Ιστορία Α΄ Λυκείου

Βιομηχανική επανάσταση (συνέχεια)

Ζ΄. Η ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ

3. Η εξάπλωση της βιομηχανικής επανάστασης σε άλλες χώρες

(σχολικό βιβλίο σελ. 59- 60)

• Σε μερικές χώρες της Δυτικής Ευρώπης η βιομηχανική επανάσταση εκδηλώθηκε κυρίως την τρίτη ή τέταρτη δεκαετία του 19^ου αιώνα. Λόγοι:
• Το μεγάλο κόστος για να μεταφερθούν οι εισαγόμενες πρώτες ύλες
• Η ελλιπής ανάπτυξη του δικτύου των συγκοινωνιών
• Η γεωγραφική διασπορά των κοιτασμάτων γαιάνθρακα
• Οι δασμοί που λειτουργούσαν ως εμπόδιο για τη διακίνηση των προϊόντων
• Η ύπαρξη διαφορετικών μέτρων και σταθμών σε κάθε χώρα
• Οι εχθρικές σχέσεις μεταξύ των χωρών της Ευρώπης
• Μέσα 19^ου αιώνα: η βιομηχανική επανάσταση παρατηρείται στο Βέλγιο και τη Γαλλία.
• Τελευταίο τέταρτο 19^ου αιώνα: «μεγάλη οικονομική κρίση» ή «μακρόχρονη πτώση των τιμών»: τα αγαθά που παράγονταν ήταν περισσότερα από αυτά που ζητούσε το καταναλωτικό κοινό. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την πτώση των τιμών και συνεπώς τη μείωση των μισθών και την αύξηση της ανεργίας.
• Η κρίση αυτή έπληξε κυρίως τη Βρετανία.
• Η βιομηχανική επανάσταση έφερε αρκετές αλλαγές στη ζωή των ανθρώπων.
• Στις μεταβολές που σημειώθηκαν αξίζει να αναφερθεί η αστικοποίηση, οι αλλαγές στη γεωργία, η δημογραφική έκρηξη, η επικράτηση του κεφαλαίου, και η οικονομία της αγοράς. Παράλληλα, η ζωή των ανθρώπων στις μεγάλες πόλεις χαρακτηρίζεται από άγχος, καταστρέφεται το περιβάλλον και διαλύονται οι κοινωνικοί δεσμοί.

Δραστηριότητες

1. Να διαβάσετε τις σελίδες 59- 60 του σχολικού βιβλίου.
2. Να λύσετε το κρυπτόλεξο.

Βιομηχανική επανάσταση

Ζ΄. Η ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ

Η εκμηχάνιση της παραγωγής – μεταφορές και συγκοινωνίες

(σχολικό βιβλίο σελ.57- 58)

• 18^ος αιώνας: στην Ευρώπη η οικονομία ήταν ακόμη αγροτική.
• Τα βιοτεχνικά προϊόντα παράγονται σε μικρά εργαστήρια ή σπίτια από τα μέσα που μπορεί να χειριστεί ο άνθρωπος.
• Σταδιακά η μηχανή άρχισε να χρησιμοποιείται στη θέση της ανθρώπινης εργασίας και μια από τις βασικές πηγές ενέργειας ήταν πλέον ο γαιάνθρακας.
• Αυτό είχε ως αποτέλεσμα πολλές τεχνολογικές εφευρέσεις.
• Η εκμηχάνιση ξεκινά από τη Μεγάλη Βρετανία στον χώρο της μεταλλουργίας και της κλωστοϋφαντουργίας.
• Σημαντική για τη βιομηχανική επανάσταση ήταν η τελειοποίηση της ατμομηχανής από τον Βατ.
• Λόγω της βιομηχανικής επανάστασης στη Μεγάλη Βρετανία αναπτύχθηκαν μεγάλες πόλεις που ήταν παράλληλα και οικονομικά κέντρα.
• Η Βρετανία έγινε διεθνές οικονομικό κέντρο λόγω του στόλου της και του πιστωτικού συστήματος που χρησιμοποιούσε. Επειδή είχε πολλές αποικίες μπορούσε να έχει φθηνές πρώτες ύλες για να παράγει προϊόντα.
• Εξαιτίας της βιομηχανικής επανάστασης αναπτύχθηκαν πάρα πολύ οι μεταφορές και οι συγκοινωνίες.
• Αγγλία: κατασκευή αμαξιτών οδών και επέκταση του δικτύου των καναλιών και των πλωτών ποταμών. Στις αρχές του 19^ου αιώνα αναπτύχθηκε και το δίκτυο των σιδηροδρόμων.
• Οι κάτοικοι των πόλεων αυξάνονταν συνεχώς και έτσι μπορούσε να υπάρξει ο αριθμός των εργατών που ήταν απαραίτητος για τα εργοστάσια.
• Ο πλούτος ήταν ο παράγοντας που προκαλούσε τις κοινωνικές διαφοροποιήσεις στην Αγγλία, όπου όλες οι κοινωνικές τάξεις ασχολήθηκαν με επιχειρηματικές δραστηριότητες, σε αντίθεση με την υπόλοιπη Ευρώπη που ασχολήθηκε μόνο η αστική τάξη.
• «Ευρώπη της ατμομηχανής» και «Ευρώπη του κάρου».

Δραστηριότητες

1. Να διαβάσετε τις σελίδες 57- 58 του σχολικού βιβλίου.
2. Να λύσετε το κρυπτόλεξο.

Το Μακεδονικό Ζήτημα

ΣΤ΄. ΤΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

(σχολικό βιβλίο σελ. 55-  56)

 

• Ο αγώνας για να απελευθερωθεί η Μακεδονία είχε ξεκινήσει το 1821, αλλά οι ισχυρές δυνάμεις των Τούρκων που βρίσκονταν εκεί κατέστειλαν την επανάσταση.
• Νέα τάση για να επαναστατήσει η Μακεδονία. Λόγοι:

1. Η κρίση στο Ανατολικό Ζήτημα.
2. Η αντίληψη που υπήρχε ότι η Οθωμανική Αυτοκρατορία πρόκειται να διαλυθεί.

• Μετά τον πόλεμο του 1897 που είχε αρνητική κατάληξη για την Ελλάδα, οι Βούλγαροι άρχισαν να στέλνουν στρατό στη Μακεδονία με σκοπό να δημιουργήσουν τις κατάλληλες συνθήκες για να αυτονομηθεί η περιοχή και αργότερα να ενσωματωθεί στο κράτος της Βουλγαρίας.
• Η προσπάθεια αυτή άρχισε με τη θρησκευτική χειραφέτηση της Βουλγαρίας που έγινε όταν ιδρύθηκε η Βουλγαρική Εξαρχία (1870).
• Η επέμβαση της Βουλγαρίας στη Μακεδονία αποτελεί μέρος της πανσλαβιστικής κίνησης που προωθούσε η Ρωσία στα Βαλκάνια προσπαθώντας να επηρεάσει τις εξελίξεις που παρατηρούνταν εκεί και με στόχο να βγει στη Μεσόγειο.
• Ο κίνδυνος που δημιουργήθηκε από την απειλή των Βουλγάρων στη Μακεδονία κινητοποίησε τους Έλληνες.
• Η εκκλησία, η ελληνική κυβέρνηση και πολλοί άλλοι στάθηκαν στο πλευρό των Ελλήνων της Μακεδονίας. Πολλά σώματα εθελοντών πήγαν στη Μακεδονία για να αποκρούσουν τους Βούλγαρους και να τονώσουν το ηθικό των Ελλήνων της Μακεδονίας.
• Πολύ σημαντικός για την αντίσταση ήταν ο μητροπολίτης Καστοριάς Γερμανός Καραβαγγέλης που ενεργούσε με τη βοήθεια οπλαρχηγών της περιοχής.
• Τη δράση των σωμάτων οργάνωσε επιτυχώς ο Ίων Δραγούμης, υποπρόξενος στο Μοναστήρι.
• Εξαιρετικής σημασίας ήταν η συνεισφορά του Παύλου Μελά, ο οποίος ήταν αξιωματικός του ελληνικού στρατού, σχετικά με την οργάνωση της αντίστασης των Ελλήνων.
• Σκοτώθηκε με ηρωικό τρόπο, όταν συγκρούστηκε με τουρκικό απόσπασμα στο χωριό Στάτιστα (1905).
• Ο αγώνας (1904- 1908) ήταν επιτυχής για τους Έλληνες και ο βουλγαρικός κίνδυνος αντιμετωπίστηκε.

 

Δραστηριότητες:

1. Να διαβάσετε τις σελίδες 55- 56 του σχολικού βιβλίου.
2. Ποιες προσωπικότητες αναδείχθηκαν κατά την αντίσταση των Ελλήνων στη Μακεδονία;
3. Να λύσετε το κρυπτόλεξο.

Η διακυβέρνηση του κράτους από τον Καποδίστρια- δραστηριότητα

Η διακυβέρνηση του κράτους από τον Καποδίστρια

Γ΄. Ο ΑΓΩΝΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑ ΚΑΙ Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ

6. Η διακυβέρνηση του κράτους από τον Καποδίστρια

(σχολικό βιβλίο σελ. 47-48)

• Ο Ιωάννης Καποδίστριας έγινε κυβερνήτης της Ελλάδας σύμφωνα με το ψήφισμα της Γ΄ εθνοσυνέλευσης στην Τροιζήνα.
• Έφτασε στο Ναύπλιο το 1828.
• Την περίοδο εκείνη η Στερεά Ελλάδα ανήκε στον Κιουταχή και η Πελοπόννησος στον Ιμπραήμ.
• Λόγω των ιδιαίτερων συνθηκών ανέλαβε την εκτελεστική και τη νομοθετική εξουσία με τη βοήθεια του «Πανελληνίου», που ήταν ένα γνωμοδοτικό όργανο με 27 μέλη.
• Ξεκίνησε άμεσα να ενεργεί για την ανόρθωση της οικονομίας και για τη συγκρότηση της παιδείας.
• Η δανειοληπτική ικανότητα της Ελλάδας ήταν μειωμένη.
• Ίδρυσε Τράπεζα για να κόψει  νόμισμα (τον φοίνικα).
• Ίδρυσε πολλά σχολεία.
• Ασχολήθηκε ιδιαίτερα με τη δικαιοσύνη και ίδρυσε δικαστήρια, τα Ειρηνοδικεία στις κωμοπόλεις και τα Πρωτοδικεία στις έδρες των νομών.
• Λόγω των συνθηκών χρειαζόταν τακτικός στρατός που θα μπορούσε να προστατεύει το νεοσύστατο κράτος. Έτσι ίδρυσε τη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων από την οποία προέρχονταν τα νέα ηγετικά στελέχη του στρατού.
• Με τις εύστοχες διπλωματικές του κινήσεις κατάφερε να πετύχει ευνοϊκές ρυθμίσεις για το έθνος σχετικά με τον βαθμό ανεξαρτησίας του και τα σύνορα.
• Καθώς ο τρόπος που διοικούσε χαρακτηριζόταν από αυταρχισμό και συγκεντρωτισμό, οι φιλελεύθεροι και όσοι δεν μπορούσαν να απολαύσουν τα αγαθά της εξουσίας αντέδρασαν. Η αντιπολίτευση, υποκινούμενη από τις Μεγάλες Δυνάμεις, έκανε πιο δύσκολη την κατάσταση οδηγώντας σε στάσεις με αποτέλεσμα στις 27 Σεπτεμβρίου 1831 να δολοφονηθεί ο Καποδίστριας.

 

Δραστηριότητα

Τι έκανε ο Καποδίστριας ως κυβερνήτης του νεοσύστατου κράτους;

Το ιστορικό διάγραμμα της Επανάστασης- Παράθεμα

Γ΄. Ο ΑΓΩΝΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑ ΚΑΙ Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ

1. Ιστορικό Διάγραμμα της Επανάστασης

Παράθεμα

(σχολικό βιβλίο σελ. 36)

 

Η ίδρυση της Φιλικής Εταιρείας

Ως ιδρυτές της Φιλικής Εταιρείας αναφέρονται από τους παλαιότερους ιστορικούς ο Αθανάσιος Τσακάλωφ, ο Νικόλαος Σκουφάς και ο Εμμανουήλ Ξάνθος. Νεότερες έρευνες έδειξαν ότι ένας εκ των ιδρυτών της Φιλικής Εταιρείας υπήρξε και ο Παναγιώτης Αναγνωστόπουλος. Ο αγωνιστής αυτός καταγόταν από την Ανδρίτσαινα Ολυμπίας και ήταν υπάλληλος του εμπορικού οίκου του Παναγιώτη Σέκερη, τον οποίο μύησε από τους πρώτους στη Φιλική Εταιρεία. Ο πρωταγωνιστικός ρόλος του Π. Αναγνωστόπουλου στην ίδρυση της Φιλικής Εταιρείας δεν είχε γίνει ιδιαίτερα γνωστός, ενώ είχε προβληθεί αντίστοιχα ο Εμ. Ξάνθος, ο οποίος, σύμφωνα με τις μαρτυρίες του ίδιου του Αναγνωστόπουλου και τις αναφορές του Φιλήμονος και σχετική έκδοση της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας, μυήθηκε αργότερα στην Εταιρεία. Ανεξάρτητα πάντως από το χρόνο μύησης των Αναγνωστόπουλου και Ξάνθου, η εξαιρετική προσφορά και των δύο ανδρών στην υπόθεση του Αγώνα της ελληνικής ανεξαρτησίας είναι αναμφισβήτητη.

 

Δραστηριότητα

Σύμφωνα με το παράθεμα ποια είναι τα ιδρυτικά μέλη της Φιλικής Εταιρείας;

Το ιστορικό διάγραμμα της Ελληνικής Επανάστασης

Γ΄. Ο ΑΓΩΝΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑ ΚΑΙ Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ

1. Ιστορικό Διάγραμμα της Επανάστασης

• Η Φιλική Εταιρεία κατάφερε να οργανώσει και να οδηγήσει τους Έλληνες στον κοινό αγώνα για την ελευθερία και την ανεξαρτησία της πατρίδας.
• Η πρώτη επαναστατική ενέργεια σημειώθηκε στις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες. Σκοπός αυτής της κίνησης ήταν η προέλαση του Αλ. Υψηλάντη και η ένωσή του με τους επαναστάτες στον Νότο. Η κίνηση αυτή απέτυχε στο πεδίο της μάχης. Ωστόσο, αυτή η κίνηση ανάγκασε τους Τούρκους να διατηρήσουν ισχυρές δυνάμεις στον Βορρά.
• Έτσι η Επανάσταση ξεκίνησε στη συνέχεια στην Πελοπόννησο και στη Στερεά Ελλάδα.
• Στην Πελοπόννησο η Τριπολιτσά είχε στρατηγική σημασία. Γι’ αυτό και πολιορκήθηκε από τον Κολοκοτρώνη. Οι Τούρκοι για να αντιμετωπίσουν τον κίνδυνο έφεραν δύο στρατιές από τα Γιάννενα. Η μία, μέσω της Δυτικής Ελλάδας, έφτασε στον προορισμό της, η δεύτερη όμως ανακόπηκε (Αλαμάνα, Γραβιά).
• Κατάληψη Τριπολιτσάς (Σεπτέμβριος 1821).
• 2^ο έτος Επανάστασης: οι Τούρκοι προσπάθησαν να ανακτήσουν εδάφη στον Μοριά.
• Καταστροφή Χίου.
• Πανωλεθρία του Δράμαλη στα Δερβενάκια.
• 1823: οι Τούρκοι συνέχισαν τις προσπάθειες να πάρουν εδάφη χωρίς όμως αποτέλεσμα.
• 1824: λόγω της κατάστασης αυτής ο σουλτάνος ζήτησε βοήθεια από τον αντιβασιλιά της Αιγύπτου, Μωχάμετ Άλυ.
• Η συμφωνία που έκαναν ήταν: οι Αιγύπτιοι θα έκαναν επίθεση στην Πελοπόννησο και οι Τούρκοι στα νησιά του Αιγαίου και τη Στερεά Ελλάδα.
• Ξεκινούν πρώτοι οι Αιγύπτιοι με απόβαση στην Κρήτη. Ακόμη, καταστρέφουν την Κάσο.
• Ο ελληνικός στόλος, από την άλλη, υπό τον Μιαούλη ενεργεί με επιτυχία κοντά στο Γέροντα στην Αλικαρνασσό.
• Καταστροφή των Ψαρών από τους Τούρκους.
• 1825: απόβαση Αιγυπτίων στην Πελοπόννησο.
• Στη Στερεά Ελλάδα οι Τούρκοι επέβαλαν την κυριαρχία τους.
• 1826: πτώση του Μεσολογγίου μετά την ηρωική έξοδο των υπερασπιστών του.
• 1827: ήττα των Ελλήνων στον Ανάλατο Αττικής.
• 1827: οι ναυτικές δυνάμεις της Αγγλίας, της Γαλλίας και της Ρωσίας νίκησαν σε ναυμαχία στο Ναβαρίνο τον αιγυπτιακό στόλο. Το χτύπημα αυτό αποτελούσε και το τέλος του Αγώνα.

Δραστηριότητες

1. Ποιο γεγονός βοήθησε να ξεκινήσει η Επανάσταση στην Πελοπόννησο και στη Στερεά Ελλάδα;
2. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις με Σ (σωστό) ή Λ (λάθος)

 

1. Η Φιλική Εταιρεία δεν βοήθησε στην Ελληνική Επανάσταση.
2. Τον Σεπτέμβριο του 1821 ο Κολοκοτρώνης κατέλαβε την Τριπολιτσά.
3. Το 1824 ο σουλτάνος ζήτησε βοήθεια από τον Μωχάμετ Άλυ.
4. Η πτώση του Μεσολογγίου έγινε το 1822.
5. Το 1827 ο αιγυπτιακός στόλος ηττήθηκε στο Ναβαρίνο.

Το Ανατολικό Ζήτημα

Α΄. ΤΟ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

• Ανατολικό Ζήτημα: έτσι ονομάστηκε το πρόβλημα που προέκυψε από την παρακμή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και την πρόθεση των Μεγάλων Δυνάμεων να επωφεληθούν από αυτό το γεγονός. Το πρόβλημα αυτό ήταν δύσκολο να λυθεί και τα πράγματα έγιναν πιο περίπλοκα με τον αγώνα των Ελλήνων για απελευθέρωση.
• Η Ρωσία επεκτάθηκε στις ακτές του Εύξεινου Πόντου (1774) και ήθελε να επεμβαίνει στα εσωτερικά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας προστατεύοντας τους χριστιανούς υπηκόους. Αυτό όμως ήταν επικίνδυνο για τα συμφέροντα της Αγγλίας.
• Έτσι η Αγγλία έθεσε υπό την προστασία της την Οθωμανική Αυτοκρατορία, η οποία αποτελούσε φυσικό εμπόδιο στα επεκτατικά σχέδια της Ρωσίας.
• Ο Ρωσοτουρκικός πόλεμος (1828- 1829) και η ανεξαρτησία της Ελλάδας (1830) έδωσαν άλλες διαστάσεις στο θέμα.
• Αυτό οδήγησε στον εκσυγχρονισμό της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, τον οποίο προώθησαν οι Μεγάλες Δυνάμεις και ιδιαίτερα η Αγγλία με αφορμή την ήττα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στον Τουρκοαιγυπτιακό πόλεμο (1839).
• Μετά τον Κριμαϊκό πόλεμο (1853- 1856) και την ήττα της Ρωσίας ο σουλτάνος προχώρησε στην έκδοση διατάγματος, το Χάττι Χουμαγιούν (1856), σύμφωνα με το οποίο όλοι οι υπήκοοί του είχαν δικαίωμα ελεύθερης λατρείας, κατάληψης δημοσίων θέσεων κλπ.
• Αυτό το διάταγμα ικανοποιούσε την Αγγλία και τη Γαλλία που βοήθησαν στην ήττα της Ρωσίας.
• Οι Έλληνες τότε προσπαθούσαν να απελευθερώσουν τις υπόλοιπες περιοχές από τους Οθωμανούς.
• Η είσοδος στρατευμάτων στα τουρκικά εδάφη δημιουργούσε κίνδυνο εμπλοκής της χώρας σε πόλεμο με την Τουρκία.

 

Δραστηριότητες

1. Τι ονομάζεται Ανατολικό Ζήτημα;

 

 

2. Τα συμφέροντα ποιων χωρών συγκρούονται;

 

 

Το κίνημα του Διαφωτισμού και Γαλλική Επανάσταση

Β΄. ΤΟ ΚΙΝΗΜΑ ΤΟΥ ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟΥ

 

• Διαφωτισμός: ήταν ένα φιλοσοφικό κίνημα που έδινε στην ανθρώπινη λογική την πρωτοκαθεδρία σε αντίθεση με το κύρος της αυθεντίας που κυριάρχησε κατά τον Μεσαίωνα.

Διαφωτισμός και θρησκεία

• Ο Διαφωτισμός άσκησε αυστηρή κριτική στον θρησκευτικό φανατισμό και στην εκκλησιαστική αυθεντία που υπήρχε τότε.
• Σε πολλές περιπτώσεις οι Διαφωτιστές χαρακτηρίστηκαν ως άθεοι.

Διαφωτισμός και κοινωνία

• Ο Διαφωτισμός μίλησε για ισότητα στη μόρφωση, για ανθρώπινη μεταχείριση των φυλακισμένων και για κατάργηση της δουλείας, τα οποία επηρέασαν σε μεγάλο βαθμό την κοινή γνώμη της εποχής.

Διαφωτισμός και οικονομία

• Οικονομικός φιλελευθερισμός: οι Διαφωτιστές απέρριπταν την κρατική παρέμβαση στην οικονομική ζωή και αναγνώριζαν στους πολίτες το δικαίωμα της οικονομικής ελευθερίας.
• Κύριος εκπρόσωπος: Άνταμ Σμιθ.
• Οι Διαφωτιστές πίστευαν στην ελευθερία στην παραγωγή και στη διακίνηση προϊόντων.

Διαφωτισμός και πολιτική ζωή

• Μοντεσκιέ: ανάγκη για διάκριση των εξουσιών σε νομοθετική, εκτελεστική και δικαστική
• Ρουσσώ.
• Εγκυκλοπαιδιστές.

 

• Η πιο άμεση και εμφανής συνέπεια του Διαφωτισμού ήταν η Γαλλική Επανάσταση του 1789.

 

Γ.  Γαλλική Επανάσταση

5. Η σημασία της Γαλλικής Επανάστασης

Τι πέτυχε η Γαλλική Επανάσταση:

1. ισότιμοι πολίτες με πολιτικά δικαιώματα σύμφωνα με τους νόμους του κράτους και το Σύνταγμα.
2. διάκριση εξουσιών σε εκτελεστική, νομοθετική και δικαστική
3. η εξουσία προέρχεται από τον λαό.
4. η έννοια του εθνικού κράτους ως πατρίδα: δημιουργία εθνικού στρατού που αποτελείται από πολίτες και όχι μισθοφόρους.
5. κατοχύρωση πολλών ατομικών δικαιωμάτων.
6. ο Τύπος εξέφραζε πλέον την κοινή γνώμη.

 

• Η Γαλλική Επανάσταση είναι μια επανάσταση κοινωνική καθώς οι ιδέες της διαδόθηκαν και σε άλλες χώρες και οδήγησαν στη δημιουργία πολλών φιλελεύθερων και δημοκρατικών κινημάτων αλλά και σε πολλές εξεγέρσεις.

 

Δραστηριότητες

1. Τι είναι ο Διαφωτισμός;
2. Τι πέτυχε η Γαλλική Επανάσταση;