Category: O ξένος έως τις μέρες μας

Από τον Όμηρο και τον Ισοκράτη, στον άγιο Θεόδωρο τον Στουδίτη και τον άγιο Χρυσόστομο και ως τις μέρες μας.

Από τα φύλλα εργασίας 1 και 2 που σας έχουν δοθεί επιλέξτε και ανεβάστε μία άσκηση από το καθένα.

Φύλλο εργασίας 1 και 2

https://files.e-me.edu.gr/s/ToctxqMRSBjYqZa

Φύλλο Εργασίας 2

Δ.

Τρεις γιαγιάδες κάθονται σε ένα παγκάκι στην Λέσβο και απολαμβάνουν τον Κυριακάτικο ήλιο.

Κυρία 1: Και έτσι που λέτε, χτες το εγγονάκι μου έκλεισε έναν μήνα! Ο γιος μου μου είπε ότι το Πάσχα θα έρθουν για διακοπές στη Λέσβο και επιτέλους θα το δω! Ανυπομονώ να το πάρω στην αγκαλιά μου!

Κυρία 2: Αχ, τι ωραία.

Κυρία 3: Δείτε, έφτασε κι άλλη βάρκα με πρόσφυγες από την Συρία.

Κυρία 2: Τους καημένους… Έχασαν μέσα σε μια μέρα τις περιουσίες τους και αναγκάστηκαν να αφήσουν τον τόπο που μεγάλωσαν. Τώρα πως θα ξαναφτιάξουν την ζωή τους ολομόναχοι, σε ένα μέρος που δεν γνωρίζουν;

Οι κυρίες συνεχίζουν την συζήτησή τους ξεχνώντας το θέμα των προσφύγων. Μετά από λίγη ώρα μια μελαμψή κοπέλα τις πλησιάζει. Είναι ντυμένη με ένα φθαρμένο φουστάνι και στο κεφάλι της φοράει μια μαντήλα. Τα μάτια της είναι πρησμένα από το κλάμα. Στην αγκαλιά της κρατάει ένα μωρό. Αρχίζει να τους μιλάει απελπισμένα σε μια γλώσσα που δεν καταλαβαίνουν, χρησιμοποιώντας κάποια σπαστά ελληνικά.

Κυρία 1: Ωχ, τι θέλει αυτή; Κάντε πως δεν την βλέπετε.

Ξένη: Παρακαλώ… γκια το παιντί…

Κυρία 3: Κάτσε βρε Κατερίνα, η κοπέλα είναι ταλαιπωρημένη, και το μωρό της φαίνεται πολύ πεινασμένο. Λέω να πάω να πάρω ένα μπιμπερό και λίγο γάλα από το Σούπερ Μάρκετ για να το ταΐσουμε.

Κυρία 1: Τι λες καλέ που θα τους ταΐσουμε κιόλας. Δεν της φτάνει που την δεχτήκαμε στην Ελλάδα, θέλει και φαΐ! Τη βρωμιάρα… Να πάει στην χώρα της να ζητιανέψει εδώ δεν είμαστε τίποτα ζάπλουτοι να ταΐζουμε τους πεινασμένους. Ούτε ελληνικά δεν ξέρει να μιλάει!

Κυρία 2: Σε παρακαλώ Κατερίνα, πως μιλάς έτσι; Σκέψου τι έχει τραβήξει! Σκέψου την μάνα σου που ήρθε κι αυτή από την Τουρκία μέσα σε μια βάρκα στην Ελλάδα έχοντας εσένα στην αγκαλιά της. Σαν αυτό το παιδί ήσουν και εσύ τότε! Έτσι θα ζητιάνευε και αυτή για να σε ταΐσει… Ο πόλεμος καταστρέφει τους ανθρώπους. Αυτό που συνέβη σε αυτήν την δύστυχη κοπέλα μπορεί να συνέβαινε στον καθένα. Φαντάσου αν αναγκαζόταν εξαιτίας ενός πολέμου να φύγει η νύφη σου από την πατρίδα! Πώς θα ένιωθες αν την αντιμετώπιζαν με αυτό τον τρόπο; Και όσο για τα ελληνικά της, πού να ήξερε ότι θα αναγκαστεί να φύγει από την πατρίδα της! Μπράβο της και μόνο που κατάφερε να μάθει κάποιες λέξεις για να μπορεί να συνεννοηθεί με εμάς!

Κυρία 1: …

Κυρία 2: Δεν τους αξίζει να τους φερόμαστε έτσι. Εξάλλου είναι κι αυτοί άνθρωποι, σαν εμένα και εσένα! Πήγαινε Λίτσα στο Σούπερ Μάρκετ να πάρεις το γάλα. Εγώ θα προσπαθήσω να της μιλήσω.

Η 3η κυρία πηγαίνει στο Σούπερ Μάρκετ. Η 1η κυρία κοιτώντας σκεπτική το κενό αναλογίζεται όλα όσα της είπε η 2η κυρία. Η 2η κυρία κάνει κάποιες ερωτήσεις στη ξένη κοπέλα προσπαθώντας να την κάνει να νιώσει καλοδεχούμενη. Μετά από λίγη ώρα, η 3η κυρία επιστρέφει από το Σούπερ Μάρκετ κρατώντας ένα μπιμπερό και ένα μπουκάλι γάλα. Η 1η κυρία κοιτάζει πρώτα αυτή και μετά το μωρό της προσφυγοπούλας που έχει αρχίσει να κλαίει. Ξαφνικά σηκώνεται από το παγκάκι και απλώνει τα χέρια της στην κοπέλα γνέφοντάς της να της δώσει το μωράκι και αυτή σαστισμένη της το δίνει. Η 1η κυρία βάζει το γάλα στο μπιμπερό και το βάζει στο στόμα του μικρού παιδιού. Αυτό αμέσως ησυχάζει. Η 1η κυρία κοιτάει την κοπέλα και της χαμογελάει. Εκείνη της ανταποδίδει το χαμόγελο.

 

Φύλλο Εργασίας 1

Α. Στον Πλαταϊκό Λόγο, ο Ισοκράτης παραθέτει τα δεινά της προσφυγιάς. Αρχικά, αναφέρει ότι οι πρόσφυγες χάνουν μέσα σε μια μέρα τις περιουσίες τους και την πατρίδα τους. Αυτό τους κάνει να υποφέρουν σε όποιο μέρος και αν καταφύγουν, επειδή όταν βρίσκονται ανάμεσα σε δυστυχισμένους ανθρώπους συμμετέχουν και στις δικές τους στεναχώριες, ενώ όταν συνυπάρχουν με ευτυχισμένους, αισθάνονται περισσότερο τις συμφορές τους. Επισημαίνει ότι αυτή η στεναχώρια τους κάνει να πενθούν καθημερινά για τον χαμό της πατρίδας τους. Επίσης προσπαθεί να εξηγήσει την θέση των Πλαταιών στους Αθηναίους απαριθμώντας εικόνες από την νέα πραγματικότητα τους. Αναφέρει πως οι πρόσφυγες αναγκάζονται να βλέπουν καθημερινά τους γονείς τους να περνούν δυστυχισμένα γηρατειά, και τα παιδιά τους να ζουν με τρόπο που δεν ταιριάζει ούτε στα έργα των προγόνων τους, ούτε στην ηλικία τους ούτε στην ατομική περηφάνεια των γονιών τους.  Επιπλέον, τονίζει το γεγονός ότι εξαιτίας του πολέμου χωρίστηκαν πολλές οικογένειες και πλέον δεν υπάρχει κοινή ζωή μεταξύ των συμπολιτών, άρα ο καθένας στηρίζει τις ελπίδες του μόνο στον εαυτό του. Τέλος, λέει πως οι πρόσφυγες αποφεύγουν να συζητούν για τις ταπεινώσεις που φέρνει η φτώχεια και η εξορία, επειδή η αναφορά σε αυτές τους κάνει να ντρέπονται.

Β. Στο απόσπασμα του κειμένου ‘’Εκλογαί από τα τραγούδια του ελληνικού λαού’’ του Ν. Γ. Πολίτη, απαριθμούνται τα δεινά της ανθρώπινης ζωής. Συγκεκριμένα, αναφέρεται η ξενιτειά, η ορφάνια, η πίκρα και η αγάπη. Σύμφωνα με το τραγούδι, η ξενιτειά είναι το φοβερότερο. 

 

ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΕΡΑΣΙΑΣ 2

Φύλλο εργασίας

ΆΣΚΗΣΗ Γ :

Ο Ιωάννης Χρυσόστομος στον «προς σταγείριον» λόγο του, απαριθμεί μερικά από τα δεινά της ξενιτιάς και της αποξένωσης από την πατρίδα. Πρέπει να επισημανθεί πως ο συγγραφέας κάνει λόγο για τον άνθρωπο που «από ανάγκη και μόνο» φεύγει από την πατρίδα του. Αρχικά, τονίζει πως η ξενιτιά αναγκάζει τον άνθρωπο να ζήσει υπό μη επιθυμητές συνθήκες με αποτέλεσμα να οδηγείται ενίοτε στην ταπείνωση. Επιπλέον, η αίσθηση της ανασφάλειας και της αδυναμίας, που κυριαρχεί κάποιον όταν αποξενώνεται από το γνώριμό του περιβάλλον, «όπως το πουλί που φεύγει μακριά από την φωλιά του», αποτελεί μια επιπρόσθετη συμφορά της αποξένωσης, σύμφωνα με τον Χρυσόστομο.

 

ΆΣΚΗΣΗ Δ :

Τα δύο κείμενα, «ο Πλαταϊκός Λόγος» (374/3 π.Χ.) και ο Λόγος του Ιωάννη Χρυσοστόμου (381 μ.Χ.), αν και χρονικά απέχουν κατά πολύ , θίγουν το ίδιο ζήτημα, την ξενιτιά και τις συμφορές που την επακολουθούν. Αυτό δικαιολογείται από το γεγονός ότι η μετανάστευση και η αποξένωση είναι διαχρονικά φαινόμενα, που ανέκαθεν έπληγαν την κοινωνία μας. Ώστόσο, αξιοσημείωτη είναι η μεταβολή των αιτών που οδηγούν στην ξενιτιά, ανά χρονική περίοδο. Για παράδειγμα, στον Πλαταϊκό Λόγο, οι Πλαταιοί ανγκάζονται να ξεριζωθούν από τον τόπο τους λόγω της εκδίωξης από τους Θηβαίους. Πλεον, αν και ο πόλεμος αποτελεί βασικό λόγο για προσφυγή σε ξένες χώρες, υπάρχουν και άλλοι συνηθέστεροι παράγοντες που οδηγούν στην μετανάστευση, κυρίως οικονομικοί, όπως η αναζήτηση μια νέας δουλείας ή/και καλύτερης ζωής.

ΆΣΚΗΣΗ Ε :

Η καταλληλότερη λεζάντα για την εικόνα του φυλλαδίου, πιστεύω πως είναι: «όπως το πουλί όταν πετάξει από τη φωλιά του» (Πρός Σταγείριον Λόγος Γ’)

 

Αλτρουισμός

Β. Παρατηρήστε την παραπάνω εικόνα και γράψτε μια σύντομη παράγραφο με τίτλο ποιο θεωρούν οι κυρίες της φωτογραφίας ότι είναι το χρέος τους απέναντι στους ξένους.

 ΑΛΤΡΟΥΙΣΜΟΣ

    Στην φωτογραφία απεικονίζονται ένα μωρό και  τέσσερις γυναίκες, διαφορετικής ηλικίας αλλά κυρίως καταγωγής. Οι τρείς ελληνίδες γιαγιάδες κρατούν το μωρό της μετανάστριας στην αγκαλιά τους και το ταΐζουν. Αυτή τους η πράξη υποδεικνύει τις αξίες της αλληλεγγύης και της ανιδιοτελούς αγάπης. Αρχικά, αγνοώντας τις ποικίλες πολιτισμικές, θρησκευτικές και άλλων ειδών διαφορές που παρατηρούνται ανάμεσα στις γυναίκες, κυριαρχεί το συναίσθημα της αγάπης προς τον συνάνθρωπο. Η στάση αυτών των γυναικών δείχνει πως όλοι οι άνθρωποι αξίζουν την αποδοχή και την υποστήριξη των υπολοίπων ειδικά στην περίπτωση που λόγω των συμφορών και των βασάνων καταφεύγει κανείς σε τέτοιες συνθήκες επιβίωσης. Επιπλέον, ένα ακόμα χρέος που έχουν οι τρείς γυναίκες, επηρεάζεται από την πιθανή ιδιότητά τους ως μητέρες ή και γιαγιάδες. Φροντίζουν το παιδί σαν να ήταν δικό τους γιατί αναγνωρίζουν τον πόνο που νιώθει η μητέρα. Τέλος, ένα βασικό χαρακτηριστικό της Ελλάδας αποτελούσε ανέκαθεν η «ζεστή» φιλοξενία. Έτσι λοιπόν για άλλη μια φορά ανοίγουμε τα αγκάλες μας για να υποδεχτούμε τους ανθρώπους, που έχουν βιώσει τόσες συμφορές και να προσφέρουμε ένα χέρι βοηθείας σε αυτούς.

 

Φύλλο εργασίας 2

Φύλλο εργασία 1

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 3

Γ

Το απόσπασμα του ποιήματος της Ουαρσάν Σάιρ έχει πολλά κοινά χαρακτηριστικά με το ποίημα του Μπ.Μπρεχτ. Πιο συγκεκριμένα και στα δυο ποιήματα οι μετανάστες δεν θέλουν να φύγουν από τη χώρα τους, αλλά πρέπει γιατί εκεί είναι επικίνδυνα και οπουδήποτε αλλού, εκτός από τη χώρα τους, θα ήταν περισσότερο ασφαλείς. Ακόμη και στα δύο ποιήματα οι μετανάστες θέλουν να γυρίσουν στην πατρίδα τους, όταν οι συνθήκες καλυτερεύσουν και θα είναι πιο ασφαλείς.

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 2

Β. «Ποιο θεωρούν οι κυρίες της φωτογραφίας ότι είναι το χρέος τους απέναντι στους ξένους;».

Στην εικόνα που μας δόθηκε, απεικονίζονται τρεις κυρίες, οι οποίες φροντίζουν το μικρό μωρό μιας μετανάστριας. Πιο συγκεκριμένα, οι τρεις κυρίες φροντίζουν το μωρό σα να είναι δικό τους με αγάπη και στοργή, μάλλον επειδή ήταν και αυτές μαμάδες κάποτε και το μητρικό τους ένστικτο τους έλεγε πώς έπρεπε να βοηθήσουν αυτήν την ταλαιπωρημένη οικογένεια. Επίσης, μπορεί να είχαν ακούσει ή ζήσει κάποιον πόλεμο ή για παράδειγμα την Μικρασιατική καταστροφή και να ένιωθαν τον πόνο της οικογένειας και γι΄ αυτό να ήθελαν να τους βοηθήσουν. Συμπερασματικά, αυτή η εικόνα δείχνει το πόσο φιλόξενοι είναι οι Έλληνες απέναντι στους ξένους αλλά και πόσο καλή καρδιά έχουν!