ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΚΑΙ ΕΚΦΡΑΣΗ ΣΥΝΑΙΣΑΘΗΜΑΤΩΝ

Στόχος

Οι μαθητές να αναγνωρίζουν και να εκφράζουν συναισθήματα με
διαφορετικούς τρόπους: γράφοντας, ζωγραφίζοντας, ή επιλέγοντας εικόνες.

Υλικά

- Φύλλο εργασίας ή τάμπλετ

- Χρωματιστά μολύβια, μαρκαδόρους ή αυτοκόλλητα

- Κάρτες με πρόσωπα που δείχνουν συναισθήματα (προαιρετικά)
Οδηγίες:
1. Κάθε μαθητής βλέπει εικόνες ή κάρτες με συναισθήματα.
2. Επιλογές συμμετοχής:
- Γράφει το συναίσθημα (όποιος μπορεί).
- Ζωγραφίζει πώς νοιώθει ή πώς δείχνει το συναίσθημα το πρόσωπο στην εικόνα.
- Επιλέγει με αυτοκόλλητο ή μαρκαδόρο ποιο συναίσθημα ταιριάζει στην εικόνα.
3. Συζήτηση: τι μπορεί να προκαλέσει κάθε συναίσθημα.

Παράδειγμα Φύλλου Εργασίας:

- Εικόνα 1: 🙂 → _________ ή ζωγράφισε το χαμόγελο

- Εικόνα 2: 😢 → _________ ή ζωγράφισε κάποιον λυπημένο

- Εικόνα 3: 😡 → _________ ή χρωμάτισε το κόκκινο του θυμού

- Εικόνα 4: 😱 → _________ ή σχεδίασε την έκπληξη

Οι μαθητές μπορούν να φτιάξουν δικό τους πρόσωπο συναισθήματος με χρώματα ή
αυτοκόλλητα.

Επιπλέον Δραστηριότητα: Συναίσθημα σε Κίνηση

  • Πείτε ένα συναίσθημα και αφήστε το παιδί να το δείξει με σώμα ή ήχο

  • Μαντέψτε μαζί ποιο είναι το συναίσθημα

5 στιγμές στη μέρα μου

📝 Περιγραφή της άσκησης

Οι μαθητές καλούνται να παρουσιάσουν τη μέρα τους μέσα από 5 στιγμές (πραγματικές ή φανταστικές), χρησιμοποιώντας όποιον τρόπο επικοινωνίας τους είναι προσβάσιμος.
📌 Οδηγίες για τους μαθητές (διαλέγουν τον τρόπο που τους ταιριάζει)

1️⃣ Επιλογή 5 στιγμών
Σκέψου 5 σημαντικές στιγμές από τη μέρα σου, π.χ.:

όταν ξυπνάς
όταν κάνεις ένα χόμπι
μια στιγμή χαλάρωσης
μια στιγμή με την οικογένειά σου
μια στιγμή που νιώθεις περήφανος/η

2️⃣ Παρουσίαση
Μπορείς να παρουσιάσεις τις 5 στιγμές σου με έναν από τους παρακάτω τρόπους:
📸 Φωτογραφίες (από αντικείμενα/χώρους, όχι απαραίτητα πρόσωπα)

✏️ Ζωγραφιά (απλή ή ψηφιακή)

🎤 Ηχητική περιγραφή

📝 Μικρό κείμενο (1–2 προτάσεις για κάθε στιγμή)

🎥 Μικρό βίντεο (30–60 δευτ.)

🧩 Χρήση συμβόλων ή εικονιδίων (emoji)

«Διάλεξε και Δείξε: Οι Προτιμήσεις Μου»


🎯 Στόχος
Ενίσχυση επικοινωνίας με εναλλακτικούς τρόπους (AAC, εικόνες, χειρονομίες, βλέμμα, δείξιμο).

Αναγνώριση προτιμήσεων/αναγκών.

Ενίσχυση λήψης απόφασης.

🧩 Η Δραστηριότητα

Βήμα 1️⃣ – Προετοιμασία υλικού

Πριν το μάθημα, δημιούργησε ή δείξε στην οθόνη 2–3 απλά ζεύγη εικόνων, όπως:

🍎 / 🍌

🚗 / ⚽

🎵 / 📚

🙂 / 🙁

🧃 / 💧

🖥️ / κινητό

καθιστός / όρθιος (για μικρές ρουτίνες)

(Εφόσον υπάρχει σύστημα AAC ή πίνακας επιλογών, χρησιμοποιείται.)

Βήμα 2️⃣ – Δίνεις δύο επιλογές κάθε φορά

Παρουσιάζεις τις δύο εικόνες.
Πες:

«Διάλεξε αυτό που προτιμάς»
ή
«Τι θέλεις τώρα;»

Βήμα 3️⃣ – Ο μαθητής επιλέγει με τον δικό του τρόπο

Ο μαθητής μπορεί να δείξει την επιλογή με:

δείξιμο (χέρι)

βλέμμα

σύρσιμο/αγγίγμα (αν μπορεί)

χρήση συσκευής AAC (π.χ. πατάει το σύμβολο)

«δώσε μου» (αν χρησιμοποιείται σε PECS)

κίνηση προς την εικόνα

Η επιλογή πρέπει να γίνεται ξεκάθαρα, αλλά απολύτως με τον δικό του τρόπο επικοινωνίας.

Βήμα 4️⃣ – Ενίσχυση

Μόλις επιλέξει:

Λες «Διάλεξες ___!»

Δείχνεις/μιμείσαι την εικόνα

Αν είναι δυνατό, προσφέρεις το πραγματικό αντικείμενο ή μικρή εμπειρία (ήχος, εικόνα, χρώμα κ.λπ.)

Ακόμη και στην τηλεκπαίδευση:

δείχνεις μικρό βίντεο 5–10’’ του αντικειμένου

παίζεις ήχο

δείχνεις ενισχυμένη εικόνα

Βήμα 5️⃣ – Μικρή επέκταση

Αν θέλεις να το πας ένα βήμα πιο βαθιά:

Ζήτα από τον μαθητή να επιλέξει ανάμεσα σε τρεις κατηγορίες:

1️⃣ τι θέλω να ακούσω → 🎵 / 🚗 ήχοι / φύση
2️⃣ τι θέλω να κάνω τώρα → ζωγραφική / χαλάρωση / μουσική
3️⃣ τι δείχνει το συναίσθημά μου → 🙂 / 😐 / 🙁

Και πάλι με επιλογή μέσω εικόνων.

✔️ Προσαρμογές για πολύ χαμηλή επικοινωνία
Χρησιμοποίησε μόνο 2 εικόνες.

Βάλε τις εικόνες πολύ μεγάλες στην οθόνη.

Αν ο μαθητής δε δείχνει με χέρι, δουλεύεις με παρατήρηση βλέμματος (π.χ. «κοίταξε προς τα δεξιά → επέλεξε μπανάνα»).

Χρησιμοποίησε ρεαλιστικές φωτογραφίες αντί για σκίτσα αν χρειάζεται.

Λύνω ένα πρακτικό πρόβλημα της καθημερινότητας

  •  

🎯 Στόχος

Οι μαθητές να εξασκηθούν σε δεξιότητες ζωής, επίλυση προβλημάτων, λήψη αποφάσεων και συνεργασία, μέσα σε ένα πλαίσιο απλό και εφαρμόσιμο στην καθημερινότητά τους.
🧩 Η Πρακτική Άσκηση

Βήμα 1️⃣ – Επιλογή ενός μικρού καθημερινού προβλήματος

Ζήτα από τους μαθητές να επιλέξουν ένα μικρό, πραγματικό πρόβλημα από την καθημερινότητά τους.
Παραδείγματα:

Δεν μπορώ να οργανώσω την τσάντα μου:

Ξεχνάω τις δουλειές μου

Δεν βρίσκω εύκολα τα πράγματά μου

Δυσκολεύομαι να ξυπνήσω το πρωί

Μπερδεύω την ώρα της τηλετάξης

Θέλω να πίνω περισσότερο νερό

Θέλω να κάνω μικρή άσκηση μέσα στην ημέρα

(Δώσε τους λίστα επιλογών για να είναι εύκολο.)

Βήμα 2️⃣ – Προτείνω μια Λύση

Ο κάθε μαθητής προτείνει μία μικρή, απλή και εφαρμόσιμη λύση.
Ενδεικτικές κατευθύνσεις:

φτιάχνω μια λίστα

βάζω υπενθύμιση στο κινητό

χρησιμοποιώ κουτί/φάκελο/χρώμα για οργάνωση

ζητάω βοήθεια από κάποιον στο σπίτι

αλλάζω τη σειρά που κάνω τα πράγματα

Βήμα 3️⃣ – Δοκιμάζω τη λύση στην πράξη

Οι μαθητές πρέπει να δοκιμάσουν τη λύση για μία μέρα.
Π.χ.

«Έβαλα χρονόμετρο για να θυμηθώ να κάνω διάλειμμα»

«Έφτιαξα λίστα με emoji για τις δουλειές μου»

«Έβαλα όλα τα σχολικά σε ένα κόκκινο κουτί»

Βήμα 4️⃣ Την επόμενη φορά οι μαθητές αναφέρουν:

1️⃣ Ποιο πρόβλημα διάλεξα
2️⃣ Τι λύση δοκίμασα
3️⃣ Δούλεψε; Ναι/Όχι
4️⃣ Αν όχι, τι μπορώ να αλλάξω;

Μορφή παρουσίασης:

λέξεις

εικόνες

σύμβολα

μικρό ηχητικό

3–4 emoji

μικρό βίντεο

✔️ Προσαρμογές για διάφορες ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες:

Νοητικές/μαθησιακές δυσκολίες → επιλέγουν από έτοιμη λίστα προβλημάτων και έτοιμες λύσεις.

Δυσκολίες λόγου/επικοινωνίας → χρήση εικόνων, νοηματικής ή απλών emoji.

Κινητικές δυσκολίες → βοήθεια στη φωτογράφιση ή στη χρήση εργαλείων.

Σοβαρή διάσπαση προσοχής → τα βήματα σπάζουν σε πολύ μικρές εντολές.

Βιβλιάριο Συναισθημάτων

🎯 Στόχοι

Να αναγνωρίσουν οι μαθητές τα συναισθήματά τους μέσα στη διάρκεια μιας ημέρας.

Να τα εκφράσουν προφορικά, γραπτά ή με emoji.

Να παρατηρήσουν τι επηρεάζει τη διάθεσή τους.

🧩 Η Δραστηριότητα (Μία Μέρα)

Βήμα 1ο – 3 Στιγμές της Ημέρας

Ζήτα από τους μαθητές να περιγράψουν τα συναισθήματά τους σε τρεις χρονικές στιγμές της ίδιας ημέρας:

1. Πρωί

 

 

2. Μεσημέρι

 

 

3. Βράδυ

Για κάθε στιγμή γράφουν ή λένε:

ποιο συναίσθημα ένιωσαν

τι το προκάλεσε (1 μικρή πρόταση)

Βήμα 2ο  Επιλογή Συναισθήματος

Δώσε τους μια απλή λίστα ή άφησε τους να χρησιμοποιήσουν emoji:

😀 χαρά

 

🙂 ηρεμία

 

😐 ουδέτερο

 

😕 μπερδεμένος/η

 

😟 στεναχώρια

 

😡 θυμός

 

😰 άγχος

 

😁 ενθουσιασμός

 

😴 κούραση

Βήμα 3ο Μικρή Εξήγηση

Για κάθε συναίσθημα, ζητάς μόνο:

 

🟦 Συναίσθημα: …

🟦 Γιατί: …

 

Παράδειγμα:

 

Πρωί: 😀 Χαρά – Ξύπνησα ξεκούραστος.

 

Μεσημέρι: 😕 Μπερδεμένος – Δεν κατάλαβα ένα μάθημα.

 

Βράδυ: 🙂 Ήρεμος – Άκουσα μουσική.

Βήμα 4ο Ανασκόπηση

Κάνε μία από τις παρακάτω σύντομες ερωτήσεις:

 

«Ποια στιγμή της ημέρας ήταν η καλύτερη συναισθηματικά;»

 

«Ποιο συναίσθημα ένιωσες πιο έντονα;»

 

«Τι σε έκανε να νιώσεις καλύτερα;»

✔️ Προαιρετική Άσκηση 5 Λεπτών

 

Ζήτα να γράψουν μία πρόταση:

 

«Αύριο θέλω να νιώσω… και θα το βοηθήσω κάνοντας…»