Η δράση πραγματοποιήθηκε στις 16-12-2022:

 

Διαβάσαμε και σχολιάσαμε ένα απόσπασμα από το θεατρικό έργο ΤΡΙΣΕΥΓΕΝΗ του Κωστή Παλαμά:

(απόσπασμα)

Το θεατρικό έργο Τρισεύγενη, που συνέγραψε και εξέδωσε για πρώτη φορά το 1903 ο Κωστής
Παλαμάς (1859-1943), διαδραματίζεται σε μια παραθαλάσσια περιοχή της Ρούμελης στη δεκαετία
του 1860. Η ηρωίδα του Τρισεύγενη είναι μια πανέμορφη νέα γυναίκα που δεν εννοεί να υποταχτεί
σε κανέναν. Ερωτεύεται, όμως, τον γιο του εχθρού του πατέρα της, τον πλοιοκτήτη και καπετάνιο
Πέτρο Φλώρη. Στο απόσπασμα συζητούν για τον επικείμενο γάμο τους.

ΤΡΙΣΕΥΓΕΝΗ

Να τρέξω θέλω στο πλευρό σου, μακριά κι από κάθε κόσμο, προς όλες τις θάλασσες του
κόσμου. Από τα μικρά μου χρόνια κάτι αξήγητο μέσα μου βαρυβογγούσε. Γυναίκα του
Πέτρου Φλώρη και νεράιδα του γιαλού. Πάντα οι τοίχοι δε με στενοχωρούσανε; Δε μ’
έπνιγε το σπίτι; Δε με μάραινε η γειτονιά; Δεν εύρισκα πάντ’ αφορμή να σκαρφαλώνω στο
παράθυρο, να βρίσκουμαι στο δρόμο, να παίζω στ’ ακρογιάλι, γύρους να φέρνω με τις
βάρκες, να λευκαίνω3 στο ποτάμι, να θερίζω στον κάμπο, ν’ απλώνω στ’ αλώνι,4

να φυτεύω
στο περιβόλι, να ξενυχτάω κάτου από τ’ άστρα, να πλάθω πανηγύρια, χορούς να πλέκω, να
χαίρουμαι τις χαρές του ήλιου, να γιορτάζω του αέρα τις γιορτές; Κι όλη τούτη τη ζωή δεν
την εζούσα με τη λαχτάρα μέσα μου και με το καρτέρεμα,5 ακοίμητα, μιας ζωής πιο βαθειάς
και πιο σωστής, πιο ελεύτερης και πιο άξιας; [...] Και μου την ξανοίγεις6

τώρα εσύ τη ζωή
που καρτερούσα, αγνάντια7 μου, ακόμα μακριά, μα καθαρά. Ζωή από κίνησην όλο κι από

3 Κάνω λευκά τα ασπρόρουχα πλένοντάς τα
4 Να απλώνω τα σιτηρά για το αλώνισμα (ξεχώρισμα του καρπού από το άχυρο)
5 Προσμονή, προσδοκία
6 Αποκαλύπτεις
7 Απέναντι

τρομάρα κι από έρωτα. [...] Θαλασσινή θέλω να είμαι και ταξιδεύτρα. Κι όλα τούτα δε θα τα
είμαι στο πλευρό σου, Πέτρο Φλώρη;

ΠΕΤΡΟΣ ΦΛΩΡΗΣ

Είσαι η αγάπη μου κ’ η γυναίκα μου και η ζωή μου η ριζοθεμέλιωτη∙ πώς θέλεις να σ’
εμπιστευτώ στα κύματα; Μαζί μου δε θαρθής∙ όχι. Θα μείνης αυτού, στο σπίτι μου,
νοικοκυρά και δέσποινα. Και θα προσμένης να γυρίσω. [...] Στο σπίτι μου θα μείνης που θα
νάναι πια το σπίτι σου.

Η Τρισεύγενη του απαντά :

ΤΡΙΣΕΥΓΕΝΗ

Στο σπίτι σου, Πέτρο Φλώρη; Στο σπίτι σου! Αγνάντια του πατέρα μου το σπίτι, που θα
χύνετ’ απ’ τους τοίχους του και θα βουίζη μέσ’ στ’ αυτιά μου, κάθε ώρα και στιγμή, η
κατάρα του. Και με τον κόσμο γύρω μου, το χαροκόπο

κόσμο και τον καταλαλητή! [...]

Κρίμα στα φτερά που ωνειρεύτηκα.

Aλλά δεν το φανέρωσα στα παιδιά. Αντ΄αυτού τους ζήτησα να φανταστούν και να γράψουν μια ενδεχόμενη απάντηση της Τρισεύγενης.

Tι θα μπορούσε να του απαντήσει; Σε τι ύφος; 

Παραθέτω από το αρχείο μου κάποιες απαντήσεις  που  μου έδωσαν:

1.Από την Ε. Λίτσι

Πέτρο Φλώρη, δεν μπορώ μακριά σου, δεν μπορώ να περιμένω.Θέλω να είμαι μαζί σου συνέχεια και παντού. Εγώ σε ερωτεύθηκα και στα μάτια μου σε είχα θεό διαφορετικό από τους άλλους . Να που όμως είχα άδικο.

 

Πέτρο Φλώρη,που τοσο σ΄αγαπώ, γιατί με αφήνεις πίσω. Άλλο δεν μπορώ. Μαζί σου θέλω να μαι όπου κι αν πηγαίνεις. Όμως δεν μου το επιτρέπεις και με πικραίνεις.

2.Από την Ρ.Λιάγκα

Μα γιατί να μην εξερευνήσουμε τον κόσμο αγκαλιά; Γιατί να μην ζήσουμε τις ζωές μας  κάτω από λιακάδες και ηλιοβασιλέματα στην ακτή και πρέπει να είμαι στο σπίτι μια νοικοκυρά; 'Eλα να ερωτευθούμε και να ταξιδέψουμε από άκρη σ΄άκρη τον κόσμο.

3.Από τον Γ.Αγγελή

Όχι, Πέτρο Φλώρη, αγάπη μου!Εγώ θα έρθω!Δεν θέλω να κάτσω κλεισμένη στο σπίτι και να σε περιμένω να γυρίσεις.Δεν θέλω να μείνω μόνη μου πάλι.Το σπίτι σου σπίτ ι μου δεν θα είναι χωρίς εσένα. Νοικοκυρά καλή είμαι, αλλά στο σπίτι δεν θα κάτσω. Αμα φύγεις χωρίς εμένα θα έρθω να σε ψάξω. Γιατί σε αγαπάω.

4.Από Δ.Μαλατέστα

Μα δεν καταλαβαίνεις; Θέλω να είμαστε συνέχεια μαζί. Να κάνουμε τα πάντα μαζί. Σ΄αγαπάω και θέλω να΄μαι πάντα στο  πλευρό σου ακόμα κι αν χρειαστεί να έρθω στην άλλη άκρη του κόσμου.

5. Από Μ.Μπάχο

Πέτρο Φλώρη, σ΄αγαπώ πολύ, αλλά σπίτι δεν θα κάτσω. Εγώ που είχα πλα΄σει όνειρα για εμάς...δεν μπορείς να με γειώνεις έτσι... Νόμιζα, σε αυτήν την πατριαρχική κοινωνία που ζούμε πως είσαι διαφορετικός, αλλά μάλλον με είχε τυφλώσει ο έρωτας και δεν έβλεπα καλά.

6. Από Στ. Μικέδη

Πέτρο, αυτή  δεν ήταν η ζωή που φανταζόμουν, η ζωή που προσπαθούσα να ζήσω μαζί σου. Νομιζα ότι ήσουν διαφορετικός από τον πατέρα μου και όλους τους άλλους. Με απογοήτευσε η στάση σου, θα ήθελα να ξανασκεφτώ για τον γάμο μας!

 

7. Από Γ. Μαρούλη

Μα Πέτρο Φλώρη, εγώ θέλω να είμαι μαζί σου, σε αγαπάω με όλη μου την καρδιά.Γιατί δεν με θες μαζί σου στα ταξίδια σου;Δεν με αγαπάς πια όπως με αγαπούσες παλιά;

8.Από Γ. Μπαλανίκα

Πέτρο, εκτιμώ ότι θες να με προστατέψεις, αλλά δεν θα δεχτώ να μείνω σπίτι. Ομολογώ ότι περίμενα από εσένα να είσαι πιο ανοιχρόμυαλος, αλλά φαίνεται η πατριαρχική ιδεολογία βασιλεύει ακλόνητη ακόμα μέσα σου.

9. Από Α. Μότσο. 

Γιατί Πέτρο μου; Θέλω να σε έχω πάντα δίπλα μου. Ξέρω ότι είσαι καλά. Θέλω να δημιουργήσουμε αναμνήσεις.

10. Από  Γ.Μουζουράκη

Τι μου λες , αγάπη μου, εγώ θέλω να είμαι πάντα δίπλα σου, να σε προσέχω και να με προσέχεις, να σε φιλάω και να με φιλάς, δεν μπορώ χωρίς εσένα. Θέλω να σε έχω  αγκαλιά όλες τις ώρες κάθε μέρα επτά μέρες την εβδομάδα.Εικοσι τέσσερις ώρες το εικοσιτετράωρο. Έτσι θέλω να ζήσω μαζί σου, μέχρι τον θάνατό μας.Να πεθάνουμε μαζί, χέρι χέρι. Δεν θα αντέξω χωρίς να είσαι  δίπλα μου, χωρίς να σε βλέπω, χωρίς να σε φιλάω.

11. Από Φ. Μουτσάι

Είχα άλλες προσδοκίες από σένα, Φλώρη! Νόμιζα πως πραγματικά διαφέρεις από τους υπόλοιπους, όμως εξακολουθείς να έχεις τις ίδιες απόψεις και παρτιαρχικές αντιλήψεις της κλειστής αυτής και δυστυχισμένης -για τη γυναίκα-κοινωνίας. Με πληγώνεις με αυτή σου απάντηση και με απογοητεύεις. Καλώς ή κακώς συνειδητοποίησα ότι δεν είσαι πια το πρόσωπο που είχα ερωτευτεί. Λυπάμαι, αλλά δεν μπορώ να συνεχίσω αυτήν την ανούσια σχέση.

12. Από  Μ.Μουρούτσου

Με πληγώνεις και μου κόβεις τα φτερά. Αν και η σκέψη σου για μένα με γλυκαίνει, αρνείσαι να πραγματοποιήσεις το όνειρό μου, να μου προσφέρεις ό,τι οι άλλοι δεν θα μπορούσαν ποτέ να μου προσφέρουν, να ταξιδέψεις μαζί μου, να μου γνωρίσεις καινούργιους κόσμους, να ζήσεις  μαζί μου μοναδικές στιγμές, «σώσεις» από αυτήν την σκληρή και πιεστική ζωή.

13. Από Ν. Μήτρου

'Ωστε και συ  τέτοιος είσαι! Και συ την αγάπη την εκμεταλλεύεσαι!, απλά για να έχεις κάποιον να κάνει την οικιακή βοηθό χωρίς πληρωμη και ωράρια.  «Αγάπη» με πλεονεκτήματα.

14. Από Μ. Μεχτέρογλου

Πίστευα ότι δεν ήσουν ένας απ΄τους άλλους, πίστευα ότι θα ταξιδεύαμε μαζί, αλλά απ΄ότι φαίνεται ο έρωτας μας σταματάει εδώ. Τώρα είδα το πραγματικό σου πρόσωπο. Με θέλεις μόνο να σου μαγειρεύω, να σου σιδερώνω και τίποτ΄αλλο. Τελειώσαμε.

15. Από Α.Κοδέλι.

Πέτρο Φλώρη, εγώ σου δίνω όλη μου την αγάπη. Πεθαίνω για σένα και σε σκέφτομαι κάθε στιγμή. Σου ζητάω να ζήσουμε μαζί ευτυχισμένοι και συ με παρατάς πίσω μόνη μου σε ένα σπίτι. Δεν θέλω να σε ξαναδώ μπροστά μου! Μην μου ξαναμιλήσεις! Δεν είμαι οικιακή βοηθός. Είμαι η γυναίκα σου. Και πρέπει να με εκτιμάς.