Επίκαιρα θέματα

 Η μητέρα  (Γεώργιος Βιζυηνός)

Μετά το Πάσχα και για 40 ημέρες έως και την ημέρα της Αναλήψεως του Χριστού λέμε την παρακάτω Αναστάσιμη Προσευχή.  

Η Μεγάλη Παρασκευή, είναι ημέρα απόλυτης αργίας και νηστείας. Σχεδόν ολόκληρη η μέρα, αφιερώνεται στην Αποκαθήλωση του Εσταυρωμένου και στην Ακολουθία του Επιταφίου.

Το πρωί της Μεγάλης Παρασκευής γίνεται η αποκαθήλωση όπου ο ιερέας κατεβάζει τον Εσταυρωμένο από τον Σταυρό και τον τυλίγει σε καθαρό σεντόνι ενώ από αργά το βράδυ της Μ Πέμπτης έχει στολιστεί ο Ιερός Επιτάφιος με άνθη της υπαίθρου που φέρνουν οι γυναίκες έτσι ώστε να τοποθετηθεί το Άγιο Σώμα του Κυρίου.

Το βράδυ γίνεται η λειτουργεία της περιφοράς του Επιταφίου. Η περιφορά του Επιταφίου είναι το κυριότερο έθιμο της Μεγάλης Παρασκευής.
Παλιά γινόταν ένας συναγωνισμός ανάμεσα στις ενορίες για το ποιος θα φτιάξει τον ομορφότερο στολισμό του Επιταφίου. Οι ενορίες συναντιώντουσαν κατά την περιφορά και στα νησιά έβαζαν τον επιτάφιο στην θάλασσα για να αγιάσουν τα ύδατα. Το έθιμο του περάσματος ακόμα καλά κρατεί. Όλοι πιστεύουν ότι πρέπει να περάσουν από κάτω μία φορά για το καλό ενώ πίστευαν πως αν τα ζωηρά παιδιά περάσουν τρεις φορές θα φρονίμευαν. Τρεις φορές έπρεπε να περάσουν και οι άρρωστοι για να γίνουν καλά.

Όλη την ημέρα οι καμπάνες χτυπούν πένθιμα σε όλη την Ελλάδα και παραδοσιακά απαγορεύεται πάσα εργασία και γίνεται αυστηρότατη νηστεία και απαγορεύεται και η κατάποση του λαδιού.

Τωρα θα αναφέρω μερικά έθιμα που γιορτάζονται σε διάφορες περιοχές της Ελλαδας!

Στην Αθήνα, οι νοικοκυρές πριν βγει ο επιτάφιος, πριν πολλά χρόνια, σκούπιζαν τους δρόμους και όταν περνούσε η πομπή, έβγαιναν στις πόρτες με ένα κεραμίδι, που είχε πάνω του αναμμένο καρβουνάκι με λιβάνι.

Στην Κίο, τη Μεγάλη Παρασκευή που γυρίζουν τον Επιτάφιο, σταματούν στις διασταυρώσεις και μνημονεύουν. Επίσης οι πόρτες των σπιτιών τους μένουν ανοιχτές, για να μπει μέσα η Θεία Χάρη. Οι άνθρωποι πηγαίνουν νωρίτερα και τοποθετούν χώμα στα σημεία που θα σταματήσει ο επιτάφιος. Μόλις τελειώσει η λειτουργία, πηγαίνουν και παίρνουν από εκείνο το χώμα και το σκορπούν στο σπίτι για να χαθούν οι κοριοί.

Στη Σπάρτη, όταν γυρίσουν τον Επιτάφιο, τον ξεστολίζει ο καντηλανάφτης, ο οποίος παίρνει τα κεριά και τα φυλάει. Την άλλη μέρα, τα βάζει ο παπάς σε ένα δίσκο με τα σταυρολούλουδα και τα μοιράζει στις γυναίκες. Τα λουλούδια αυτά, οι γυναίκες τα κρατούν ως φυλαχτό και όταν αρρωστήσει ένα παιδάκι βάζουν στα κάρβουνα λίγο νερό και μερικά σταυρολούλουδα και το λιβανίζουν.

Στη Μυτιλήνη, αν τελειώσει η περιφορά, “αρπάζουν” τα λουλούδια, γιατί πιστεύουν πως κλεμμένα έχουν πιο θαυματουργές ιδιότητες. Τα “Χριστολούλουδα” τα φυλάνε για το καλό. Με αυτά γιατρεύουν τον πονοκέφαλο, τα κάνουν φυλαχτά και με αυτά γαληνεύουν τη θάλασσα όσοι ταξιδεύουν, σύμφωνα με την παράδοση.

Στην Υδρα υπάρχει το “έθιμο της δέησης”. Ο Επιτάφιος της συνοικίας Καμίνι μπαίνει στη θάλασσα και διαβάζεται η Ακολουθία του Επιταφίου, δημιουργώντας μία ατμόσφαιρα κατανυκτική. Αυτό γίνεται για να ευλογηθούν τα νερά και να γίνει δέηση υπέρ των ναυτικών που ταξιδεύουν, για ήσυχα ταξίδια και καλό γυρισμό.

Στη Νάξο, δεν φιλάνε τη Μεγάλη Παρασκευή, γιατί με το φιλί του πρόδωσε ο Ιούδας το Χριστό, ενώ δεν σφάζουν, «για το αίμα του Χριστού».

Στην Αμοργό, τη Μεγάλη Παρασκευή το απόγευμα προσφέρονται ψωμί, ελιές και νηστίσιμα γλυκά σε κατοίκους και επισκέπτες. Το ίδιο βράδυ, κατά την περιφορά του Επιταφίου στα χωριά, οι γυναίκες, από τις πόρτες και τα παράθυρα των σπιτιών, ραίνουν τον κόσμο με κολόνιες και αρώματα.

Στην Πάρο, η περιφορά του Επιταφίου κάνει δεκαπέντε στάσεις. Σε καθεμία από αυτές φωτίζεται κι ένα σημείο του βουνού, όπου τα παιδιά ντυμένα ρωμαίοι στρατιώτες ή μαθητές του Χριστού, αναπαριστούν σκηνές από την είσοδο στα Ιεροσόλυμα, την προσευχή στο Όρος των Ελαιών, το Μαρτύριο της Σταύρωσης και την Ανάσταση.

Στην Τήνο τη Μεγάλη Παρασκευή, όλοι οι επιτάφιοι μαζί και των καθολικών συναντώνται στην Εξέδρα της Χώρας , ψάλλουν για λίγο μαζί και συνεχίζουν οι καθένας την πένθιμη πορεία του προς τους δρόμους της εκάστοτε ενορίας. Ο Επιτάφιος του Αγίου Νικολάουτης Τήνου μπαίνει επίσης στη θάλασσα και το όλο σκηνικό που δημιουργούν οι πυρσοί, ο φλεγόμενος σταυρός, οι σειρήνες από τα πλοία, οι ψαλμωδίες και οι χιλιάδες πιστοί που παρακολουθούν είναι πολύ όμορφο.

Η Σύρος βιώνει με ιδιαίτερο τρόπο το Πάσχα. Οι δύο θρησκευτικές της κοινότητες, η Ορθόδοξη και η Καθολική, γιορτάζουν συγχρόνως τις μέρες του Πάσχα. Οι Επιτάφιοι των Καθολικών στην Άνω Σύρο ξεκινούν από τον ναό του Αγίου Γεωργίου. Στην Ερμούπολη, ο Επιτάφιος των Καθολικών ξεκινάει από τον Ιερό Ναό Ευαγγελιστών, οι Επιτάφιοι των Ορθοδόξων από τις ενορίες Αγίου Νικολάου, της Κοιμήσεως και τη Μητρόπολη της Μεταμορφώσεως. Κατά την περιφορά τους συναντώνται στην κεντρική πλατεία Μιαούλη, όπου γίνεται κατανυκτική δέηση.

Στη Σαντορίνη, ξεκινώντας από νωρίς το πρωί της Μεγάλης Παρασκευής, δεκάδες παιδιά τοποθετούν σε ταράτσες, μπαλκόνια, δρόμους, αλλά και στα τείχη του μεσαιωνικού κάστρου χιλιάδες «τενεκεδάκια». Πρόκειται για αυτοσχέδια λυχνάρια που καίνε παραφινέλαιο και μόλις πέσει το σκοτάδι και λίγο πριν την έναρξη της περιφοράς του Επιταφίου, ανάβουν και προσδίδουν μαγική ατμόσφαιρα στο νησί.

    ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΣΕ ΟΛΟΥΣ !!!!!!!!!!

Καλό Πάσχα!!!

Καλή Ανάσταση!!!

Οι ευχές από το Στ2!!!

Η Μεγάλη Πέμπτη είναι η τέταρτη μέρα της Μεγάλης Εβδομάδας και για πολλούς η πιο θλιβερή λόγω της Σταύρωσης του Χριστού.   Όμως, υπάρχουν και άλλα έθιμα και σημαντικά γεγονότα εκείνη την ημέρα.

Ένα από τα πιο γνωστά έθιμα της Μεγάλης Πέμπτης είναι το να βάζουμε κόκκινο πανί στα μπαλκόνια.   Αυτό το κάνουμε γιατί συμβολίζει το αίμα του Χριστού.   Όμως, σε άλλες περιοχές υπάρχουν και άλλοι λόγοι.

Για παράδειγμα, στη Θράκη τα παιδιά φτιάχνουν ένα ομοίωμα του Ιούδα και πηγαίνουν στα σπίτια ζητώντας καψίδια.   Κάθε νοικοκυρά δίνει από ένα κλαδί ή χύνει λίγο πετρέλαιο στο ομοίωμα που το καίνε στον Επιτάφιο της Μεγάλης Παρασκευής.   Όταν ξημερώσει, βάζουν το κόκκινο πανί στο παράθυρο για να το δει ο ήλιος.

Επίσης, την ίδια μέρα βάφουμε τα κόκκινα αυγά.   Για μερικούς, βάφονται κόκκινα λόγω του αίματος του Χριστού ενώ για άλλους λόγω της Ανάστασης του Χριστού και συνάμα μέσο αποτρεπτικό κάθε κακού.

Τη Μεγάλη Πέμπτη, οι γυναίκες ζυμώνουν από νωρίς τσουρέκια και κουλούρες της Λαμπρής.  Οι κουλούρες της Λαμπρής γίνονται με διάφορα μυρωδικά, ξηρούς καρπούς και στολίδια από ζυμάρι.  Εκτός από το βασικό όνομα τους λέγονται κουτσούνες, κουζουνάκια, κοφίνια, καλαθάκια, δοξάρια, αυγούλες και λαζαράκια.  Τα τσουρέκια γίνονται με πλεξούδες και στολίζονται με αμύγδαλα.  Επίσης, τα τσουρέκια αντιπροσωπεύουν την Ανάσταση του Χριστού.

Τη Μεγάλη Πέμπτη γιορτάζουμε επίσης πέντε σημαντικά γεγονότα.  Το πρώτο είναι ο Ιερός Νιπτήρας, δηλαδή το πλύσιμο των ποδιών των μαθητών από τον Κύριο δείχνοντας τη διακονία των πιστών στην εκκλησία.  Το δεύτερο είναι η προσευχή του Κυρίου στο Όρος των Ελαιών.

Το τρίτο είναι ο Μυστικός Δείπνος δηλαδή η παράδοση του Μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας και ο τελευταίος δείπνος πριν τη Σταύρωση του Κυρίου.  Εκεί, ο Χριστός τους παρέδωσε το αίμα και το σώμα του και τους είπε: "Λάβετε, φάγετε, τούτο εστί το Σώμα μου, το υπέρ υμών κλώμενον εις άφεσιν αμαρτιών".

Το τέταρτο είναι τα δώδεκα Ευαγγέλια που διαβάζονται τη νύχτα της Μεγάλης Πέμπτης στην εκκλησία.   Εκεί οι γυναίκες φυλάνε και μοιρολογούν τον Χριστό.  Το τελευταίο και το πιο στενάχωρο είναι η Σταύρωση του Χριστού.  Τότε, ο Ιούδας τον πρόδωσε και ο Χριστός συνελλήφθη.   Τέλος, ο Χριστός ήταν καρφωμένος στον Σταυρό και τελικά εξέπνευσε.

ΠΑΣΧΑ

Το Πάσχα είναι η μεγαλύτερη γιορτή των Ορθοδόξων Χριστιανών.  Η λέξη "Πάσχα" προέρχεται από την εβραϊκή λέξη "pesah" που σημαίνει πέρασμα.  Οι Εβραίοι γιόρταζαν το Πάσχα σε ανάμνηση της απελευθέρωσης τους από τους Αιγύπτιους και το πέρασμα από την Ερυθρά Θάλασσα.  Οι Χριστιανοί πήραν το Πάσχα από τους Εβραίους και γιορτάζουν την Ανάσταση του Ιησού Χριστού και το πέρασμα από τον θάνατο στη ζωή.

Το Πάσχα είναι κινητή γιορτή.  Γιορτάζεται κάθε χρόνο την πρώτη Κυριακή μετά την πανσέληνο της εαρινής ισημερίας (η εαρινή ισημερία είναι στις 20 - 22 Μαρτίου).

Με τη λέξη Πάσχα εννοούμε  κυρίως τις 2 εβδομάδες από το Σάββατο του Λαζάρου έως την Κυριακή του Θωμά.  Την εβδομάδα των Παθών ή Μεγάλη Εβδομάδα, την ονομάζουμε έτσι λόγω των γεγονότων που διαδραματίζονται αυτή την εβδομάδα καθημερινά και θεωρούνται σημαντικά για τους Χριστιανούς.  Η δεύτερη εβδομάδα είναι η εβδομάδα της Λαμπρής ή Λαμπροεβδομάδα.

Σάββατο του Λαζάρου

Το Σάββατο του Λαζάρου είναι αφιερωμένο στην Ανάσταση του Λαζάρου.  Το θαύμα που έκανε ο Χριστός πριν τη δική του Ανάσταση.  Ο λαός έχει συνθέσει κάλαντα τα οποία είναι αποκλειστικά γυναικεία υπόθεση και τα τραγουδούν οι Λαζαρίνες.  Τα κορίτσια τραγουδούν πηγαίνοντας από σπίτι σε σπίτι με καλάθια γεμάτα λουλούδια από τους αγρούς και ανταλλάσσουν με κέρασμα ή φιλοδώρημα.  Σε πολλά σπίτια πλάθουν ομοιώματα του Λάζαρου με ζυμάρι, τα γνωστά "Λαζαράκια".

Κυριακή των Βαΐων

Την Κυριακή των Βαΐων οι Χριστιανοί γιορτάζουν τη θριαμβευτική είσοδο του Χριστού στα Ιεροσόλυμα.  Το έθιμο της ημέρας είναι οι εκκλησίες να είναι στολισμένες με βάγια.  Μετά τη λειτουργία ο ιερέας δίνει σταυρούς από βάγια στους πιστούς.  Επίσης, έθιμο της ημέρας είναι να τρώμε ψάρια.   Από το βράδυ της Κυριακής των Βαΐων, που στην ουσία αρχίζει η Μεγάλη Εβδομάδα, και κάθε βράδυ, οι χριστιανοί πηγαίνουν στην εκκλησία και παρακολουθούν με κατάνυξη τις Ιερές Ακολουθίες.

Μεγάλη Δευτέρα

Ξεκινάει η Μεγάλη Εβδομάδα, η Εβδομάδα των Παθών.  Η Μεγάλη Δευτέρα είναι αφιερωμένη στην ακολουθία του Νυμφίου.  Στη λειτουργία της Μεγάλης Δευτέρας ακούγεται και η παραβολή της καταραμένης συκιάς από το Ευαγγέλιο του Ματθαίου, που την καταράστηκε ο Χριστός και ξεράθηκε με έναν του λόγο.  

Μεγάλη Τρίτη 

Παραδοσιακά, τόσο στις γλώσσες Ουκρανίας, Μολδαβίας και Τσιγγάνων όσο και στη διάλεκτο της Νοτίου Ρωσίας, το Πασχαλινό ψωμί ονομάζεται πάσχα.   Κατά συνέπεια, τα καλούπια άμμου ονομάζονται pasochki ή pasco και όχι Πάσχα, όπως στις βόρειες ρωσικές διαλέκτους. Τα ζαχαροπλαστικά ψήνονται συνήθως για κάθε μέλος της οικογένειας, σε διαφορετικά μεγέθη, και πάντα ένα μεγάλο - για όλους. Διακοσμήστε το με μοτίβα από ζύμη - διπλούς σταυρούς, πέργκολα, στεφάνια.

Για ψήσιμο paska, χρησιμοποιούνται ειδικές φόρμες - "paskovniki" (ουκρανική paskivniki). Σήμερα χρησιμοποιούνται επίσης συνηθισμένα δοχεία, καθώς και κονσερβοποιημένα δοχεία τροφίμων και μορφές χαρτιού μίας χρήσης. Το Paskovniki λιπαίνεται με λαρδί (λιωμένο εσωτερικό λαρδί) ή βούτυρο, εάν ψηθεί σε κονσέρβες κονσερβοποιημένων τροφίμων, τότε τοποθετείται με φύλλα λευκού χαρτιού και λαδωμένο με λάδι, τότε το δοχείο γεμίζεται με ζύμη κατά το ένα τρίτο και αφήνεται να "καταλήξει". Το Paski είναι επίσης διακοσμημένο με μοτίβα από ζύμη, "χτυπήματα". Το Paska τοποθετείται στο φούρνο και βγαίνει από αυτό, μερικές φορές λέγοντας προσευχή. Πιστεύεται ότι όταν ψήνουμε πασκάλι στην κουζίνα, πρέπει να υπάρχει σιωπή, και κανείς δεν πρέπει να πλησιάζει το φούρνο εκτός από την οικοδέσποινα.

Το ίδιο το Paski ψήνεται έτσι: φτιάχνουν μια ζύμη σε γάλα, προσθέτουν αλεύρι και αυγά στη ζύμη και ζυμώνουν τη ζύμη. Το τζίντζερ τοποθετείται στη ζύμη: κίτρινο - για "ομορφιά", λευκό - για "μυρωδιά". Προστίθεται επίσης βάμμα σαφράν. Η ζύμη τοποθετείται σε ψηλά καλούπια, και στην κορυφή είναι διακοσμημένη, αν είναι επιθυμητό, ​​με σταυρό ζύμης και "κώνους". Τα καλούπια τοποθετούνται για λίγο σε ένα ζεστό μέρος έτσι ώστε η ζύμη να ανεβαίνει και μετά σε ένα λιωμένο φούρνο. Τα ζαχαροπλαστικά ψήνονται πάντα από αλεύρι λευκού σίτου και μόνο μία φορά το χρόνο - το Πάσχα.
Η ετοιμότητα του pasque ελέγχεται προσεκτικά κολλώντας ένα λεπτό ξύλινο ραβδί σε αυτό: εάν παραμείνει στεγνό, τότε το pasque είναι έτοιμο. Για να μην καίει η κορυφή του pasca, μερικές φορές, όταν είναι αρκετά καφέ, τοποθετείται πάνω του ένα φύλλο χαρτιού εμποτισμένο με νερό.

Σύμφωνα με την Ορθόδοξη παράδοση, είναι αποδεκτό να τρώτε Πάσκα μόνο μετά από τον καθιερωμένο στην εκκλησία. Ακόμη και η οικοδέσποινα, βγάζοντας τα ζυμαρικά από το φούρνο, δεν το σπάει ή το δοκιμάζει, καθώς αυτό είναι μια κατάφωρη παραβίαση της παράδοσης.

Στη Γαλικία και στην Transcarpathia, το pasca ψήνεται με τη μορφή στρογγυλού ψωμιού με ειδικό στολίδι στην κορυφή: ένα lark με φτερά διπλωμένα σε σχήμα οκτώ, ένα γεωμετρικό αυτί, "κέρατα αρνιού" και λουλούδια.

Ένα από τα πιο διαδεδομένα έθιμα του Πάσχα είναι τα κόκκινα αυγά και η διαδικασία του βαψίματος πρέπει να γίνεται σήμερα Μεγάλη Πέμπτη, κατά την παράδοση.

Στο ερώτημα γιατί βάφουμε κόκκινα αυγά τη Μεγάλη Πέμπτη η απάντηση «κρύβεται» σε διάφορες εκδοχές.

Τα αυγά βάφονται τη Μεγάλη Πέμπτη, η οποία είναι η ημέρα του Μυστικού Δείπνου, όπου ο Χριστός πρόσφερε άρτο και κρασί ως συμβολισμό για το σώμα Του και το αίμα Του, έτοιμος να θυσιαστεί για να ελευθερώσει τον κόσμο από τα δεσμά της αμαρτίας.

Η χριστιανική παράδοση θέλει τα αυγά, σύμβολο της γονιμότητας και της έναρξης ενός νέου κύκλου ζωής, να βάφονται κόκκινα, γιατί συμβολίζουν το Αίμα του Χριστού.

Σύμφωνα με μία εκδοχή η Παναγία πήρε ένα καλάθι αυγά και τα πρόσφερε στους φρουρούς Του Υιού της, ικετεύοντάς τους να μην τον βασανίσουν. Όταν τα δάκρυά της έπεσαν πάνω στα αυγά, τότε αυτά βάφτηκαν κόκκινα.

Μια άλλη ιστορία συνδέει το κόκκινο χρώμα με τη Μαρία Μαγδαληνή. Όταν ο Ρωμαίος αυτοκράτορας ενημερώθηκε για την Ανάσταση του Χριστού, τη θεώρησε τόσο απίθανη «όσο και το να βαφτούν τα αυγά κόκκινα». Η Μαρία Μαγδαληνή τότε, χρωμάτισε μερικά αυγά κόκκινα και του τα πήγε για να του επιβεβαιώσει το γεγονός.

Μία παραλλαγή της παραπάνω ιστορίας, θέλει μία γυναίκα να μην πιστεύει την είδηση της Ανάστασης Του Ιησού και να λέει: «Όταν τα αυγά που κρατώ θα γίνουν κόκκινα, τότε θα αναστηθεί και ο Χριστός». Και τότε αυτά έγιναν κόκκινα.

Λένε ακόμα πως το αυγό συμβολίζει τον τάφο του Χριστού που ήταν ερμητικά κλειστός, όπως το τσόφλι του αυγού, αλλά έκρυβε μέσα του τη «Ζωή», αφού από αυτόν βγήκε ο Χριστός και αναστήθηκε.

Σύμφωνα με το έθιμο, το πρώτο αυγό που βάφεται σε κάθε σπίτι είναι της Παναγίας και δεν πρέπει να το σπάει αλλά να φυλάγεται στο εικονοστάσι μέχρι το επόμενο Πάσχα.

Αυτήν την ημέρα οι νοικοκυρές δεν πλένουν, δεν απλώνουν ούτε κάνουν άλλες δουλειές στο σπίτι.

ΠΑΡΑΠΟΜΠΗ:

https://www.travelstyle.gr/wp-content/uploads/2018/04/pasxalina-kokkina-auga.jpg