Ειρήνη η Αθηναία

Η Ειρήνη η Αθηναία , γνωστή και ως Ειρήνη Σαρανταπήχαινα , γεννήθηκε στο 752 στην Αθήνα και πέθανε το 803 στην Λέσβο , ήταν Βυζαντινή αυτοκράτειρα από τον γάμο της με τον Λέων Δ' , απέκτησαν ένα παιδί , τον Κωνσταντίνο ΣΤ' τον οποίο βοηθούσε κατά την διάρκεια της ανηλικότητας του . Στο τέλος ο υιός της έγινε αυτοκράτορας για δέκα χρόνια άλλο τελικά βασίλευσε μόνη της ως Βυζαντινός αυτοκράτορας για πέντε χρόνια . Κατά την διάρκεια της αντιβασιλείας της ασκούσε αποκλειστικά την πρώτη ανάλωση των εικόνων , όπου θεσπίστηκε από την τύφλωση του υιού της και την Ζ' Οικουμενική Σύνοδο , που διατάχθηκε από την ίδια .

Η Ειρήνη η Αθηναία ενθάρρυνε την εικονοφιλική παράταξη μετά την ανάληψη της εξουσίας της . Το 784 ο πατριάρχης Παύλος παραιτήθηκε , γεμάτος τύψεις διότι βοήθησε με τους εικονομάχους βασιλείς και πρότεινε την οικουμενική σύνοδο . Ο Καινούριος πατριάρχης εξελικτικέ ως τότε ο λαϊκός Ταράσιος , γραμματέας της αυτοκράτειρας ο οποίος δέχτηκε την εκλογή υπό τον όρο σύγκλησης οικουμενικής συνόδου , η οποία αποφασίστηκε . Η καινούρια σύνοδος ορίστηκε στις 17 Αυγούστου του 786 να αρχίσει στον ναό των Αγίων Αποστόλων . Τότε η Ειρήνη έστειλε τον Σταυράκιο στην Θράκη για να στρατολογήσει νέο στρατό από εικονόφιλους . Μετά μια νέα εισβολή των Αράβων υπήρξε και διακήρυξε την ανάγκη εκστρατείας ενάντια του . Μαζί της πήρε τάγματα της φρουράς όπου έχει εκπαιδεύσει και οδηγήσει σε νίκες ο Κωνσταντίνος Ε' , βγήκε από την Πόλη για υποτιθέμενα να περάσουν στην Ασία , αυτή, η αυλή και τα τάγματα . Εκεί αφόπλισε με διάφορες προφάσεις , ενώ ο στρατός του Σταυράκιου έμπαινε στην Πόλη από πύλες της Θράκης . Τα εικονομαχία τάγματα διατάχτηκαν να διαλυθούν και ο εικονομαχικός στρατός της Κωνσταντινούπολης έπαψε να υπάρχει.

ΠΗΓΕΣ: https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CE%B9%CF%81%CE%AE%CE%BD%CE%B7_%CE%B7_%CE%91%CE%B8%CE%B7%CE%BD%CE%B1%CE%AF%CE%B1

Ο ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΦΩΤΙΟΣ

Ο Φώτιος ήταν Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως (858-867, 877-886) και μία από τις σημαντικότερες εκκλησιαστικές και πνευματικές προσωπικότητες της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Ονομάσθηκε «Μέγας» για τις μεγάλες υπηρεσίες που προσέφερε στην Ορθόδοξη Χριστιανική Εκκλησία. Η μνήμη του εορτάζεται κάθε χρόνο στις 6 Φεβρουαρίου και την ημέρα αυτή γιορτάζουν όσοι φέρουν το όνομα Φώτιος.

Ο Φώτιος γεννήθηκε περί το 810 ή 820 στην Κωνσταντινούπολη από επιφανή οικογένεια. Ήταν ανιψιός του πατριάρχη Ταρασίου και συγγενής της Θεοδώρας, συζύγου του αυτοκράτορα Θεόφιλου. Έλαβε αξιόλογη μόρφωση και αφιερώθηκε στη μελέτη της κλασικής ελληνικής και εκκλησιαστικής γραμματείας. Υπερείχε όλων των συγχρόνων του σε ευρύτητα παιδείας και θαυμαζόταν ακόμη και από τους εχθρούς του. Ήταν συγχρόνως θεολόγος, νομικός, ιστο­ρικός, φιλόλογος, ποιητής, μουσικός, μαθηματικός, ιατρός, γεωγράφος και αρχαιολόγος. Παράλληλα, διέθετε ευσέβεια, ρητορική δεινότητα και πολιτική δεξιότητα.

Κατά τη δεύτερη περίοδο της Εικονομαχίας (815-843) υπέστη διώξεις ως εικονόφιλος και αφορίστηκε. Μετά τον θρίαμβο της Ορθοδοξίας και την αναστήλωση των εικόνων (843) αποκαταστάθηκε εκκλησιαστικά και τιμήθηκε με τα πολιτικά αξιώματα του πρωτασηκρήτη (συμβούλου του αυτοκράτορα) και πρωτοσπαθάριου (αρχηγού της ανακτορικής φρουράς). Παράλληλα δίδασκε φιλοσοφία στην Ανώτατη Σχολή της Κωνσταντινούπολης.

Τον Δεκέμβριο του 858, ο αυτοκράτορας Μιχαήλ Γ’ ο Μέθυσος καθαίρεσε τον πατριάρχη Ιγνάτιο κι έχρισε νέο πατριάρχη - αν και λαϊκός- τον Φώτιο στο ναό της Αγίας Σοφίας. Ο Ιγνάτιος, όμως, επιδίωκε πάση θυσία την επάνοδό του στον πατριαρχικό θρόνο κι ενέπλεξε στο σχέδιό του και τον Πάπα Νικόλαο. Φώτιος και Νικόλαος αλληλοκαθαιρέθηκαν και το 867 επήλθε το πρώτο σχίσμα μεταξύ Κωνσταντινούπολης και Ρώμης.

Μετά τη δολοφονία του Μιχαήλ Γ’ από τον Βασίλειο Α’ τον Μακεδόνα η κατάσταση άλλαξε άρδην, Ο νέος αυτοκράτορας καθαίρεσε κι εξόρισε τον Φώτιο κι επανέφερε στον πατριαρχικό θρόνο τον Ιγνάτιο. Η αναταραχή στους κόλπους της εκκλησίας δεν έλεγε να καταλαγιάσει. Ο Βασίλειος, συνειδητοποιώντας το λάθος του, επανέφερε τον Φώτιο από την εξορία και του ανέθεσε την εκπαίδευση των παιδιών του. Μετά το θάνατο του Ιγνατίου το 877 τον αποκατέστησε στον πατριαρχικό θρόνο της Κωνσταντινούπολης.

Κατά τη δεύτερη θητεία του, ο Φώτιος αποκατέστησε τις σχέσεις του με τη Ρώμη και συνέχισε το ιεραποστολικό έργο στην Ανατολική Ευρώπη με τον εκχριστιανισμό των Σλάβων. Παρ’ όλα αυτά, ο διάδοχος του Βασιλείου Α’, αυτοκράτορας Λέων ΣΤ’ ο Σοφός, αν και μαθητής του, απομάκρυνε τον Φώτιο κι έχρισε πατριάρχη τον αδελφό του Στέφανο.

Τότε, ο Φώτιος αποσύρθηκε στη μονή Αρμενιακών στην Κωνσταντινούπολη και αφοσιώθηκε στη συγγραφή. Μείζον έργο του η «Μυριόβιβλος», η οποία περιέχει αναφορές και αποσπάσματα για 279 βιβλία που έχουν χαθεί.

Ο Φώτιος πέθανε στην Κωνσταντινούπολη στις 6 Φεβρουαρίου 893.

Πηγή: https://www.sansimera.gr/biographies/1744

ΛΕΩΝ Ο ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ

Ο Λέων ο Φιλόσοφος ή Μαθηματικός γεννήθηκε στη Θεσσαλία γύρω στο 790. Ο Λέων ήταν διάσημος επιστήμονας της εποχής του και ήταν περίφημος Βυζαντινός λόγιος και ονομάστηκε “αληθινός αναγεννησιακός άνθρωπος” και “ο πιο έξυπνος άνθρωπος μέσα στο Βυζάντιο τον 9ο αιώνα”. Επίσης ήταν φιλόσοφος, μαθηματικός, γεωμέτρης, αστρονόμος και ένας από τους πρωτεργάτες της Αναγέννησης των Μακεδόνων.

Ο Λέων γεννήθηκε στη Θεσσαλία, ήταν ξάδελφος του Πατριάρχη της Κωνσταντινούπολης, Ιωάννης Γραμματικός. Στα νιάτα του εκπαιδεύτηκε στην Κωνσταντινούπολη, αλλά ταξίδεψε στα μοναστήρια της Άνδρου, όπου μπορούσε να αποκτήσει σπάνια χειρόγραφα και διδάχθηκε μαθηματικά από έναν γέρο μοναχό. Ο Λέοντας θεωρείται ένας από τους επιφανέστερους αστρολόγους, στον οποίον αποδίδονται πολλές επιτυχημένες προβλέψεις, μεταξύ αυτών της δολοφονίας του Βάρδα και του φονικού σεισμού του 869..

Αρχικά δίδαξε ιδιωτικά και μυστικά στην Κωνσταντινούπολη. Ήταν Αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης και αργότερα έγινε επικεφαλής της Φιλοσοφικής Σχολής της Μαγναύρας στην Κωνσταντινούπολη, όπου δίδαξε την Αριστοτελική λογική. Το 840 διορίστηκε Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης. Κατά τη διάρκεια της αρχιερατείας του από το 840 μέχρι το 843 ενεπλάκη στην εικονομαχική έριδα, έτσι μετά την αποκατάσταση της Ορθοδοξίας επέστρεψε στην Κωνσταντινούπολη. Μεταξύ 844-861, ο καίσαρας Βάρδας αποφάσισε να ιδρύσει τη Μαγναύρα, ένα εκπαιδευτήριο υψηλού επιπέδου.  Ο Λέων ανέλαβε την ευθύνη και την διεύθυνση του πανεπιστημίου Μαγναύρας. Το πανεπιστήμιο περιλάμβανε σχολές της Φιλοσοφίας, της γεωμετρίας, της αστρονομίας και της γραμματικής. Ο Καίσαρας Βάρδας σε μαθητές του Λέοντα ανέθεσε την διδακτική ευθύνη. Επίσης ο Λέων ασχολήθηκε με τεχνικά θέματα και θεωρείται ο δημιουργός του συστήματος φρυκτωριών που συνέδεε τα ανατολικά σύνορα με την Πρωτεύουσα.

Πρώτος παγκοσμίως εισήγαγε τα γράμματα στη θεωρητική αριθμητική και στην άλγεβρα. Επιπλέον διέσωσε όλα τα συγγράμματα μεγάλων Ελλήνων επιστημόνων όπως του Απολλωνίου, του Περγαίου, του Θεωνά του Αλεξανδρέως, του μεγάλου Ευκλείδη, του Αρχιμήδη και του Πτολεμαίου και φρόντισε για τη μεταφορά πολλών εξ αυτών των έργων στην αυλή του χαλίφη. Επίσης, συνέταξε αστρονομικούς πίνακες και διόρθωσε ένα λάθος του αστρονόμου Πορφυρίου σχετικά με την κίνηση των πλανητών. Δυστυχώς από το μεγάλο συγγραφικό του έργο δεν σώζεται τίποτα, με την εξαίρεση των σχολίων του Ευκλείδη, λόγω του χρόνου και, κυρίως, του θρησκευτικού φανατισμού κάποιων εικονολατρών. Μετά τον θρίαμβο της Ορθοδοξίας και την επικράτηση της λατρείας των εικόνων, «εξαφάνισαν» τα έργα του εικονομάχου επιστήμονα, μετά το θάνατό του.

Τέλος σημαντικό δημιούργημά του είναι ένα σύστημα επικοινωνίας. Ως γνωστόν φρυκτωρικούς πύργους χρησιμοποιούσαν οι  άνθρωποι  για την προειδοποίηση των επικείμενων επιδρομών. Ο Λέων δημιούργησε μία αλυσίδα μόλις επτά φρυκτωρικών πύργων, μήκους περίπου δύο χιλιάδων χιλιομέτρων από την Κωνσταντινούπολη ως την Ταρσό της Κιλικίας. Τους έκτισε στις ψηλότερες κορυφές των οροσειρών που μεσολαβούσαν μεταξύ των δύο πόλεων με αποτέλεσμα η φωτιά τους να είναι ορατή από εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά. Με το παραπάνω σύστημα, το αυτοκρατορικό επιτελείο στην Κωνσταντινούπολη μπορούσε να πληροφορηθεί για το τι συνέβαινε στο ανατολικό μέτωπο από μία έως το πολύ έντεκα ώρες. Αυτή η ταχύτητα μετάδοσης μηνυμάτων σε μεγάλες αποστάσεις ξεπεράστηκε μόλις το 19ο αιώνα με την ανακάλυψη του τηλέγραφου.  Δυστυχώς, το σύστημα λειτούργησε για πολύ λίγο γιατί, όταν οι Άραβες κατέλαβαν την Ταρσό μερικές δεκαετίες αργότερα, κατέστρεψαν και το μηχανικό ρολόι της πόλης.      

 Πηγές

www.csd.auth.gr

el.wikipedia.org/

www.antibaro.gr

Πατριάρχης Σέργιος Α΄

Πατριάρχης Σέργιος Α΄

Ο Σέργιος Α΄ ήταν Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως από το 610 έως το 638. Ήταν Σύρος στην καταγωγή και είχε μεγάλη μόρφωση. Διετέλεσε διάκονος της Μεγάλης Εκκλησίας και «πτωχοκόμος». Εξελέγη Πατριάρχης το Μάρτιο του 610.

Το έτος 610 μ.Χ ο αυτοκράτορας Ηράκλειος ανέτρεψε τον τύραννο Φωκά και ανέλαβε την εξουσία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας που πολύ λίγο θύμιζε το πανίσχυρο κράτος του πρόσφατου παρελθόντος. Ο στρατός ήταν ουσιαστικά ανύπαρκτος, τα κρατικά ταμεία άδεια και η άλλοτε αποτελεσματική διπλωματία είχε αποτύχει παταγωδώς. Οι δύο κυριότεροι εχθροί του Βυζαντίου, Άβαροι και Πέρσες, είχαν συμμαχήσει εναντίον του και απειλούσαν την ίδια την ύπαρξη της Αυτοκρατορίας. Οι Άβαροι, ένας λαός Μογγολικής προέλευσης, μαζί με τους Σλάβους συμμάχους τους, καταδυνάστευαν τη χερσόνησο του Αίμου και οι Πέρσες προήλαυναν στην Ανατολή.

Το 611 οι Πέρσες επιτέθηκαν στη Συρία και κατέλαβαν την Αντιόχεια, ενώ το 613 ήταν η σειρά της Δαμασκού. Το 614  η Ιερουσαλήμ με τον Τίμιο Σταυρό να αποτελεί πολύτιμο λάφυρο του Πέρση βασιλιά Χοσρόη και τους χριστιανούς κατοίκους της πόλης είτε να σφαγιάζονται είτε να πωλούνται ως σκλάβοι στη μακρινή ανατολή. Σειρά είχε η Μικρά Ασία όπου οι Πέρσες έφτασαν και κατέλαβαν τη Χαλκηδόνα το 616 Οι Άβαροι ενθαρρυμένοι από τις νίκες των συμμάχων τους πλησίασαν το 619 τη Θεσσαλονίκη απειλώντας ακόμα και τη Κωνσταντινούπολη, ερημώνοντας στη κυριολεξία όλη την ύπαιθρο στο διάβα τους.

Ο Αυτοκράτορας απογοητευμένος από την κατάσταση σκεφτόταν να μεταφέρει τη πρωτεύουσα τους 

κράτους στη βόρεια Αφρική, από όπου καταγόταν η οικογένεια του, αλλά ο δυναμικός πατριάρχης Σέργιος τον απέτρεψε. Με πρωτοβουλία του Σέργιου, η Εκκλησία πρόσφερε δάνειο στην Πολιτεία. Τα εισοδήματα της Εκκλησίας παραδόθηκαν στον Αυτοκράτορα, ενώ τα σκεύη των εκκλησιών έλιωσαν για να πάρουν το μέταλλο. Έτσι, η Εκκλησία χρηματοδότησε τις εκστρατείες του Αυτοκράτορα Ηρακλείου, μετατρέποντάς τες σε Ιερό Πόλεμο.Έπαιξε επίσης πρωταγωνιστικό ρόλο στην αντίσταση της Πόλης σε επιδρομή των Αβάρων, η οποία συνέβη κατά την απουσία του Αυτοκράτορα. Ενώ αυτός εκστράτευσε στην Τραπεζούντα, ο Σέργιος ανέλαβε ο ίδιος την άτυπη πολιτική ηγεσία και με λαϊκή κινητοποίηση, αλλά και τη συνδρομή καταιγίδας, η οποία αποδόθηκε σε θεϊκή αρωγή, καθώς επέφερε μεγάλες ζημιές στον εχθρικό στόλο, η Πόλη διασώθηκε.

Μετά τη νίκη αυτή, στις 8 Αυγούστου του 626, ο λαός της Πόλης έψαλε στο Ναό των Βλαχερνών όρθιος ευχαριστήριο ύμνο προς την Παναγία, ο οποίος καθιερώθηκε και ονομάζεται έκτοτε «Ακάθιστος Ύμνος».

Κατά την επικρατέστερη βέβαια άποψη, δεν ήταν δυνατό να συνετέθη ο ύμνος σε μία νύχτα. Μάλλον είχε συσταθεί νωρίτερα και μάλιστα θεωρείται ότι ψαλλόταν στο συγκεκριμένο ναό, στην αγρυπνία της 15ης Αυγούστου κάθε χρόνου. Απλώς, εκείνη την ημέρα ο ύμνος εψάλη «ὀρθοστάδην», ενώ αντικαταστάθηκε το ως τότε προοίμιο :«Τὸ προσταχθὲν μυστικῶς λαβὼν ἐν γνώσει», με το ως σήμερα χρησιμοποιούμενο: «Τῇ ὑπερμάχῳ στρατηγῷ τὰ νικητήρια», το οποίο έδωσε τον δοξολογικό και εγκωμιαστικό τόνο, στον ως τότε διηγηματικό και δογματικό ύμνο.

Σύμφωνα, όμως, με άλλες ιστορικές πηγές, ο Ακάθιστος Ύμνος συνδέεται και με άλλα παρόμοια γεγονότα, όπως τις πολιορκίες και τη σωτηρία της Κωνσταντινούπολης επί των Αυτοκρατόρων Κωνσταντίνου του Πωγωνάτου (673), Λέοντος του Ισαύρου (717-718) και Μιχαήλ Γ΄ (860).

Ο Πατριάρχης Σέργιος πέθανε στις 9 Δεκεμβρίου του 638 και το έργο του συνέχισε ο πύρρος 

Πατριάρχης Σέργιος Α΄ - Βικιπαίδεια (wikipedia.org)  ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΣΕΡΓΙΟΣ | ΣΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ (sch.gr)

Λέων Γ´ Βυζαντινός αυτοκράτορας

Ο Λέων ο Γ΄ ο Ίσαυρος (685 - 18 Ιουνίου 741 σε ηλικία 56 ετών) ήταν Βυζαντινός Αυτοκράτορας από το 717 μέχρι τον θάνατό του το 741. Έθεσε τέλος στην εικοσαετή αναρχία, μία περίοδο μεγάλης αστάθειας στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία από το 695 έως το 717, που χαρακτηρίστηκε από την ταχεία διαδοχή αρκετών Αυτοκρατόρων στο θρόνο. Επίσης, υπερασπίστηκε με επιτυχία την Αυτοκρατορία ενάντια στις εισβολές των Ομεϋαδών και απαγόρευσε τη λατρεία των εικόνων.

Ο Λέων, του οποίου το πραγματικό όνομα ήταν Κόνων, γεννήθηκε στη Γερμανίκεια στη συριακή επαρχία της Κομμαγηνή(στο σημερινό Καχραμάνμαρας στην Τουρκία). Πιθανολογείται ότι η οικογένειά του μετακινήθηκε από την Μικρά Ασία στη Μεσημβρία της Θράκης, ασχολήθηκε με το εμπόριο ζώων και απέκτησε κάποια περιουσία ενώ ο Λέων κατατάχθηκε στον στρατό. Όταν ο  Ιουστινιανού Β΄ ο Ρινότμητος, εκστρατεύοντας κατά των Βουλγάρων, έφτασε στην περιοχή και αντιμετώπισε επισιτιστικό πρόβλημα, ο Λέων έπεισε τον πατέρα του να προσφέρει στον Αυτοκράτορα πεντακόσια πρόβατα. Ο βασιλιάς αντάμειψε τον Λέοντα με προαγωγή στο αξίωμα του σπαθάριου, αλλά η εύνοια δεν κράτησε πολύ και ο Λέων στάλθηκε στον Καύκασο σε μία επικίνδυνη αποστολή, από την οποία όμως γύρισε σώος. Ευτυχώς για τον Λέοντα, ο Ιουστινιανός Β΄ ανατράπηκε και θανατώθηκε. Επί Φιλιππικού (711-713) ο Λέων προήχθη στην στρατιωτική ιεραρχία και επί Αναστάσιου Β΄ (713-715) ορίστηκε στρατηγός του θέματος των Ανατολικών.

Επωφελούμενοι από την κακοδιοίκηση της Αυτοκρατορίας, ιδίως επί Ιουστινιανού Β΄, και από τις συχνές αλλαγές Αυτοκρατόρων, οι Άραβες ετοιμάζονταν για νέα επίθεση κατά της Κωνσταντινούπολης. Ο Αναστάσιος Β΄ ετοιμάστηκε να τους αποκρούσει, αλλά το στράτευμα που συγκρότησε για τον σκοπό αυτό στασίασε, τον εκθρόνισε και ανέβασε στον θρόνο, παρά την θέλησή του, ένα φοροεισπράκτορα τελείως ανίκανο, τον Θεοδόσιο Γ΄. Ο Λέων δεν βοήθησε τον Αναστάσιο -που αποσύρθηκε ως μοναχός στη Θεσσαλονίκη- είτε διότι ήταν απασχολημένος στα σύνορα, είτε από υπολογισμό και δεν αναγνώρισε τον Θεοδόσιο Γ΄. Οι Άραβες εν τω μεταξύ είχαν φτάσει στην Πέργαμο, όπου σταμάτησαν για τον χειμώνα. Την άνοιξη θα επιτίθεντο και ο κίνδυνος ήταν μεγάλος, ειδικά τώρα που στον θρόνο καθόταν ένας τελείως ακατάλληλος.

Ο Λέων ξεκίνησε για να τους προλάβει, αφού πρώτα διασφάλισε την στρατηγικής σημασίας πόλη του Αμορίου. Κήρυξε την εξέγερσή του, νίκησε τον βασιλικό στρατό στη Νικομήδεια και προχώρησε στην Χρυσούπολη. Έντρομος ο Θεοδόσιος, που είχε γίνει Αυτοκράτορας χωρίς να το θέλει, συμβουλεύτηκε τον πατριάρχη Γερμανό και τους συγκλητικούς. Όλοι του είπαν να παραιτηθεί. Έτσι, έγινε και αυτός μοναχός και αποσύρθηκε στην Έφεσο. Ο Λέων μπήκε στην Πόλη και στέφθηκε Αυτοκράτορας.

Το 726 έκτακτη συνεδρίαση της Συγκλήτου στην οποία παρευρίσκονταν και ανώτατοι κληρικοί (Σιλέντιον), ενέκρινε διάταγμα του Λέοντα με το οποίο αποδοκιμαζόταν η προσκύνηση των εικόνων ως ψευδολατρεία. Κατ’ εφαρμογήν του διατάγματος έπρεπε οι εικόνες να τοποθετηθούν ψηλότερα στις εκκλησίες. Ήταν μια ήπια μεταβολή που δεν προκάλεσε αναστατώσεις στο κράτος. Αλλά ο πάπας Γρηγόριος Β΄ βρήκε την ευκαιρία για να διακόψει την εξάρτησή του από την Κωνσταντινούπολη. Υποκίνησε στάσεις, ο Λέων έστειλε στρατό για να τις καταστείλει κι ο πάπας κάλεσε τους Λομβαρδούς που νίκησαν τα βασιλικά στρατεύματα. Η εξουσία της Αυτοκρατορίας στην κεντρική Ιταλία καταλύθηκε.

Το ίδιο εκείνο έτος 726 έγινε μεγάλη έκρηξη του ηφαιστείου της Θήρας. Η Ελλάδα όλη υπαγόταν τότε στην εκκλησιαστική δικαιοδοσία του πάπα, ο οποίος ερμήνευσε το φαινόμενο σαν σημάδι θεϊκής οργής. Και τον επόμενο χρόνο αποστατεί η κυρίως Ελλάδα και οι Κυκλάδες, αναγορεύεται κάποιος Κοσμάς Αυτοκράτορας κι έρχεται κατά της Κωνσταντινούπολης, ενώ οι Άραβες εισέβαλαν πάλι και έφτασαν να πολιορκούν τη Νίκαια. Ο Λέων κατόρθωσε να καταστείλει την στάση και ν’ απωθήσει τους Άραβες, ο δε πάπας που ταλαιπωρήθηκε από τους συμμάχους του Λομβαρδούς, άλλαξε στάση και βοήθησε τον Αυτοκράτορα να ανακαταλάβει την Ραβέννα.

Το 740 ο Λέων εξέδωσε την Εκλογή των νόμων. Στο προοίμιό της αναφερόταν ότι ήταν μία σύνοψη της νομοθεσίας του Ιουστινιανού, μία κωδικοποίηση των διεσπαρμένων νόμων «εις το φιλανθρωπότερον εκτεθείσα». Αλλά επρόκειτο για ανατροπή της.

Η Εκλογή ήταν η πρώτη κωδικοποίηση που διατυπώθηκε στα ελληνικά αντί των λατινικών που χρησιμοποιούνταν ως τότε. Η διατύπωση στα ελληνικά είναι ενδεικτική της πρόθεσης του Λέοντος να επιτύχει δια της Εκλογής μία διατύπωση της νομοθεσίας επί το απλούστερο, ώστε να καταστεί ευκολότερα κατανοητή από τα μη-προνομιούχα στρώματα. Κατήργησε την παλλακεία και προστάτεψε τον θεσμό του γάμου θεσπίζοντας αποκλειστικούς λόγους διαζυγίου, έδωσε περιουσιακή ισοτιμία στην γυναίκα και ίσα δικαιώματα επί των τέκνων, και προστάτευε τα ορφανά. Επέτρεψε ρητά για πρώτη φορά τον μεταξύ ορθοδόξων και αιρετικών γάμο, τον οποίο οι εκκλησιαστικοί νόμοι μέχρι τότε απαγόρευαν και οι αστικοί δυσχέραιναν. Η θανατική ποινή για τα περισσότερα αδικήματα καταργήθηκε και αντ’ αυτής εισήχθη η ποινή του ακρωτηριασμού, η εξορία και οι χρηματικές ποινές. Και τέλος καταργήθηκε η διάκριση των τάξεων στην απονομή της δικαιοσύνης.

Με τον Γεωργικό νόμο καταργήθηκε η σύνδεση του γεωργού με το κτήμα στο οποίο γεννήθηκε ή μακροχρόνια διέμενε, καταργήθηκε δηλαδή η δουλοπαροικία. Σκοπός του Γεωργικού νόμου ήταν να περιοριστεί η επέκταση της μεγάλης ιδιοκτησίας και να ευνοηθεί η τάξη των μικροϊδιοκτητών που αποτελούσε την βάση της άμυνας του κράτους.

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9B%CE%AD%CF%89%CE%BD_%CE%93%C2%B4

ΗΡΑΚΛΕΙΟΣ.

O Ηράκλειος γεννήθηκε το 575 μ.Χ. Ο πατέρας του Ηράκλειος ο Πρεσβύτερος ήταν έξαρχος της Καρχηδόνας  και ένας από τους παλαιούς στρατηγούς του αυτοκράτορα Μαυρίκιου , με σημαντικό ιστορικό θριάμβων στο περσικό  μέτωπο. Η άνοδος του Ηράκλειου στην εξουσία άρχισε το 608, όταν ο ίδιος και ο πατέρας του, ο Ηράκλειος ο Πρεσβύτερος, οδήγησαν σε εξέγερση ενάντια στο σφετεριστή Αυτοκράτορα Φωκά. Ξεκινώντας από τις ανατολικές ρωμαϊκές επαρχίες   και ενισχύοντας καθ’ οδόν το  στράτευμά του, ο νεαρός Ηράκλειος φτάνει  στη Βασιλεύουσα το 610 και εισέρχεται θριαμβευτής στην Πόλη με την υποστήριξη των  Πράσινων και χωρίς μάχη. Η ανακτορική φρουρά  αυτομολεί στην πλευρά του και τελικώς ο Φωκάς συλλαμβάνεται και εκτελείται.

Στις 5 Οκτωβρίου 610 ο Ηράκλειος παντρεύεται την αγαπημένη του Ευδοκία ,  η οποία στέφθηκε Αυγούστα. Η Ευδοκία γέννησε δύο παιδιά: μια κόρη την Επιφανεία (γέννηση στις 7 Ιουλίου 611) και ένα γιο, τον Ηράκλειο - Νέο Κωνσταντίνο (γέννηση στις 3 Μαΐου 612). Όμως η αυτοκράτειρα έπασχε από επιληψία και πέθανε στις 13 Αυγούστου του 612. Η ταφή της έγινε στο ναό των Αγίων Αποστόλων Κωνσταντινουπόλεως .Μετά τον θάνατο της Ευδοκίας ο Ηράκλειος παντρεύτηκε σε δεύτερο γάμο την ανιψιά του Μαρτίνα  κόρη της αδελφής του, Μαρίας. Για τον γάμο αυτό  ο αυτοκράτορας αποδοκιμάστηκε δημόσια στον Ιππόδρομο από τον λαό. 

Βασικός εχθρός του Βυζαντίου αυτή την εποχή είναι οι Πέρσες. Ο Ηράκλειος ξεκινά  την εκστρατεία  εναντίον   τους το 622, μετά από 12 χρόνια σκληρής προετοιμασίας. Πριν αναχωρήσει από την Κωνσταντινούπολη,  έστεψε διάδοχό του τον δεκάχρονο γιο του Ηράκλειο-Κωνσταντίνο και παρέδωσε τις υποθέσεις του κράτους, στα χέρια του μάγιστρου (πρωθυπουργού) Βώνου, ο οποίος είχε και την υποστήριξη του Πατριάρχη Σέργιου.

Η εκστρατεία ξεκίνησε τη Δευτέρα του Πάσχα του 622.  Έφτασε έτσι στην Καισάρεια της Καππαδοκίας στρατολογώντας στην πορεία του άνδρες από τις βυζαντινές επαρχίες. Συνολικά, είχε 120.000 στρατιώτες. Ο Ηράκλειος έδωσε στην εκστρατεία του χαρακτήρα ιερού πολέμου. Δημιούργησε έτσι θρησκευτικό φανατισμό στους στρατιώτες του. Ήταν η πρώτη φορά που μια τέτοια εκστρατεία αποκτούσε και θρησκευτικό χαρακτήρα. Αντιμετωπίζει τους Πέρσες νικηφόρα πρώτα στην Ισσό και έπειτα στην Νινευή.  Στην Τραπεζούντα ματαιώνει τα σχέδια του Αβάρου Χαγάνου να επιτεθεί στη Βασιλεύουσα. Χωρίζει τον ρωμαϊκό στρατό σε τρία σώματα, στέλνοντας το ένα στην Πόλη, το άλλο στη Μεσοποταμία Μεσοποταμία , ενώ το τελευταίο και μικρότερο υπό την προσωπική του ηγεσία παραμένει στην Τραπεζούντα.

Το626 ο Ηράκλειος αντιμετωπίζει ξανά τους Πέρσες  στη Νινευή. Η νίκη έρχεται μετά από προσωπική μονομαχία του Αυτοκράτορα με τον Πέρση επικεφαλής στρατηγό Ραζάτη. Οι συνεχείς ήττες προκαλούν την πτώση του καθεστώτος του Χοσρόη Β΄ και το οριστικό τέλος του περσικού κινδύνου για την Κωνσταντινούπολη. Ο Ηράκλειος, έχοντας πετύχει μεγάλες στρατιωτικές επιτυχίες και έχοντας εξουδετερώσει τον από αιώνων εχθρό της Αυτοκρατορίας, επιστρέφει στη Βασιλεύουσα, όπου εισέρχεται θριαμβευτικά από τη Χρυσή Πύλη στις 14 Σεπτεμβρίου 628. Μπροστά του βρισκόταν το ανακτηθέν από τους Πέρσες κειμήλιο του Τίμιου Σταυρού. Ο Αυτοκράτορας είναι πια 54 ετών, ευτυχής, αλλά καταβεβλημένος.

Την ίδια περίπου εποχή, κάνει την εμφάνισή του το Ισλάμ αντικαθιστώντας τον περσικό κίνδυνο.  Ο Ηράκλειος παρακολουθεί συντετριμμένος την πτώση των επαρχιών, για την απελευθέρωση των οποίων αφιέρωσε όλη του τη ζωή. Η ψυχική του υγεία θα διαταραχθεί, ιδιαίτερα μετά την τρομερή ήττα και πλήρη συντριβή βυζαντινής δύναμης 80.000 ανδρών στη μάχη του ποταμού Γιαρμούρκ της Γαλιλαίας, το 636

Ο Ηράκλειος εισάγει για πρώτη φορά στην Αυτοκρατορία το σύστημα της επαρχιακής διοίκησης των Θεμάτων ,   το οποίο θα επιτρέψει για αιώνες στην Αυτοκρατορία τη διατήρηση αξιόμαχου στρατεύματος επιφορτισμένου με την άμυνα των Θεμάτων-επαρχιών. 

Ταυτόχρονα, ο Ηράκλειος λαμβάνει μέτρα προς την οικονομική ενίσχυση των δημοσίων ταμείων. Εκτός από το στρατιωτικό και διοικητικό του έργο άξιες μνείας είναι και οι θρησκευτικές μεταρρυθμίσεις που επιχείρησε να επιβάλλει, προσπαθώντας να καταπολεμήσει  κυρίως τον μονοφυσιτισμό ο οποίος προκαλούσε σημαντική πολιτική αστάθεια. . Ο Ηράκλειος είναι ο Αυτοκράτορας που καθιέρωσε την ελληνική γλώσσα ως την επίσημη γλώσσα του ρωμαϊκού κράτους, αντικαθιστώντας στα επίσημα έγγραφα, επιγραφές και νομίσματα το «Imperator Caesar, Augustus» με το «Βασιλεῦς».Είναι γενικώς αποδεκτό ότι με τη βασιλεία του Ηράκλειου η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία εγκατέλειψε οριστικά την Αρχαιότητα  και εισήλθε για τα καλά στη μεσαιωνική φάση της, αυτήν του (σήμερα αποκαλούμενου) βυζαντινού κράτους.

Ο Ηράκλειος κατατάσσεται αναμφισβήτητα ανάμεσα στους μεγαλύτερους των Βυζαντινών Αυτοκρατόρων.  Εμπνευσμένος από μια βαθιά πίστη ότι έχει τη θεία εύνοια, πάντα ετίθετο προσωπικά επικεφαλής του στρατού του, κατά τρόπο που ενέπνεε και τον πλέον ολιγόψυχο στρατιώτη, και προκαλούσε τον τρόμο και το δέος στις τάξεις του αντιπάλου. Αναλογιζόμενος κανείς τη δεινή θέση της Αυτοκρατορίας στις αρχές του 7ου αιώνα αντιλαμβάνεται πώς η καταλυτική παρουσία του, τόσο στο στρατιωτικό επίπεδο, αλλά και χάρη στη διοικητική καινοτομία των Θεμάτων, ανέκοψε την πορεία εξαφάνισης του Βυζαντίου και εξασφάλισε την επιβίωσή του για τους επόμενους δύσκολους αιώνες. Πέθανε τον Φεβρουάριο του 641 και ετάφη στον ναό των Αγίων Αποστόλων

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%97%CF%81%CE%AC%CE%BA%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BF%CF%82

https://www.mixanitouxronou.gr/to-tapeinotiko-telos-toy-aytokratora-irakleioy/

https://www.protothema.gr/stories/article/968501/o-irakleios-kai-i-poliorkia-tis-konstadinoupolis-apo-avarous-perses-kai-slavous-626/

Ο ΙΟΥΣΤΙΝΙΑΝΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ

Ο Ιουστινιανός γεννήθηκε το 462 μ.Χ, σε ένα χωριό της Δαρδανίας το Ταυρίσιο. Σε μικρή ηλικία εγκατέλειψε την γενέτειρα του και εγκαταστάθηκε στην Κωνσταντινούπολη . Όντας ανιψιός του αυτοκράτορα Ιουστίνου Α΄ κατάφερε να αποκτήσει διάφορα αξιώματα. Λίγο καιρό αργότερα ανακηρύχτηκε και Αύγουστος . Μήνες αργότερα, ο αυτοκράτορας Ιουστίνος απεβίωσε και έτσι, στέφθηκε αυτοκράτορας από τον Πατριάρχη.

Πάρα τις πολλές αντιθέσεις όπου υπήρχαν για τον γάμο του με την Θεοδώρα, εκείνος την παντρεύτηκε. Σε συνεργασία με την γυναίκα του κατάφεραν πολλές επιτυχίες. Μαζί, κατέστειλαν την εξέγερση ανάμεσα στους Πράσινους και τους Βένετους το 532 , όπου ονομάστηκε «Στάση του Νίκα».

Το πολιτικό πρόγραμμα του Ιουστινιανού ήταν ένα κράτος, μια εκκλησία, μια νομοθεσία.

Όσον αφορά την θρησκεία όπου υπερτερούσε όσο αυτοκράτορας ήταν ο Ιουστινιανός, ήταν ο Χριστιανισμός. Μάλιστα κατεδίωξε όλους όσους συμμετείχαν σε αιρέσεις και όσους πίστευαν σε αρχαίες θρησκείες . Έπειτα έκλεισε την Νεοπλατωνική ακαδημία.  Ύστερα εκχριστιανίστηκαν πληθυσμοί της δυτικής Μικράς Ασίας, της Λυδίας, της Καρίας, Αιθιοπίας, Συρίας, Αιγύπτου, αλλά και βαρβαρικοί λαοί.

Το διαρκέστερο έργο του ήταν  η κωδικοποίηση του Ρωμαϊκού Δικαίου. Ο Πανδέκτης και οι εισηγήσεις δημοσιεύτηκαν στα λατινικά.

Ο Ιουστινιανός ήθελε να επεκτείνει το κράτος του και σε άλλους λαούς. Οι πόλεμοι που έγιναν, αποδείχτηκε πως ήταν πράγματι πολύ δαπανηροί.

Αμέσως μετά την επιτυχία εναντίον των Βανδάλων, ξεκίνησαν οι προετοιμασίες για την ανάκτηση της Ιταλίας. Ο πόλεμος εναντίον των Οστρογότθων ξεκίνησε το 535, ήταν σκληρός και κράτησε είκοσι ολόκληρα χρόνια. Η Ιταλία εντάχθηκε στην αυτοκρατορία το 554 και ο Ιουστινιανός οργάνωσε την Ιταλία όπως ήταν πριν από την εισβολή των Οστρογότθων. Φυσικά υπήρξαν και άλλοι πολλοί εχθροί του Ιουστινιανού.

Το σπουδαιότερο κτίσμα τού ήταν η Αγία Σοφία, όπου θεωρούνταν το λαμπρότερο κτίσμα του Βυζαντίου .Οι αρχιτέκτονες της ήταν ο Ανθέμιος και ο Ισίδωρος. Πήρε πέντε χρόνια για να κατασκευαστεί (532-537). Το ωραιότερο κομμάτι της ήταν ο τρούλος, όπου ήταν σαν να κρεμόταν από τον ουρανό.

ΠΗΓΕΣ: http://www.polignosi.com/cgibin/hweb?-A=4642&-V=limmata

https://www.protothema.gr/stories/article/867816/o-agnostos-ioustinianos-mesa-apo-tin-apokrufi-istoria-tou-prokopiou/

https://www.kathimerini.gr/k/sunday-edition/807584/ioystinianos/

ΦΛΑΒΙΟΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟΣ : ΑΠΟ ΤΗ ΔΟΞΑ ΣΤΟ ΤΑΠΕΙΝΩΤΙΚΟ ΤΕΛΟΣ

Ο Ηράκλειος (575-641) ήταν αυτοκράτορας του Βυζαντίου από το 610 εώς το θάνατό του το 641. Η άνοδός του στην εξουσία 'άρχισε το 608 όταν με τον πατέρα του εναντιώθηκαν στόν αυτοκράτορα Φωκά.  Όδευσε στην Κωνσταντινούπολη όπου συνάντησε θερμή υποδοχή . Ανέλαβε μια "φτωχή" αυτοκρατορία,εξαιτίας των στρατιωτικών επιχειρήσεων του Ιουστινιανού αλλά και άλλων δεινών που είχε υποστεί (λοιμοί, αρρώστες,σεισμοί).

Ο Ηράκλειος χώρισε την αυτοκρατορία σε επαρχίες, που καλούνταν Θέματα ,και ανέθεσε την διοίκηση σε έναν στρατηγό- κυβερνήτη. Μοίρασε τη γη με υποχρέωση τη στρατιωτική υπηρεσία. Με αυτό τον τρόπο κάθε τόπος είχε το στρατό του σε περίπτωση πολέμου,χωρίς να είναι απαραίτητες μεγάλες μετακινήσεις στρατού, και σε περίοδο ειρήνης στηριζόταν η αγρατική οικονομία.

Το 614 οι Πέρσες με στρατηγό τον Σαρ Μπαράζ λεηλατεί την Παλαιστίνη και παίρνει ως λάφυρο τον Τίμιο Σταυρό και τον μεταφέρει στην Κτησιφώντα. Λίγα χρόνια αργότερα, το 622 ο Ηράκλειος ως επικεφαλής του στρατού, μετά από σκληρή προετοιμασία, ξεκινά την εκστρατεία του, αφήνοντας την Πόλη υπό την άτυπη πολιτική ηγεσία του Πατριάρχη Σέργιου. Αντιμετώπισε αρχικά τους Πέρσες στην Ισσό και σημειώνοντας την πρώτη από μια σειρά νικών που οδήγησαν στην εξουδετέρωση των Περσών σο 626 με τη νίκη του στη Νινευή. Μετά την τελική του νίκη επέστρεψε στην Βασιλεύουσα, επιστρέφοντας τον Τίμιο Σταυρό στον τόπο του. Δυστυχώς ο ίδιος ήταν ήδη καταβεβλημένος. Η εμφάνιση του Ισλάμ και η πτώση των επαρχιών , για τις οποίες έδωσε τόσες μάχες, έρχονται να κλονίσουν την ψυχική του υγεία, οδηγώντας τον λίγα χρόνια αργότερα στο θάνατο.

Ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματά του ήταν ότι καθιέρωσε την ελλήνικη γλώσσα ως επίσημη γλώσσα του Ρωμαϊκού κράτους και υιοθέτησε τον όρο "Βασιλεύς πιστός εν Χριστώ" δημιουργώντας ένα κράτος ελληνικό και ταυτό χρονα χριστιανίκο.

Όσον αφορά την εκκλησιαστική πολιτική και την προσωπική του ζωή τα πράγματα δεν ήταν εξίσου επιτυχή. Η πολιτική του συμβιβαστικού δόγματος του Μονοθελητισμού δεν ικανοποιούσε ούτε τους οπαδούς του Χριστιανισμού αλλά ούτε και τους πληθυσμούς της Συρίας και της Αιγύπτου. Από την άλλη γάμος του με την ανηψιά του Μαρτίνα, μετά το θάνατο της πρώτης του γυναίκας, που εναντιωνόταν στη νομοθεσία και τους εκκλησιαστικούς κανόνες, έφερε δυσαρέσκια και αποστροφή στο λαό.

Μπορούμε λοιπόν να χαρακτηρίσουμε τον Ηράκλειο ως έναν ηρωικό , μετριοπάθη και δημιουργικό αυτοκράτορα, ήταν ο Πρώτος Σταυροφόρος, αλλά υπήρξε και τρομερά άτυχος. 

• https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%97%CF%81%CE%AC%CE%BA%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BF%CF%82
• https://kelliteacher.weebly.com/7omicronsigmaf-alphaiota-omicron-etarhoalphakappalambdaepsiloniotaomicronsigma-kappaalphaiota-omicroniota-deltaiotaalphadeltaomicronchiomicroniota-tauomicronupsilon.html
• https://www.mixanitouxronou.gr/to-tapeinotiko-telos-toy-aytokratora-irakleioy/

Αυτοκράτορας Κωνσταντίνος

Ο Κωνσταντίνος ο Α’, γνωστός και ως Μέγας Κωνσταντίνος ήταν ρωμαίος αυτοκράτορας. Γεννήθηκε στις 27 Φεβρουαρίου του 272 στην Ναϊσό της Ανω Μοισίας (σήμερα Νις Σερβίας) και κυβέρνησε από το 306 όσο 337.Ήταν γιος του Φλάβιου Βαλέριου Κωνστάντιου, αξιωματικού του ρωμαϊκού στρατού και μητέρα του ήταν η Ελένη ,Ελληνίδα Μικρασιάτισσα.

Στα πρώτα χρόνια της ζωής του, έζησε κοντά στον πατέρα του και έλαβε εξαιρετική μόρφωση. Στη συνέχεια παρέμεινε στην αυλή του Διοκλητιανού στην Ανατολή, όπου εκεί συνέχισε τις σπουδές του, εντάχθηκε στον ρωμαϊκό στρατό και πήρε μέρος σε πολλές εκστρατείες όπου μετά από μία σειρά μαχών έγινε κυρίαρχος της αυτοκρατορίας.

Ο Κωνσταντίνος ήταν ο πρώτος Ρωμαίος αυτοκράτορας που υποστήριξε τον χριστιανισμό, υπογράφοντας μαζί με τον Λικίνιο το 313 μ.χ το διάταγμα της ανεξιθρησκείας στο Μεδιόλανο της Ιταλίας.Σύμφωνα με αυτό, ο κάθε πολίτης μπορούσε λατρεύει όποιον Θεό ήθελε. Συνεκάλεσε επίσης την πρώτη οικουμενική σύνοδο στη Νίκαια το 325 μ.χ και θέσπισε έτσι το σύμβολο της πίστεως. Η ορθόδοξη εκκλησία τον ανακήρυξε ως Άγιο.

Ως αυτοκράτορας ο Κωνσταντίνος θέσπισε πληθώρα διοικητικών και οικονομικών μεταρρυθμίσεων για την ενίσχυση της αυτοκρατορίας:

• Αναδιοργάνωσε το διασπασμένο στρατό.
• Έκοψε νέο χρυσό νόμισμα το σόλιδο που κυκλοφόρησε παντού και τόνωσε την οικονομία.
• Διόρισε έπαρχους με πολλές εξουσίες.
• Οργάνωσε διπλωματικές επαφές με γειτονικούς λαούς.
• Μετέφερε την πρωτεύουσα της αυτοκρατορίας από την Ρώμη ,στη Νέα Ρώμη την Κωνσταντινούπολη, τα εγκαίνια της οποίας έγιναν στις 11 Μαΐου το 333 και ήταν μία από τις πιο σημαντικές αποφάσεις που είχε πάρει ως τότε.

Ο Μέγας Κωνσταντίνος είχε παντρευτεί το 303 την ΜινερβΊνη με την οποία απέκτησε ένα γιο τον Κρίσπο και το 307 την Φαύστα με την οποία απέκτησε πέντε παιδιά τον Κωνσταντίνο ,τον Κωνστάντιο, τον Κώνστα, την Κωνσταντίνα και την Ελένη. Επειδή ο Κωνσταντίνος υποπτευόταν ότι ο γιος του Κρίσπος διατηρούσε ερωτική σχέση με τη γυναίκα του Φαύστα, έδωσε εντολή για την δολοφονία του το 326.Για αυτό το λόγο η Ρωμαιοκαθολική εκκλησία δεν αναγνωρίζει το Μέγα Κωνσταντίνο ως Άγιο. Ο Κωνσταντίνος πέθανε το 337 μ.χ και ο γιος του Κωνστάντιος συνέχισε το έργο του.

* https://el.wikipedia.org/wiki/Μέγας_Κωνσταντίνoς

* https://www.sansimera.gr

*https://www.protothema.gr/stories/article/

  Γιώτης Αλέξανδρος