Ξενοφῶντος Ἑλληνικά
Κεφάλαιο 2. Παράγραφος 2
Πρωτότυπο Κείμενο
Λύσανδρος δὲ τούς τε φρουροὺς τῶν Ἀθηναίων καὶ εἴ τινά που ἄλλον ἴδοι Ἀθηναῖον͵ ἀπέπεμπεν εἰς τὰς Ἀθήνας͵ διδοὺς ἐκεῖσε μόνον πλέουσιν ἀσφάλειαν͵ ἄλλοθι δ΄ οὔ͵ εἰδὼς ὅτι ὅσῳ ἂν πλείους συλλεγῶσιν εἰς τὸ ἄστυ καὶ τὸν Πειραιᾶ͵ θᾶττον τῶν ἐπιτηδείων ἔνδειαν ἔσεσθαι. Καταλιπὼν δὲ Βυζαντίου καὶ Καλχηδόνος Σθενέλαον ἁρμοστὴν Λάκωνα͵ αὐτὸς ἀποπλεύσας εἰς Λάμψακον τὰς ναῦς ἐπεσκεύαζεν.
Μετάφραση
Ο Λύσανδρος και τους φρουρούς των Αθηναίων και εάν κάπου έβλεπε κάποιον άλλο Αθηναίο τον έστελνε στην Αθήνα δίνοντας ασφάλεια μόνο σε όσους έπλεαν για εκεί, για αλλού όχι, γνωρίζοντας ότι όσοι περισσότεροι συγκεντρωθούν στο Άστυ και τον Πειραιά τόσο πιο γρήγορα θα τελειώσουν τα τρόφιμα. Αφού άφησε ως αρμοστή στο Βυζάντιο και την Καλχηδόνα τον Σθενέλαο το Λάκωνα, ο ίδιος απέπλευσε για την Λάμψακο και επισκεύαζε τα πλοία του.
Κείμενο – Μετάφραση σε αντιστοίχιση
Λύσανδρος δὲ
τούς τε φρουροὺς τῶν Ἀθηναίων
καὶ εἴ που
τινά ἄλλον ἴδοι Ἀθηναῖον͵
ἀπέπεμπεν εἰς τὰς Ἀθήνας͵
διδοὺς ἀσφάλειαν μόνον
πλέουσιν
ἐκεῖσε͵
ἄλλοθι δ΄ οὔ͵
εἰδὼς
ὅτι ὅσῳ ἂν πλείους
συλλεγῶσιν
εἰς τὸ ἄστυ καὶ τὸν Πειραιᾶ͵
θᾶττον ἔνδειαν ἔσεσθαι
τῶν ἐπιτηδείων.
Καταλιπὼν δὲ ἁρμοστὴν
Βυζαντίου καὶ Καλχηδόνος
Σθενέλαον Λάκωνα͵
αὐτὸς ἀποπλεύσας
εἰς Λάμψακον
ἐπεσκεύαζεν τὰς ναῦς.
Ο Λύσανδρος
και τους φρουρούς των Αθηναίων
και εάν κάπου
έβλεπε κάποιον άλλο Αθηναίο
τον έστελνε στην Αθήνα
δίνοντας ασφάλεια μόνο
σε όσους έπλεαν
για εκεί,
για αλλού όχι,
γνωρίζοντας
ότι όσοι περισσότεροι
συγκεντρωθούν
στο Άστυ και τον Πειραιά
τόσο πιο γρήγορα θα τελειώσουν
τα τρόφιμα.
Αφού άφησε ως αρμοστή
στο Βυζάντιο και την Καλχηδόνα
τον Σθενέλαο το Λάκωνα,
ο ίδιος απέπλευσε
για την Λάμψακο
και επισκεύαζε τα πλοία του.
Συντακτική ανάλυση
Λύσανδρος δὲ τούς τε φρουροὺς τῶν Ἀθηναίων͵ – ἀπέπεμπεν εἰς τὰς Ἀθήνας͵ διδοὺς ἐκεῖσε μόνον πλέουσιν ἀσφάλειαν͵ ἄλλοθι δ΄ οὔ͵ εἰδὼς: κύρια πρόταση κρίσεως.
ἀπέπεμπεν: ρήμα / Λύσανδρος: υποκείμενο/ τούς φρουροὺς: αντικείμενο / τῶν Ἀθηναίων: γενική κτητική/ εἰς τὰς Ἀθήνας: εμπρόθετος επιρρηματικός προσδιορισμός που δηλώνει κίνηση σε τόπο / διδοὺς: τροπική μετοχή, συνημμένη στο υποκείμενο του ρήματος / ἀσφάλειαν: άμεσο αντικείμενο της μετοχής / (τοῖς) πλέουσιν: έμμεσο αντικείμενο της μετοχής (αναφ. μετοχή με υποκείμενο το άρθρο της) / ἐκεῖσε – ἄλλοθι: επιρρηματικοί προσδιορισμοί που δηλώνουν κίνηση σε τόπο/ μόνον: επιρρηματικός προσδιορισμός του ποσού στο ἐκεῖσε / εἰδὼς: αιτιολογική μετοχή, συνημμένη στο υποκείμενο του ρήματος.
καὶ εἴ τινά που ἄλλον ἴδοι Ἀθηναῖον: δευτερεύουσα υποθετική πρόταση. Συνδέεται παρατακτικά (τε – και) με το προηγούμενο αντικείμενο του ρήματος ἀπέπεμπε (= φρουρούς) και συνεπώς και αυτή κατέχει θέση αντικείμενου. Εκφέρεται με ευκτική επαναληπτική. Η απόδοσή της είναι ἀπέπεμπε και εκφράζει την αόριστη επανάληψη στο παρελθόν.
ἴδοι: ρήμα/ Λύσανδρος: ενν. υποκείμενο / Ἀθηναῖον: αντικείμενο / ἂλλον: επιθετικός προσδιορισμός/ τινά: επιθετικός προσδιορισμός στο ἂλλον/ που: επιρρηματικός προσδιορισμός που δηλώνει στάση σε τόπο.
ὅσῳ ἂν πλείους συλλεγῶσιν εἰς τὸ ἄστυ καὶ τὸν Πειραιᾶ: δευτερεύουσα αναφορική παραβολική πρόταση του ποσού. Το παραβολικό ζεύγος του ποσού είναι (τοσούτω – ὅσῳ).
ἂν συλλεγῶσιν: ρήμα / πλείους (ονομ.): υποκείμενο./ ὅσῳ: δοτ. του ποσού στο πλείους / εἰς τὸ ἄστυ καὶ τὸν Πειραιᾶ: εμπρόθετος επιρρηματικός προσδιορισμός που δηλώνει κίνηση σε τόπο και στάση σε τόπο.
ὅτι θᾶττον τῶν ἐπιτηδείων ἔνδειαν ἔσεσθαι.: δευτερεύουσα ονοματική ειδική πρόταση
ἔσεσθαι: απαρέμφατο σε θέση ρήματος / ἒνδειαν: υποκείμενο/ τῶν ἐπιτηδείων: γενική υποκειμενική / θᾶττον: επιρρηματικός προσδιορισμός του τρόπου
καταλιπὼν δὲ Βυζαντίου καὶ Καλχηδόνος Σθενέλαον ἁρμοστὴν Λάκωνα͵ αὐτὸς ἀποπλεύσας εἰς Λάμψακον τὰς ναῦς ἐπεσκεύαζεν: κύρια πρόταση κρίσεως.
ἐπεσκεύαζεν: ρήμα/ αὐτός: κατηγορηματικός προσδιορισμός σε θέση υποκειμένου / τὰς ναῦς: αντικείμενο / ἀποπλεύσας: επιρρηματική χρονική μετοχή, συνημμένη στο υποκείμενο του ρήματος / εἰς Λάμψακον: εμπρόθετος επιρρηματικός προσδιορισμός που δηλώνει κίνηση σε τόπο / καταλιπών: επιρρηματική χρονική μετοχή, συνημμένη στο υποκείμενο του ρήματος / Σθενέλαον: αντικείμενο στο καταλιπών / Λάκωνα: παράθεση / ἁρμοστήν: επιρρηματικό κατηγορούμενο του σκοπού)/ Βυζαντίου καί Καλχηδόνος: γενικές αντικειμενικές στο ἁρμοστήν.