίτλοι παραπέμπουν και να προσπαθήσουν να αποδώσουν αυτό με μια εικόνα (πώς δηλαδή η φαντασία τους αντέδρασε σε αυτούς τους τίτλους). Ύστερα, καλούνται να προχωρήσουν με την τεχνική του καταιγισμού ιδεών σε εικασίες για το θέμα τους, τη θέση του συντάκτη τους και το ύφος των κειμένων. Οι σκέψεις των μαθητών/τριών θα καταγραφούν στον πίνακα και θα συστηματοποιηθούν σε έναν εννοιολογικό χάρτη. Αν υπάρχει διαδραστικός πίνακας στην τάξη, καλό είναι να αποθηκευτεί η σελίδα, ώστε να συγκριθούν οι σκέψεις/υποθέσεις τους με τις κρίσεις/συμπεράσματα που θα εξάγουν κατά και μετά την ανάγνωση των κειμένων.
Ενδεικτική – αναμενόμενη απάντηση
Εύκολα οι μαθητές και οι μαθήτριες θα ομαδοποιήσουν τους τίτλους ως εξής: «Νέοι στην εποχή του κορονοϊού» και «Δημοκρατία, πανδημία και “παιδιά”», «Τηλεργασία στην εποχή του κορωνοϊού» και «Εσείς πήρατε δουλειά στις διακοπές;». Οι μαθητές και οι μαθήτριες παρακινούνται να εκφραστούν ελεύθερα και ως προς τις εικόνες που σχηματίζουν με τη φαντασία τους και ως προς τις εικασίες τους που καταγράφονται στον πίνακα. Αναμένουμε ίσως οι μαθητές και οι μαθήτριές μας να προβληματιστούν ίσως περισσότερο από τη χρήση των εισαγωγικών στον δεύτερο τίτλο, η οποία ενδέχεται να τους δημιουργήσει προσδοκίες, για τις οποίες θα είναι μεγάλο το ενδιαφέρον αν θα εκπληρωθούν.
Ακολουθεί η ανάγνωση των κειμένων. Οι μαθητές και οι μαθήτριες προσπαθούν να εντοπίσουν αν πράγματι συνομιλούν ανά δύο μεταξύ τους, όπως ίσως έχουν υποθέσει νωρίτερα, και κατά πόσο βλέπουν να εκπληρώνονται οι προσδοκίες που είχαν δημιουργηθεί από τους τίτλους. Προσπαθούν στη συνέχεια να εντοπίσουν το θέμα του καθενός, αλλά και τη θέση του συντάκτη τους και στη συνέχεια επιχειρούν να κατανοήσουν την πρόθεση/σκοπό του καθενός και τις γλωσσικές, δομικές επιλογές και επιλογές περιεχομένου μέσα από τις οποίες ο συντάκτης προσπαθεί να πετύχει αυτές τις στοχεύσεις. Αυτό μπορεί να γίνει είτε διαλογικά με όλη την τάξη είτε ομαδοσυνεργατικά με τις ομάδες να παρουσιάζουν τα συμπεράσματά τους στην ολομέλεια και να ξεκινά τότε ένας συνθετικός διάλογος.
Νέοι στην εποχή του κορονοϊού
Εντάξει να δαιμονοποιήσουμε τους νέους. Αλλά για μισό λεπτό. Τι παράδειγμα να πάρουν και οι νέοι; Ό,τι βλέπουν γύρω τους από τους μεγαλύτερους, αυτό μιμούνται: την κουτοπονηριά και την ασυνειδησία βλέπουν, την επιπολαιότητα, το «έλα μωρέ, τι θα πάθω» και το «όλα είναι υπερβολές και συνωμοσία»
Λίλα Σταμπούλογλου
10 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2020, 23:00
«Φαντάσου να είσαι δεκαοχτώ χρόνων τώρα… Μάσκες, αντισηπτικά, αποστάσεις… Πώς να ξεδώσεις;» λέγαμε με τον άντρα μου σε μια συζήτηση περί νεολαίας και πανδημίας. Θυμηθήκαμε τα δικά μας νιάτα, τα αυγουστιάτικα, μέσα στην απόλυτη τρέλα. Κυριολεκτικά ο ένας πάνω στον άλλο στα κλαμπ, στις παραλίες και στα μπιτσόμπαρα, παραδομένοι στους καλοκαιρινούς έρωτες που εμφανίζονταν απ’ το πουθενά, μέχρι να εξαφανιστούν και πάλι στο πουθενά. Καμία έγνοια, εκτός από το πού θα πάμε διακοπές, πού θα πιούμε, πού θα χορέψουμε και πού θα ερωτευτούμε.
Τα δικά μας νιάτα μετράνε μερικές δεκαετίες πίσω, αλλά τι σημασία έχει; Τα νιάτα περιστρέφονται πάντα γύρω απ’ τον ίδιο πυρήνα, και τότε και τώρα ο νέος έχει ορμή και τρέλα, θέλει να ξεδίνει και να δοκιμάζει. Να ακουμπά, να γεύεται, να μυρίζει και να αρπάζει, αυθόρμητα και πολλές φορές απρόσεκτα και άγαρμπα. Καλοκαιρινή νεότητα, τι άλλο μπορεί να είναι εκτός από αυτό: τα μυαλά πάνω απ’ το κεφάλι, να πλέουν σ’ ένα σύννεφο έκστασης και ανεμελιάς.
Άντε να το διαλύσεις αυτό το σύννεφο. Άντε να του πεις τώρα του νέου ανθρώπου, του δεκαοχτάρη και εικοσάρη που είναι πάνω στην τρέλα του, ότι πρέπει να πίνει το ποτό του στο μπιτσόμπαρο με αποστάσεις, να μην έρχεται κοντά ούτε καν με τους φίλους του, να μη φασωθεί με το καλοκαιρινό του φλερτ. Να είναι αποστασιοποιημένος και αποστειρωμένος, γίνεται;
Προφανώς, όλα γίνονται και ο άνθρωπος προσαρμόζεται σε ό,τι του συμβαίνει. Έτσι και οι νέοι της εποχής της πανδημίας θα προσαρμοστούν, αργά ή γρήγορα, στη συνθήκη της γυάλας και της απόστασης, που απαιτούν οι περιστάσεις. Απλώς, «στο αργά ή γρήγορα», νομίζω ότι θα υπερισχύσει το «αργά». Οι νέοι θα δυσκολευτούν και θα καθυστερήσουν να προσαρμοστούν γιατί μέχρι τώρα όλα γύρω τους φώναζαν «χαλάρωση». Αλλά και γιατί, ακόμα και τώρα που τα πράγματα ζορίζουν και η αυστηρότητα επανέρχεται, δεν τους βοηθάμε να κατανοήσουν σε βάθος την κατάσταση.
Άκουγα τον καθηγητή Μικροβιολογίας Άλκη Βατόπουλο, ο οποίος μιλούσε στο Open Tv. Αναφερόμενος στα αυξημένα κρούσματα κορονοϊού στη χώρα, είπε: «Ο κόσμος όταν πάει να κάνει μια δουλειά φοράει μάσκα, όταν πάει όμως να διασκεδάσει δεν τη φοράει. Επίσης, παρατηρώ ότι οι περισσότεροι ηλικιωμένοι φοβούνται και φορούν μάσκα. Η νεολαία όμως ούτε έχει πάρει χαμπάρι τι γίνεται. Είτε τους λες για το πολιτικό σύστημα στη Νέα Γουινέα είτε τους λες για τον κορονοϊό, το ίδιο τους ενδιαφέρει».
Και πώς να πάρει χαμπάρι η νεολαία; Εδώ μέχρι πρότινος είχαν ξεχάσει τι συμβαίνει οι μεγαλύτεροι, οι πιο ώριμοι υποτίθεται. Άρχισαν να συνωστίζονται στα πανηγύρια και να χορεύουν καλαματιανούς αγκαλιασμένοι, βάλθηκαν να κανονίζουν γάμους και βαφτίσια με εκατό καλεσμένους και τη μάσκα την είχαν μόνο για τα μέσα μαζικής μεταφοράς, αφού μόνο εκεί ήταν υποχρεωτική. Οπουδήποτε αλλού έμπαιναν, σε κομμωτήρια, σούπερ μάρκετ, φούρνους και λοιπά μαγαζιά, έμπαιναν άνευ αυτοπροστασίας. Μέχρι και ηλικιωμένους έβλεπες, την πιο ευάλωτη ομάδα πληθυσμού, να κυκλοφορούν άνετοι και ξε-μάσκωτοι σε κλειστούς χώρους.
Όλος ο κόσμος είχε χαλαρώσει, δεν θα χαλάρωναν οι νέοι, που η χαλάρωση είναι και η φυσική τους τάση;
Ακόμα και τώρα, που τα σειρήνες κινδύνου άρχισαν να χτυπάνε ξανά, αρκετοί κάνουν ότι δεν καταλαβαίνουν. Έγινε η μάσκα υποχρεωτική σε όλους τους κλειστούς χώρους, κάποιοι πάνε, λέει, σε γιατρούς και παρακαλάνε να τους γράψουν χαρτί για να μην τη φοράνε. Μα, τι μυαλά έχουν αυτοί οι άνθρωποι, αλήθεια; Πόσο ασυνείδητοι και κουφιοκέφαλοι είναι;
Και βέβαια, επανήλθε δριμύτερο και το φαινόμενο της μάσκας κάτω απ’ τη μύτη, με τα ρουθούνια ανοιχτά σε πάσης φύσεως μικροβιακούς εισβολείς. Οι μισοί έτσι τη φοράνε τη μάσκα, τρομάρα τους.
Τι παράδειγμα να πάρουν και οι νέοι; Ό,τι βλέπουν γύρω τους από τους μεγαλύτερους, αυτό μιμούνται. Την κουτοπονηριά και την ασυνειδησία βλέπουν, την επιπολαιότητα, το ζαμάν φου, το «έλα μωρέ, τι θα πάθω» και το «όλα είναι υπερβολές και συνωμοσία». Όπως ο μπαμπάς κι ο θείος τους συνωστίζονται στα πανηγύρια, έτσι κι αυτοί συνωστίζονται στα μπαρ. Κι όταν δεν τους επιτρέπεται στα μπαρ, συνωστίζονται στις πλατείες και στις ταράτσες.
«Βάλτε μπρατσάκια, μαγιό, γυαλί, καλή διάθεση και ελάτε στο Corona Party», έλεγε η ανάρτηση στα social media, η οποία αφορούσε σε πάρτι που διοργάνωνε κάθε βδομάδα μαγαζί στον Πόρο. Πόρος, Χαλκιδική, Μύκονος, τα «Corona Party» ξεφύτρωσαν σαν μανιτάρια το φετινό καλοκαίρι. Και οι νέοι τα τίμησαν δεόντως, λες και πηγαίνοντας σ’ ένα τέτοιο πάρτι επαναστατούσαν απέναντι στο σύστημα.
Αν καθίσεις να φιλοσοφήσεις τη μόδα των «Corona Party», θα καταλήξεις ότι είναι η τέλεια διαστρέβλωση της κατάστασης που ζούμε και του πώς πρέπει να την αντιμετωπίσουμε. Αντί να περάσει στη νεολαία σαν κάτι επικίνδυνο, σαν ένα εμπόδιο που πρέπει να ξεπεράσουμε, έχει περάσει σαν εμπόδιο απέναντι στο οποίο πρέπει να αντιδράσουμε, να επαναστατήσουμε, βασικά αγνοώντας το. Με παρόμοιο τρόπο που επαναστατούμε απέναντι στο κήρυγμα.
Το «μη συνωστίζεστε» του ειδικού, για τους νέους έγινε ένα ακόμα «μην πιεις» της μαμάς ή «μην αργήσεις» του μπαμπά. Συνωστίζονται και κάνουν πάρτι για ν’ αντιδράσουν επειδή κάποιος τους λέει να μη συνωστίζονται. Όντως, οι νέοι δεν έχουν καταλάβει τίποτα. Ή, ακόμα χειρότερα, τα έχουν καταλάβει όλα λάθος.
ΥΓ. «…και κάθε μέτρο δημόσιας υγείας δεν επιβάλλεται με τη ράβδο. Ο κόσμος πρέπει να καταλάβει ότι μιλάμε για ένα θέμα υγείας το οποίο τον αφορά», ανέφερε ο καθηγητής Αλκης Βατόπουλος στην ίδια συνέντευξη.
https://www.protagon.gr/apopseis/neoi-stin-epoxi-tou-koronoiou-44342099844
Δημοκρατία, πανδημία και “παιδιά”
08:13 - 04 Αυγ 2020
Γρηγόρης Νικολόπουλος
Οι σύγχρονες κοινωνίες και οικονομίες δεν είναι φτιαγμένες για να λειτουργούν ούτε με lockdown ούτε με πανδημίες. Καλούνται σήμερα να βρουν ένα νέο τρόπο λειτουργίας προσαρμοζόμενες στους όρους που θέτει η πανδημία του κορονοιού και έχουν - όπως είναι φυσικό - πολύ μεγάλη δυσκολία να το κάνουν.
Μπορεί κανείς να πει ότι οι επιχειρήσεις προσαρμόζονται πολύ γρήγορα στις συνθήκες και καταφέρνουν μέσω της τηλεργασίας, της αλλαγής των διαδικασιών τους, της χρήσης της τεχνολογίας και του διαδικτύου να λειτουργούν με μειωμένα κόστη και να επιβιώνουν. Οι αλλαγές που γίνονται σήμερα στις διαδικασίες και στις εργασιακές συνθήκες δεν θα αναιρεθούν αν και όταν αντιμετωπιστεί ο ιός.
Τα κράτη επίσης έκαναν μια πολύ εντυπωσιακή στροφή στον τρόπο που αντιμετωπίζουν την οικονομία, περνώντας από τη σκληρή και διαρκή δημοσιονομική πειθαρχία στην δημοσιονομική χαλάρωση προκειμένου να επιβιώσουν οι οικονομίες τους.
Όμως οι κοινωνίες, δηλαδή οι άνθρωποι, έχουν πολύ μεγαλύτερη δυσκολία προσαρμογής στις συνθήκες που επιβάλει ο ιός. Και ιδιαίτερα τώρα που οι κυβερνήσεις προσπαθούν να “περάσουν το μπαλάκι” της προστασίας από τον ιό από το κράτος στους πολίτες, όπως απαιτεί και η ιδέα της δημοκρατίας.
Σε δημοκρατικά καθεστώτα το lockdown, η απαγόρευση κυκλοφορίας, το κλείσιμο των συνόρων, των μαγαζιών, των χώρων πολιτισμού και μόρφωσης, των κέντρων διασκέδασης, δεν είναι αποδεκτές λύσεις για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Η σωστή και δημοκρατική τακτική είναι η παροχή οδηγιών από το κράτος ώστε να μπορέσουν οι πολίτες να αυτοπροστατευτούν και φυσικά η παροχή κάθε ιατρικής βοήθειας σε όσους αρρωστήσουν.
Αυτό γίνεται σήμερα. Το κράτος δίνει οδηγίες για την τήρηση αποστάσεων μεταξύ των ανθρώπων, την χρήση μάσκας, την αποφυγή κλειστών χώρων με πολυκοσμία, το πλύσιμο των χεριών, τις αποστάσεις στο γραφείο κλπ.
Έτσι μόνο μπορεί να συνεχιστεί η λειτουργία της κοινωνίας και της οικονομίας και όχι με τις καθολικές απαγορεύσεις.
Το ζήτημα είναι πως οι πολίτες δεν έχουν μια ενιαία στάση απέναντι στο ζήτημα. Κάποιοι αυτοπροστατεύονται, κάποιοι προσέχουν υπερβολικά, κάποιοι άλλοι λιγότερο, κάποιοι άλλοι καθόλου, κάποιοι ασπάζονται διάφορες θεωρίες συνωμοσίας και αντιδρούν, άλλοι προσπαθούν να κερδοσκοπήσουν εις βάρος ακόμη και της δημόσιας υγείας.
Η υπευθυνότητα των πολιτών, ούτε στην Ελλάδα, ούτε σε καμία άλλη χώρα του κόσμου δεν είναι μια καθολική αρετή.
Τα ίδια προβλήματα που αντιμετωπίζουμε στην πολύπαθη και στιγματισμένη “πάρτυ - νήσο” Μύκονο αντιμετωπίζουν όλα τα νησιά, όλες οι πόλεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
Και φυσικά δεν είναι μόνο οι νέοι το πρόβλημα, ούτε όλοι οι νέοι. Νέοι, μεσήλικες και ηλικιωμένοι παρουσιάζουν περίπου παρόμοια συμπεριφορά ανάλογα με τον βαθμό αυτοπροστασίας που αποφασίζει ο καθένας να έχει για τον εαυτό του.
Οι κυβερνήσεις πάντως δεν μπορούν να κάνουν πολλά παραπάνω, πέραν των συμβουλών, των ελέγχων, της επιβολής προστίμων σε όσους παραβαίνουν τους κανόνες, την ιχνηλάτηση των επαφών των ασθενών, τις τοπικές καραντίνες σε περιπτώσεις μεγάλων εξάρσεων. Το σημαντικότερο που έχουν να κάνουν είναι να αποφεύγουν τα λάθη ή να τα διορθώνουν, όπως για παράδειγμα έγινε πρόσφατα που (επιτέλους και με απαράδεκτη και ανεξήγητη καθυστέρηση) η κυβέρνηση κατάλαβε ότι πρέπει να αυξήσει τον αριθμό των λεωφορείων και των δρομολογίων για να περιορίσει έστω και κατ’ ελάχιστον την εξάπλωση του ιού στα μέσα μαζικής μεταφοράς.
Η αύξηση της υπευθυνότητας των πολιτών, η συνειδητοποίηση της ανάγκης αυτοπροστασίας, η “ωρίμανση” των νέων θα γίνει σταδιακά και με κόστος. Αλλά δεν υπάρχει άλλη επιλογή, δεν υπάρχει επιλογή χωρίς κόστος, δεν μπορεί κανένα δημοκρατικό κράτος να αναλάβει το ρόλο του πατερούλη των πολιτών και να τους αντιμετωπίζει όλους σαν μωρά με καθολικές απαγορεύσεις. Αν θέλουμε να έχουμε δημοκρατία, αν δεν θέλουμε κράτη που λειτουργούν με το μοντέλο της Βόρειας Κορέας, αν θέλουμε τις ελευθερίες μας, μόνο μέσω της ατομικής ευθύνης μπορούμε να συνεχίσουμε.
Αυτά όλα είναι βέβαια το θεωρητικό μέρος της αντιμετώπισης αυτής της πανδημίας.
Τι μπορεί πρακτικά να κάνει ένα κράτος για να προστατεύσει τους πολίτες από αυτούς που αρνούνται να εφαρμόσουν τα μέτρα υγειονομικής προστασίας;
Μόνο ένα πράγμα. Συνεχείς ελέγχους και βαριά πρόστιμα στους παραβάτες.
Η αλήθεια είναι ότι τον Ιούλιο οι έλεγχοι ήταν περιορισμένοι, τα πρόστιμα ανύπαρκτα, η αδιαφορία των πολιτών αυξανόμενη καθώς επικρατούσε η εντύπωση ότι έχουμε κάποιου είδους εθνικής ανόσιας, λες και το τσίπουρο ή η φέτα, ή το DNA των αρχαίων Ελλήνων μας προστατεύουν από τον κορονοϊό.
Δυστυχώς η αύξηση των κρουσμάτων επιταχύνεται και ίσως η κινητοποίηση της κυβέρνησης να αυξήσει τη συνειδητοποίηση του κόσμου και να αυξηθεί η αυτοπροστασία με την τήρηση των κανόνων. Από εδώ και πέρα χρειάζονται εκτεταμένοι και καθημερινοί έλεγχοι και πολύ αυστηρά πρόστιμα.
Εκτός όμως από το κράτος, σε αυτή την προσπάθεια κάθε οικογένεια - ειδικά στην Ελλάδα που πάσχει βαριά σε αυτό το ζήτημα - πρέπει να αλλάξει τη στάση της έναντι των νέων μελών της.
Στην Ελλάδα δυστυχώς όλοι μέχρι τα 25 τουλάχιστον θεωρούνται - κακώς κάκιστα- “παιδιά". Ζουν στην ποδιά της μαμάς τους, δεν έχουν ευθύνες, υπάρχει πολύ μεγάλη ανοχή στις “αταξίες” των νέων ακόμη και αν είναι ποινικά αδικήματα. “Παιδιά” λέμε αυτούς που καίνε την Αθήνα, “παιδιά” λέμε μεθυσμένους οδηγούς, “παιδιά” λέμε τους χούλιγκανς και πολλούς άλλους ανεύθυνους και παράνομους νέους. Δεν είναι παιδιά, είναι ενήλικες, έχουν υποχρεώσεις και δικαιώματα όπως όλοι, αλλά η ελληνική κοινωνία τους αντιμετωπίζει σαν να έχουν μόνο δικαιώματα, δικαιολογεί και ανέχεται τα πάντα. Και αυτό πρέπει να το αλλάξει και η κυβέρνηση και η κάθε οικογένεια, όχι μόνο για την προστασία από τον κορονοϊό, αλλά και για να μπορέσουν οι ίδιοι οι νέοι να αντιμετωπίσουν τις μελλοντικές δυσκολίες της ζωής τους από θέση ισχύος και να μη βρίσκονται ξαφνικά προ δυσάρεστων εκπλήξεων μόλις χαθεί η γονεϊκή προστασία και η οικογενειακή χρηματοδότηση.
Ενδεικτική – αναμενόμενη απάντηση
Θέμα: Η αντιμετώπιση της πανδημίας του κορονοϊού από τους νέους
Θέση: Η συντάκτρια του πρώτου κειμένου θεωρεί φυσική τη στάση «ανυπακοής» των νέων απέναντι στους κανόνες αποστασιοποίησης, ενώ ο συντάκτης του δεύτερου κειμένου είναι επικριτικός απέναντι σε αυτό το φαινόμενο
Σκοπός: Η συντάκτρια του πρώτου κειμένου επιδιώκει να δικαιολογήσει την «απειθαρχία» των νέων στους περιοριστικούς κανόνες που θέτει η πολιτεία για την αντιμετώπιση της εξάπλωσης του ιού, να επιχειρηματολογήσει υπέρ τους και να εξηγήσει/ερμηνεύσει τη στάση τους, αποδίδοντας την ευθύνη στον παράδειγμα των μεγάλων και στη φύση των νέων, και να ευαισθητοποιήσει τον δέκτη υπέρ τους. Ο συντάκτης του δεύτερου κειμένου στοχεύει στην επίρριψη ευθυνών και στους ίδιους τους νέους και στη δικαιολόγηση των σκληρών μέτρων που παίρνει η πολιτεία.
Επιλογές:
1ο Κείμενο: Η χρήση της ερώτησης: Πώς να ξεδώσεις (έντονη απορία για το αν συνάδουν οι ανάγκες των νέων με τους περιορισμούς), αλλά τι σημασία έχει; (αποδοχή των διαχρονικών χαρακτηριστικών της νεότητας), τι άλλο μπορεί να είναι εκτός από αυτό (αναντίρρητα η ανεμελιά είναι το βασικό χαρακτηριστικό της νιότης), γίνεται (απόφανση ότι είναι ανέφικτη η αποστασιοποίηση για τους νέους), Και πώς να πάρει χαμπάρι η νεολαία; (προβληματισμός για το γεγονός ότι είναι μεγάλη η ευθύνη των μεγάλων στον παραδειγματισμό των νέων), δεν θα χαλάρωναν οι νέοι, που η χαλάρωση είναι και η φυσική τους τάση; (αυτονόητη η αποδοχή ότι είναι στη φύση των νέων να αντιμετωπίζουν απροβλημάτιστα τη ζωή), Μα, τι μυαλά έχουν αυτοί οι άνθρωποι, αλήθεια; Πόσο ασυνείδητοι και κουφιοκέφαλοι είναι; (αποδοκιμασία και αγανάκτηση για τους μεγάλους που προσπαθούν να αποφύγουν με πλάγιους τρόπους τα μέτρα προφύλαξης), Τι παράδειγμα να πάρουν και οι νέοι; (απορία και προβληματισμός για το παράδειγμα που δίνουν οι μεγαλύτεροι στους νεότερους)/ Η παράθεση κάποιων χαρακτηριστικών της νεότητας στην παράγραφο «Τα δικά μας νιάτα μετράνε … να πλέουν σ’ ένα σύννεφο έκστασης και ανεμελιάς» που τονίζουν τον αυθορμητισμό και την ανεμελιά τους / η αιτιολόγηση της «χαλαρής» στάσης των νέων απέναντι στην υγειονομική κρίση στο σημείο «Οι νέοι θα δυσκολευτούν … δεν τους βοηθάμε να κατανοήσουν σε βάθος την κατάσταση/ η παράθεση των ακριβών λόγων του καθηγητή Άλκη Βατόπουλου ότι οι νέοι δεν κατανοούν στο ελάχιστο τη σοβαρότητα του προβλήματος / τα παραδείγματα με τους μεγάλους που συνωστίζονται ή προσπαθούν να αποφύγουν τη χρήση της μάσκας / Η αναλογία στο σημείο «Όπως ο μπαμπάς κι ο θείος τους συνωστίζονται στα πανηγύρια, έτσι κι αυτοί συνωστίζονται στα μπαρ» με την οποία δίνεται έμφαση στην ευθύνη των μεγάλων / το παράδειγμα των corona party, που δείχνει την διαστρεβλωμένη αντίληψη που έχουν οι νέοι / η αναλογία ανάμεσα στις προτροπές των ειδικών και στις προτροπές της μαμάς και του μπαμπά και η προβολή της διάθεσης των νέων να αντιδράσουν στον κόσμο των μεγάλων ως αιτία της ανέμελης στάσης των νέων στο σημείο «Το «μη συνωστίζεστε» του ειδικού … επειδή κάποιος τους λέει να μη συνωστίζονται» / Το σχήμα επιδιόρθωσης στο χωρίο «Όντως, οι νέοι δεν έχουν καταλάβει τίποτα. Ή, ακόμα χειρότερα, τα έχουν καταλάβει όλα λάθος» με το οποίο δίνεται έμφαση στα ποιοτικά χαρακτηριστικά του προβλήματος / η χρήση των εισαγωγικών και του ευθύ λόγου στην αρχή του κειμένου, όπου μεταφέρονται τα λόγια της αρθρογράφου και του συζύγου της και στα οποία φαίνεται μια διάθεση κατανόησης των νέων και των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της ηλικίας τους / τα εισαγωγικά στο σημείο “το «έλα μωρέ, τι θα πάθω» και το «όλα είναι υπερβολές και συνωμοσία»” που δίνουν με ζωντάνια τις επικρατούσες δικαιολογίες, στο σημείο “«Βάλτε μπρατσάκια, μαγιό, γυαλί, καλή διάθεση και ελάτε στο Corona Party»” με τα οποία δίνεται με ενάργεια ο παραλογισμός αυτών των συναθροίσεων και στις προτροπές των γονιών και των ειδικών για να δοθούν με ζωντάνια οι αιτίες της συμπεριφοράς των νέων / ο μεταφορικός λόγος «Τα νιάτα περιστρέφονται πάντα γύρω απ’ τον ίδιο πυρήνα» για να τονιστούν τα διαχρονικά χαρακτηριστικά της νιότης / η παραστατική παρομοίωση «τα «Corona Party» ξεφύτρωσαν σαν μανιτάρια το φετινό καλοκαίρι» που τονίζει την έκταση του προβλήματος / Η ενεργητική σύνταξη του χωρίου “Την κουτοπονηριά και την ασυνειδησία βλέπουν, την επιπολαιότητα, το ζαμάν φου, το «έλα μωρέ, τι θα πάθω» και το «όλα είναι υπερβολές και συνωμοσία»” με την πρόταξη των αντικειμένων της ενέργειας του ρήματος, για να δοθούν εμφαντικά τα αρνητικά παραδείγματα που παίρνουν οι νέοι, και η παθητική σύνταξη «Κι όταν δεν τους επιτρέπεται στα μπαρ, συνωστίζονται στις πλατείες και στις ταράτσες» που δίνει έμφαση στο αποτέλεσμα της ενέργειας / η προσδιοριστική στους ηλικιωμένους φράση «την πιο ευάλωτη ομάδα πληθυσμού» η οποία δείχνει πόσο μεγάλη είναι η ευθύνη των μεγάλων, αφού οι ίδιοι είναι που κινδυνεύουν περισσότερο / το ασύνδετο σχήμα στο σημείο «Οπουδήποτε αλλού έμπαιναν, σε κομμωτήρια, σούπερ μάρκετ, φούρνους και λοιπά μαγαζιά, έμπαιναν άνευ αυτοπροστασίας» που δείχνει την έκταση του προβλήματος και στο σημείο “Την κουτοπονηριά και την ασυνειδησία βλέπουν, την επιπολαιότητα, το ζαμάν φου, το «έλα μωρέ, τι θα πάθω» και το «όλα είναι υπερβολές και συνωμοσία»” που τονίζει την πληθώρα των αρνητικών παραδειγμάτων / ο μικροπερίοδος λόγος κυριαρχεί και κάνει εύληπτες τις σκέψεις και δίνει προφορικότητα και ζωντάνια στο κείμενο / η χρήση του α ενικού και πληθυντικού προσώπου με το οποίο εκφράζει την κατανόηση από τη μεριά της συντάκτριας της συμπεριφοράς των νέων / η έμφαση στις επιθυμίες των νέων στο σημείο «και τότε και τώρα ο νέος έχει ορμή και τρέλα, θέλει…» / η πιθανολόγηση (νομίζω ότι θα υπερισχύσει το «αργά») ότι οι νέοι θα αργήσουν να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα / το καθημερινό λεξιλόγιο (μπιτσόμπαρα, φασωθεί) / η αξιοποίηση της αφήγησης στην πρώτη παράγραφο / η επιχειρηματολογία στηρίζεται κυρίως σε σκέψεις και αντιλήψεις ευρέως αποδεκτές, όπως είναι τα χαρακτηριστικά της νεότητας / η έλλειψη αυστηρής δομής (το κείμενο μοιάζει περισσότερο με μια ελεύθερη περιδιάβαση και παρατήρηση της γύρω πραγματικότητας) / οι μικρές σε έκταση παράγραφοι, στις οποίες συχνά η επόμενη συμπληρώνει με κάποια στοιχεία την προηγούμενη ή δίνει μια απάντηση στο θέμα που τέθηκε στην προηγούμενη, χωρίς τη χρήση διαρθρωτικών λέξεων και αξιοποιώντας έτσι περισσότερο τη νοηματική συνοχή / Η προσέγγιση του δέκτη είναι κυρίως συναισθηματική
2ο Κείμενο: Η χρήση των παραδειγμάτων στη δεύτερη και στην τρίτη παράγραφο, με τα οποία δείχνει τους τρόπους με τους οποίους οι επιχειρήσεις και τα κράτη αντιμετώπισαν την καραντίνα / η αναλογία της τέταρτης παραγράφου μεταξύ της ατομικής ευθύνης και της ιδέας της δημοκρατίας / τα παραδείγματα των κοινωνικών μέτρων που πάρθηκαν για την αντιμετώπιση του κορονοϊού τα οποία δεν συνάδουν με τη δημοκρατία / η σημασία της σωστής και δημοκρατικής τακτικής που είναι η παροχή οδηγιών αυτοπροστασίας και ιατρικής βοήθειας / τα παραδείγματα των οδηγιών αυτοπροστασίας στην επόμενη παράγραφο / η διαίρεση των πολιτών ανάλογα με τη στάση τους απέναντι στον ιό / η αναλογία μεταξύ των συμπεριφορών νέων, μεσήλικων, ηλικιωμένων και των αποφάσεών τους για αυτοπροστασία / ο υποθετικός συλλογισμός στο σημείο «Αν θέλουμε να έχουμε δημοκρατία, αν δεν θέλουμε κράτη που λειτουργούν με το μοντέλο της Βόρειας Κορέας, αν θέλουμε τις ελευθερίες μας, μόνο μέσω της ατομικής ευθύνης μπορούμε να συνεχίσουμε» με τον οποίο συνδέεται η δημοκρατία και η ελευθερία με την ατομική ευθύνη / η ενίσχυση του συλλογισμού με το παράδειγμα του ανελεύθερου καθεστώτος της Βόρειας Κορέας / η αναδρομή στα πεπραγμένα του Ιουλίου και η λανθασμένη εντύπωση περί εθνικής ανοσίας ως αιτία της αυξανόμενης αδιαφορίας των πολιτών / η αιτιολόγηση της άποψης ότι η ελληνική οικογένεια πρέπει να αλλάξει στάση απέναντι στους νέους / Η χρήση των εισαγωγικών στη λέξη παιδιά στον τίτλο, κάτι που προϊδεάζει για τη μεταφορική χρήση της λέξης και τον ειρωνικό τόνο του συντάκτη / της διπλής παύλας (- όπως είναι φυσικό -) με την οποία επιβεβαιώνεται η δυσκολία των σύγχρονων κοινωνιών και οικονομιών να προσαρμοστούν στους περιοριστικούς όρους της πανδημίας / των εισαγωγικών (περάσουν το μπαλάκι) που δίνει προφορικότητα και οικειότητα στο λόγο / των εισαγωγικών (“πάρτυ - νήσο”) που δίνει με παραστατικότητα τη μορφή του νησιού ως τουριστικού προορισμού / της παρένθεσης (επιτέλους και με απαράδεκτη και ανεξήγητη καθυστέρηση) με την οποία σχολιάζει την αρχικά αρνητική αντιμετώπιση του θέματος από την κυβέρνηση / των εισαγωγικών (ωρίμανση), για να αναφερθεί στην ψυχοκοινωνική ωρίμανση των νέων / των εισαγωγικών (παιδιά) που επιβεβαιώνουν την αρχική εντύπωση του τίτλου / των εισαγωγικών (αταξίες) με τα οποία ειρωνεύεται την αντιμετώπιση των νέων από τους μεγάλους ως παιδιών / η κυριαρχία της αναφορικής λειτουργίας της γλώσσας, για να δοθεί έμφαση στο περιεχόμενο της πληροφορίας / η ειρωνεία της φράσης «λες και το τσίπουρο ή η φέτα, ή το DNA των αρχαίων Ελλήνων μας προστατεύουν από τον κορονοϊό» με την οποία διακωμωδείται η αίσθηση ανοσίας των Ελλήνων απέναντι στον ιό / η μετωνυμία με τη «Βόρειο Κορέα για να δηλώσει τα αυταρχικά καθεστώτα / το ερώτημα «Τι μπορεί πρακτικά να κάνει ένα κράτος για να προστατεύσει τους πολίτες από αυτούς που αρνούνται να εφαρμόσουν τα μέτρα υγειονομικής προστασίας;» με το οποίο στρέφει το ενδιαφέρον του δέκτη στα μέτρα που πρέπει να πάρει η πολιτεία / η κυριαρχία της ενεργητικής σύνταξης για να δοθεί έμφαση στο υποκείμενο της δράσης, στην πολιτεία / το ασύνδετο σχήμα «Οι κυβερνήσεις πάντως δεν μπορούν να κάνουν πολλά παραπάνω, πέραν των συμβουλών, των ελέγχων, της επιβολής προστίμων σε όσους παραβαίνουν τους κανόνες, την ιχνηλάτηση των επαφών των ασθενών, τις τοπικές καραντίνες σε περιπτώσεις μεγάλων εξάρσεων» με το οποίο καταδεικνύει ότι η πολιτεία έχει περιορισμένους τρόπους αντίδρασης και συχνά αυστηρούς / ο μακροπερίοδος λόγος στο σημείο «Το σημαντικότερο που έχουν να κάνουν είναι να αποφεύγουν τα λάθη ή να τα διορθώνουν, όπως για παράδειγμα έγινε πρόσφατα που (επιτέλους και με απαράδεκτη και ανεξήγητη καθυστέρηση) η κυβέρνηση κατάλαβε ότι πρέπει να αυξήσει τον αριθμό των λεωφορείων και των δρομολογίων για να περιορίσει έστω και κατ’ ελάχιστον την εξάπλωση του ιού στα μέσα μαζικής μεταφοράς» με το οποίο περιγράφεται λεπτομερώς η διόρθωση μιας λανθασμένης προηγούμενης επιλογής της κυβέρνησης / η κυριαρχία του γ’ ρηματικού προσώπου με το οποίο δίνεται αντικειμενικότητα και ρεαλιστικός τόνος στις θέσεις του συντάκτη / σημεία του κειμένου που δείχνουν πιθανότητα (ίσως η κινητοποίηση της κυβέρνησης να αυξήσει τη συνειδητοποίηση του κόσμου), δυνατότητα (Τι μπορεί πρακτικά να κάνει ένα κράτος για να προστατεύσει τους πολίτες), υποχρέωση (πρέπει να αλλάξει τη στάση της έναντι των νέων μελών της) / η χρήση ουσιαστικών αντί για ρήματα (η συνειδητοποίηση της ανάγκης αυτοπροστασίας)όπου φαίνονται και οι διαδικασίες της συνειδητοποίησης και το αποτέλεσμα αυτών / η ύπαρξη ισχυρών σχέσεων συνοχής και συνεκτικότητας μεταξύ των παραγράφων, όπως φαίνεται στις τέσσερις πρώτες παραγράφους του κειμένου, όπου στην πρώτη παράγραφο μιλά για τα τις επιχειρήσεις και τα κράτη, στη δεύτερη αναφέρεται στην αντίδραση των επιχειρήσεων, στην τρίτη των κρατών, ενώ στην τέταρτη δίνεται αντιθετικά η αντίδραση των κοινωνιών / ο πομπός προσπαθεί να προσεγγίσει κυρίως λογικά τον δέκτη, χρησιμοποιώντας επιχειρήματα και παραδείγματα / η δομή του κειμένου είναι αυστηρή, αφού μετά την περιγραφή της κατάστασης περνά στους τρόπους αντιμετώπισής της
Στη συνέχεια ζητάμε να εξετάσουν συγκριτικά τα δύο κείμενα ως προς το περιεχόμενο, τη στόχευση και το ύφος.
Ενδεικτική – αναμενόμενη απάντηση
Το πρώτο κείμενο, το οποίο φαίνεται να κρατά μια στάση συγκατάβασης κατανόησης απέναντι στους νέους και αποσκοπεί στη δικαιολόγηση και στην εξήγηση των συμπεριφορών τους υιοθετεί και μια πιο νεολαιίστικη γλώσσα, με πολλά στοιχεία προφορικότητας και βιωματικότητας, αφηγήσεις, παραδείγματα, χωρίς αυστηρή δόμηση των νοημάτων και των επιμέρους θεματικών ενοτήτων ή μάλλον χωρίς ιδιαίτερο ενδιαφέρον για μια τέτοια αυστηρότητα, αξιοποιεί την ποιητική λειτουργία της γλώσσας και απευθύνεται περισσότερο στο συναίσθημα του δέκτη. Το δεύτερο κείμενο, χωρίς να απομακρύνεται από τον φυσικό, καθημερινό λόγο, έχει πιο αυστηρή δομή και λογική οργάνωση, μεγαλύτερη απεύθυνση στη λογική του δέκτη, είναι πιο κοντά στη γλωσσική νόρμα. Και τα δύο αφορμώνται από ένα στοιχείο της επικαιρότητας, το αναλύουν και το ερμηνεύουν, αλλά το επεξεργάζονται διαφορετικά.
Ακολουθεί συζήτηση γύρω από τους λόγους για τους οποίους διαφοροποιείται το ύφος ενός άρθρου και γύρω από τα συμπεράσματα στα οποία μπορούμε να καταλήξουμε για τη συγγραφή ενός άρθρου και τα χαρακτηριστικά αυτού. Γίνεται προσπάθεια να συγκεντρωθούν αυτά σε ένα πίνακα.
Ενδεικτική – αναμενόμενη απάντηση
Στη σύγχρονη αρθρογραφία δεν ακολουθείται ένας συγκεκριμένος τρόπος γραφής με αυστηρή δόμηση των θέσεων του συντάκτη τους ή καθορισμένες γλωσσικές και υφολογικές επιλογές. Αυτά μπορεί να εξαρτώνται εκτός από την ιδιοσυγκρασία του ίδιου του γράφοντα και από το μέσο στο οποίο γράφει (π.χ στις ιστοσελίδες και στα ιστολόγια συναντούμε όλο και πιο συχνά αφηγήσεις, οι οποίες αξιοποιούν την «επιδραστική» δύναμη της ιστορίας. Σήμερα μιλάμε για blog στιλ γραφής: Για καλά άρθρα, από την έρευνά μας έχουμε καταλήξει ότι το blog στιλ γραφής είναι το πιο αποτελεσματικό. Για να έχετε μια μικρή εικόνα, σκεφτείτε ότι χτίζετε την ταυτότητά σας μιλώντας σε προσωπικό ύφος και κάνοντας μια βιωματική σύνδεση με αυτό που ζείτε που είναι κάθε μέρα μοναδικό π.χ. ακούσατε στο μετρό μια παρέα κοριτσιών να μιλάνε ακόμη μια φορά για την δίαιτα... Πόσες φορές δεν σας έχει συμβεί; διαβάζουμε στο https://www.mednutrition.gr/diaitologos/epikairotita/e-vivliothiki/14304-eimai-diaitologos-pos-tha-grapso-to-teleio-arthro ), από το κοινό στο οποίο απευθύνονται και κυρίως από τη στόχευση/πρόθεση που θέλουν να επιτύχουν.
Χαρακτηριστικά Άρθρου
ü Τίτλος
ü Αφόρμηση από την επικαιρότητα
ü Παρουσίαση της θέσης του συντάκτη πάνω στο θέμα
ü Στόχευση: να σχολιάσει, αναλύσει, ερμηνεύσει, εξηγήσει, πείσει
ü Υποκειμενικότητα
ü Επίκληση στη λογική και στο συναίσθημα του δέκτη
ü Καθημερινό λεξιλόγιο
ü Προφορικότητα
ü Αναφορική ή ποιητική λειτουργία της γλώσσας
ü Οικείο ύφος, καμιά φορά με τόνους χιουμοριστικούς/σαρκαστικούς ή παραινετικό κι άλλες φορές τυπικό και αντικειμενικό
ü Χρήση επιχειρημάτων και τεκμηρίων
ü Παρουσίαση προσωπικών σκέψεων και σχολίων
ü Αξιοποίηση της αφήγησης, της περιγραφής, του προσωπικού βιώματος
ü Σχήματα λόγου
ü Γλωσσικά ιδιώματα
ü Ποικιλία στα ρηματικά πρόσωπα, στους χρόνους και στις εγκλίσεις, στη σύνταξη και στη σύνδεση των προτάσεων, στην τροπικότητα
Μετά την ολοκλήρωση της παραπάνω εργασίας, περνώντας στο συγγραφικό στάδιο, δίνονται στους μαθητές και στις μαθήτριες τα δύο παρακάτω άρθρα. Αφού παρουσιαστούν στην τάξη, τους ζητείται να συνδέσουν να βρουν αναλογίες ύφους μεταξύ αυτών και των δύο προηγούμενων.
Τηλεργασία στην εποχή του κορωνοϊού
«Κανείς δεν έχει επιλέξει να εργάζεται από το σπίτι στην παρούσα κατάσταση. Η πρώτη μέρα είναι μάλλον εύκολη και ωραία. Η εικοστή μέρα μπορεί να είναι αρκετά σκληρή».
Γεραντώνη Μαριλένα
30.03.2020, 10:46
«Καθώς εκατομμύρια άνθρωποι στον πλανήτη προσαρμόζονται στην εξ αποστάσεως εργασία για να επιβραδύνουν τη διασπορά του κορωνοϊού, η πραγματικότητα αποδεικνύει ότι εργάζονται περισσότερες ώρες», γράφει η Λούσι Mίκιν στο Bloomberg, παραθέτοντας στοιχεία ερευνών. Τρεις περισσότερες ώρες στις Ηνωμένες Πολιτείες. Δυο παραπάνω σε Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία, Ισπανία και Καναδά. Πολλοί, ξεκινούν την εργασία τους νωρίτερα απ’ ό,τι συνήθως.
Οι διευθυντές στη Wall Street Journal έστειλαν e-mail με οδηγίες και ζήτησαν από τους εργαζόμενους να απαντούν τα μηνύματα «μέσα σε λίγα λεπτά», να αφήνουν την κάμερα ανοιχτή στη διάρκεια των τηλε-συσκέψεων και να δίνουν αναφορά στον προϊστάμενό τους πότε κάνουν διάλειμμα: «Ο καλός εργαζόμενος στη διάρκεια της πανδημίας είναι ο καλός εργαζόμενος κάθε στιγμή».
Η κρίση του κορωνοϊού μάς ξεπερνά. Από αυτή την κρίση κρινόμαστε όλοι. Η αλλαγή του επιχειρηματικού μοντέλου δημιουργεί προβλήματα πρακτικά που επιβραδύνουν τους ρυθμούς. Οι εργαζόμενοι λειτουργούν διαφορετικά μέσα σε ένα αυστηρό εργασιακό περιβάλλον και διαφορετικά διαχειρίζονται τη δουλειά από τον καναπέ, ή το γραφείο του σπιτιού τους, χωρίς απευθείας επικοινωνία και επαφή με συναδέλφους και ενίοτε, τα μικρά παιδιά να ακούγονται από το διπλανό δωμάτιο.
Οι μέρες περνούν αργά, μονότονα και βασανιστικά, υπό την πιο σκληρή συνθήκη που μπορεί κάποιος άνθρωπος να αντέξει: αβεβαιότητα συνδυασμένη με σουρεαλισμό. Θεατές και πρωταγωνιστές ταυτόχρονα του πιο σκληρού ψυχολογικού τεστ αντοχής, οι εργαζόμενοι καλούνται να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της εργασίας τους, ενώ πολλοί από αυτούς δεν γνωρίζουν αν η συγκεκριμένη θέση εργασίας θα υπάρχει σε λίγο καιρό.
«Κανείς δεν έχει επιλέξει να εργάζεται από το σπίτι στην παρούσα κατάσταση. Η πρώτη μέρα είναι μάλλον εύκολη και ωραία. Η εικοστή μέρα μπορεί να είναι αρκετά σκληρή. Κανείς δεν γνωρίζει τι θα συμβεί αν αυτό συνεχιστεί για δυο μήνες» αναφέρει στον Observer ο Μαρκ Σεντέλα, ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος του ψηφιακού μέσου επαγγελματικής δικτύωσης Ladders.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του, αν η κατάσταση με τον κορωνοϊό χειροτερέψει, ένα τρίτο του αμερικανικού πληθυσμού θα εργάζεται εξ αποστάσεως για αόριστο διάστημα, γεγονός που μπορεί να θέσει σε κίνδυνο πολλές θέσεις εργασίας.
Είναι εξαιρετικά δύσκολο, αν όχι μη ρεαλιστικό για έναν εργαζόμενο να πετύχει τους στόχους του την ώρα που κατακλύζεται από δεκάδες αρνητικά δεδομένα και τρομακτικά ενίοτε μηνύματα από το διαδίκτυο.
Τα πάντα έχουν ανατραπεί και η αβεβαιότητα αποδυναμώνει κάθε κύτταρο δημιουργικότητας, καταρρακώνει την απόδοσή του, φορτίζει με επιπλέον άγχος την ψυχολογία του. Το «business as usual» μπορεί να περιμένει. Ο κόσμος έχει μπει ούτως ή άλλως στην αναμονή.
Ειδικοί προτείνουν συμβουλές για το πως σε αυτές τις δύσκολες μέρες μπορούμε να κάνουμε τη δουλειά μας ευκολότερη όπως: α) να δημιουργήσουμε ειδικό χώρο εργασίας που θα φτιάξει τη διάθεση και την παραγωγικότητά μας, β) να υιοθετήσουμε μια καθημερινή ρουτίνα γ) να εξασφαλίσουμε ότι έχουμε αξιόπιστη πρόσβαση στο διαδίκτυο, δ) να δημιουργήσουμε έναν online χώρο επικοινωνίας με συναδέλφους.
https://www.tovima.gr/2020/03/30/world/tilergasia-stin-epoxi-tou-koronoiou/
Εσείς πήρατε δουλειά στις διακοπές;
Βλέπεις από μακριά αυτούς τους εργαζόμενους ταξιδιώτες και παραθεριστές. Μιλάνε στα τηλέφωνα πηγαίνοντας πάνω-κάτω την παραλία, στέλνουν κάθε τρεις και λίγο μηνύματα και κάθονται επί ώρες μπροστά σε οθόνες, γράφοντας και διαβάζοντας (σαν εμένα, καλή ώρα). Είναι σε διακοπές, αλλά δεν είναι κιόλας
Λίλα Σταμπούλογλου
6 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2020, 13:00
Τα ηχεία του παραλιακού καφέ παίζουν μουσική, χαμηλά ευτυχώς, το αεράκι με φυσάει και ο φρέντο καπουτσίνο είναι δίπλα μου, παγωμένος, ποτισμένος με τη θαλασσινή αύρα. Αλλωστε, η θάλασσα είναι μπροστά μου, στα δέκα μέτρα. Αν θέλω, μπορώ να ρίξω και μια βουτιά.
Αλλά ας μην το παρακάνουμε. Εχω στήσει το λάπτοπ πάνω στο τραπέζι, που να το αφήνω ξέμπαρκο και να τρέχω για βουτιές. Θα τις κάνω μετά, όταν τελειώσω τη δουλειά. Γράφω το άρθρο που διαβάζετε. Χθες έγραφα κείμενα για διαφήμιση κλεισμένη στο καμαράκι του μπανγκαλόου, όπου παραθερίζω. Δεν έβλεπα θάλασσα, αλλά άκουγα το κύμα. Και αύριο θα γράψω άλλα άρθρα, για τουριστικό blog. Δεν ξέρω πού θα καθίσω να εργαστώ, ίσως στην παραλία, την ώρα που δύει ο ήλιος. Λίγη οθόνη, λίγη θέα, λίγο γράψιμο, λίγο αγνάντεμα, μεταξύ λέξεων και σημείων στίξης. Κάπως έτσι.
Ξέρω, ακούγεται ειδυλλιακό. Πιστέψτε με, δεν είναι τόσο. Σίγουρα είναι προνομιακό, δεν λέω. Αλλοι, δουλεύουν δεν δουλεύουν, είναι στις πόλεις, στον μπετόν αρμέ, στην μπίχλα, στα καυσαέρια. Εγώ τουλάχιστον δουλεύω δίπλα στο κύμα, μυρίζω θάλασσα, στα ενδιάμεσα κάνω μπάνια, πάω και για ένα ποτό στα beach bar, χαλαρώνω.
Χαλαρώνω; Περίπου, παράπονο δεν έχω. Χαλαρώνω, όσο μου επιτρέπει το bleisure. Bleisure, από τις λέξεις business και leisure, δηλαδή δουλειά και ευχαρίστηση. Ενας νεολογισμός που περιγράφει μια, όλο και πιο δημοφιλή, τάση του τουρισμού. Λίγο η ανάγκη για εργασία που καταδιώκει τον σύγχρονο άνθρωπο και ο φόβος ότι δεν σε παίρνει να σταματήσεις τη δουλειά ούτε για δύο βδομάδες τον χρόνο, λίγο το ίντερνετ και το πανταχού παρόν WiFi, λίγο τα κινητά και οι συσκευές που κλείνουν το γραφείο σου σε μια οθόνη, η επαγγελματική και προσωπική ζωή αρχίζουν να μπερδεύονται.
Βάλε και τα παρεπόμενα του κορονοϊού και της καραντίνας φέτος, που έκαναν την εργασία από τον προσωπικό χώρο του εργαζόμενου το απόλυτο trend της εποχής, το αποτέλεσμα είναι το εξής: δεν απαλλάσσεσαι ποτέ από τη δουλειά. Θα τη χώσεις στη βαλίτσα, θα την ανεβάσεις σε πλοία για να τη μεταφέρεις στο νησί, θα τη βάλεις στο πορτμπαγκάζ και θα την πας στο χωριό.
Βέβαια, το bleisure, όταν εμφανίστηκε αρχικά στον τουριστικό χάρτη, άλλο πράγμα εννοούσε. Αφορούσε τον ταξιδιώτη ο οποίος ταξίδευε για επαγγελματικούς σκοπούς και έβαζε στο πλάνο του και ολίγη αναψυχή. Επαιρνε μαζί το ταίρι του, ξέκλεβε χρόνο για να επισκεφτεί ένα μουσείο, έκανε μια βόλτα σε κάνα αξιοθέατο της περιοχής, στην οποία τον οδηγούσε η εργασία του.
Υπάρχει όμως και η κατηγορία αντίστροφου bleisure, όπου εσύ οδηγείς την εργασία σου εκεί που πας. Δεν είσαι ο ταξιδιώτης που βάζει στο επαγγελματικό ταξίδι την αναψυχή, είσαι ο ταξιδιώτης που βάζει στο ταξίδι αναψυχής την εργασία. Εκείνη τουλάχιστον τη μορφή εργασίας που μπορεί να μεταφερθεί.
Νομίζω ότι σε αυτή την κατηγορία bleisure στριμώχνεται κόσμος και κοσμάκης. Τους βλέπεις από μακριά αυτούς τους εργαζόμενους ταξιδιώτες και παραθεριστές. Μιλάνε στα τηλέφωνα πηγαίνοντας πάνω-κάτω την παραλία, στέλνουν κάθε τρεις και λίγο μηνύματα και κάθονται επί ώρες μπροστά σε οθόνες, γράφοντας και διαβάζοντας (σαν εμένα, καλή ώρα). Είναι σε διακοπές, αλλά δεν είναι κιόλας. Ημι-χαλαρώνουν, το σωστό ρήμα που περιγράφει την κατάστασή τους, την κατάστασή μας.
Παράπονο δεν έχουμε, το ξαναλέω. Καλύτερα να ημι-χαλαρώνεις, απ’ το να μη χαλαρώνεις καθόλου. Καλύτερα να στήνεις το γραφείο σου στο χωριό, στη θάλασσα, στον καθαρό αέρα, καλύτερα να μιλάς σε πελάτες στο τηλέφωνο με το μαγιό, περπατώντας στην άμμο, καλύτερα να φτιάχνεις φορολογικές δηλώσεις στην αυλή ενός σπιτιού στο χωριό, καλύτερα να γράφεις μπροστά σε μια πισίνα ξενοδοχείου ή σε ένα παραλιακό καφέ.
Παράπονο δεν έχω. Δηλαδή μεγάλο παράπονο, ένα μικρό το έχω, για να είμαι απόλυτα ειλικρινής. Ωραία θα ήταν να μην είχα τίποτα να κάνω για δέκα μέρες. Το λένε και οι έρευνες. Ο άνθρωπος πρέπει να χαλαρώνει εντελώς, έστω για λίγο. Αυτό είναι το νόημα των διακοπών, να αδειάζουν το κεφάλι σου απ’ τις υποχρεώσεις.
Πώς φτάσαμε να τις παίρνουμε μαζί μας παντού; Τι πήγε στραβά, αλήθεια;
ΥΓ. Ο κύριος που μιλούσε πηγαίνοντας πάνω-κάτω την παραλία, είχε κοκκινίσει προσπαθώντας να εξηγήσει, σε έναν πελάτη μάλλον, κάτι σχετικό με την εφορία. Ισως ήταν λογιστής ή κάτι τέτοιο. Στο τέλος, έκλεισε το κινητό, το πέταξε με μανία στην πετσέτα και κίνησε προς τη θάλασσα μουρμουρίζοντας βρισιές. Το κινητό άρχισε να χτυπάει προτού προλάβει να βουτήξει και ο κύριος επέστρεψε να το σηκώσει λίγο πιο κόκκινος από πριν. Προφανώς, όχι απ’ τον ήλιο.
https://www.protagon.gr/apopseis/eseis-pirate-douleia-stis-diakopes-44342097108
Ενδεικτική – αναμενόμενη απάντηση
Εύκολα οι μαθητές και οι μαθήτριες θα συνδέσουν το άρθρο με τίτλο «Εσείς πήρατε δουλειά στις διακοπές;» με αυτό με τίτλο «Νέοι στην εποχή του κορονοϊού και το «Τηλεργασία στην εποχή του κορωνοϊού» με το «Δημοκρατία, πανδημία και “παιδιά”».
Στη συνέχεια προτρέπουμε τους μαθητές/τριες των δύο ομάδων να αποδώσουν περιληπτικά το πρώτο κείμενο και των άλλων δύο να δώσουν την περίληψη του δεύτερου κειμένου.
Ενδεικτική – αναμενόμενη απάντηση
Περίληψη 1ου κειμένου
Με την εφαρμογή της τηλεργασίας για την αντιμετώπιση της πανδημίας αυξήθηκε ο εργασιακός χρόνος. Υπάρχουν παραδείγματα εργοδοτών που το απαίτησαν και οι ρυθμοί εργασίας στο σπίτι έγιναν πιο αργοί. Οι εργαζόμενοι νιώθουν ανασφαλείς για το μέλλον της εργασίας τους, για χάρη της οποίας τώρα υπερεργάζονται. Η τηλεργασία δεν είναι επιλογή του εργαζόμενου και με το πέρασμα του χρόνου έχει επιπτώσεις πάνω του. Πολλές θέσεις εργασίας θα κινδυνεύσουν να χαθούν. Αυτά δυσκολεύουν την επίτευξη των στόχων των εργαζομένων, ενώ η έλλειψη δημιουργικότητας, αποδοτικότητας και το άγχος εντείνονται. Μέσα στις προτάσεις αντιμετώπισης είναι η δημιουργία χώρου εργασίας μέσα στο σπίτι, η υιοθέτηση της ρουτίνας, η αξιόπιστη πρόσβαση στο διαδίκτυο και η online επικοινωνία με συναδέλφους.
Περίληψη 2ου κειμένου
Η συντάκτρια του κειμένου πίνει τον καφέ της κοντά στη θάλασσα, ενώ συγχρόνως εργάζεται στον υπολογιστή της. Βέβαια, το να δουλεύει κανείς δίπλα στη θάλασσα είναι προνομιακό. Συνδυάζει δουλειά κι ευχαρίστηση, κάτι που αποδίδεται με τον νεολογισμό bleisure. Η ανάγκη για εργασία, το ίντερνετ και οι ψηφιακές συσκευές το επιτρέπου και η πανδημία του κορονοϊού το επιβάλλει. Αν και το bleisure αρχικά σχετιζόταν με επαγγελματικά ταξίδια, τα οποία συνδυάζονταν με κάποια αναψυχή, σήμερα γίνεται το αντίστροφο. Δεν χαλαρώνουν πια στις διακοπές τους οι άνθρωποι, παρ’ ότι όλες οι έρευνες μιλάνε για αυτή την ανάγκη. Η συντάκτρια γεμάτη ερωτηματικά παρακολουθεί έναν λουόμενο που προσπαθεί μάταια να συνδυάσει διακοπές κι εργασία.
Μετά από αυτή τη δραστηριότητα, οι ομάδες καλούνται να ξαναγράψουν το άρθρο του οποίου την περίληψη δούλεψαν λίγο πριν σε διαφορετικό, όμως, ύφος από αυτό που είναι γραμμένο από τον συντάκτη του. Στην εργασία τους θα πρέπει να λάβουν υπόψη τους και να βοηθηθούν από τις περιλήψεις, από τη λίστα με τα χαρακτηριστικά ενός άρθρου που συνέταξαν πριν και από τη γενικότερη εργασία που έγινε με τα πρώτα δύο κείμενα, τα σχετικά με την αντιμετώπιση του κορονοϊού από τους νέους. Στο τέλος κάθε ομάδα θα παρουσιάσει το αποτέλεσμα της εργασίας της στις άλλες και θα ακολουθήσει ετεροαξιολόγηση, βασισμένη κι αυτή στα παραπάνω κριτήρια. Η ετεροαξιολόγηση, εκτός από τα παραπάνω ποσοτικά κριτήρια, μπορεί να εμπλουτιστεί και με περιγραφική αξιολόγηση, στην οποία θα ενταχθούν ποιοτικά κριτήρια, σύμφωνα με τα οποία θα εξετάζεται η αποτελεσματικότητα της χρήσης τους σε σχέση με τον στόχο των συντακτών του κειμένου. Κατά την παραγωγή γραπτού λόγου, αν υπάρχει η δυνατότητα, θα μπορούσαν οι μαθητές να περιηγηθούν σε κάποια αξιολογημένα για την ποιότητά τους μπλογκς, όπως και σε συμβουλές που δίνουν σε άρθρα τους για το πώς να γράψεις ένα καλό άρθρο στο διαδίκτυο, ιδιαίτερα για αυτό που ονομάζουμε μπλογκ – στιλ γραφής, διάφοροι γνωστοί μπλόγκερς (μερικές τέτοιες διευθύνσεις δίνονται στις πηγές).
Ενδεικτική – αναμενόμενη απάντηση
Σε αυτό το σημείο της διδακτικής πρότασης, θα ήταν καλό οι μαθητές και οι μαθήτριες να παρακινηθούν και να τους δοθεί η ελευθερία, παράλληλα με την αξιοποίηση των δεδομένων κριτηρίων συγγραφής ενός άρθρου, να είναι όσο πιο δημιουργικοί/ές κι ευρηματικοί/ές μπορούν.
Πηγές
Πρόγραμμα Σπουδών Νέα Ελληνικά: Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία, Γ’ Τάξη Γενικού Λυκείου
Νεοελληνική Γλώσσα Φάκελος Εκπαιδευτικού Διδακτικές Προτάσεις 2019
Δίκτυο Κειμένων Φάκελος Υλικού Νεοελληνική Γλώσσα 2019
https://www.problogger.gr/pos-na-grapsis-ena-arthro-se-blog/
