Posted on ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ

Τροφικές αλυσίδες και τροφικά πλέγματα

​Από τον πυθμένα των βαθύτερων ωκεανών ως τις κορυφές των πιο ψηλών βουνών, παντού ο πλανήτης μας σφύζει από ζωή. Κάθε περιοχή χαρακτηρίζεται από μια μικρή ή μεγάλη ποικιλία από ζώα, φυτά και μικρόβια, που διεκδικούν τον δικό τους χώρο και αγωνίζονται, για να επιβιώσουν. Το είδος και το πλήθος των ζωντανών οργανισμών μιας περιοχής αποτελούν τα βιοτικά στοιχεία της της περιοχής αυτής. Το ποιοι και πόσοι οργανισμοί από κάθε είδος μπορούν να ζήσουν σε μια περιοχή καθορίζεται από παράγοντες όπως η ηλιοφάνεια, οι βροχοπτώσεις, η σύσταση του εδάφους, οι άνεμοι, η θερμοκρασία. Οι παράγοντες αυτοί αποτελούν τα αβιοτικά στοιχεία της περιοχής. ​​
Το σύνολο όλων αυτών των βιοτικών και αβιοτικών στοιχείων μιας περιοχής, που διαρκώς αλληλεπιδρούν και επηρεάζουν το ένα το άλλο, αποτελούν ένα οικοσύστηµα. Οικοσύστημα μπορεί να είναι μια έρημος, ένα λιβάδι, ένα δάσος ή ένα ποτάμι, αλλά και μια πόλη ή ακόμη και το διαμέρισμα που μένεις. Για κάποιον που μελετά τη φύση, ένα οικοσύστημα μπορεί να είναι τόσο μικρό όσο η φωλιά ενός τρυποκάρυδου ή τόσο μεγάλο όσο ολόκληρος ο πλανήτης!
 
Το οικοσύστημα της  Κερκίνης.  Πολλά είδη πουλιών, περίπου 300, ζουν εκεί: φλαμίνγκο, πελεκάνοι, κ.λ.π.

Όλοι οι ζωντανοί οργανισμοί για να επιβιώσουν χρειάζονται ενέργεια. Αυτήν την εξασφαλίζουν με την τροφή τους. Από την τροφή παίρνουν χημικές ουσίες, που τις διασπούν και παίρνουν την ενέργεια που χρειάζονται. Χωρίζονται σε δυο μεγάλες κατηγορίες:

• Στους αυτότροφους οργανισμούς ή παραγωγούς. Εδώ ανήκουν τα φυτά που χρησιμοποιούν την ενέργεια του ήλιου και παράγουν (συνθέτουν) μόνα τους την τροφή τους οπότε δε χρειάζεται να αναζητήσουν τροφή, σε όλη τη διάρκεια της ζωής τους. Οι αυτότροφοι οργανισμοί λέγονται και παραγωγοί.

• Στους ετερότροφους οργανισμούς ή καταναλωτές. Εδώ ανήκουν όλοι οι ζωικοί οργανισμοί, αφού δεν μπορούν να συνθέσουν οργανικές ουσίες μόνοι τους και πρέπει να καταναλώσουν άλλους οργανισμούς. Οι ετερότροφοι οργανισμοί λέγονται και καταναλωτές.

Οι καταναλωτές ανάλογα με το είδος της τροφής που τρώνε χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες:

Φυτοφάγοι: έτσι ονομάζονται οι οργανισμοί που τρέφονται μόνο με φυτά.
Σαρκοφάγοι: έτσι ονομάζονται οι οργανισμοί που τρέφονται μόνο με άλλα ζώα.
Παμφάγοι: έτσι ονομάζονται οι οργανισμοί που τρέφονται και με φυτά και με ζώα.

Αποικοδομητές: έτσι ονομάζονται τα βακτήρια του εδάφους και οι μύκητες που διασπούν και τρέφονται με νεκρή ύλη.

 

Συμπέρασμα

Σε μια τροφική αλυσίδα κάθε οργανισμός τρέφεται με τον προηγούμενό του. Στη φύση, οι τροφικές σχέσεις είναι πιο πολύπλοκες. Οι πολύπλοκες αυτές σχέσεις φαίνονται στο τροφικό πλέγμα.

Leave a Reply