ΚΕΦΑΛΑΙΟ / ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ 1

Πορτίτσα, Καρδίτσας \ Παρασκευή, 20 Μαΐου 1927 \ μεσημέρι προς απόγευμα

ΣΚΗΝΗ 1Α: [τα νέα που γράφει η εφημερίδα]

ΣΚΗΝΗ 1Β \ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ \ ΚΑΦΕΝΕΙΟ

ΠΡΟΣΩΠΑ / ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ

-Γερο-Λάμπρος: ευκολόπιστος, σεβάσμιος, απονήρευτος

-Ευριπίδης

-Σωτήρης Τσικλίκης (ο πρόεδρος του χωριού): Ήρεμος άνθρωπος. Γνωστός και συμπαθητικός στον κόσμο. Του αρέσει να διαβάζει εφημερίδα και να πηγαίνει στο καφενείο για να κουβεντιάζει με τους συγχωριανούς του. Είναι 51 χρονών και έχει ένα μαύρο μουστάκι Δεν πιστεύει στα φαντάσματα. Έχει πολλά νεύρα με τον δάσκαλο που μιλάει για φαντάσματα. Καπνίζει πολύ και φοβάται πως θα γίνει ρεζίλι στην Καρδίτσα και στα χωριά με τη φήμη που αποκτά το χωριό του.

ΣΚΗΝΗ 2Α: [ο δάσκαλος του χωριού και η σχέση του με τους χωριανούς / επισκέψεις σε σπίτια οικογενειών μαθητών/τριών]

ΣΚΗΝΗ 2Β \ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ \ Δρόμος του χωριού: από το καφενείο προς το σχολείο

ΠΡΟΣΩΠΑ / ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ

-Σωτήρης Τσικλίκης (ο πρόεδρος του χωριού)

-Παπα-Λάζαρος (ο ιερέας του χωριού)

ΣΚΗΝΗ 3 \ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ \ Έξω από το σχολείο του χωριού

ΠΡΟΣΩΠΑ / ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ

-Σωτήρης Τσικλικης (ο πρόεδρος του χωριού)

-ΜΑΘΗΤΕΣ/ΤΡΙΕΣ τού σχολείου: Δεν πολυπιστεύουν στις φήμες για το φάντασμα.

-Νίκος

-Αχιλλέας

-Γιάννα

Έχει ξανά μαλλιά, μπλε μάτια και έντονα χαρακτηριστικά. Έχει μακριά μαλλιά, είναι ψηλή και αδύνατη. Είναι ευγενική, καλόκαρδη, έξυπνη, ζωηρή και ανυπόμονη.

Έχει μαύρα μαλλιά, της αρέσουν τα μαύρα ρούχα και το αγαπημένο της γλυκό είναι το παγωτό. Είναι ζωηρή αλλά και ευγενική.

-Κωνσταντίνος Περγαμίλης, ο καινούριος δάσκαλος τού χωριού

Η πρώτη φορά που πλημμύρισε η πόλη της Καρδίτσας ήταν τον Σεπτέμβριο του 2020 με τον "Ιανό";

Το στοιχείο του νερού υπήρχε πάντα στην πόλη, ήταν στοιχείο της ταυτότητάς της και το βρίσκαμε με τις παρακάτω μορφές:

Ρέματα:

Αυλακάς "Με το κτυπητό αυτό όνομα χαρακτηρίζεται ο διαρρεών την πόλιν μας αύλαξ, ο και χρησιμεύων ως μοναδική υπόνομος προς διοχέτευσιν των ομβρίων υδάτων. Συνήθως όμως όμβρια ύδατα δεν υπάρχουν και ο τεράστιος αυτός χάνδαξ φιλοξενεί πάσαν ακαθαρσίαν ήτις εκεί ευρίσκει καταφύγιον, μη υπαρχόντων άλλων μέσων υπονομεύσεων των ακαθαρσιών». (εφημερίδα Θεσσαλική Φωνή, Μάρτιος 1927)

Μυλαύλακας Διοχέτευε νερό του ποταμού Καράμπαλη στους 3 υδρόμυλους της πόλης (1884). Οι υδρόμυλοι βρίσκονταν κοντά στο ΝοτιοΔυτικό άκρο του Παυσιλύπου και το Βόρειο άκρο της πόλης. 

Το νερό συγκεντρωνόταν στο νότιο άκρο με φράγμα σε απόσταση ενός χιλιομέτρου από το στρατόπεδο. Στον μυλαύλακα κατέληγαν και οι τρεις υπαίθριοι αυλακάδες που συγκέντρωναν τα όμβρια.

>>Παρατηρήστε τη διαδρομή των ρεμάτων μες στην πόλη και ανακαλύψτε από ποιους σημερινούς δρόμους περνούσαν ή/και περιοχές.

Λάκκες:

Λάκκα του Μαντζιάρα. Παλιά ήταν ένας μικρός βάλτος (λάκκος > λάκκα). Μετά την αποξήρανσή της (δεύτερο μισό του 20ου αιώνα) έχει διαμορφωθεί σε χώρο πρασίνου.  Συντεταγμένες:   39°21'50"N   21°54'41"E

Λάκκα Αγίας Παρασκευής

δεκαετία 1940

δεκαετία 1960

ΜΙΚΡΗ ΕΡΕΥΝΑ<<<

1. Γνωρίζετε πως την περιοχή που είναι το σχολείο μας την ονομάζουν οι ντόπιοι και παλιότεροι κάτοικοι "Λεύκες" τού Ταλιαδούρου; Γιατί;

Υπάρχει περίπτωση κι εδώ να υπήρχε κάποιο ρέμα; Παρατηρήσατε στην περιοχή κάποιο στοιχείο που μπορεί να το επιβεβαιώνει;

2. Δώστε στους παραπάνω πληροφορητές σας κάποιες λέξεις-κλειδιά και ρωτήστε τους αν έχουν κάτι να σας πουν σχετικά με την πόλη μας:

#Λάκκα, #ρέμα, #Αυλακάς, #Μυλαυλακάς, #Λαπαρδάς

[η τελευταία λέξη θα αποτελεί την έκπληξη τού εργαστηρίου, περιμένοντας τα δικά σας ευρήματα!]

πηγές

• Φωτεινή Λέκκα, Κείμενα για την Ιστορία της Καρδίτσας-1, Έχει δε και ύδωρ θαυμαστόν η Παπαράντζα, ΔΕΥΑΚ, 2006

• Φωτεινή Λέκκα, Πολιτιστικός οδηγός δήμου Καρδίτσας, ΔΕΤΑΚ & Μουσείο Πόλης Δήμου Καρδίτσας, 2008

• Βασίλειος Λάππας, Ιστορία της πόλεως Καρδίτσας, 1974

Τη Δευτέρα, 22.11.21, οι μαθητές και οι μαθήτριες της Ε1 τάξης τού 18ου Δημοτικού Σχολείου Καρδίτσας είχαν την ευκαιρία να συνομιλήσουν διαδικτυακά με τον μεταδιδακτορικό ερευνητή τού Ιδρύματος Τεχνολογίας & Έρευνας, κ. Γρηγόρη Τσαγκατάκη.

Η δυνατότητα δόθηκε μέσω της εκδήλωσης "Science Is Wonderful", που διοργανώνεται με ευθύνη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Σύμφωνα με τον δημοσιογράφο/μαθητή Γιώργο Βρέκο, ο ερευνητής μίλησε στα παιδιά "για πολλά πράγματα, όπως για τον Κύκλο τού Νερού, το Διάστημα, τις Μαύρες Τρύπες, την Τεχνητή Νοημοσύνη κα την Κλιματική Αλλαγή. "

Ο ερευνητής έλυσε απορίες τους, όπως:

-Πώς συνδέεται η τεχνητή νοημοσύνη με το περιβάλλον και η κλιματική αλλαγή με το διάστημα;

-Μπορεί ένας δορυφόρος να μας βοηθήσει να καταλάβουμε τις πλημμύρες;

Οι απορίες, όμως, των παιδιών δεν τελειώνουν ποτέ και η συζήτηση συνεχίζεται μέσω ηλεκτρονικής αλληλογραφίας.

Βίντεο 1

Βίντεο 2

Flavius Valerius Aurelius Constantinus (273-337)

Κωνσταντίνος ο Α' ή Μέγας Κωνσταντίνος ή Άγιος Κωνσταντίνος

Γεννήθηκε στη Ναϊσσό στις 27 Φεβρουαρίου του 272. Γονείς του Κωνσταντίνου ήταν ο Ρωμαίος Καίσαρας Κωνστάντιος Α΄ Χλωρός (Aurelius Valerius Constantius), που ανήκε πιθανόν σε οικογένεια Ιλλυριών, και η Ελένη (μετέπειτα Αγία Ελένη, η Ισαπόστολος), κόρη ξενοδόχου. Ο Κωνστάντιος ήταν μάλλον ταπεινής καταγωγής, παρά τους ισχυρισμούς του γιου του ότι καταγόταν από τον αυτοκράτορα Κλαύδιο Β΄ και η Ελένη κόρη κάποιου πανδοχέα από το Δρέπανο της Βιθυνίας. Όταν γνωρίστηκαν στη γενέτειρα της Ελένης, το 270 μ.Χ., ο Κωνστάντιος είχε ήδη ανέλθει στην ιεραρχία του ρωμαϊκού στρατού και του είχε απονεμηθεί ο τίτλος του «δούκα» (dux, ηγεμών).

Η Ελένη ακολούθησε το σύντροφό της στις εκστρατείες του στη Γερμανία και στη Βρετανία και περίπου το 274 μ.Χ., στη Ναϊσσό της Μοισίας (σημερινή Νις της Σερβίας), γέννησε το γιο τους Κωνσταντίνο, στην πόλη από όπου καταγόταν και ο σύζυγός της.

Τον πρώτο καιρό ο Κωνσταντίνος έζησε κοντά στον πατέρα του, παρακολουθώντας τους στρατιωτικούς του αγώνες.

Ο αυτοκράτορας Διοκλητιανός προέβη στη διοικητική μεταρρύθμιση της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας εισάγοντας το θεσμό της «τετραρχίας» και το 293 μ.Χ. όρισε τον Κωνστάντιο Α΄ Χλωρό Καίσαρα της Γαλατίας, της Ισπανίας και της Βρετανίας (των δυτικών επαρχιών). Ο νόμος όμως απαγόρευε σε ανώτατους αξιωματούχους να είναι παντρεμένοι με γυναίκες ταπεινής καταγωγής. Έτσι ο Κωνστάντιος χώρισε  την Ελένη και παντρεύτηκε τη Θεοδώρα, συγγενή του Μαξιμιανού, Αυγούστου της Δύσης. Ο γιος του Κωνσταντίνος και η Ελένη παρέμειναν στη Νικομήδεια, όμηροι του Διοκλητιανού και του Καίσαρα της Ανατολής Γαλέριου, για να εξασφαλιστεί η πίστη του Κωνστάντιου.

Στην αυλή του αυτοκράτορα ο νεαρός Κωνσταντίνος ξεχώρισε και επιβλήθηκε με την εντυπωσιακή του εμφάνιση και τα σωματικά χαρίσματα, τις φυσικές δεξιότητες, τις διοικητικές ικανότητες, το αυξημένο αίσθημα καθήκοντος, την ευγένεια τρόπων και συμπεριφοράς. Όλα αυτά καθιστούσαν αισθητή την παρουσία του και ο Κωνσταντίνος κέρδισε την ιδιαίτερη εύνοια του Διοκλητιανού.

303μ.Χ. Παντρεύεται τη Μινερβίνη κι αποκτά μαζί της το γιο Κρίσπο.

Στις 25 Ιουλίου 306 μ.Χ., όταν ο Κωνστάντιος πέθανε, οι λεγεώνες στο Εβόρακο (Eboracum, σημερινό Γιορκ) ανακήρυξαν με ενθουσιώδεις εκδηλώσεις Αύγουστο τον Κωνσταντίνο. Οι επαρχίες που θα διοικούσε ήταν η Βρετανία και η Γαλατία.

Χωρίζει τη Μινερβίνη και παντρεύεται τη Φαύστα, κόρη του αντιπάλου του Μαξιμιανού, αδελφή του Μαξέντιου.

Η μάχη της Μιλβίας γέφυρας ,312 μ.Χ. >> Τότε είδε ο Κωνσταντίνος το περίφημο όραμα, την παραμονή της μεγάλης σύγκρουσης: ένας φωτεινός σταυρός σχηματιζόταν με τα ελληνικά γράμματα Χ-Ρ, με την επιγραφή «Εν τούτω νίκα».

Η μάχη στη Μιλβία γέφυρα έχει χαρακτηριστεί ως μία από τις αποφασιστικότερες μάχες όλων των εποχών. Με τη νίκη του ο Κωνσταντίνος ανακηρύχθηκε ο μοναδικός Αύγουστος της Δύσης.

Στην ταινία του "Αν..." (2012) ο Χριστόφορος Παπακαλιάτης νοσταλγεί την ασπρόμαυρη ταινία "Η Δε Γυνή Να Φοβήται Τον Άνδρα" (1965).

>ΕΔΩ απόσπασμα από την ασπρόμαυρη ταινία.

>Κι ΕΔΩ το αντίστοιχο απόσπασμα στην ταινία "Αν..."