Τα Εκπαιδευτήρια Μπουγά για 11η συνεχή χρονιά οργάνωσαν τον 11ο Πανελλήνιο Μαθητικό Διαγωνισμό Λογοτεχνίας «Σοφία Φίλντιση - Το Δέντρο της Σοφίας». Ο διαγωνισμός αυτός αφιερώνεται στη μνήμη της Μεσσήνιας συγγραφέως που γεννήθηκε στη Βανάδα Τριφυλλίας. Τα πρώτα της γράμματα έμαθε στο Δημοτικό Σχολείο της Κυπαρισσίας. Ύστερα από πολυετή παραμονή στην Αθήνα, επέστρεψε στον τόπο της και έζησε στην Καλαμάτα από το 1981 έως το τέλος της ζωής της. Ανέπτυξε πλούσια κοινωνική, πολιτική και πολιτιστική δράση ως Δημοτικός Σύμβουλος, παραγωγός ραδιοφωνικής εκπομπής και αρθρογράφος τοπικών εφημερίδων. Γεμάτη ευαισθησίες και τρυφερότητα προς την παιδική ηλικία βρέθηκε για πάρα πολλά χρόνια πλάι στην Ομάδα Λογοτεχνίας των Εκπαιδευτηρίων Μπουγά και σεργιάνισε με τους μικρούς μαθητές στα φανταστικά μονοπάτια της Τέχνης του Λόγου. Είχε γράψει πολλά βιβλία, διηγήματα, ποίηση και στίχους που μελοποίησε ο Μίμης Πλέσσας. Έργα της έχουν παιχτεί στον κινηματογράφο όπως «Ο Αη Βασίλης ο θαλασσινός» και «Το σκιάχτρο». Το 2004 απέσπασε το Κρατικό Βραβείο Παιδικής Λογοτεχνίας για το βιβλίο «Ποιήματα για παιδιά».
Ο φετινός διαγωνισμός είχε ως θεματική του τα ζώα με αφορμή το βιβλίο της συγγραφέα, Γεωργίας Γαλανοπούλου «Όταν οι γάτες ακούν τη βροχή». Κεντρικό πρόσωπο του βιβλίου είναι ένας γάτος. Ο γάτος ο Ρωμαίος, λοιπόν, αφηγείται στους νεότερους την παλιά ιστορία των γατών και την συμφορά που τις βρήκε από έναν παντοδύναμο άρχοντα που τις μισούσε και κατέστρωσε ένα σχέδιο εξαφάνισής τους.
Υπήρχαν τρεις κατηγορίες στις οποίες μπορούσαν να συμμετέχουν οι μαθητές. Εμείς συμμετείχαμε σε δύο από αυτές οι οποίες απευθύνονταν στην ηλικιακή μας κατηγορία:
Α. Γραπτός διαγωνισμός
Με τίτλο «Ένα ζώο διηγείται...» τα παιδιά, αφού διαβάσουν το προτεινόμενο βιβλίο, καλούνται να γίνουν μικροί λογοτέχνες γράφοντας ένα δικό τους κείμενο με πρωταγωνιστή ή αφηγητή ένα ζώο. Τους παροτρύνουμε, λοιπόν, να ξεχωρίσουν ένα ζώο που αγαπούν και να του χαρίσουν φωνή μέσα από ένα ποίημα ή μια ιστορία πραγματική ή φανταστική.
Β. Νοηματική ανάγνωση
Στο πλαίσιο της ένταξης της ρητορικής τέχνης στον διαγωνισμό, για πέμπτη συνεχή χρονιά, δόθηκε η δυνατότητα στους μαθητές των Δ΄, Ε΄ και ΣΤ΄ τάξεων να διαγωνιστούν στην κατηγορία «Νοηματική Ανάγνωση» με την ανάγνωση ενός αποσπάσματος του βιβλίου «Όταν οι γάτες ακούν τη βροχή» της Γεωργίας Γαλανοπούλου, έκτασης 10 – 15 σειρών, το οποίο θα επιλέξουν ελεύθερα. Οι μαθητές αξιολογήθηκαν ως προς τρεις βασικούς άξονες: την εκφορά λόγου, την απόδοση του ύφους του κειμένου και τη σκηνική παρουσία τους. Ειδικότερα, ως προς την αξιολόγηση της εκφοράς λόγου, οι μαθητές θα πρέπει να έχουν καθαρή άρθρωση, κατάλληλες εναλλαγές του ρυθμού και της έντασης της ομιλίας τους ανάλογα με το περιεχόμενο του κειμένου, σωστή απόδοση των σημείων στίξης, παύσεις και υποβλητική χροιά. Η απόδοση κατάλληλου ύφους σχετίζεται με την ικανότητα των μαθητών να αποδίδουν την ατμόσφαιρα, τους χαρακτήρες και τα συναισθήματα του αποσπάσματος που έχουν επιλέξει. Τέλος, η σκηνική παρουσία των μαθητών αφορά τις κινήσεις του σώματος, τις εκφράσεις του προσώπου τους και άλλα εξωγλωσσικά στοιχεία με τα οποία μπορεί να αποδίδουν το κείμενο με εκφραστικό τρόπο χωρίς υπερβολική θεατρικότητα. Στόχος μας, οι μαθητές να είναι σε θέση να αποδίδουν με ζωντανό και εκφραστικό τρόπο το κείμενο που έχουν επιλέξει, προσαρμόζοντας το ύφος, την εξωγλωσσική τους παρουσία και την εκφορά του λόγου τους στο είδος του κειμένου και τις ανάγκες ανάδειξης των χαρακτήρων, των ιδεών και των συναισθημάτων που αποδίδονται. Μέσω της «Νοηματικής Ανάγνωσης» οι μαθητές «ανακαλύπτουν τι κρύβεται πίσω από τις λέξεις», συνειδητοποιούν το βαθύτερο νόημα και τη σπουδαιότητα της προφορικής έκφρασης και παράλληλα καλλιεργούν επικοινωνιακές και εκφραστικές δεξιότητες που αυτή απαιτεί.
Με μεγάλη μας χαρά οι μαθητές αγάπησαν όλες τις δραστηριότητες δείχνοντας μια ιδιαίτερη αγάπη για τη λογοτεχνία, η οποία πλαισιώθηκε από διάφορους τομείς. Με δραστηριότητες που αναπτύσσουν την κριτική σκέψη, τη φιλαναγνωσία, τη φαντασία αλλά την ορθό συλλογισμό δημιούργησαν ποιήματα, ακροστιχίδες, πυραμιδοϊστορίες, διαδρόμους συνείδησης.... Αποκορύφωμα όλων αυτών η συμμετοχή τους στον διαγωνισμό. Τα έργα ήταν όλα υπέροχα και αξιόλογα και τελικά είχαμε ΝΙΚΗΤΕΣ!!!!
1ο βραβείο στην ηλικιακή ομάδα ΣΤ'
Γιώργος Χατζηασλάνης
3ο βραβείο
Ανδρέας Παύλου