Posted on May 26, 2020
Η πυγολαμπίδα
Το σπουδαίο ποίημα του Γιάννη Ρίτσου « Μια πυργολαμπίδα φωτίζει τη νύχτα», γραμμένο το 1937 για παιδιά.
«Κάτου απ’ τις λεύκες μένει σιωπηλή και δεν κοιτάζει τα παιδιά που παίζουν.
Λεπτό φλουρί από φως πρασινωπό γλιστράει στο πρόσωπό της κι ακόμη δεν μπορεί να μας χαμογελάσει.
Όμως τα βράδια ένας γρύλος τραγουδάει ανάμεσα στα σκονισμένα μου βιβλία, και μια πυγολαμπίδα ανάβει το φανάρι της πάνου από τα χαρτιά μου, να γράφω αγρούς με γαλανά λουλούδια και καλαμιές όπου περνούν κοπάδια τρυγονιών.
Θυμάμαι τη βρυσούλα του χωριού γιομάτη πολυτρίχια, όταν δοκίμαζα στις μικρές τρύπες του καλαμιού να σφυρίξω το πρώτο σιγαλό τραγούδι της μεγάλης καλοκαιριάτικης νύχτας. Κι απόψε μια πυγολαμπίδα φωτίζει τ’ ανοιχτό βιβλίο ενός κρίνου κ’ ένας γρύλος διαβάζει το ποιηματάκι του μικρού Χριστού που αποκοιμήθηκε στο πράσινο χορτάρι.
Κ’ εγώ θα πω το τραγούδι της πυγολαμπίδας…»
Updated on May 24, 2020
Λαθεύοντας ιστορίες
Λαθεύοντας ιστορίες
- Ήταν μια φορά ένα κοριτσάκι που το έλεγαν Κιτρινοσκουφίτσα.
- Όχι, Κοκκινοσκουφίτσα!
- A, ναι, Κοκκινοσκουφίτσα. Η μαμά του το φώναξε και του είπε: Άκου, Πρασινοσκουφίτσα.
- Μα όχι, Κοκκινοσκουφίτσα!
- Α, ναι, Κοκκινοσκουφίτσα. Πήγαινε στη θεία Διομίρα και δωσ' της αυτή τη φλούδα πατάτα.
- Όχι, πήγαινε στη γιαγιά και δώσε της αυτή την πίτα.
- Καλά. Το κοριτσάκι πήγε στο δάσος και συνάντησε μια καμηλοπάρδαλη.
- Τι μπέρδεμα! Συνάντησε ένα λύκο, όχι καμηλοπάρδαλη.
- Κι ο λύκος τη ρώτησε: Πόσο κάνει έξι επί οχτώ;
- Καθόλου. Ο λύκος τη ρώτησε: Που πάς;
- Έχεις δίκιο. Η Μαυροσκουφίτσα απάντησε…
- Παππού, δεν ξέρεις καθόλου να διηγείσαι ιστορίες, τις κάνεις όλες λάθος.
Τζάνι Ροντάρι, «Παραμύθια από το τηλέφωνο», εκδ. Μεταίχμιο
Posted on May 21, 2020
Ομόηχες λέξεις
Οµώνυµα ή Οµόηχα λέγονται οι λέξεις που προφέρονται το ίδιο, αλλά έχουν διαφορετική σηµασία. Οι οµόηχες λέξεις έχουν συνήθως και διαφορετική ορθογραφία. Μερικές από τις συχνότερες οµόηχες λέξεις είναι:
δανεικός (< δανείζω) δανικός (από τη Δανία)
διάλειµµα (διακοπή) διάλυµα (< διαλύω)
έκκληση (~ σε βοήθεια) έκλυση (~ θερµότητας)
εξάρτηση (< εξαρτώµαι) εξάρτυση (~ του στρατιώτη)
εφορία (οικονοµική υπηρεσία) ευφορία ( α) πλούσια παραγωγή,
β) ευεξία)
κλίµα (ενός τόπου) κλήµα (το αµπέλι)
κλείνω (την πόρτα) κλίνω (ένα ρήµα)
κόµµα (το σηµείο στίξης) κώµα (λήθαργος)
κριτικός (αυτός που ασκεί κριτική) κρητικός (από την Κρήτη)
λίρα (το νόµισµα) λύρα (το µουσικό όργανο)
λιµός (πείνα) λοιµός (επιδηµική νόσος)
λυτός (αυτός που έχει λυθεί) λιτός (αυτός που αρκείται σε λίγα)
όρος (συµφωνία) όρος (βουνό)
σήκω (ρήµα) σύκο (το φρούτο)
σατιρικός (αυτός που σατιρίζει) σατυρικός (ο σχετικός µε το σάτυρο)
σκηνή (η) σκοινί (το)
σωρός (ο) (στοίβα από πράγµατα) σορός (η) ( το νεκρό σώµα)
τοίχος (ο) τείχος (το)
ύλη (το υλικό) ίλη (µονάδα τεθωρακισµένων)
φύλλο (δέντρου) φύλο (αρσενικό ή θηλυκό)
χήρος (αυτός που έχασε τη γυναίκα του) χοίρος (το γουρούνι)
ψηλός ( αυτός που έχει ύψος) ψιλός (λεπτός)
Posted on May 14, 2020
Τα ψηλά βουνά-Ζαχαρίας Παπαντωνίου
Απόσπασμα από το βιβλίο "Ψηλά βουνά",Ζ.Παπαντωνίου
- Διαβάστε το απόσπασμα,δυνατά και καθαρά!(Ζητήστε από κάποιον ενήλικα να σας ηχογραφήσει).
- Ψάξτε στο διαδίκτυο και βρείτε τα 5 ψηλότερα βουνά της χώρας μας!Έπειτα βρείτε και γράψτε πληροφορίες για τον Όλυμπο!(Που βρίσκεται γεωγραφικά,πανίδα=τα ζώα,χλωρίδα=τα φυτά)
- Τι θυμάστε για τον Όλυμπο από την ιστορία;(Γράψτε λίγα λόγια)
- Κατατάξτε τα σύμφωνα με το υψόμετρο τους από το πιο ψηλό στο πιο χαμηλό,βάζοντας τα σύμβολα της ανισότητας. (>,=,<)
- Βρείτε τη διαφορά που έχουν το ψηλότερο βουνό με το χαμηλότερο,το τρίτο σε σειρά με το πρώτο.
Updated on May 6, 2020
Ποίημα για τη μητέρα!
Γ. Βιζυηνός «Πως να πειράξω τη μητέρα»
Πως να πειράξω τη μητέρα
να κάμω εγώ να λυπηθεί,
που όλη νύχτα κι όλη μέρα
για το καλό μου προσπαθεί;
Πως ν' αρνηθώ ή ν' αναβάλλω
ό,τι ορίζει κι απαιτεί,
αφού στη γη δεν έχω άλλο
κανένα φίλο σαν κι αυτή;
Αυτή στα στήθη τα γλυκά της
με είχε βρέφος απαλό
με κάθιζε στα γόνατά της
και μ' έμαθε να ομιλώ.
Αυτή με τρέφει και με ντύνει,
όλο το χρόνο που γυρνά,
και δίπλα στη μικρή μου κλίνη,
σαν αρρωστήσω ξαγρυπνά.
Αυτή σαν πέσω και χτυπήσω,
φιλά, να γιάνει την πληγή,
αυτή, τι πρέπει εγώ ν' αφήσω
και τι να κάνω μ' οδηγεί.
Πως το λοιπόν τέτοια μητέρα
να κάνω εγώ να λυπηθεί,
που όλη νύχτα κι όλη μέρα
για το καλό μου προσπαθεί;
Updated on May 5, 2020
Ο Μάης-Ποίημα
Ο ΜΑΗΣ
Σ’ ένα στέφανο του Μάη
Όλη η άνοιξη χωράει.
Κύκλους, κύκλους τα λουλούδια,
οι χοροί και τα τραγούδια.
στα χρυσά του ήλιου καφάσια
ωριμάζουν τα κεράσια.
Πέρα ως πέρα φως απλώνει
γλάστρα ανθίζει στο μπαλκόνι.
Είναι ο Μάης δίχως ταίρι
ένα ολάνθιστο παρτέρι.
Σ’ ένα στέφανο του Μάη
Όλη η άνοιξη χωράει.
Ρένα Καρθαίου
Updated on May 3, 2020
Γιορτή της μητέρας
Στην Ελλάδα η γιορτή της μητέρας συνδέθηκε με την εορτή της Υπαπαντής (2 Φεβρουαρίου). Τότε η ορθόδοξη εκκλησία γιορτάζει την Παναγία με τον Ιωσήφ που πηγαίνουν τον 40ήμερο Ιησού στο Ναό για ευλογία. Πρόκειται για μία κίνηση που ακόμα σήμερα κάνουν οι χριστιανές μητέρες (Σαραντισμός). Ο παράλληλος εορτασμός της μητέρας ξεκίνησε το 1929 με προφανή τον συμβολισμό. Όμως κατά την δεκαετία του 1960, ο εορτασμός ατόνησε και ενισχύθηκε η δυτικόφερτη συνήθεια εορτασμού της 2ης Κυριακής του Μαΐου. Η εκκλησία όμως επιμένει στην παλαιά ημέρα εορτασμού και διοργανώνει σχετικές εκδηλώσεις.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, η Γιορτή της Μητέρας μπορεί να είναι μία χαρμόσυνη ημέρα, όμως πίσω από την καθιέρωσή της κρύβεται μία μελαγχολική ιστορία.
Από τα αρχαία χρόνια
Οι πρώτες αναφορές για Γιορτή της Μητέρας και της μητρότητας έρχονται από την αρχαία Ελλάδα.
Η μητέρα Γη (Γαία) σύζυγος του Ουρανού είναι η προσωποποίηση της φύσης, που γεννά όλο τον κόσμο και λατρεύεται σαν η υπέρτατη θεότητα. Η λατρεία περνά στη συνέχεια στην κόρη της, Ρέα, σύζυγο και αδερφή του Κρόνου. Η Ρέα λατρεύεται σαν η «Μητέρα των Θεών», καθώς φαίνεται να είναι η πρώτη, που γέννησε με τοκετό και ανάθρεψε τα παιδιά της με μητρικό γάλα. Οι αρχαίοι Έλληνες απέδιδαν τιμές στη Ρέα κάθε άνοιξη, καθώς ήταν και θεά της γης και της γονιμότητας
Ορισμένες φορές, η Ρέα παίρνει τη μορφή της μικρασιατικής θεότητας Κυβέλης, επίσης μητέρας των θεών, όπως την προσφωνεί ο Πίνδαρος («Κυβέλα, Μάτερ θεών»).
Στη σύγχρονη εποχή, ξεκίνησε ως ημέρα μνήμης
Ιστορικά, η Γιορτή της Μητέρας προέρχεται από ένα αμερικανικό κίνημα των γυναικών-μητέρων με το όνομα «Ημέρα Φιλίας της Μητέρας» (Mother’s Friendship Day) που ιδρύθηκε το 1965 υπό την Aνν Ριβς Τζάρβις (Ann Reeves Jarvis) κατά τη διάρκεια του Αμερικάνικου εμφύλιου πολέμου (1861-1865). Το κίνημα των γυναικών δραστηριοποιήθηκε υπέρ της ειρήνης με διάφορες ακτιβιστές δραστηριότητες και συνέχισε τις δράσεις ακόμα και μετά τη λήξη του πολέμου όπως ο αγώνας για την επανένωση οικογενειών που είχαν χωριστεί κατά τη διάρκεια του πολέμου.
Γιορτάζεται την δεύτερη Κυριακή του ΜαΪου!
in.gr
- Ζωγράφισε την μητέρα σου σε ένα φύλλο χαρτί και κάτω από τη ζωγραφιά γράψε λίγα λόγια γι'αυτήν!
- Αφού διαβάσεις το άρθρο,απάντησε στις παρακάτω ερωτήσεις:
- Τι γιορτάζει η ορθόδοξη εκκλησία στις 2 Φεβρουαρίου;
- Ποια είναι η μητέρα των Θεών στην αρχαία Ελλάδα και πώς την τιμούσαν;
- Στη σύγχρονη εποχή από που προέρχεται η γιορτή της μητέρας;
Αφού απαντήσεις στο τετράδιό σου στις παραπάνω ερωτήσεις,μπορείς να κάνεις μια κάρτα και να την χαρίσεις στη μαμά σου μαζί με τη ζωγραφιά που έκανες στην αρχή!
Posted on May 2, 2020
Ο Μάης
Ο Μάιος στην ελληνική λαογραφία
Παρ’ όλο που γενικά ο Μάιος θεωρείται ως ο τελευταίος μήνας της Άνοιξης, είναι στην ουσία το μέσο της ανθοφόρας αυτής εποχής αφού το Καλοκαίρι δεν αρχίζει παρά δύο δεκαήμερα μετά το τέλος του, στις 21 Ιουνίου. Ο Μάιος, είναι πράγματι «μήνας χαράς και λατρείας της βλάστησης, με δοξασίες και έθιμα διαχρονικού χαρακτήρα», όπως το παραδοσιακό έθιμο με το πρωτομαγιάτικο στεφάνι το οποίο στολίζει την πόρτα του σπιτιού μέχρι τις 24 Ιουνίου οπότε καίγεται στις φωτιές του Αϊ-Γιάννη. Οι λαϊκές προλήψεις θεωρούν τον Μάιο «μαγεμένο» γι’ αυτό αποφεύγονται οι γάμοι και οι σοβαρές εργασίες στη διάρκειά του, εξ ου και η παροιμία «Στον καταραμένο τόπο, τον Μάη μήνα βρέχει». Όλοι οι λαοί, πάντως, την Πρωτομαγιά γιόρταζαν την ανθοφορία της Φύσης και την απαρχή των «καλών καιρών». Κι ενώ οι λαϊκές παροιμίες, όπως, «Μάη μου, Μάη δροσερέ κι Απρίλη λουλουδάτε» και «ο Μάης έχει τ’ όνομα κι ο Απρίλης τα λουλούδια», προσπαθούν να μας επαναφέρουν στην τάξη, οι παιδικές αναμνήσεις δεν μας το επιτρέπουν. Κι έτσι συνεχίζουμε να τραγουδάμε: «Ο Μάιος μας έφτασε/εμπρός βήμα ταχύ/να τον προϋπαντήσουμε/παιδιά στην εξοχή».
Πηγή,Βικιπαίδεια