Ελληνικά

Τι μπορώ να κάνω και τι να μην κάνω στην δικτατορία; Ποιο είναι το “χρέος” μας;

Στην δημοκρατία ξέρουμε ότι μπορείς να μιλήσεις και να πεις την γνώμη σου ελεύθερα, μπορείς να κινηθείς όπως θες και, το κυριότερο, όλοι έχουν ίσα δικαιώματα, που κανείς δεν μπορεί να μας τα αφαιρέσει.

Στην δικτατορία, αντίθετα, δεν μπορείς να ανοιχτείς ελεύθερα σε κάποιον, δεν μπορείς να πας όπου θες και όλοι καταπιεζόμαστε να κάνουμε ό,τι επιβάλλουν άλλοι κι έτσι να χάνουμε τα δικαιώματά μας.

Το χρέος μας λοιπόν, το καθήκον μας, δηλαδή, είναι να αντισταθούμε, και να προστατέψουμε την δημοκρατία μας.

 

Αγαπημένα ποιήματα του Γιώργου Σεφέρη για μένα, την Γιάννα

Τα ποιήματα του Γιώργου Σεφέρη  που ξεχωρίζω:

Η δήλωση του Σεφέρη κατά της δικτατορίας

Ο Γιώργος Σεφέρης στα πρώτα χρόνια της δικτατορίας είχε επιλέξει τη σιωπή και την άρνηση να δημοσιεύσει δουλειά του στην Ελλάδα. Στις 28 Μαρτίου του 1969, δυο χρόνια πριν τον θάνατό του, αποφασίζει να μιλήσει πρώτη φορά δημόσια και να καταγγείλει τη Δικτατορία. Η δήλωσή του στο BBC έκανε τεράστια αίσθηση στην Ελλάδα και στο εξωτερικό και έδωσε δύναμη και ελπίδα σε όσους αγωνίζονταν κατά της δικτατορίας. Στον Σεφέρη στοίχισε την Ελληνική του ιθαγένεια (του αφαίρεσαν το διαβατήριο) ενώ τον καθαίρεσαν και από αξίωμα του "πρέσβη επί τιμή" του κατείχε.

" Πάει καιρός που πήρα την απόφαση να κρατηθώ έξω από τα πολιτικά του τόπου. Προσπάθησα άλλοτε να το εξηγήσω, αυτό δε σημαίνει διόλου πως μου είναι αδιάφορη η πολιτική ζωή μας. Έτσι, από τα χρόνια εκείνα ως τώρα τελευταία, έπαψα κατά κανόνα ν΄ αγγίζω τέτοια θέματα. Εξάλλου τα όσα δημοσίεψα ως τις αρχές του 1967 και η κατοπινή στάση μου (δεν έχω δημοσιέψει τίποτε στην Ελλάδα από τότε που φιμώθηκε η ελευθερία) έδειχναν, μου φαίνεται, αρκετά καθαρά τη σκέψη μου.

Μολαταύτα, μήνες τώρα, αισθάνομαι μέσα μου και γύρω μου, ολοένα πιο επιτακτικά το χρέος να πω ένα λόγο για τη σημερινή κατάστασή μας. Με όλη τη δυνατή συντομία νά τι θα έλεγα:

Κλείνουν δυο χρόνια που μας έχει επιβληθεί ένα καθεστώς όλως διόλου αντίθετο με τα ιδεώδη για τα οποία πολέμησε ο κόσμος μας, και τόσο περίλαμπρα ο λαός μας, στον τελευταίο παγκόσμιο πόλεμο. Είναι μια κατάσταση υποχρεωτικής νάρκης, όπου όσες πνευματικές αξίες κατορθώσαμε να κρατήσουμε ζωντανές, με πόνους και με κόπους, πάνε κι αυτές να καταποντιστούν μέσα στα ελώδη, στεκάμενα νερά. Δε θα μου ήταν δύσκολο να καταλάβω πως τέτοιες ζημιές δε λογαριάζουν πάρα πολύ για ορισμένους ανθρώπους. Δυστυχώς, δεν πρόκειται μόνο γι΄ αυτόν τον κίνδυνο.

Όλοι πια το διδάχτηκαν και το ξέρουν πως στις δικτατορικές καταστάσεις η αρχή μπορεί να μοιάζει εύκολη, όμως η τραγωδία περιμένει αναπότρεπτη στο τέλος. Το δράμα αυτού του τέλους μας βασανίζει, συνειδητά ή ασυνείδητα, όπως στους παμπάλαιους χορούς του Αισχύλου. Όσο μένει η ανωμαλία τόσο προχωρεί το κακό.

Είμαι ένας άνθρωπος χωρίς κανέναν απολύτως πολιτικό δεσμό και, μπορώ να το πω, μιλώ χωρίς φόβο και χωρίς πάθος. Βλέπω μπροστά μου τον γκρεμό όπου μας οδηγεί η καταπίεση που κάλυψε τον τόπο. Αυτή η ανωμαλία πρέπει να σταματήσει. Είναι εθνική επιταγή.

Τώρα ξαναγυρίζω στη σιωπή μου. Παρακαλώ το Θεό να μη με φέρει άλλη φορά σε παρόμοια ανάγκη να ξαναμιλήσω."

*Εδώ, μπορούμε να ακούσουμε τον ίδιο τον ποιητή σε ένα απόσπασμα από την ραδιοφωνική ηχογράφηση (από τα αρχεία του BBC):

Στην κηδεία του Γιώργου Σεφέρη

Την Δευτέρα 20 Σεπτεμβρίου 1971 ο Έλληνας ποιητής Γεώργιος Σεφέρης άφησε την τελευταία του πνοή.

Την Τετάρτη 22 Σεπτεμβρίου 1971 έγινε η κηδεία του Σεφέρη στον Ιερό Ναό Μεταμορφώσεως του Σωτήρα, στην οδο Κυδαθηναίων στην Πλάκα. Η κηδεία του, με πλήθος κόσμου, εξελίχθηκε σε διαδήλωση κατά της χούντας, λόγω και της συνέντευξής του στο BBC.
Πολλοί άνθρωποι, μεγάλοι και νεότεροι, αγόρια και κορίτσια, γίνονται "ένα" και προσκυνούν ευλαβικά το φέρετρο του , αφήνουν λουλούδια και σιγοτραγουδούν τα ποιήματά του.
Αυτός ο θάνατος προκάλεσε μεγάλη στενοχώρια σε όλη την χώρα , αλλά ξύπνησε και σκέψεις κατά της δικτατορίας.

Ο ποιητής μέχρι και σήμερα παραμένει ζωντανός μέσα στις καρδιές μας.

*Πηγή εικόνας: https://www.tanea.gr/2021/09/20/istoriko-arxeio/giorgos-seferis-i-kideia-tou-pou-egine-diadilosi-kata-tis-xountas/

Γιάννης: Η γνώμη μου για τον Σεφέρη

Ο Σεφέρης μέσα από τα ποιήματα του μιλούσε όχι μόνο για την αγάπη και τον έρωτα αλλά και για την  ελευθερία και την δημοκρατία.

Εφραίμ: Η γνώμη μου για τον Σεφέρη

Ο Σεφέρης ήταν ένα ελεύθερο πνεύμα, που μέσα από τα ποιήματα του εκφράζεται με βαθύ τρόπο για τους ανθρώπους και μιλάει για την ελευθερία και την δημοκρατία.

Φαίη: Σκέψεις για την δήλωση του Σεφέρη κατά της δικτατορίας

Η προσωπική μου άποψη είναι ότι αυτός ο άνθρωπος έλεγε την άποψή του ελεύθερα, όπως κάνω εγώ τώρα.

Η χώρα μας εκείνη την περίοδο ήταν πολύ καταπιεσμένη και ο Γιώργος  Σεφέρης είπε ότι "η χώρα μου πρέπει να σταματήσει αυτήν την ανωμαλία". Αυτός ο άνθρωπος είχε δηλώσει δημόσια ότι δεν ασχολούνταν με τα πολιτικά, αλλά έπρεπε κάπως να μιλήσει, όπως έπρεπε να κάνουν όλοι!

*Πηγή φωτογραφίας: https://www.koutipandoras.gr/article/san-shmera-h-istorikh-dhlwsh-toy-seferh-gia-th-xoynta

Αγαπημένα ποιήματα του Γιώργου Σεφέρη για μένα, την Κάλλια

 

Ο ποιητής Γιάννης Ρίτσος για τον ποιητή Γιώργο Σεφέρη

Η κηδεία του Γεωργίου Σεφέρη εξελίχθηκε σε διαδήλωση κατά της χούντας, μετά και από τα λόγια που είχε πει στο BBC.

Διάβασα ότι ο Γιάννης Ρίτσος στον τελευταίο αποχαιρετισμό του ποιητή είπε: "Αυτή την ώρα, τα λόγια μου φαίνονται μικρά για το ανάστημα του ποιητή, μικρά για τη λύπη και την περηφάνια που μας γεμίζει το έργο του και το ήθος του. Εδώ και πολλά χρόνια, σε κρίσιμες στιγμές της ελληνικής ιστορίας, ο ποιητής έσμιξε ποίηση και ελευθερία, αισθητική και ηθική, σε μια γνήσια και φυσική ενότητα, αφήνοντας μιαν υψηλή, παραδειγματική κληρονομιά σ’ ολόκληρο τον ελληνικό πολιτισμό..."

Πιστεύω πως τα λόγια του Γ. Ρίτσου για τον Γ. Σεφέρη ήταν πολύ σωστά, γιατί ο Σεφέρης μέσα από τα γραπτά και τα λόγια του είχε πει πολύ σημαντικά πράγματα για την Ελλάδα, τους ανθρώπους και τις αξίες και με τα ποιήματά του εχουν μεγαλώσει γενιές και γενιές...

*Πηγή φωτογραφίας: https://www.iefimerida.gr/news/68678/%C2%AB%CF%83%CF%84%CE%BF-%CF%86%CE%AD%CF%81%CE%B5%CF%84%CF%81%CE%BF-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CF%83%CE%B5%CF%86%CE%AD%CF%81%CE%B7-%CE%B1%CE%BA%CE%BF%CF%85%CE%BC%CF%80%CE%AC-%CE%B7-%CE%B5%CE%BB%CE%BB%CE%AC%CE%B4%CE%B1%C2%BB-%CE%B4%CE%AE%CE%BB%CF%89%CE%BD%CE%B5-%CE%BF-%CE%B3%CE%B9%CE%AC%CE%BD%CE%BD%CE%B7%CF%82-%CF%81%CE%AF%CF%84%CF%83%CE%BF%CF%82

Ποιητικές συλλογές του Σεφέρη

Ο Γιώργος Σεφέρης εμφανίζεται στα ελληνικά γράμματα το 1931 με την ποιητική συλλογή “Στροφή”, μετά την “Στέρνα” (1932) και το “Μυθιστόρημα” (1935). Ακολούθησαν οι συλλογές “Ημερολόγιο Καταστρώματος Α΄” (1940), “Τετράδιο Γυμνασμάτων” (1940), “Ημερολόγιο Καταστρώματος Β΄” (1944), “Κίχλη” (1947), “Ημερολόγιο Καταστρώματος Γ΄” (1955), όπου ο ποιητής εμπνέεται από την Κύπρο. Η γλώσσα του Σεφέρη είναι πυκνή και κλείνει στα ποιήματά του αυτό που ο ίδιος ονόμασε επιγραμματικά «καημό της ρωμιοσύνης». Στην ποίησή του η παράδοση συμπορεύεται με τη σύγχρονη ευρωπαϊκή παιδεία. Στο πρόσωπό του, στα ποιήματα, τα δοκίμια και τις μεταφράσεις του αναγνωρίζουμε έναν από τους κλασικούς των ελληνικών Γραμμάτων του 20ου αιώνα. Αρκετοί συνθέτες έχουν μελοποιήσει ποιήματά του. 

Η «Άρνηση» είναι ένα ερωτικό ποίημα, αλλά και ποίημα με ένα από τα αγαπημένα θέματα του Σεφέρη, την τραγικότητα του ανθρώπου. Ξεκινάει με όνειρα, με επιθυμίες, αλλά και με πάθος για τη ζωή, αλλά κάποια στιγμή συνειδητοποιεί πως η ζωή του είναι ένα μοιραίο λάθος. Βρίσκεται σε ένα λανθασμένο δρόμο κι αποφασίζει να αλλάξει ζωή... Μελοποιήθηκε από τον Μίκη Θεοδωράκη και έγινε ένα τραγούδι που αγαπήθηκε από πολλούς ανθρώπους. Μπορούμε να το ακούσουμε εδώ:

*Πηγή βίντεο: https://www.youtube.com/watch?v=0SnGo2luuh8