Μνημεία – Ιστορία

Β) ΜΝΗΜΕΙΑ - ΙΣΤΟΡΙΑ

Καθένας λαός έχει να επιδείξει μνημειώδη επιτεύγματα που, είτε είναι μεμονωμένα έργα τέχνης είτε σύνολο κτισμάτων, αποτυπώνουν τον πολιτισμό του σε μια συγκεκριμένη εποχή.

  1. Αποτελούν τόπους μνήμης 2. Ενισχύουν τη φιλοπατρία 3. Συνιστούν θεματοφύλακες αξιών και προτύπων 4. Έχουν απαράμιλλη αισθητική αξία 5. Είναι μέρος της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς 6. Συμβάλλουν στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας.

 

ΕΠΑΝΑΠΑΤΡΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΓΛΥΠΤΩΝ ΤΟΥ ΠΑΡΘΕΝΩΝΑ

Η ζωφόρος του Παρθενώνα δυστυχώς σήμερα είναι γνωστή με το όνομα «Ελγίνεια Μάρμαρα», γιατί ο Λόρδος Έλγιν τα διέσωσε αποσπώντας τα από το συνολικό οικοδόμημα του Παρθενώνα στις αρχές του 19ου αι. Στο Βρετανικό Μουσείο συνεχίζει να βρίσκεται το 60% περίπου του γλυπτού διάκοσμου του ναού.

Επιχειρήματα υπέρ του επαναπατρισμού των γλυπτών

  • Αποκατάσταση ιστορικής αδικίας εις βάρος της Ελλάδας. Το αίτημα έχει κυρίως ηθικό χαρακτήρα, λιγότερο νομικό, συνδέεται με την αποκατάσταση της δικαιοσύνης.
  • Τα γλυπτά αποτελούν αναπόσπαστα τμήματα του μνημείου, το οποίο θα πρέπει να αποκατασταθεί.
  • Καταγγελίες σχετικά με ακραία εμπορευματοποίηση και φθοράς των γλυπτών λόγω κακής συντήρησης.
  • Η Ελλάδα διαθέτει σύγχρονο μουσείο (Νέο Μουσείο Ακρόπολης) και τεχνογνωσία.
  • Η αξίωση της επιστροφής των γλυπτών αποτελεί αίτημα της παγκόσμιας διανόησης και γίνεται στο όνομα της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Το ζήτημα της επιστροφής των γλυπτών του Παρθενώνα δε θα πρέπει να αναχθεί σε ατέρμονη διαμάχη ανάμεσα στις δύο χώρες. Η μεν Ελλάδα χωρίς εκρηκτικούς συναισθηματισμούς, η δε Αγγλία χωρίς ανυπέρβλητη υπεροψία είναι ανάγκη να συνεργαστούν, προκειμένου να αποκατασταθεί ένα μνημείοο που με το συμβολικό του φορτίο ανήκει σε όλους.

 

ΕΘΝΙΚΗ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ

 

Όταν μιλούμε σήμερα για ελληνική παράδοση βάζουμε στο νου μια πνευματική και ηθική εξέλιξη μακρόσυρτη και πολυποίκιλη, με πλήθος διακλαδώσεις που μπλέκονται αναμεταξύ τους και συχνά αντιστρατεύονται η μία την άλλη, μα δημιουργούν ωστόσο ένα σύνολο ενιαίο, με θαυμαστό πλούτο μορφών. Φτωχός λοιπόν μας φαίνεται ο ζήλος των διανοητών που πασχίζουν να περιορίσουν την παράδοσή μας σ’ένα μικρό διάστημα χρόνου στις τρεις γενεές του 5ου αι. π.Χ., όσο κι αν είναι περίλαμπρη και καταπληκτική και μοναδική στην ιστορία του κόσμου η συγκομιδή της κλασικής εποχής. Φτωχός και άγονος, γιατί στηρίζεται σε μια θεωρητική αφαίρεση, σε μαι σύλληψη εργαστηριακή, αντίθετη στην ζωντανή πραγματικότητα του τόπου μας, που, εξόν από το πολύδοξο κλασικό ιδανικό, περιέχει στη μνήμη της το θρύλο του Μεγαλέξανδρου, το απέραντο άνθισμα του ελληνιστικού κόσμου, την Ορθόδοξη Εκκλησία, τα χίλια χρόνια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας και τη μεγάλη της τέχνη, τον κοινοτικό μας πολιτισμό της Τουρκοκρατίας, τις περιπέτειες της Διασποράς, την Κλεφτουριά, τη δημοτική ποίηση, το Εικοσιένα, το καινούργιο Κράτος με τους αγώνες του και τα παθήματά του, όλα αυτά δεμένα το ένα με το άλλο σ’ ενότητα οργανική. Μέσα σε τούτη τη ζωντανή, τη ζεστή ενότητα της ελληνικής παράδοσης ζει και το κλασικό ιδανικό σαν ένα μέλος της αναπόσπαστο, που την επηρεάζει ανέκαθεν βαθύτατα, μα κι επηρεάζεται ολοένα απ’ αυτήν. Η προσπάθεια να χωριστεί το ιδανικό τούτο από κάθε οργανική του συνέχεια, ν’ απομονωθεί και να υψωθεί σε θέση δόγματος που να μονοπωλεί το πνεύμα, αναιρώντας όλη την εξαίσια ποκιλία των ελληνικών μορφών ζωής και δημιουργίας έγινε πολλές φορές με διάφορες προφάσεις από τους λόγιους της χώρας μας και πάντα καταστάλαξε στα νεκρά βάλτα του σχολαστικισμού.

Δεν σταματά όμως στην ιδιαίτερη παράδοσή μας, όσο κι αν είναι η παράδοση αυτή πολυσύνθετη και πλατύχωρη, η σημερινή συνείδηση του Ελληνισμού. Σαν μέλη του λαού αυτού, ανήκουμε στην Ευρώπη γεωγραφικά, οικονομικά, κοινωνικά, πολιτικά, συμμετέχουμε στη ζωή της. Αλλά και η πνευματική αλληλεξάρτηση με τη Δύση είναι μια ατράνταχτη πραγματικότητα της ύπαρξής μας, από τα βάθη κιόλας των Μέσων Χρόνων. Η Ευρώπη ολάκερη με