English

Υγεία

Υγεία (δορυφόρος)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Μετάβαση στην πλοήγηση Πήδηση στην αναζήτηση

Υγεία
Ανακάλυψη
Ανακαλύφθηκε από Σκοτ Σέπαρντ
Ημερομηνία Ανακάλυψης 9 Μαρτίου 2016
Ημερομηνία Ανακοίνωσης της Ανακάλυψης 17 Ιουλίου 2018
Χαρακτηριστικά τροχιάς
Ημιάξονας τροχιάς 18.980.000 Km
Εκκεντρότητα 0,222
Περίοδος περιφοράς 533,3 ημέρες
Κλίση 34,015° (προς τον Ισημερινό του Δία)
Όρισμα του περιηλίου 116,8°
Είναι δορυφόρος του Δία
Φυσικά χαρακτηριστικά
Μέση Ακτίνα ≈0,5 Km
Φαινόμενο Μέγεθος 24
Απόλυτο Μέγεθος 16,9

Η Υγεία (αγγλικά: Valetudo) ή Δίας LXII[1] είναι ένας φυσικός δορυφόρος του πλανήτη Δία.[2][3] Ανακαλύφθηκε από τον Σκοτ Σέπαρντ και την ομάδα του, από δεδομένα που χρονολογούνται πίσω έως και το 2016, αλλά δεν είχε ανακοινωθεί μέχρι τις 17 Ιουλίου του 2018, μέσω της Ηλεκτρονικής Εγκυκλίου Μικρών Πλανητών από το Κέντρο Μικρών Πλανητών.[4] Έχει διάμετρο περίπου 1 χλμ. και περιφέρεται γύρω από τον Δία σε απόσταση περίπου 19 εκατομμυρίων χιλιομέτρων. Η κλίση της τροχιάς της είναι 34 μοίρες, και η τροχιακή εκκεντρότητα της είναι 0,222.[5] Έχει σύγχρονη τροχιά, αλλά διασταυρώνεται με τις τροχιές αρκετών άλλων δορυφόρων που έχουν ανάδρομη τροχιά και μπορεί στο μέλλον να συγκρουστεί μαζί τους.[6]

Ο συγκεκριμένος δορυφόρος δεν φαίνεται να ανήκει σε κάποια άλλη ομάδα δορυφόρων του Δία.

Ονομασία

Το όνομα Υγεία (στα λατινικά Valetudo, Βαλετούντο) είχε προταθεί για αυτό το δορυφόρο, από τη Ρωμαϊκή θεά της υγείας και της υγιεινής, Valētūdo, μια δισέγγονη του θεού Δία. Τελικά το όνομα αυτό εγκρίθηκε από τον όμιλο της Διεθνούς Αστρονομικής Ένωσης που εργάζεται στην Ονοματολογία των Πλανητικών Συστημάτων στις 3 Οκτωβρίου του 2018. Στη διεθνή ορολογία αναφέρεται με το λατινικό όνομα της Θεάς και όχι ως Υγεία (Hygieia). Το προσωρινό όνομα της Υγείας ήταν S/2016 J 2. To ίδιο όνομα φέρει και ένας αστεροειδής.

Καρπώ

Καρπώ (δορυφόρος)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Μετάβαση στην πλοήγηση Πήδηση στην αναζήτηση

Καρπώ
Ανακάλυψη
Ανακαλύφθηκε από Σκοτ Σέπαρντ
Ημερομηνία Ανακάλυψης 9 Φεβρουαρίου 2003
Χαρακτηριστικά τροχιάς
Ημιάξονας τροχιάς 17.145.000 Km
Εκκεντρότητα 0,4316
Περίοδος περιφοράς 458,625 ημέρες
Κλίση 55° (προς τον Ισημερινό του Δία)
Είναι δορυφόρος του Δία
Φυσικά χαρακτηριστικά
Μέση Ακτίνα 1,5 Km

Η Καρπώ (αγγλικά: Carpo) ή Δίας XLVI είναι ένας φυσικός δορυφόρος του πλανήτη Δία. Ανακαλύφθηκε από μία ερευνητική ομάδα αστρονόμων του Πανεπιστημίου της Χαβάης με επικεφαλής τον Σκοτ Σέπαρντ το 2003. Πήρε το όνομά του τον Μάρτιο του 2005 από την Καρπώ, η οποία ήταν κόρη του Δία και της τιτανίδας Θέμιδος και μία από τις Ώρες, μαζί με την Θαλλώ και την Αυξώ σύμφωνα με την Ελληνική μυθολογία[1]. Η αρχική προσωρινή ονομασία που του είχε δοθεί ήταν S/2003 J 20[2][3].

Έχει διάμετρο περίπου 3 χλμ. και περιφέρεται γύρω από τον Δία σε μέση απόσταση 17.145.000 χλμ. σε 458,625 ημέρες, σχηματίζοντας κλίση 56° με την εκλειπτική (55° προς τον Ισημερινό του Δία), σε ανάδρομη φορά και με εκκεντρότητα τροχιάς 0,4316.

Η Καρπώ όπως και η Θεμιστώ δεν ανήκει σε καμία ομάδα, γεγονός που την κάνει πολύ ενδιαφέρουσα. Η τροχιακή λίση δορυφόρων όπως η Καρπώ περιορίζεται από το φαινόμενο Κοζάι, που ανακαλύφθηκε από τον Γιοσίντε Κοζάι το 1962. Αυτό το φαινόμενο προκαλέι μια περιοδική ανταλλαγή μεταξύ της κλίσης και της εκκεντρότητας της τροχιάς· εάν η κλίση της τροχιάς είναι αρκετά μεγάλη, η εκκεντρότητα με τη σειρά της μπορεί να γίνει τόσο μεγάλη, ώστε όταν η Καρπώ φτάνει στο κοντινότερο στο Δία σημείο της τροχιάς, να βρίσκεται πολύ κοντά στην γειτονιά των δορυφόρων του Γαλιλαίου. Αυτό μπορεί να έχει ως τελικό αποτέλεσμα είτε την σύγκρουση της Καρπούς με έναν από αυτούς ή, αν βρεθεί πολύ κοντά τους, θα μπορούσε να απομακρυνθεί τελείως από το σύστημα του Δία.

Δία

Δία (δορυφόρος)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Μετάβαση στην πλοήγηση Πήδηση στην αναζήτηση

Δία
Dia rediscovery image.jpg Η εικόνα επανεντοπισμού της Δίας, από το τηλεσκόπιο Μαγγελάνος. Μεταξύ κάθε φωτογραφίας και της επόμενής της μεσολαβεί διάστημα 30 λεπτών.
Ανακάλυψη
Ανακαλύφθηκε από Σκοτ Σέπαρντ et al.
Ημερομηνία Ανακάλυψης 5 Δεκεμβρίου 2000
Χαρακτηριστικά τροχιάς
Μέση ακτίνα τροχιάς 12.100.000 Km
Εκκεντρότητα 0,210[1]
Περίοδος περιφοράς 274 ημέρες
Κλίση 28,2°[1] (προς τον Ισημερινό του Δία)
Είναι δορυφόρος του Δία
Φυσικά χαρακτηριστικά
Μέση Ακτίνα ~2 Km

Η Δία (αγγλικά: Dia) ή Δίας LIII είναι ο εξώτατος ακανόνιστος φυσικός δορυφόρος του Δία. Ανακαλύφθηκε από μια ομάδα αστρονόμων του Πανεπιστημίου της Χαβάης, με αρχηγό τον Σκοτ Σέπαρντ, το 2000.[2][3] Πήρε το όνομά της στις 7 Μαρτίου του 2015 από τη Δία, κόρη του Δηίονα (ή Δηιονέα) και γυναίκα του Ιξίωνα, βασιλιά της Θεσσαλίας σύμφωνα με την Ελληνική μυθολογία, καθώς η Δία υπήρξε μία από τις ερωμένες του Δία. Η αρχική προσωρινή ονομασία που του είχε δοθεί ήταν S/2000 J 11.

Η Δία έχει διάμετρο περίπου 4 χλμ., και περιστρέφεται γύρω από τον Δία σε μέση απόσταση 12.100.000 χιλιομέτρων σε 274 ημέρες και με κλίση 28,2 μοιρών προς τον ισημερινό του Δία, με εκκεντρότητα 0,210.

Ο δορυφόρος αυτός, είχε αρχικά συμπεριληφθεί στην Ομάδα της Ιμαλίας. Ωστόσο, για τη τροχιά του δεν έχουμε στοιχεία με επαρκή ακρίβεια και τα μέσα τροχιακά στοιχεία δεν έχουν υπολογιστεί.

Εξαφάνιση

Η Δία είχε, για ένα διαστημα λίγων ετών, εξαφανιστεί και μια θεωρία ήταν πως συγκρούστηκε με την Ιμαλία και δημιούργησαν ένα λεπτό δακτύλιο. Γι´αυτό δεν θεωρούταν, για εκείνο το διάστημα ως δορυφόρος. Είναι πολύ πιθανό οι δορυφόροι του Δία να αυξάνονται ή να μειώνονται λόγω συγκρούσεων. Τελικά, ξαναεντοπίστηκε κατά τη διάρκεια παρατηρήσεων που πραγματοποιήθηκαν κατά την περίοδο 2010-11.[1]

Ελάρα

Ελάρα (δορυφόρος)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Μετάβαση στην πλοήγηση Πήδηση στην αναζήτηση

Ελάρα
Elara - New Horizons.png
Ανακάλυψη
Ανακαλύφθηκε από Τσαρλς Ντίλον Περίν
Ημερομηνία Ανακάλυψης 2 Ιανουαρίου 1905
Χαρακτηριστικά τροχιάς
Ημιάξονας τροχιάς 11.740.000 Km
Εκκεντρότητα 0,22
Περίοδος περιφοράς 259,64 ημέρες
Κλίση 30,66° (προς τον Ισημερινό του Δία)
Είναι δορυφόρος του Δία
Φυσικά χαρακτηριστικά
Μέση Ακτίνα 43 Km
Έκταση επιφάνειας ~23.200 Km²
Όγκος ~333.000 Km³
Μάζα 8,7 × 1017 kg
Μέση πυκνότητα 2,6 g/cm3
Ισημερινή βαρύτητα επιφάνειας ~0,031 m/s²
Ταχύτητα διαφυγής ~0,052 km/s
Περίοδος περιστροφής -
Κλίση άξονα -
Λευκαύγεια 0,04
Επιφανειακή θερμοκρασία ~124 K
Φαινόμενο μέγεθος 16,3

Η Ελάρα (αγγλικά: Elara) είναι ένας φυσικός δορυφόρος του πλανήτη Δία. Πήρε το όνομά του από την Ελάρα, η οποία ήταν κόρη του Ορχομενού και μητέρα του γίγαντα Τιτυού σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία. Η άλλη του σημερινή ονομασία είναι Δίας VII (Jupiter VII). Η Ελάρα ανακαλύφθηκε από τον Τσαρλς Ντίλον Περίν του Αστεροσκοπείου του Λικ το 1905 [1][2] και μέχρι το 1975 ήταν απλά γνωστή ως Δίας VII. Την περίοδο από το 1955 έως το 1975 αναφερόταν και με το όνομα Ήρα[3], από το όνομα της ομώνυμης θεάς. Από το 1975 όμως και μετά ο δορυφόρος πήρε το σημερινό του όνομα [4]. Έχει ακτίνα μόλις 43 χιλιόμετρα που σημαίνει ότι αντιστοιχεί μόλις στο 2% του μεγέθους της Ευρώπης. Ωστόσο, αντιστοιχεί στο μισό μέγεθος της Ιμαλίας γι'αυτό είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος δορυφόρος στην ομάδα της Ιμαλίας.

Λυσιθέα

Λυσιθέα (δορυφόρος)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Μετάβαση στην πλοήγηση Πήδηση στην αναζήτηση

Λυσιθέα
Lysithea2.jpg
Ανακάλυψη
Ανακαλύφθηκε από Σηθ Μπαρνς Νίκολσον
Ημερομηνία Ανακάλυψης 6 Ιουλίου 1938
Χαρακτηριστικά τροχιάς
Ημιάξονας τροχιάς 11.720.000 Km
Εκκεντρότητα 0,11
Περίοδος περιφοράς 259,2 ημέρες
Κλίση 25,77° (προς τον Ισημερινό του Δία)
Είναι δορυφόρος του Δία
Φυσικά χαρακτηριστικά
Μέση Ακτίνα 18 Km
Έκταση επιφάνειας ~4.100 Km²
Όγκος ~24.400 Km³
Μάζα 6,3 × 1016 kg
Μέση πυκνότητα 2,6 g/cm3
Ισημερινή βαρύτητα επιφάνειας ~0,013 m/s²
Ταχύτητα διαφυγής ~0,022 km/s
Περίοδος περιστροφής -
Κλίση άξονα -
Λευκαύγεια 0,04
Επιφανειακή θερμοκρασία ~124 K
Φαινόμενο μέγεθος -

Η Λυσιθέα (αγγλικά: Lysithea) ή Δίας X είναι ένας φυσικός δορυφόρος του πλανήτη Δία. Πήρε το όνομά του από τη Λυσιθέα, κόρη του Ωκεανού και ερωμένη του Δία. Ανακαλύφθηκε από τον Σηθ Μπαρνς Νίκολσον το 1938 από το αστεροσκοπείο του όρους Γουίλσον [1] και μέχρι το 1975 ήταν απλά γνωστή ως Δίας X. Την περίοδο από το 1955 έως το 1975 αναφερόταν και με το όνομα Δήμητρα[2], από το όνομα της ομώνυμης θεάς, ενώ από το 1975 και μετά ο δορυφόρος έλαβε την σημερινή του ονομασία [3]. Είναι μέλος μίας ομάδας από δορυφόρους που έχουν το όνομα ομάδα Ιμαλίας και κινούνται σε μία απόσταση μεταξύ 11,4 και 13 εκατομμύρια χιλιόμετρα από τον Δία, σε κλίση περίπου 27,5° (στοιχεία από Ιανουάριο 2000). Η τροχιά τους δεν είναι σταθερή λόγω διαφόρων ηλιακών και πλανητικών διαταραχών.

Πανδία

Πανδία (δορυφόρος)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Μετάβαση στην πλοήγηση Πήδηση στην αναζήτηση

Πανδία
Ανακάλυψη
Ανακαλύφθηκε από Σκοτ Σέπαρντ
Έτος Ανακάλυψης 23 Μαρτίου 2017
Ημερομηνία Ανακοίνωσης της Ανακάλυψης 17 Ιουλίου 2018
Χαρακτηριστικά τροχιάς
Ημιάξονας τροχιάς 11.500.000 Km
Εκκεντρότητα 0,180
Περίοδος περιφοράς 252,1 ημέρες
Κλίση 28,15° (προς τον Ισημερινό του Δία)
Είναι δορυφόρος του Δία
Φυσικά χαρακτηριστικά
Μέση Ακτίνα 1,5 Km

Η Πανδία (αγγλικά: Pandia) ή Δίας LXV, είναι ένας εξωτερικός φυσικός δορυφόρος του Δία. Ανακαλύφθηκε από τον Σκοτ Σέπαρντ και την ομάδα του, το 2017, αλλά δεν είχε ανακοινωθεί έως τις 17 Ιουλίου του 2018. Η ανακοίνωση έγινε μέσω της Ηλεκτρονικής Εγκυκλίου Μικρών Πλανητών, από το Κέντρο Μικρών Πλανητών.[1] Πήρε το όνομά του από την Πανδία, μία από τις κόρες του Δία και της Σελήνης, σύμφωνα με την Ελληνική μυθολογία. Η αρχική προσωρινή ονομασία που του είχε δοθεί ήταν S/2017 J 4. Ανήκει στην ομάδα της Ιμαλίας.

Η Πανδία έχει διάμετρο περίπου 3 χλμ. και περιφέρεται γύρω από τον Δία σε μέση απόσταση 11.525.000 χλμ. σε 252,1 ημέρες, σχηματίζοντας κλίση 28,15° με την εκλειπτική και με εκκεντρότητα τροχιάς 0,180.[2]

Έρσα

Έρσα (δορυφόρος)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Μετάβαση στην πλοήγηση Πήδηση στην αναζήτηση

Έρσα
Ανακάλυψη
Ανακαλύφθηκε από Σκοτ Σέπαρντ
Ημερομηνία Ανακάλυψης 11 Μαΐου 2018
Ημερομηνία Ανακοίνωσης της Ανακάλυψης 17 Ιουλίου 2018
Χαρακτηριστικά τροχιάς
Ημιάξονας τροχιάς 11.460.000 Km
Εκκεντρότητα 0,0944
Περίοδος περιφοράς 252,0 ημέρες
Κλίση 30,606° (προς τον Ισημερινό του Δία)
Είναι δορυφόρος του Δία
Φυσικά χαρακτηριστικά
Μέση Ακτίνα 1,5 Km

Η Έρσα (αγγλικά: Ersa) ή Δίας LXXI είναι ένας εξωτερικός φυσικός δορυφόρος του πλανήτη Δία. Ανακαλύφθηκε από τον Σκοτ Σέπαρντ και την ομάδα του, το 2018, και ανακοινώθηκε στις 17 Ιουλίου του 2018, μέσω της Ηλεκτρονικής Εγκυκλίου Μικρών Πλανητών από το Κέντρο Μικρών Πλανητών.[1] Πήρε το όνομά του από την Έρσα, η οποία θεωρείται η προσωποποίηση της πρωινής δροσιάς, και ήταν μία από τις κόρες του Δία και της Σελήνης σύμφωνα με την Ελληνική μυθολογία. Η αρχική προσωρινή ονομασία που του είχε δοθεί ήταν S/2018 J 1. Ανήκει στην ομάδα της Ιμαλίας.

Η Έρσα έχει διάμετρο περίπου 3 χλμ. και περιφέρεται γύρω από τον Δία σε μέση απόσταση 11.483.000 χλμ. σε 252 ημέρες, σχηματίζοντας κλίση 30,61° με την εκλειπτική και με εκκεντρότητα τροχιάς 0,094.[2]

Ιμαλία

Ιμαλία (δορυφόρος)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Μετάβαση στην πλοήγηση Πήδηση στην αναζήτηση

Ιμαλία
Himalia from New Horizons.jpgΗ Ιμαλία φωτογραφημένη το 2000 από την διαστημική βολίδα Νέοι Ορίζοντες και καλύπτει μόνο λίγα πίξελ
Ανακάλυψη
Ανακαλύφθηκε από Τσαρλς Ντίλον Περίν
Ημερομηνία Ανακάλυψης 16 Δεκεμβρίου 1904
Χαρακτηριστικά τροχιάς
Ημιάξονας τροχιάς 11.460.000 km
Εκκεντρότητα 0,16
Περίοδος περιφοράς 250,56 ημέρες
Κλίση 29,59° (προς τον Ισημερινό του Δία)
Είναι δορυφόρος του Δία
Φυσικά χαρακτηριστικά
Μέση Ακτίνα 85 km
Έκταση επιφάνειας ~90.800 km²
Όγκος ~2.570.000 km³
Μάζα 6,7 × 1018 kg
Μέση πυκνότητα 1,63 g/cm3
Ισημερινή βαρύτητα επιφάνειας ~0,062 m/s²
Ταχύτητα διαφυγής ~0,1 km/s
Περίοδος περιστροφής 0,324 ημέρες
Κλίση άξονα -
Λευκαύγεια 0,04
Επιφανειακή θερμοκρασία ~124 K
Φαινόμενο μέγεθος -

Η Ιμαλία (αγγλικά: Himalia) είναι φυσικός δορυφόρος του πλανήτη Δία, ο μεγαλύτερος από τους ακανόνιστους δορυφόρους του, και έκτος σε μέγεθος από όλους τους δορυφόρους του συνολικά. Ανακαλύφθηκε από τον Τσαρλς Ντίλον Περίν στο Αστεροσκοπείο του Λικ το 1904, στις 3 Δεκεμβρίου. Πήρε το όνομά του από τη νύμφη Ιμαλία, από τη Ρόδο, που ήταν ερωμένη του Δία και είχε αποκτήσει τρεις γιους από αυτόν σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία.

Όνομα

Μέχρι το 1975, ο δορυφόρος δεν είχε πάρει κάποιο όνομα και ήταν γνωστός ως Δίας VI (Jupiter VI), αν και η ανάγκη για ονομασία του είχε προκύψει λίγο μετά την ανακάλυψή αυτού καθώς και του δορυφόρου Ελάρα. Την περίοδο από το 1955 έως το 1975 αναφερόταν και με το όνομα Εστία, από την ομώνυμη θεά [1] Τελικά το 1976 του δόθηκε η επίσημη ονομασία Ιμαλία.[2]

Τροχιά

Ο πιθανός δακτύλιος της Ιμαλίας

Είναι το μεγαλύτερο μέλος μίας ομάδας από δορυφόρους που έχουν το όνομα ομάδα Ιμαλίας, από αυτήν, και κινούνται σε μία απόσταση μεταξύ 11,4 και 13 εκατομμύρια χιλιόμετρα από τον Δια, σε κλίση περίπου 27,5° (στοιχεία από Ιανουάριο 2000). Η τροχιά τους δεν είναι σταθερή λόγω διαφόρων ηλιακών και πλανητικών διαταραχών.

Φυσικά χαρακτηριστικά

H Ιμαλία από το πρόγραμμα Σελέστια. Το σχήμα είναι πραγματικό αλλά τα χαρακτηριστικά της επιφάνειάς της είναι φανταστικά.

Εμφανίζεται φυσικά, όπως και τα άλλα μέλη της ομάδας της, με χρώματα B-V=0,62 και V-R= 0,4, όμοια με αστεροειδείς τύπου C. Σύμφωνα με μετρήσεις του Κασσίνι, επιβεβαιώνεται μια απορρόφηση προσβολών στα 3 μm, που θα μπορούσε να δηλώνει την παρουσία νερού.

Μάζα

Το 2005, ο Emelyanov εκτίμησε πως η Ιμαλία έχει μάζα 4,19 × 1018 kg, βασιζόμενος στη διαταραχή του δορυφόρου Ελάρα στις 15 Ιουλίου του 1949. Το Solar System Dynamics του JPL υπολογίζει πως η Ιμαλία έχει μάζα 6,7 × 1018 kg και ακτίνα 85 χλμ.

Ανάλογα με την ακτίνα που υπολογίζεται κάθε φορά πως έχει η Ιμαλία, η πυκνότητα έχει διαφορετικές τιμές, όπως φαίνεται στον παρακάτω πίνακα.

Πηγή Ακτίνα
χλμ
Πυκνότητα
g/cm³
Mάζα
Kg
Emelyanov 67 3,33 4,1918
Emelyanov 85 1,63 4,1918
JPL SSD 85 2,6 6,718

Εξερεύνηση

Η Ιμαλία φωτογραφημένη από την διαστημική βολίδα Κασσίνι.

Τον Νοεμβρίου 2000, το διαστημικό σκάφος Κασσίνι- Χόιχενς, έχοντας κατεύθυνση προς τον Κρόνο, τράβηξε διάφορες εικόνες της Ιμαλίας, συμπεριλαμβανομένων φωτογραφιών από μια απόσταση 4,4 εκατομμύρια χιλιόμετρα. Ο δορυφόρος καλύπτει μόνο μερικά εικονοστοιχεία, αλλά φαίνεται να είναι ένα επιμηκυμένο αντικείμενο, με άξονες 150 ± 20 και 120 ± 20 χλμ, κοντά σε αυτούς της Γης (βασισμένες σε εκτιμήσεις).

Τον Φεβρουάριο και τον Μαρτίου 2007, το νέο διαστημικό σκάφος New Horizons με κατεύθυνση προς τον Πλούτωνα τράβηξε μια σειρά φωτογραφιών από την Ιμαλία, μέχρι και οκτώ εκατομμύρια χλμ. μακρυά από αυτή. Πάλι, η Ιμαλία εμφανίζεται ως μερικά εικονοστοιχεία.

Λήδα

Λήδα (δορυφόρος)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Μετάβαση στην πλοήγηση Πήδηση στην αναζήτηση

Για άλλες χρήσεις, δείτε: Λήδα (αποσαφήνιση).
Λήδα
Leda2(moon).jpgΜια φωτογραφία στην οποία εμφανίζεται η Λήδα.
Ανακάλυψη
Ανακαλύφθηκε από Τσαρλς Κόουαλ
Ημερομηνία Ανακάλυψης 11 Σεπτεμβρίου 1974
Χαρακτηριστικά τροχιάς
Ημιάξονας τροχιάς 11.160.000 Km
Εκκεντρότητα 0,16
Περίοδος περιφοράς 240,92 ημέρες
Κλίση 29,01° (προς τον Ισημερινό του Δία)
Είναι δορυφόρος του Δία
Φυσικά χαρακτηριστικά
Μέση Ακτίνα 10 Km
Έκταση επιφάνειας ~1.250 Km²
Όγκος ~4.200 Km³
Μάζα 1,1 × 1016 kg
Μέση πυκνότητα 2,6 g/cm3
Ισημερινή βαρύτητα επιφάνειας ~0,0073 m/s²
Ταχύτητα διαφυγής ~0,012 km/s
Περίοδος περιστροφής -
Κλίση άξονα -
Λευκαύγεια 0,04
Επιφανειακή θερμοκρασία ~124 K
Φαινόμενο μέγεθος 20,2

Η Λήδα (αγγλικά: Leda) ή Δίας XIII (Jupiter XIII) είναι ένας μικρός φυσικός δορυφόρος του πλανήτη Δία, με μέση διάμετρο μόλις 20 χιλιόμετρα. Η Λήδα ανακαλύφθηκε από τον Τσαρλς Κόουαλ του αστεροσκοπείου του Πάλομαρ στις 14 Σεπτεμβρίου 1974, μετά τη λήψη φωτογραφιών επί τρεις νύκτες (η Λήδα διακρίνεται σε όλες) [1] [2]. Πήρε το όνομά της από την ομώνυμη βασίλισσα της Σπάρτης της ελληνικής μυθολογίας, καθώς η Λήδα υπήρξε μία από τις ερωμένες του Δία και μάλιστα ήταν η μητέρα της Ωραίας Ελένης και των Διοσκούρων στην ελληνική μυθολογία. Ο Τσαρλς Κόουαλ πρότεινε το όνομα και η Διεθνής Αστρονομική Ένωση το υιοθέτησε το 1975 [3].

Η Λήδα ανήκει στη λεγόμενη «Ομάδα της Ιμαλίας», τους 5 από τους 63 δορυφόρους του Δία που περιφέρονται σε αποστάσεις 11 ως 13 εκατομμύρια χιλιόμετρα από αυτόν και με κλίση 27,5°. Συγκεκριμένα, η Λήδα περιφέρεται σε μέση απόσταση 11.160.000 χλμ. από το κέντρο του Δία, ενώ η εκκεντρότητα της τροχιάς της είναι 0,16. Η κλίση της τροχιάς είναι 27,46° ως προς την εκλειπτική και 29,01° ως προς το ισημερινό επίπεδο του Δία. Τα στοιχεία της τροχιάς όμως μεταβάλλονται διαρκώς εξαιτίας των παρέλξεων του Δία, του Ηλίου και των άλλων πλανητών. Η Λήδα χρειάζεται 240,92 γήινες ημέρες για μία πλήρη περιφορά της γύρω από τον Δία. Κινείται πάνω στην τροχιά της με μέση ταχύτητα 3,4 χλμ/δευτερόλεπτο (12.200 χιλιόμετρα την ώρα).

Η έκταση της επιφάνειάς της Λήδα είναι περί τα 1.250 τ.χλμ. και ο όγκος της περίπου 4.200 κυβικά χιλιόμετρα. Η μάζα της εκτιμάται στα 11 τρισεκατομμύρια τόνους με υποτιθέμενη πυκνότητα 2,6 γραμμάρια ανά cm³. Από αυτά τα δεδομένα υπολογίζεται ότι η επιτάχυνση της βαρύτητας στην επιφάνεια της Λήδας είναι περίπου 0,73 cm/sec², δηλαδή η βαρύτητα εκεί είναι 1300 ως 1400 φορές ασθενέστερη από τη γήινη, ενώ η μέση ταχύτητα διαφυγής υπολογίζεται σε 12 m/sec (43 χιλιόμετρα την ώρα). Η λευκαύγεια (άλβεδο) της Λήδας εκτιμάται στο σκούρο 0,04 (δηλαδή ανακλά μόλις το 4% του φωτός που προσπίπτει στην επιφάνειά της. Η θερμοκρασία στην επιφάνεια της Λήδας είναι περίπου 149 βαθμοί Κελσίου κάτω από το μηδέν.

Θεμιστώ

Θεμιστώ (δορυφόρος)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Μετάβαση στην πλοήγηση Πήδηση στην αναζήτηση

Για άλλες χρήσεις, δείτε: Θεμιστώ (αποσαφήνιση).
Θεμιστώ
S 2000 J 1.jpgΗ εικόνα επανανακάλυψης της Θεμιστώς.
Ανακάλυψη
Ανακαλύφθηκε από Τσαρλς Κόουαλ (1975)
Elizabeth Roemer (1975)
Σκοτ Σέπαρντ (2000)
Ντέιβιντ Τζιούιτ (2000)
Yanga R. Fernández (2000)
Eugene A. Magnier (2000)
Ημερομηνία Ανακάλυψης 30 Σεπτεμβρίου 1975
21 Νοεμβρίου 2000 ξανανακαλύφθηκε
Χαρακτηριστικά τροχιάς
Ημιάξονας τροχιάς 7.391.650 Km
Εκκεντρότητα 0,2006
Περίοδος περιφοράς 129,82761 ημέρες
Κλίση 47,48° (προς τον Ισημερινό του Δία)
Είναι δορυφόρος του Δία
Φυσικά χαρακτηριστικά
Μέση Ακτίνα 4 Km
Έκταση επιφάνειας ~200 Km²
Όγκος ~270 Km³
Μάζα 6,89 × 1014 kg
Μέση πυκνότητα 2,6 g/cm3
Ισημερινή βαρύτητα επιφάνειας ~0,0029 m/s²
Ταχύτητα διαφυγής ~0,0048 km/s
Λευκαύγεια 0,04
Επιφανειακή θερμοκρασία ~124 K
Φαινόμενο μέγεθος -

Η Θεμιστώ (αγγλικά: Themisto) ή Δίας XVIII είναι ένας φυσικός δορυφόρος του πλανήτη Δία. Ανακαλύφθηκε το 1975, χάθηκε, και ανακαλύφθηκε εκ νέου το 2000.

Ανακαλύφθηκε πρώτα από τον Τσαρλς Κόουαλ και την Elizabeth Roemer στις 30 Σεπτεμβρίου του 1975 [1]. Ανακοινώθηκε στις 3 Οκτωβρίου του 1975 και του δόθηκε η αρχική προσωρινή ονομασία S/1975 J 1. Ωστόσο δεν μπόρεσαν να εξακριβώσουν την τροχιά της, λόγω των λίγων παρατηρήσεων και έτσι χάθηκε.

Το 2000 ανακαλύφθηκε ένας νέος δορυφόρος από τους Σκοτ Σέπαρντ, Ντέιβιντ Τζιούιτ, Yanga R. Fernández και Eugene A. Magnier και του δόθηκε η αρχική προσωρινή ονομασία S/2000 J 1. Σύντομα όμως επιβεβαιώθηκε ότι ήταν το ίδιο σώμα που ανακαλύφθηκε το 1975[2] [3].

Πήρε το όνομά του τον Οκτώβριο του 2002 από την Θεμιστώ [4], η οποία ήταν, κόρη του Ινάχου και ερωμένη του Δία κατά την ελληνική μυθολογία.

Έχει διάμετρο περίπου 8 χλμ. και περιφέρεται γύρω από τον Δία σε μέση απόσταση 7.391.650 χλμ. σε 129,82761 ημέρες, σχηματίζοντας κλίση 45,81° με την εκλειπτική (47,48° προς τον Ισημερινό του Δία), σε ορθή φορά και με εκκεντρότητα τροχιάς 0,2006.

Διάγραμμα το οποίο δείχνει την τροχιά της Θεμιστώς (επάνω αριστερά) σε σχέση με άλλους ακανόνιστους δορυφόρους του Δία. Οι δορυφόροι πάνω από τον οριζόντιο άξονα έχουν ορθή φορά, ενώ αυτοί που είναι κάτω από τον άξονα έχουν ανάδρομη φορά. Η εκκεντρότητα των τροχιών αναπαριστάται με τα κίτρινα μέρη, εκτεινόμενα από το περίκεντρο προς το απόκεντρο.

Η Θεμιστώ έχει ασυνήθιστη τροχιά. Αντίθετα με τους περισσότερους δορυφόρους του Δία, οι οποίοι περιφέρονται σε ευδιάκριτες ομάδες, η Θεμιστώ περιφέρεται γύρω από τον Δία μόνη, με την τροχιά της να είναι ανάμεσα στους δορυφόρους του Γαλιλαίου και την Ομάδα της Ιμαλίας.