Category: O ξένος έως τις μέρες μας

Από τον Όμηρο και τον Ισοκράτη, στον άγιο Θεόδωρο τον Στουδίτη και τον άγιο Χρυσόστομο και ως τις μέρες μας.

Από τα φύλλα εργασίας 1 και 2 που σας έχουν δοθεί επιλέξτε και ανεβάστε μία άσκηση από το καθένα.

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1

Β. Στο απόσπασμα από το δημοτικό τραγούδι, που μας δίνεται, αναφέρονται μερικές συμφορές. Πιο συγκεκριμένα, αναφέρεται η ξενιτειά, η ορφάνια, η πίκρα και η αγάπη. Σύμφωνα με αυτό το απόσπασμα, η ξενιτειά θεωρείται η μεγαλύτερη συμφορά.

 

Α. Στο απόσπασμα του Λόγου του Ισοκράτη, που μας δίνεται, περιγράφονται τα δεινά της προσφυγιάς. Πιο συγκεκριμένα, ο Ισοκράτης αναφέρει πως, από τη μια μέρα στην άλλη, έχασαν την πατρίδα του και την περιουσία τους. Έτσι, αναγκάστηκαν να γυρίζουν από τόπο σε τόπο, χωρίς αποτέλεσμα, στερούμενοι τα πιο σημαντικά αγαθά. Επιπλέον, στους τόπους όπου πήγαιναν, συναντούσαν δυστυχισμένους ανθρώπους και συμμετείχαν στη θλίψη τους, κάνοντάς τους ακόμη πιο στεναχωρημένους. Ακόμη και αν συναντούσαν ευτυχισμένους ανθρώπους, υπέφεραν πιο πολύ, όχι επειδή ζήλευαν αλλά επειδή αισθάνονταν περισσότερο τις συμφορές τους. Επίσης, γίνονταν οι άνθρωποι πιιο δυστυχισμένοι, που έβλεπαν τους γονείς και τα παιδιά τους να ζουν σε κακές συνθήκες ζωής. Τέλος, ο Ισοκράτης αναφέρει πως το πιο σπαρακτικό από όλα είναι να βλέπεις ανθρώπους να χωρίζονται με τους συγγενείς τους

Φύλλο εργασίας 3

Β. Διαβάστε το ποίημα και γράψτε γιατί ο ποιητής θεωρεί λαθεμένο τον όρο
μετανάστες, απαντήστε στην ερώτηση χρησιμοποιώντας φράσεις του
ποιήματος.

Ο Μπέρτολτ Μπρεχτ, στο ποίημά του αναφέρει ότι ο όρος "μετανάστες" είναι λαθεμένος, διότι μετανάστες θεωρούνται  αυτοί που με δική τους επιλογή άφησαν την πατρίδα τους, σε αντίθεση με αυτούς οι οποίοι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την χώρα τους. Πιο συγκεκριμένα "«Μετανάστες» Θα πει, κείνοι που αφήσαν την πατρίδα τους. Εμείς, ωστόσο, δε φύγαμε γιατί το θέλαμε, λεύτερα να διαλέξουμε μιαν άλλη γη." Ακόμα, αυτοί φύγανε κρυφά επειδή τους κυνηγούσαν, όπως λέει και ο ίδιος. "Εμείς φύγαμε στα κρυφά. Μας κυνηγήσαν, μας προγράψανε." Επιπλέον, εκφράζει την επιθυμία του να γυρίσει πίσω στην πατρίδα του, καθώς περιμένει δίπλα στα σύνορα να βρει την κατάλληλη ευκαιρία να περάσει στην απέναντι όχθη , αφού η χώρα που πήγε μοιάζει με εξορία. "Κι η χώρα που μας δέχτηκε, σπίτι δε θα 'ναι, μα εξορία. Έτσι, απομένουμε δω πέρα, ασύχαστοι, όσο μπορούμε πιο κοντά στα σύνορα, προσμένοντας του γυρισμού τη μέρα, καραδοκώντας το παραμικρό σημάδι αλλαγής στην άλλην όχθη". Επιπρόσθετα, επισημαίνει ότι δεν έχει τελειώσει  τίποτα ακόμα και ότι δεν θα μείνουν σε αυτήν την χώρα. "Όμως κανένας μας δε θα μείνει εδώ.
Η τελευταία λέξη δεν ειπώθηκε ακόμα." Τέλος προσωπική μου άποψη είναι πως η κατάλληλη λέξη για να περιγράψουμε την κατάσταση του ποιητή είναι "πρόσφυγας", γιατί όλα όσα προανέφερε ο ίδιος την χαρακτηρίζουν.

Φύλλο εργασίας 2

Β. Ποιο θεωρούν οι κυρίες της φωτογραφίας ότι είναι το χρέος τους απέναντι
στους ξένους;

Οι κυρίες στην φωτογραφία θεωρούν ότι πρέπει να φροντίσουν το  προσφυγόπουλο, που μόλις έφτασε στο χωριό τους με την μαμά του, έτσι όπως θα φρόντιζαν και το εγγόνι τους. Ακόμα του συμπεριφέρονται με στοργή, ανεξάρτητα από τη καταγωγή του. Τέλος, αυτό δείχνει την αλληλεγγύη και την ανωτερότητά αυτών των κυριών, αφού προθυμοποιήθηκαν να  μεριμνήσουν για το ταλαιπωρημένο προσφυγόπουλο χωρίς να κάνουν δεύτερη σκέψη για την καταγωγή του. Σε γενικότερο επίπεδο, οι κυρίες αυτές θα φρόντισαν κάθε ξένο που θα είχε την ανάγκη τους και αυτό φαίνεται από την παραπάνω πράξη τους.

Φύλλο εργασίας 1

Β:

Σύμφωνα με το δημοτικό τραγούδι, τα τέσσερα δεινά που απαριθμούνται είναι η πίκρα, η ορφανιά, η αγάπη και η ξενιτιά. Όμως  από όλα τα παραπάνω δεινά, το βαρύτερο είναι η ξενιτιά, διότι με αυτήν έρχονται και τα υπόλοιπα.

Γ:

Στο κείμενο του Ιωάννη Χρυσοστόμου οι συμφορές που αναγκάζεται να υπομείνει ο ξενιτεμένος άνθρωπος είναι η ξενιτιά, η αποξένωση καθώς και η ταπείνωση. Καθημερινά λόγω των άσχημων συνθηκών σε πολλές χώρες, άνθρωποι μεταναστεύουν και έτσι τους είναι δύσκολο να ξανά αρχίσουν την ζωή τους από την αρχή σε ένα καινούριο τόπο.

Ε:

Υπομνηματισμός της εικόνας: "κι' όταν πάλι έλθουμε σ' ευτυχισμένους, υποφέρουμε ακόμη περισσότερο·"

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 3

Β. Ο Γερμανός συγγραφέας Μπέρτολτ Μπρεχτ (1898-1956), το 1937, κυνηγημένος από το ναζιστικό καθεστώς κατέφυγε, όπως και πολλοί άλλοι δημοκρατικοί καλλιτέχνες και διανοούμενοι, στην Σκανδιναβία. Εκεί, αυτοεξόριστος, έγραψε το ποίημα Για τον όρο «μετανάστες». Διαβάστε το ποίημα και γράψτε γιατί ο ποιητής θεωρεί λαθεμένο τον όρο μετανάστες, απαντήστε στην ερώτηση χρησιμοποιώντας φράσεις του ποιήματος.

Ο συγγραφέας Μπέρτολτ Μπρεχτ θεωρεί λαθεμένη την ονομασία «Μετανάστες» γιατί μετανάστες, όπως λέει στο ποίημά του,  είναι όσοι  άφησαν την πατρίδα τους. Όμως κάποιοι άνθρωποι, όπως και ο ίδιος, δεν  έφυγαν γιατί ήθελαν να διαλέξουν άλλη γη, ούτε πήγαν σε άλλη χώρα για να μείνουν για πάντα εκεί. Αντιθέτως, έφυγαν στα κρυφά και κυνηγήθηκαν. Η χώρα που τους δέχτηκε, δεν είναι σπίτι, αλλά εξορία . Για αυτό μένουν κοντά στα σύνορα, προσμένοντας τη μέρα του γυρισμού. Τέλος, ζουν υπό άθλιες συνθήκες και δε μπορούν να ξεχάσουν τις δύσκολες στιγμές, που έζησαν στη χώρα τους.

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 2

Ποιο θεωρούν οι κυρίες της φωτογραφίας ότι είναι το χρέος τους απέναντι στους ξένους?

Οι γυναίκες στη φωτογραφία συμπεριφέρονται στο ξένο μωρό με στοργή και τρυφερότητα σαν να ανήκει στην οικογένειά τους. Οι γυναίκες αυτές με τη συμπεριφορά τους αναδεικνύουν το βασικό χαρακτηριστικό του ελληνικού πολιτισμού, τη φιλοξενία και θεωρούν υποχρέωσή τους να προστατέψουν, να φροντίσουν και να κάνουν να νιώσει οικεία και ασφάλεια, οποιονδήποτε ξένο έχει την ανάγκη τους.

 

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1

Α)Ο Ισοκράτης στο κείμενό του Πλαταϊκός αναφέρει τα δεινά  της προσφυγιάς. Αρχικά, λέει ότι οι πρόσφυγες είναι περισσότερο δυστυχισμένοι από οποιονδήποτε άλλον  γιατί έχασαν την πατρίδα τους, τη γη και τα χρήματά τους και στερούνται τα πιο αναγκαία πράγματα ενώ γυρίζουν σαν ζητιάνοι περιπλανώμενοι και ταπεινωμένοι. Επίσης, είναι δύσκολο για αυτούς να βλέπουν τους γονείς τους να περνούν δυστυχισμένα γηρατειά και τα παιδιά τους να μην ανατρέφονται υπό φυσιολογικές συνθήκες, αλλά να αγωνίζονται για την καθημερινή τους επιβίωση. Τέλος, το πιο συνταρακτικό απ' όλα είναι ότι αναγκάζονται να χωρίζονται οικογένειες και το κάθε άτομο να προσπαθεί να επιβιώσει μόνο του.

Β)Το δημοτικό τραγούδι Εκλογαί αναφέρει ως  δεινά την ξενιτιά, το να μένει κάποιος ορφανός την πίκρα και την αγάπη. Πιο φοβερό από όλα, όμως, θεωρείται η ξενιτιά.

1ο φύλλο εργασίας. Οι άλλοι και ο εγώ

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Άννα Μαρία Κοντονικολάου

Γ:

Σύμφωνα με τον Ιωάννη Χρυσόστομο, ο ξενιτεμένος άνθρωπος αναγκάζεται να υπομείνει συμφορές. Αναγκάζεται να νιώσει την ταπείνωση των άλλων για την ξενιτειά του, υποδουλώνεται και απομακρύνεται από την οικογένεια και την πατρίδα του .

Δ:

Ο πόνος της ξενιτειάς είναι κάτι που το αισθάνονταν όλοι όσοι είχαν ξενιτευτεί από την πατρίδα τους. Η ταπείνωση και η δύσκολες συνθήκες επιβίωσης των ξενιτεμένων ήταν και  το 374/3 π.Χ. και τον 4ο μ.Χ. αι οι ίδιες. Οι άνθρωποι υπέφεραν, ήταν δυστυχισμένοι, μόνοι και στερευόντουσαν τα αναγκαία. Πενθούσαν καθημερινά για τον χαμό της πατρίδας τους και ήταν απογοητευμένοι που έβλεπαν τα όνειρά τους να χάνονται.

Ε:

Σχόλιο από το κείμενο του Ισοκράτη : «…ούτε μια μέρα δεν περνούμε χωρίς δάκρυ…»

 

2ο φύλλο εργασίας. Οι ξένοι στη ζωή μας

Άννα Μαρία Κοντονικολάου

Φύλλο εργασίας 2

Άσκηση Δ

3 γιαγιάδες κάθονται στο παγκάκι της πλατείας του χωριού και βλέπουν μία πρόσφυγα να περπατάει με το μωρό της.

  • Συμπεθέρες δείτε έρχεται μία γυναίκα με ένα  μωρό στην αγκαλιά της. Ποια λέτε να είναι;
  • Δεν πρέπει να είναι από τα μέρη μας. Σήμερα το πρωί μια βάρκα προσφύγων έφτασε στην ακτή κοντά στο σπίτι μου. Μάλλον θα ήρθε με αυτή την βάρκα.
  • Πιστεύω πως πρέπει να την βοηθήσουμε. Φαίνεται ταλαιπωρημένη. Το ταξίδι σίγουρα ήταν πολύ κουραστικό.
  • Ναι συμφωνώ. Να της δώσουμε λίγο γάλα για το παιδί της.
  • Πετάγομαι να στον κυρ’ Τάκη να τα πάρω. Εσείς ρωτήστε την αν θέλει κάτι άλλο.

Η γιαγιά φέρνει το μπιμπερό με το γάλα κα αρχίζει να ταΐζει το παιδί.

  • Αχ αυτό το μωρό μου θυμίζει τον Νικολάκη μου. Να έτσι ήταν και αυτός πριν κάποια χρόνια.
  • Δείτε τον πως το πίνει. Ήταν πολύ πεινασμένο φαίνεται.
  • Thank you so much!
  • Τι λέει μωρέ αυτή;
  • Θα πρέπει να μας ευχαριστεί. Φαίνεται στα μάτια της η χαρά .

3ο Φύλλο εργασίας. Κανένας δεν αφήνει την πατρίδα του, εκτός αν η πατρίδα του είναι το στόμα ενός καρχαρία

Φύλλο εργασίας 3.

Άσκηση Β

Μέσα από το ποίημα του Μπέρτολτ Μπρεχτ, μπορούμε να καταλάβουμε πως θεωρεί λάθος τον χαρακτηρισμό μετανάστες. Πιστεύει πως ο όρος αυτός αναφέρεται στα άτομα που έφυγαν από την πατρίδα τους με την θέλησή τους(« Θα πει, κείνοι που αφήσαν την πατρίδα τους»). Αντίθετα άνθρωποι όπως και εκείνος δεν θέλαν να αφήσουν την χώρα τους(«Εμείς, ωστόσο, δε φύγαμε γιατί το θέλαμε, λεύτερα να διαλέξουμε μιαν άλλη γη. Ούτε και σε μιαν άλλη χώρα μπήκαμε να μείνουμε για πάντα εκεί,…») αλλά αναγκάστηκαν να το κάνουν γιατί τους  ¨κυνηγήσαν¨ και τους ¨προγράψανε¨.  Η νέα περιοχή που θα τους δεχόταν δεν τους ήταν παρά μόνο μία εξορία. Ζούσαν κοντά στα σύνορα με την ελπίδα ότι θα ξαναγύριζαν πίσω μία μέρα.