ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΦΗΒΕΙΑ
ΝΙΚΗ ΧΑΤΖΗΧΑΛΕΠΛΗ/ ΝΙΚΟΣΛΑΒΙΝΟΥ ΕΛΕΝΑ/ΠΕΤΤΑ ΕΛΕΝΑ
Η εφηβεία είναι μία δύσκολη περίοδος για όλους, τόσο για τα παιδιά, όσο και για τους γονείς. Μην εκπλήσεστε για την απείθεια, τις επαναστάσεις και τις διεκδικήσεις των εφήβων. Μην αποθαρρύνεστε, μην παραιτήστε. Προσαρμοστείτε. Οπλιστείτε με υπομονή. Διαλέξτε την κατάλληλη στιγμή για να μιλήσετε μαζί τους. Αν τους επιπλήξετε, αυτό να γίνεται με ηπιότητα.
Προσπαθήστε να τους κατανοήσετε όσο γίνεται καλύτερα. Σίγουρα υπάρχουν δυσκολίες για αυτή την κατανόηση γιατί αλλάζουν συνεχώς στάσεις και διαθέσεις, κλείνονται στον εαυτό τους και δεν εκφράζουν πάντοτε τις σκέψεις και τα συναισθήματα τους, όμως επιμείνετε αναπολώντας τον εαυτό σας στην αντίστοιχη ηλικιακή περίοδο και τις αντιδράσεις σας. Αυτό θα σας βοηθήσει στην καλύτερη προσέγγιση και στην κατανόηση των εφήβων.
Αποκτήστε την εμπιστοσύνη του και δείξτε του τη δική σας. Η εμπιστοσύνη δεν επιβάλλεται με αυταρχικότητα και συναισθηματικό εκβιασμό. Κατακτάται με την κατανόηση και την καλοσύνη. Αποδείξτε ότι αξίζετε την εμπιστοσύνη του με τη στοργή και την επιδεξιότητα σας.
Μην του υπενθυμίζετε συνεχώς τα λάθη του. Μην επικεντρώνετε την προσοχή σας μόνο στα αρνητικά του σημεία, επιβεβαιώνοντας ότι δεν είναι καλός σε τίποτα. Εντοπίστε τα θετικά του στοιχεία και δώστε έμφαση σε αυτά.
Βοηθήστε τον να αποκτήσει υπευθυνότητα, δίνοντας του δυνατότητες και ευκαιρίες για ανάληψη πρωτοβουλιών και ευθυνών.
Προσπαθήστε να ενισχύσετε τον έφηβο σε κάθε του προσπάθεια, θέτοντας ρεαλιστικούς και επιτεύξιμους για τον ίδιο στόχους και βοηθήστε τον στην βελτίωση της αυτοεικόνας του και της αυτοπεποίθησης του.
Μη χρησιμοποιείτε τον έφηβο για συναισθηματικό σας συμπαραστάτη. Ο έφηβος έχει ανάγκη να ακούει περισσότερα ευχάριστα πράγματα παρά δυσάρεστα. Έχει τα δικά του προβλήματα. Μην προσθέτετε σε αυτά και τα δικά σας. Αν δε βρίσκετε συναισθηματική στήριξη στο σύντροφο σας, αυτό δε σημαίνει ότι τα παιδιά σας μπορούν να επωμιστούν αυτό το ρόλο.
Μην αντιδράτε παρορμητικά. Διατηρείστε την ψυχραιμία σας. Μην αλλάζετε ξαφνικά «παιδαγωγικό σύστημα», δηλαδή μην αντικαθιστάτε το φιλελεύθερο σύστημα, το οποίο είχατε υιοθετήσει κατά την περίοδο της παιδικής ηλικίας, με ένα άλλο πιο αυταρχικό και περιοριστικό επειδή πιστεύετε ότι οι κίνδυνοι κατά την εφηβική ηλικία είναι περισσότεροι και πρέπει να επαγρυπνούμε συνεχώς. Μην είστε υπερβολικοί στις αντιδράσεις σας. Με αυτό τον τρόπο επιτυγχάνετε το αντίθετο αποτέλεσμα. Μη δημιουργείτε συνεχώς καβγάδες, προστριβές, αντιπαραθέσεις, προσβολές για καθημερινά θέματα, όπως είναι π.χ. η ώρα επιστροφής στο σπίτι. Αποφύγετε το θυμωμένο και καχύποπτο βλέμμα και τις στερεότυπες ερωτήσεις του τύπου «Πού ήσουν; Τι έκανες;». Αυτό οδηγεί περισσότερο στη δημιουργία δυσπιστίας, παρά εμπιστοσύνης των εφήβων προς τους γονείς.
Ενημερώστε εγκαίρως το παιδί σας για τις αλλαγές, που πρόκειται να συμβούν. Η ενημέρωση από τους ίδιους τους γονείς θα βοηθήσει τον έφηβο και να γνωρίσει το τι πρόκειται να του συμβεί, καθώς επίσης και να μη βρεθεί στην ανάγκη να καταφύγει σε συνομηλίκους ή σε άλλους ενήλικες οι οποίοι θα τον ενημερώσουν και ίσως όχι πάντοτε σωστά. Η ενημέρωση του από εσάς, θα του επιβεβαιώσει το ενδιαφέρον σας γι΄ αυτόν και θα σας φέρει κοντά του.
Να μην ξεχνάτε ότι η πειθαρχεία είναι περισσότερο απαίτηση της παιδικής ηλικίας. Η αυτονομία είναι το πλεονέκτημα των ενηλίκων. Μεταξύ αυτών των δύο, βρίσκεται το στάδιο της κατευθυνόμενης ελευθερίας της εφηβείας και της προοδευτικής κατάκτησης της αυτονομίας και της ανεξαρτησίας. Η ελευθερία και η αυτονομία πρέπει να συνδυάζονται με την εμπιστοσύνη. Βοηθήστε τα παιδιά σας σε αυτή την κατεύθυνση.
Μιλήστε στο παιδί σας για τη ζωή. Είναι απαραίτητο να του μιλήσετε εσείς οι ίδιοι για τη ζωή. Προσέξτε όμως να μην εξιδανικεύετε, να μην κρύβετε τους κινδύνους και τις ευθύνες τους αλλά και να μην δραματοποιείτε. Μην παρουσιάζετε τα πάντα «μαύρα». Υπάρχουν πάντοτε και πολλά θετικά στοιχεία της ζωής. Να τα επισημαίνετε. Αφήστε πάντοτε παράθυρο ελπίδας και αισιοδοξίας. Μάθετε τα να αγαπούν τη ζωή, παρά τις υπάρχουσες δυσκολίες.
Κάντε διάλογο με τους εφήβους σε ήπιους τόνους. Αποφύγετε τις έντονες αντιπαραθέσεις. Αν κάποια στιγμή παρασυρθείτε, φροντίστε να απομακρυνθείτε και να επανέλθετε όταν ηρεμήσετε. Να πείσετε τον εαυτό σας ότι ο διάλογος δε γίνεται με σκοπό να πείσουμε τους εφήβους για τις απόψεις μας. Υπάρχουν πάντοτε και άλλες απόψεις, που μπορεί και αυτές να είναι σωστές. Ας είμαστε ανοιχτοί και ας έχουμε τη διάθεση να τις αποδεχτούμε και όχι μόνο να επιβάλλουμε τις δικές μας. Έτσι δημιουργούμε πολύ πρόσφορο κλίμα στην επικοινωνία μαζί τους και θα δεχθούν και αυτοί, με τη σειρά τους, ευκολότερα τις δικές μας απόψεις.
Δημιουργήστε ένα πολύ θετικό περιβάλλον στο οποίο θα αναπτύσσονται τα παιδιά σας και που θα το χαρακτηρίζουν : η σταθερότητα, η συναισθηματική ζεστασιά, η καλή επικοινωνία και η αγάπη.