Η αρχαία Ελλάδα (από το 1100 ως το 323 π.Χ.)
*πηγή :http://katerinapothou.blogspot.com/2019/07/blog-post_2.html
2.1. Ομηρική εποχή (1100-750 π.Χ.):
Παρακμή των μυκηναϊκών κέντρων (1100 π.Χ.) περίοδος αναστατώσεων για
περίπου τρεις αιώνες.
Συνεχείς μετακινήσεις ελληνικών φύλων απόκτηση μόνιμων εγκαταστάσεων.
Κύριες πηγές πληροφοριών:
1. Η αρχαιολογική έρευνα.
2. Τα ομηρικά έπη (ομηρική εποχή / ελληνικός μεσαίωνας / σκοτεινοί χρόνοι).
Περίοδος ανασυγκρότησης και δημιουργίας ελληνικού πολιτισμού.
Οι μετακινήσεις (11ος-9ος αι. π.Χ.):
Η Κάθοδος των Δωριέων: η απουσία αντίστασης διευκολύνει την
επικράτησή τους και οδηγεί σε ανακατατάξεις των ελληνικών πληθυσμών και στη
δημιουργία μεταναστευτικού ρεύματος στις ακτές της Μ. Ασίας.
[1η θεωρία διείσδυσης Δωριέων]:
11ος αιώνας π.Χ.: Διείσδυση των Δωριέων στη βορειοδυτική Ελλάδα.
Μετακίνηση στην Πελοπόννησο: στρατιωτική επιχείρηση και υποταγή
μυκηναϊκών πληθυσμών - εγκατάσταση στη Λακωνία.
[2η θεωρία διείσδυσης Δωριέων]:
Οι Δωριείς ήταν ελληνικό φύλο που ζούσε σε ορεινές περιοχές της Ελλάδας και
μετακινήθηκε στα πεδινά.
(Δωριείς: δωρίμαχος / δορύμαχος: δεινός χειριστής του δόρατος).
Ο πρώτος ελληνικός αποικισμός :
11ος-9ος αι. π.Χ.: Κάθοδος Δωριέων εξάπλωση των Ελληνικών Φύλων
στο Αιγαίο και στις δυτικές ακτές της Μικράς Ασίας.
Οι Αιολείς: μετακίνηση από Θεσσαλία στη Λέσβο, Τένεδο και στα παράλια
Μ. Ασίας (Αιολίς).
Οι Ίωνες: από την ΒΑ Πελοπόννησο, Αττική και Εύβοια στη Σάμο, Χίο και
στις ακτές Μ. Ασίας - Πανιώνιο (Ιωνία).
Οι Δωριείς: από Λακωνία, Επίδαυρο, Τροιζήνα στη Ρόδο, Κω και ΝΔ Μ.
Ασίας (δωρική εξάπολη).
Οικονομική, κοινωνική και πολιτική οργάνωση:
α) Η οικονομία:
Κύρια πηγή οικονομικής ανάπτυξης: η γη.
Κλειστή αγροτική οικονομία.
Ο ομηρικός οίκος: τα μέλη μιας οικογένειας μαζί με άλλα άτομα με
οικονομική εξάρτηση από την οικογένεια επιτελούσαν όλες τις παραγωγικές
εργασίες.
Απουσία εργασιακής ειδίκευσης απουσία βιοτεχνικής ανάπτυξης.
Τα γεωργικά και κτηνοτροφικά παραγόμενα προϊόντα καταναλώνονται μέσα
στον οίκο.
Έλλειψη αγαθών Τρόποι αναπλήρωσής τους με:
1. Περιορισμένο ανταλλακτικό εμπόριο.
2. Ανταλλαγή δώρων.
3. Πόλεμος.
4. Πειρατεία.
Μέτρα αξιολόγησης ανταλλασσόμενων αγαθών: βόδι, δέρματα ζώων, μέταλλα,
δούλοι.
β) Η κοινωνία:
Ο οίκος = μονάδα κοινωνικής συγκρότησης.
1. Άριστοι (ευγενείς):
Μέλη του οίκου που συνδέονταν με συγγενικούς δεσμούς.
Κάτοχοι της γης.
Με οικονομική ισχύ.
2. Πλήθος:
Πολυάριθμη κοινωνική ομάδα.
Χωρίς άμεσους συγγενικούς δεσμούς με τους ευγενείς.
3. Δημιουργοί:
Οικονομικά εξαρτώμενοι από τους οίκους μιας ευρύτερης περιοχής.
Ειδικευμένοι εργάτες (π.χ. ξυλουργοί, αγγειοπλάστες κ.ά.).
4. Δούλοι:
Περιουσιακό στοιχείο του οίκου.
Από πολέμους ή πειρατεία.
γ) Η πολιτική οργάνωση:
Οι πρώτες ελληνικές κοινωνίες: κράτη φυλετικά.
Οι φυλετικοί αρχηγοί κληρονομικοί βασιλείς.
1. Ο βασιλιάς:
Αρχηγός του στρατού.
Κυβερνήτης με θρησκευτική και δικαστική εξουσία.
2. Η βουλή των γερόντων:
Αρχηγοί των ισχυρών γενών, συμβούλιο του βασιλιά.
3. Η εκκλησία του δήμου:
Κυρίως πολεμιστές, γνωμοδοτούν για σημαντικά θέματα.
Ο πολιτισμός:
Η γραφή:
Τέλη 9ου - αρχές 8ου αιώνα π.Χ.: Επανεμφάνιση γραφής στον ελλαδικό
χώρο.
Ελληνική αλφαβητική γραφή.
Η θρησκεία:
Δημιουργία των πρώτων ιερών.
Τοπικές λατρείες και ολυμπιακό δωδεκάθεο.
Πολιτιστικά επιτεύγματα:
Επική ποίηση (ηρωικά τραγούδια - ραψωδοί - ομηρικά έπη).
Έργα γεωμετρικής τέχνης (κεραμικής και μικροτεχνίας).