Ραψωδία Α 1-121

Ραψωδία Α 1- 121

Ραψωδία Α 1-53

• Το προοίμιο ξεκινά με επίκληση στη Μούσα για να δείξει ότι όσα γράφει στο έργο του τα έχει πει η θεά.
• Υπόθεση: το προοίμιο ξεκινά δηλώνοντας το θέμα της Ιλιάδας που είναι η οργή του Αχιλλέα με τον Αγαμέμνονα. Όλα άρχισαν όταν ο Αγαμέμνονας αρνήθηκε να επιστρέψει τη Χρυσηίδα στον πατέρα της και ιερέα του Απόλλωνα. Ο Χρύσης ήρθε στο στρατόπεδο των Αχαιών με πλούσια λύτρα για να παρακαλέσει τον Αγαμέμνονα να του επιστρέψει την κόρη του. Ο Χρύσης θεωρούσε ότι αυτό θα συμβεί και από σεβασμό προς τον θεό Απόλλωνα. Οι Αχαιοί λοιπόν συμφώνησαν να σεβαστούν τον ιερέα, να πάρουν τα λύτρα και να δώσουν πίσω την κοπέλα. Ο Αγαμέμνονας όμως είχε άλλη άποψη. Έδιωξε με άσχημο τρόπο τον ιερέα λέγοντάς του ότι θα πάρει την κόρη του μαζί του στην πατρίδα και θα την έχει στο παλάτι του. Ο Χρύσης τότε έφυγε και προσευχήθηκε στον Απόλλωνα να τιμωρήσει τους Αχαιούς για αυτό που έγινε. Έτσι, ο θεός έστειλε λοιμό στο στρατόπεδο των Αχαιών.
• Στίχος 5: προοικονομία. Μαθαίνουμε από την αρχή κάτι που θα δούμε στη συνέχεια.
• Τυπικό της προσευχής:

-επίκληση

-προσφώνηση του θεού

-διακριτική υπενθύμιση των προσφορών του θνητού στον θεό

- παρουσίαση του αιτήματος ως ανταπόδοση για τις προσφορές

-το αίτημα συνοπτικά.

• Εδώ το τυπικό της προσευχής βρίσκεται στους στίχους 38- 43.
• Στίχος 53: υπάρχει αναχρονισμός (κάτι που συμβαίνει στην εποχή του ποιητή και αναφέρεται σαν να συνέβαινε την εποχή του Τρωικού πολέμου). Στον στίχο αυτό ο ποιητής αναφέρεται στην καύση των νεκρών (στοιχείο της εποχής του), ενώ την εποχή του τρωικού πολέμου έχουμε ταφή των νεκρών.
• Χαρακτηρισμός Χρύση: είναι αξιοπρεπής, τραγικός πατέρας γιατί έχει χάσει την κόρη του, στενοχωριέται για αυτά που συμβαίνουν, είναι απογοητευμένος . Μιλά στον Αγαμέμνονα σε χαμηλούς τόνους και στο τέλος μένει σιωπηλός.
• Χαρακτηρισμός Αγαμέμνονα: είναι αυταρχικός, αλαζονικός, ασεβής, δεν σέβεται τον ιερέα ούτε τη γνώμη των Αχαιών. Ξεπερνά το μέτρο και συμπεριφέρεται υπεροπτικά.

 

Ραψωδία Α 54- 121

• Υπόθεση: λόγω του λοιμού, ο Αχιλλέας συγκαλεί συνέλευση του στρατού. Τότε ζητάει να ρωτούσουν τον μάντη για ποιον λόγο έχει θυμώσει μαζί τους ο Απόλλωνας. Αμέσως παίρνει τον λόγο ο Κάλχας. Λέει λοιπόν πως με αυτά που θα πει θα εκνευρίσει τον Αγαμέμνονα. Ο Αχιλλέας του λέει πως θα τον προστατεύσει κι έτσι ο μάντης αποκαλύπτει πως η λύση για να ηρεμήσει ο θεός είναι να επιστρέψουν τη Χρυσηίδα στον πατέρα της. Σηκώνεται και γεμάτος θυμό μιλά ο Αγαμέμνονας λέγοντας πως δεν ήθελε να δώσει την κοπέλα, αλλά αν αυτό είναι για το καλό όλων θα το κάνει. Μόνο οι Αχαιοί να του ετοιμάσουν δώρο γιατί δεν μπορεί ο ίδιος να μείνει χωρίς δώρο αφού θα επιστρέψει τη Χρυσηίδα στον πατέρα της.
• Ο μάντης ήταν ιερός και άκουγαν τα λόγια του πολύ προσεκτικά.
• Στους στίχους αυτούς υπάρχουν πολλά στοιχεία πολιτισμού όπως η εκατόμβη, ο μάντης κλπ.
• Στίχος 79: υπάρχει προοικονομία. Μας λέει ότι θα προκαλέσει την οργή του Αγαμέμνονα, πράγμα που γίνεται παρακάτω.
• Φαίνεται η αλλαγή της ψυχολογίας του Αγαμέμνονα. Αρχικά ακούει ήρεμα αυτά που λέει ο μάντης μέχρι τη στιγμή που λέει ότι η οργή του θεού οφείλεται στην απόφαση του Αγαμέμνονα. Τότε θυμώνει και επιτίθεται λεκτικά στον μάντη. Μετά λέει πως θα κάνει ό,τι χρειάζεται για το καλό όλων αλλά θα πρέπει να αντικαταστήσουν το δώρο του.
• Η γυναίκα στον Όμηρο παρουσιάζεται όμορφη, έξυπνη, ικανή και με χάρη.

 

Δραστηριότητες

1. Να διαβάσετε τα κείμενα σελ. 18-21 και 23-25 του σχολικού βιβλίου.

2.Πώς θα χαρακτηρίζατε τη συμπεριφορά του Αγαμέμνονα προς τον Χρύση;

 

3. Γιατί θέλει να κρατήσει τη Χρυσηίδα ο Αγαμέμνονας με βάση τους στίχους 113-116;