Μελισσοκομία

Η ενασχόληση με τις μέλισσες με τέτοιο τρόπο ώστε να εκμεταλλευόμαστε τα προϊόντα της και παράλληλα να φροντίζουμε για την καλή διαβίωση τους σε ελεγχόμενες συνθήκες.

Εργασίες μελισσοκόμου

• Ο μελισσοκόμος φροντίζει ώστε οι μέλισσες του να είναι υγιείς, να έχουν τροφή και να επιβιώνουν σε κάθε δύσκολη περίοδο.
• Ο μελισσοκόμος μετακινεί τις μέλισσες του σε διάφορες περιοχές για να τους παρέχει τροφή από άνθη.
• επισκευάζει και παρέχει σπίτι – φωλιά στις μέλισσες του
• τρυγάει το μέλι τους
• ταΐζει τις μέλισσες όταν υπάρχει έλλειψη τροφής
•  θεραπεύει τις άρρωστες αποικίες μελισσών
• εφαρμόζει διάφορες τεχνικές για να επιτύχει μια δυνατή και πολυπληθή αποικία μελισσών για να μεγιστοποιήσει την εργασία και την αποτελεσματικότητα τους
• επεξεργάζεται τα παραγόμενα προϊόντα των μελισσών (μέλι, γύρη, βασιλικό πολτό)
• πουλάει τα προϊόντα του και πολλές άλλες εργασίες. 

 Τα εργαλεία του μελισσοκόμου

Όποτε ο μελισσοκόμος θέλει να επισκεφθεί ένα μελίσσι, φοράει οπωσδήποτε την μελισσοκομική στολή και γάντια! Χωρίς αυτά είναι εντελώς απροστάτευτος, σε ένα μελίσσι που νιώθει ότι κάποιος του επιτίθεται!Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η μέλισσα δεν θέλει να μας κεντρίσει, γιατί αυτό θα σημαίνει και τον δικό της θάνατο. Κεντρίζει μόνο όταν νιώθει ότι απειλείται το μελίσσι της! Παίρνει το καπνιστήρι και το ξέστρο και πηγαίνει στο μελίσσι. Το καπνιστήρι παράγει καπνό από την καύση ειδικών υλικών (πευκοβελόνες, άχυρα, ρόκες καλαμποκιού κ.ά.) τα οποία ζαλίζουν τις μέλισσες. Πολλές φορές χρησιμοποιεί και ένα «μαγικό» μανιτάρι, την ίσκα! Με την παραγωγή καπνού μέσα στην κυψέλη, οι μέλισσες ζαλίζονται και είναι λιγότερο επιθετικές.

Έτσι, με το ξέστρο του, μπορεί να βγάλει ένα-ένα τα πλαίσια και να ελέγξει αν χρειάζονται επιπλέον φαγητό (σε περίπτωση που δεν υπάρχουν ανθοφορίες), αν υπάρχει μέλι ή γύρη για συλλογή ή αν έχουν κάποιο άλλο πρόβλημα που πρέπει να τις βοηθήσει. Αν υπάρχει μέλι ή γύρη για συλλογή, παίρνει τα πλαίσια και τα πηγαίνει στο εργαστήρι του ώστε να παραλάβει τα προϊόντα της μέλισσας.

Ο τρυγητός του μελιού

Είναι αναμφισβήτητα μια κοπιαστική, αλλά συνάμα ευχάριστη δουλειά στο μελισσοκομείο, αφού είναι η ώρα της ανταμοιβής των κόπων του μελισσοκόμου.Η συστηματική δουλειά, η οργάνωση, η εμπειρία και οι γνώσεις του μελισσοκόμου είναι σημαντικοί παράγοντες επιτυχίας στην εργασία αυτή. Αρκετές ημέρες πριν από τον τρύγο ελέγχονται και καθαρίζονται σχολαστικά τα απαραίτητα εργαλεία και σκεύη για τις εργασίες του τρυγητού. Αυτά είναι:

• ο μελιτοεξαγωγέας
• ο κάδος απολεπισμού
• το φίλτρο εφοδιασμένο με διπλή σήτα
• δοχεία ωρίμανσης μελιού
• μαχαίρι απολεπισμού με ατμό
• μελισσοκομικό πηρούνι

Την ημέρα του τρύγου πρέπει να επικρατούν καλές καιρικές συνθήκες. Να αποφεύγεται οτιδήποτε θα ερέθιζε τις μέλισσες ή θα προκαλούσε τάσεις λεηλασίας π.χ. οι κυψέλες να μην παραμένουν πολλή ώρα ανοιχτές και τα πλαίσια με μέλι εκτεθειμένα. Οι κινήσεις του μελισσοκόμου να είναι σίγουρες, ήρεμες αλλά και γρήγορες. Αν παρ' όλη την προσοχή μας η επιθετικότητα των μελισσών είναι μεγάλη, ο τρύγος διακόπτεται. Η απομάκρυνση των μελισσών από το πλαίσιο γίνεται με ένα απότομο τίναγμα μέσα στην κυψέλη και με τη βοήθεια της μελισσοκομικής βούρτσας. Ο μελισσοκόμος πρέπει γρήγορα να αποφασίσει ποια πλαίσια θα πάρει αποφεύγοντας όσα έχουν γόνο, γύρη και ασφράγιστα μέλια. Χρειάζεται προσοχή για να αποφύγουμε από αδέξιους ή απρόσεκτους χειρισμούς τραυματισμό ή θανάτωση της βασίλισσας.

Κατά τη φυγοκέντριση των πλαισίων στον μελιτοεξαγωγέα, χρειάζεται προσοχή στην ταχύτητα για να μη σπάσουν οι κηρήθρες, ιδιαίτερα όσες είναι βαριές και οι φρεσκοκτισμένες. Πρέπει να «γυρίζονται» 2-3 φορές δεξιά - αριστερά για να βγαίνει το μέλι χωρίς να σπάζουν από το υπερβολικό βάρος της μιας πλευράς. Μετά τη φυγοκέντριση τα πλαίσια επιστρέφονται στα μελίσσια, για να τα «γλείψουν» να πάρουν δηλαδή το μέλι που έμεινε πάνω, να τα καθαρίσουν. Αυτή η δουλειά γίνεται το βράδυ για να αποφύγουμε τη λεηλασία που μπορεί να δημιουργήσει η μυρωδιά των φρεσκοτρυγημένων πλαισίων.

Η συντήρηση και ο καθαρισμός των εργαλείων πρέπει να είναι το τελευταίο μέλημά μας, ώστε να είναι έτοιμα για τον επόμενο τρύγο. Το μέλι συγκεντρώνεται, περνά από σήτα με διπλό φίλτρο και παραμένει στα δοχεία ωρίμανσης για λίγες ημέρες.