Day: 23 April 2021

Η Μεγάλη Πέμπτη είναι η τέταρτη μέρα της Μεγάλης Εβδομάδας και για πολλούς η πιο θλιβερή λόγω της Σταύρωσης του Χριστού.   Όμως, υπάρχουν και άλλα έθιμα και σημαντικά γεγονότα εκείνη την ημέρα.

Ένα από τα πιο γνωστά έθιμα της Μεγάλης Πέμπτης είναι το να βάζουμε κόκκινο πανί στα μπαλκόνια.   Αυτό το κάνουμε γιατί συμβολίζει το αίμα του Χριστού.   Όμως, σε άλλες περιοχές υπάρχουν και άλλοι λόγοι.

Για παράδειγμα, στη Θράκη τα παιδιά φτιάχνουν ένα ομοίωμα του Ιούδα και πηγαίνουν στα σπίτια ζητώντας καψίδια.   Κάθε νοικοκυρά δίνει από ένα κλαδί ή χύνει λίγο πετρέλαιο στο ομοίωμα που το καίνε στον Επιτάφιο της Μεγάλης Παρασκευής.   Όταν ξημερώσει, βάζουν το κόκκινο πανί στο παράθυρο για να το δει ο ήλιος.

Επίσης, την ίδια μέρα βάφουμε τα κόκκινα αυγά.   Για μερικούς, βάφονται κόκκινα λόγω του αίματος του Χριστού ενώ για άλλους λόγω της Ανάστασης του Χριστού και συνάμα μέσο αποτρεπτικό κάθε κακού.

Τη Μεγάλη Πέμπτη, οι γυναίκες ζυμώνουν από νωρίς τσουρέκια και κουλούρες της Λαμπρής.  Οι κουλούρες της Λαμπρής γίνονται με διάφορα μυρωδικά, ξηρούς καρπούς και στολίδια από ζυμάρι.  Εκτός από το βασικό όνομα τους λέγονται κουτσούνες, κουζουνάκια, κοφίνια, καλαθάκια, δοξάρια, αυγούλες και λαζαράκια.  Τα τσουρέκια γίνονται με πλεξούδες και στολίζονται με αμύγδαλα.  Επίσης, τα τσουρέκια αντιπροσωπεύουν την Ανάσταση του Χριστού.

Τη Μεγάλη Πέμπτη γιορτάζουμε επίσης πέντε σημαντικά γεγονότα.  Το πρώτο είναι ο Ιερός Νιπτήρας, δηλαδή το πλύσιμο των ποδιών των μαθητών από τον Κύριο δείχνοντας τη διακονία των πιστών στην εκκλησία.  Το δεύτερο είναι η προσευχή του Κυρίου στο Όρος των Ελαιών.

Το τρίτο είναι ο Μυστικός Δείπνος δηλαδή η παράδοση του Μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας και ο τελευταίος δείπνος πριν τη Σταύρωση του Κυρίου.  Εκεί, ο Χριστός τους παρέδωσε το αίμα και το σώμα του και τους είπε: "Λάβετε, φάγετε, τούτο εστί το Σώμα μου, το υπέρ υμών κλώμενον εις άφεσιν αμαρτιών".

Το τέταρτο είναι τα δώδεκα Ευαγγέλια που διαβάζονται τη νύχτα της Μεγάλης Πέμπτης στην εκκλησία.   Εκεί οι γυναίκες φυλάνε και μοιρολογούν τον Χριστό.  Το τελευταίο και το πιο στενάχωρο είναι η Σταύρωση του Χριστού.  Τότε, ο Ιούδας τον πρόδωσε και ο Χριστός συνελλήφθη.   Τέλος, ο Χριστός ήταν καρφωμένος στον Σταυρό και τελικά εξέπνευσε.

ΠΑΣΧΑ

Το Πάσχα είναι η μεγαλύτερη γιορτή των Ορθοδόξων Χριστιανών.  Η λέξη "Πάσχα" προέρχεται από την εβραϊκή λέξη "pesah" που σημαίνει πέρασμα.  Οι Εβραίοι γιόρταζαν το Πάσχα σε ανάμνηση της απελευθέρωσης τους από τους Αιγύπτιους και το πέρασμα από την Ερυθρά Θάλασσα.  Οι Χριστιανοί πήραν το Πάσχα από τους Εβραίους και γιορτάζουν την Ανάσταση του Ιησού Χριστού και το πέρασμα από τον θάνατο στη ζωή.

Το Πάσχα είναι κινητή γιορτή.  Γιορτάζεται κάθε χρόνο την πρώτη Κυριακή μετά την πανσέληνο της εαρινής ισημερίας (η εαρινή ισημερία είναι στις 20 - 22 Μαρτίου).

Με τη λέξη Πάσχα εννοούμε  κυρίως τις 2 εβδομάδες από το Σάββατο του Λαζάρου έως την Κυριακή του Θωμά.  Την εβδομάδα των Παθών ή Μεγάλη Εβδομάδα, την ονομάζουμε έτσι λόγω των γεγονότων που διαδραματίζονται αυτή την εβδομάδα καθημερινά και θεωρούνται σημαντικά για τους Χριστιανούς.  Η δεύτερη εβδομάδα είναι η εβδομάδα της Λαμπρής ή Λαμπροεβδομάδα.

Σάββατο του Λαζάρου

Το Σάββατο του Λαζάρου είναι αφιερωμένο στην Ανάσταση του Λαζάρου.  Το θαύμα που έκανε ο Χριστός πριν τη δική του Ανάσταση.  Ο λαός έχει συνθέσει κάλαντα τα οποία είναι αποκλειστικά γυναικεία υπόθεση και τα τραγουδούν οι Λαζαρίνες.  Τα κορίτσια τραγουδούν πηγαίνοντας από σπίτι σε σπίτι με καλάθια γεμάτα λουλούδια από τους αγρούς και ανταλλάσσουν με κέρασμα ή φιλοδώρημα.  Σε πολλά σπίτια πλάθουν ομοιώματα του Λάζαρου με ζυμάρι, τα γνωστά "Λαζαράκια".

Κυριακή των Βαΐων

Την Κυριακή των Βαΐων οι Χριστιανοί γιορτάζουν τη θριαμβευτική είσοδο του Χριστού στα Ιεροσόλυμα.  Το έθιμο της ημέρας είναι οι εκκλησίες να είναι στολισμένες με βάγια.  Μετά τη λειτουργία ο ιερέας δίνει σταυρούς από βάγια στους πιστούς.  Επίσης, έθιμο της ημέρας είναι να τρώμε ψάρια.   Από το βράδυ της Κυριακής των Βαΐων, που στην ουσία αρχίζει η Μεγάλη Εβδομάδα, και κάθε βράδυ, οι χριστιανοί πηγαίνουν στην εκκλησία και παρακολουθούν με κατάνυξη τις Ιερές Ακολουθίες.

Μεγάλη Δευτέρα

Ξεκινάει η Μεγάλη Εβδομάδα, η Εβδομάδα των Παθών.  Η Μεγάλη Δευτέρα είναι αφιερωμένη στην ακολουθία του Νυμφίου.  Στη λειτουργία της Μεγάλης Δευτέρας ακούγεται και η παραβολή της καταραμένης συκιάς από το Ευαγγέλιο του Ματθαίου, που την καταράστηκε ο Χριστός και ξεράθηκε με έναν του λόγο.  

Μεγάλη Τρίτη