Γλωσσομάθεια
Ορισμός
Γλωσσομάθεια ονομάζεται η επαρκής γνώση μιας ή περισσότερων ξένων γλωσσών. Ο άνθρωπος κατέχει μια γλώσσα, όταν είναι σε θέση να τη μιλά και να τη γράφει σωστά, γνωρίζοντας τη προφορά, το λεξιλόγιο, τη σύνταξη και τους ιδιωματισμούς της.
Βαθμοί Γλωσσομάθειας
Η γλωσσομάθεια διαβαθμίζεται ανάλογα με το κίνητρο και το σκοπό για τον οποίο μαθαίνει κανείς μια γλώσσα:
- Ως πρώτο στάδιο εξοικείωσης με μια γλώσσα θεωρείται η δυνατότητα συνεννόησης σε πρακτικά θέματα, όπως είναι η επιφανειακή γνωριμία με κάποιον, η αγορά προϊόντων και η κατανόηση οδηγιών προσανατολισμού· η γνώση δηλαδή του καθημερινού λεξιλογίου.
- Δεύτερο στάδιο θεωρείται η κατάκτηση του δοκιμιακού λόγου και της επιστημονικής ορολογίας.
- Τρίτο καθίσταται το στάδιο της χρήσης της ξένης γλώσσας σαν μητρικής (άρτια γνώση της δομής της, των διάφορων εννοιολογικών αποχρώσεων των λέξεων και των γραμματικοσυντακτικών φαινομένων).
Λόγοι που καθιστούν τη γλωσσομάθεια απαραίτητη
Στο πολιτικό επίπεδο:
- Η επικράτηση του διεθνισμού και της παγκοσμιοποίησης.
- Η διεύρυνση της δημοκρατίας και η ίδρυση παγκόσμιων οργανισμών και κινημάτων πολιτικής χροιάς.
- Η ανάγκη υπεράσπισης και προβολής των εθνικών θεμάτων σε διεθνείς οργανισμούς και συνέδρια από τους πολιτικούς ηγέτες ή διπλωμάτες.
Στο κοινωνικό επίπεδο:
- Η ανάγκη επικοινωνίας σε μια πολυπολιτισμική και πολυεθνική κοινωνία.
- Η ανάγκη συνεννόησης με τους αλλοδαπούς τουρίστες, καθώς η χώρα μας καθίσταται τουριστικός πόλος έλξης.
- Η ανάγκη επικοινωνίας και ανάπτυξης σχέσεων με άλλους λαούς, καθώς και η κατανόηση του τρόπου ζωής και σκέψης τους.
- Η ουσιαστική κατάλυση των κρατικών συνόρων και η άμεση αλληλεπίδραση των ποικίλων κοινωνιών.
Στο πνευματικό επίπεδο:
- Η ανάγκη παρακολούθησης της ανάπτυξης των επιστημών, των γραμμάτων και των τεχνών, και η δυνατότητα επιμόρφωσης σε ξένα πανεπιστήμια.
- Η απαίτηση για πνευματική τελείωση. Με τη γλωσσομάθεια καλλιεργείται η κριτική σκέψη και προσεγγίζεται πολύπλευρα η πραγματικότητα.
- Ο σύγχρονος τρόπος επικοινωνίας και ενημέρωσης μέσω του διαδικτύου και της δορυφορικής τηλεόρασης.
- Η ανάγκη επαφής με την ιστορία και τον πολιτισμό των άλλων λαών.
- Η γνώση μιας επιπρόσθετης γλώσσας σημαίνει νέο τρόπο σύλληψης, οργάνωσης και έκφρασης του κόσμου της πραγματικότητας.
- Η καλύτερη κατανόηση της μητρικής γλώσσας και η αίσθηση της εθνικής ιδιαιτερότητας.
- Η ψυχαγωγία διευρύνεται και γίνεται ποιοτικότερη (δυνατότητα ανάγνωσης ξένων λογοτεχνικών κειμένων, κατανόηση των ξενόγλωσσων ποιητικών και μουσικών στίχων).
Στο ηθικό επίπεδο:
- Η ηθικοποίηση του σύγχρονου ανθρώπου με τον εμπλουτισμό από διεθνείς αξίες και ιδανικά.
- Η ποιότητα και η ειλικρίνεια της συνάντησης των ανθρώπων μέσα από τη μητρική ή την ξένη γλώσσα («ηθική της γλώσσας» – Γ. Μπαμπινιώτης).
Στο οικονομικό επίπεδο:
- Η παγκοσμιοποίηση της αγοράς, η διεκπεραίωση των οικονομικών συναλλαγών, η διαφήμιση, η παρακολούθηση των δεικτών της παγκόσμιας οικονομίας και η απαραίτητη γνώση του διεθνούς δικαίου.
- Η δημιουργία περισσότερων προϋποθέσεων για επαγγελματική αποκατάσταση.
- Η άμεση ενημέρωση για τις εξελίξεις στους διάφορους επαγγελματικούς τομείς.
Στο εθνικό επίπεδο:
Η αποφυγή της εθνικής απομόνωσης και η προώθηση του ελληνικού πνεύματος, αφού η ελληνική γλώσσα ομιλείται από περιορισμένο αριθμητικά πλήθος.
Κίνδυνοι από τη γλωσσομάθεια
- Η νόθευση του γλωσσικού μας πλούτου με ξενόγλωσσους νεολογισμούς.
- Η γλωσσική εκμάθηση μπορεί να οδηγήσει σε μιμητισμό στον ευρύτερο τρόπο ζωής με αποτέλεσμα την εθνική αλλοτρίωση και την πολιτισμική υποδούλωση.
Σημασία της γλωσσομάθειας για τους Έλληνες
- Οι Έλληνες υστερούν αριθμητικά από τους άλλους Ευρωπαίους.
- Ελάχιστοι Ευρωπαίοι γνωρίζουν ελληνικά. Επομένως, η επικοινωνία μαζί τους καθιστά απαραίτητη τη γλωσσομάθεια.
- Η παρακολούθηση της εξέλιξης των επιστημών είναι αδύνατη στις μέρες μας χωρίς τη γνώση ξένων γλωσσών.
- Η ανάγκη για συγγραφή και δημόσια παρουσίαση επιστημονικών εργασιών.
- Η χρήση του διαδικτύου, του οποίου η χρησιμότητα διευρύνεται καθημερινά, απαιτεί τη γνώση τουλάχιστον της αγγλικής γλώσσας.
Το οικονομικό κόστος της γλωσσομάθειας
Η εκμάθηση της ξένης γλώσσας επιβαρύνει οικονομικά την ελληνική οικογένεια, γιατί το σύνολο των παιδιών καταφεύγει στη φροντιστηριακή υποστήριξη.