Το μήνυμα του ΚΕ.Δ.Α.Σ.Υ. Αιτ/νίας (όπως εστάλη στις Σχολικές Μονάδες) για την 3η Δεκέμβρη ”Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία”

Ως Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία καθιερώθηκε, από το 1992, η 3η Δεκεμβρίου, επειδή εκείνη την ημέρα η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ υιοθέτησε το Πρόγραμμα δράσης για τα ΑμΕΑ. Σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 2430/96, και η χώρα μας καθιέρωσε την 3η Δεκεμβρίου ως Εθνική Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία, μια ημέρα που σκοπό έχει να υπενθυμίζει, τόσο στους δημόσιους φορείς όσο και στην κοινωνία, ότι τα άτομα με αναπηρίες δικαιούνται ίσες ευκαιρίες στη ζωή, τη γνώση, την εργασία, την καθημερινότητα και την κοινωνική ένταξη.

Η 3η Δεκέμβρη δεν αποτελεί φιλανθρωπική εκδήλωση ή γκαλά. Είναι ημέρα αφύπνισης των συνειδήσεων, ημέρα διεκδίκησης, εφαλτήριο, για να τεθούν ξανά επί τάπητος πάγια προβλήματα που ζητούν λύση. Σκοπός είναι μέσω της Παιδείας, του Πολιτισμού και της Δια Βίου Μάθησης να εστιαστεί το ενδιαφέρον των πολιτικών φορέων και της κοινωνίας γενικότερα στον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της ποικιλομορφίας της ανθρώπινης ύπαρξης.

Οι σύγχρονες αντιλήψεις για ίσα δικαιώματα, ίσες εκπαιδευτικές ευκαιρίες και ίση μεταχείριση όλων των πολιτών σε μια ευνοούμενη και δημοκρατική πολιτεία έφεραν στο προσκήνιο το αίτημα για την κοινωνική ένταξη των ατόμων με αναπηρία ή ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, ενώ ταυτόχρονα έγινε ο όρος ένταξη το άλλοθι μιας κοινωνίας προκαταλήψεων και ρατσισμού.

Οι νέες αντιλήψεις για τα δικαιώματα των παιδιών με ή χωρίς αναπηρία, η αντίληψη υπέρ της συμπερίληψης όλων των μαθητών, οι σύγχρονες θέσεις, που υποστηρίζουν ότι ο διαχωρισμός των μαθητών με αναπηρία διευρύνει την ανισότητα ευκαιριών και καθορίζει το μέλλον τους, διαμόρφωσαν την αναζήτηση μίας νέας μορφής οργάνωσης της εκπαίδευσης. Ειδικοί παιδαγωγοί και ψυχολόγοι απέρριψαν την ιδρυματική περίθαλψη και περιθωριοποίηση των παιδιών με αναπηρία και έθεσαν τα θεμέλια μιας νέας εκπαιδευτικής φιλοσοφίας, την αρχή της συμπερίληψης (συνεκπαίδευσης) μαθητών με αναπηρία στο σχολείο της γειτονιάς τους και τη δημιουργία ενός σχολείου για όλους.

Το σύγχρονο σχολείο είναι πλέον πολυπολιτισμικό και λόγω της αυξανόμενης παρουσίας παιδιών με αναπηρίες, μεταναστών αλλά και κρουσμάτων επιθετικότητας – bullying και παραβατικής συμπεριφοράς, καθίσταται απαραίτητη η διαμόρφωση ενός νέου ενταξιακού εκπαιδευτικού συστήματος.

Παρόλο που οι αλλαγές ακολουθούν αργούς ρυθμούς, η πρόοδος είναι σημαντική, αφού εκπαιδευτικοί, ειδικοί επιστήμονες και γονείς παλεύουν για τη μετατροπή των σημερινών σχολείων σε σχολεία συμπερίληψης – συνεκπαίδευσης όλων των μαθητών. Για την ενίσχυση αυτού του σκοπού, ιδρύθηκαν από την πολιτεία τα Κέντρα Διάγνωσης Αξιολόγησης και Υποστήριξης (ΚΔΑΥ), που σήμερα ονομάζονται Κέντρα Διεπιστημονικής Αξιολόγησης Συμβουλευτικής και Υποστήριξης (ΚΕ.Δ.Α.Σ.Υ.). Επιπλέον, η θέσπιση της παράλληλης στήριξης, των Επιτροπών Διεπιστημονικής Υποστήριξης (Ε.Δ.Υ.) σε ορισμένα σχολεία, καθώς και η ίδρυση των τμημάτων ένταξης, των σχολικών μονάδων ειδικής αγωγής, των Κέντρων Διημέρευσης και Ημερήσιας Φροντίδας (ΚΔΗΦ), καθώς και η λειτουργία των Στεγών Υποστηριζόμενης Διαβίωσης (ΣΥΔ) συμβάλλουν, εξίσου αποτελεσματικά, στην εκπαίδευση μαθητών με σοβαρές αναπηρίες.

Συνθέτοντας, λοιπόν, το πάζλ των σύγχρονων αντιλήψεων γύρω από την αναπηρία, οδηγούμαστε στο συμπέρασμα ότι έχουν γίνει θετικά βήματα. Η ελληνική κοινωνία έχει αρχίσει να αντιλαμβάνεται τη σύγχρονη προσέγγιση για την αναπηρία, απορρίπτοντας κάθε πτυχή που έχει να κάνει με το αναχρονιστικό ιατρικό μοντέλο, που γεννάει μόνο οίκτο και συμπόνια, στερώντας από ένα τμήμα του πληθυσμού κάθε δικαίωμα, κάθε όνειρο και κάθε ελπίδα για το μέλλον (Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία).

Η 3η Δεκέμβρη είθε να λειτουργήσει ως κινητήριος δύναμη που μπορεί να ανατρέψει λανθασμένες αντιλήψεις και νοοτροπίες, τοποθετώντας το ίδιο το άτομο στο επίκεντρο, πλέον ως υποκείμενο της τύχης του και όχι ως αντικείμενο του οίκτου και της συμπόνιας των συμπολιτών του ή της Πολιτείας. Αδιαμφισβήτητο όπλο, προς αυτή την κατεύθυνση, συνεχίζει να είναι η ενημέρωση και η ευρεία ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης, με στόχο τη δημιουργία μιας πλατιάς πολιτικής και κοινωνικής συμμαχίας, η οποία θα εφορμάται από τη νέα προσέγγιση για την αναπηρία και θα αποσκοπεί στην πραγμάτωση της ισότιμης συμμετοχής των ατόμων με αναπηρία στο ευρύτερο κοινωνικό πλαίσιο.

Οι διεθνείς τάσεις δείχνουν το δρόμο. Καιρός να τον διαβούμε, με ορίζοντα ένα καλύτερο αύριο.