Συνοπτικά     Προφίλ      Χώρα     Άνθρωποι    Ζώα και φυτά     Οικονομία      Ιστορία και πολιτική       Φαγητά           Παιδιά και σχολείο           Χαρακτηριστικά       Παραδόσεις και Γιορτές

Προϊστορία

Η περιοχή που σήμερα είναι γνωστή ως Κροατία κατοικήθηκε καθ' όλη την προϊστορική περίοδο. Απολιθώματα Νεάντερταλ χρονολογούμενα από τη μέση Νεολιθική περίοδο έχουν έρθει στην επιφάνεια στη βόρεια Κροατία με γνωστότερη και καλύτερα παρουσιασμένη θέση στην Κράπινα.

Οι Ιλλυριοί

Στην Εποχή του Χαλκού, η περιοχή κατοικήθηκε από διάφορους πολιτισμούς, συμπεριλαμβανομένων των Λέπων, των Ιλλυριών και των Δαλματών. Οι Λέποι ήταν ένας Ινδοευρωπαϊκός λαός που κατοικούσε στη βόρεια Κροατία. Οι Ιλλυριοί ήταν ένας άλλος Ινδοευρωπαϊκός λαός που κατοικούσε στη νότια Κροατία και τη Δαλματία. Οι Δαλματοί ήταν ένας Ιλλυρικός λαός που κατοικούσε στη δυτική Κροατία..

Οι πρώτοι οικισμοί δημιουργήθηκαν γύρω στο 1200 π.Χ. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ήταν κυρίως οι Ιλλυριοί που εξαπλώθηκαν και έτσι η περιοχή ονομάστηκε Ιλλυρία. Οι Ιλλυριοί έκαναν εμπόριο με τις γειτονικές χώρες και τα απομεινάρια των τειχών των παλαιών κάστρων-καταφυγίων τους βρίσκονται ακόμη και σήμερα στα βουνά.

Τους Ιλλυριούς ακολούθησαν οι Κέλτες (Κέλτες ένα αρχαίο φυλετικό σύνολο που ζούσε κυρίως στην κεντρική και δυτική Ευρώπη κατά την προϊστορική και την αρχαία περίοδο), οι οποίοι αναμείχθηκαν με τους Ιλλυριούς.

Οι Ρωμαίοι

Τους ακολούθησαν οι Ρωμαίοι, οι οποίοι κατέκτησαν ολόκληρη την περιοχή της Μεσογείου, συμπεριλαμβανομένης της Ιλλυρίας. Εγκαταστάθηκαν επίσης στις κροατικές ακτές και εξαπλώθηκαν στην ενδοχώρα. Πέντε μόνο Ρωμαίοι αυτοκράτορες προέρχονταν από την περιοχή της σημερινής Κροατίας. Η ρωμαϊκή επαρχία της Δαλματίας ιδρύθηκε στις αρχές του 1ου αιώνα. Οι Ρωμαίοι ίδρυσαν πόλεις συμπεριλαμβανομένων των Σπλιτ, Ζάγκρεμπ, Ντουμπρόβνικ και Ριέκα. Οι πόλεις αυτές έγιναν σημαντικοί εμπορικοί και πολιτιστικοί κόμβοι. Ακόμη και σήμερα μπορούμε να δούμε πολλά ερείπια από τη ρωμαϊκή εποχή, όπως το υπέροχα διατηρημένο αμφιθέατρο στην Πούλα ή το παλάτι του Ρωμαίου αυτοκράτορα Διοκλητιανού στο Σπλιτ.

Το 395 μ.Χ., η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία χωρίστηκε σε Δυτική και Ανατολική Ρώμη, με την Κροατία να ανήκει στη Δυτική Ρώμη. Τον πέμπτο αιώνα μ.Χ., τα Βαλκάνια δέχθηκαν επιθέσεις από τους Ούννους ( νομαδικός λαός που έζησε στην Κεντρική Ασία, τον Καύκασο και την Ανατολική Ευρώπη μεταξύ του 4ου και του 6ου αιώνα μ.Χ.), τους Βανδάλους (ανατολικογερμανική φυλή ή ομάδα φυλών, η οποία συναντάται για πρώτη φορά στη νότια Πολωνία, αλλά αργότερα μετακινήθηκε σε όλη την Ευρώπη), τους Βησιγότθους (ένας δυτικός κλάδος των νομαδικών γερμανικών φύλων που αναφέρονται συλλογικά ως Γότθοι) και τελικά τους Λογγοβάρδους (γερμανική φυλή που κατέκτησε τη βόρειο Ιταλία, στα σύνορα με την Ελβετία, και η οποία στη συνέχεια αναμίχθηκε με τους ντόπιους, τους σημερινούς Ιταλούς). Η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία κατέρρευσε το 476 και η Κροατία στη συνέχεια έγινε μέρος της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.

Άβαροι και Σλάβοι
Οι Άβαροι και οι Σλάβοι ακολούθησαν στις αρχές του 6ου αιώνα. Η επέκταση των Σλάβων ανακόπηκε στο νότο από τους Βούλγαρους, οι οποίοι εγκαταστάθηκαν στον κάτω ρου του Δούναβη. Το Βυζάντιο κατάφερε να ανακαταλάβει τμήματα της χώρας, όπως η Ελλάδα, η Β.Μακεδονία και τα νησιά της Δαλματίας. Η ενδοχώρα παρέμεινε στα χέρια των Σλάβων.

Οι πρώτοι Κροάτες αποικίζουν τη χώρα

Τον 7ο αιώνα, οι Κροάτες εγκαταστάθηκαν στη Δαλματία και την Άνω Παννονία. Οι Κροάτες είναι ένας σλαβικός λαός που κατοικεί στην Κροατία, τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη, τη Σερβία, τη Σλοβενία και την Αυστρία. Η προέλευση των Κροατών είναι ένα θέμα που έχει συζητηθεί από τους ιστορικούς για αιώνες.Η πιο κοινή θεωρία είναι ότι οι Κροάτες είναι απόγονοι των Σλάβων που εισέβαλαν στην Κεντρική Ευρώπη τον 6ο αιώνα μ.Χ. Οι Σλάβοι αυτοί ήταν αρχικά υποτελείς στους Άβαρους, αλλά τελικά κατάφεραν να νικήσουν τους Άβαρους και να εδραιώσουν την κυριαρχία τους στην περιοχή.Σύμφωνα με αυτή τη θεωρία, οι Κροάτες αρχικά εγκαταστάθηκαν στην περιοχή που σήμερα είναι γνωστή ως Σλαβονία. Από εκεί, μετανάστευσαν νότια και δυτικά, όπου ήρθαν σε επαφή με τους Βυζαντινούς και τους Ρωμαίους. Έτσι προέκυψε το πρώτο κροατικό κράτος τον 9ο αιώνα, αν και ήταν πολύ μικρότερο από τη σημερινή Κροατία.

Τον 9ο αιώνα οι Κροάτες ίδρυσαν ένα ανεξάρτητο κράτος και υιοθέτησαν τον χριστιανισμό. Μοναχοί από τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία ήρθαν ως ιεραπόστολοι για να προσηλυτίσουν τους Κροάτες στον χριστιανισμό. Οι πρώτες κροατικές πόλεις χτίστηκαν τον 8ο και 9ο αιώνα, συχνά αναβιώνοντας αρχαίες πόλεις.

Το πρώτο καταγεγραμμένο κροατικό πριγκιπάτο δημιουργήθηκε τον 8ο αιώνα υπό τον πρίγκιπα Μπράνιμιρ . Και σύντομα - γύρω στο έτος 925 - γεννήθηκε ο πρώτος Κροάτης βασιλιάς με το όνομα Τόμισλαβ, ο οποίος αναγνωρίστηκε ως βασιλιάς και από τον Πάπα.

Το 1102, ένας Ούγγρος βασιλιάς στέφθηκε Κροάτης βασιλιάς. Αν και η Κροατία παρέμεινε ξεχωριστή διοίκηση και είχε επίσης έναν αντιβασιλέα κροατικής καταγωγής, υπήρξε ένωση κρατών με την Ουγγαρία.

Οι Ούγγροι και οι Κροάτες αμύνθηκαν από κοινού κατά των επιθέσεων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας τον 15ο αιώνα. Η Κροατία πολέμησε κατά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας για πολλά χρόνια. Η κατάκτηση της Κροατίας από τους Οθωμανούς ξεκίνησε στα τέλη του 15ου αιώνα και συνεχίστηκε στα μέσα του 16ου αιώνα. Οι Οθωμανοί εισέβαλαν στην περιοχή της σημερινής Κροατίας και κατέλαβαν πολλές πόλεις και εδάφη, όπως τη Σλαβονία, τη Δαλματία και άλλες περιοχές. Οι Κροάτες αντιστάθηκαν στην Οθωμανική κυριαρχία με διάφορους τρόπους. Πολλοί Κροάτες πολέμησαν εναντίον των Οθωμανών, ενώ άλλοι ίδρυσαν κρυφές οργανώσεις που αντιστέκονταν στην Οθωμανική κυριαρχία. Η πρώτη σημαντική νίκη των Κροατών εναντίον των Οθωμανών ήρθε το 1593, στη Μάχη του Σίσακ. Η μάχη αυτή έθεσε ένα τέλος στην Οθωμανική επέκταση στην Κροατία. Η τελική απελευθέρωση της Κροατίας από την Οθωμανική Αυτοκρατορία ήρθε το 1699, με τη Συνθήκη του Κάρλοβιτς. Σύμφωνα με τη συνθήκη αυτή, οι Αψβούργοι ανέκτησαν τα εδάφη της Κροατίας που είχαν καταλάβει οι Οθωμανοί.

Βασίλειο της Γιουγκοσλαβίας

Μετά το 1815, η Δαλματία και η Ίστρια τέθηκαν υπό αυστριακή κυριαρχία. Το Βασίλειο της Κροατίας και της Σλαβονίας ανήκε και πάλι στην Ουγγαρία. Στα μέσα του 19ου αιώνα, οι Κροάτες αγωνίστηκαν επίσης για μεγαλύτερη ανεξαρτησία και κυρίως ήθελαν να απωθήσουν την επιρροή των Ούγγρων.

Η Κροατία αποσπάστηκε από τη σφαίρα επιρροής της Αυστρίας και της Ουγγαρίας μόνο μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Το 1918 σχηματίστηκε το Βασίλειο των Σέρβων, Κροατών και Σλοβένων, το οποίο από το 1929 ήταν γνωστό ως Βασίλειο της Γιουγκοσλαβίας.  Αυτό έγινε με τη Συνθήκη του Καρλοβίτ που ήταν μια συνθήκη ειρήνης που υπογράφηκε στις 26 Αυγούστου 1918 μεταξύ της Σερβίας και της Αυστροουγγαρίας. Η συνθήκη αυτή τερμάτισε τις εχθροπραξίες μεταξύ των δύο χωρών στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Σύμφωνα με τους όρους της συνθήκης, η Αυστροουγγαρία παραιτήθηκε από όλες τις κτήσεις της στην περιοχή της Βαλκανικής χερσονήσου, συμπεριλαμβανομένης της Κροατίας, της Σλοβενίας, της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης και της Σερβικής Δημοκρατίας της Κράινας. Οι περιοχές αυτές ενσωματώθηκαν στο νεοσύστατο Βασίλειο των Σέρβων, Κροατών και Σλοβένων. Το Βασίλειο της Γιουγκοσλαβίας υπήρχε μέχρι το 1941.

Στις 6 Απριλίου 1941, η Γερμανία εισέβαλε στη Γιουγκοσλαβία, η οποία κατέρρευσε μέσα σε λίγες ημέρες. Στις 10 Απριλίου, οι Ούστασε, ένα ακραίο εθνικιστικό και φασιστικό κόμμα, υπό την ηγεσία του Άντε Πάβελιτς κήρυξαν την ανεξαρτησία της Κροατίας ως Ανεξάρτητο Κράτος της Κροατίας (NDH). Η NDH ήταν ένα φασιστικό κράτος που συνεργάστηκε στενά με τη ναζιστική Γερμανία. Οι Ούστασε κυβέρνησαν τη χώρα με σκληρό χέρι και διέπραξαν θηριωδίες εναντίον των Σέρβων, των Εβραίων και άλλων μειονοτήτων. Οι Κροάτες κομμουνιστές, οι Παρτιζάνοι, ξεσηκώθηκαν εναντίον του. Ένας από τους ηγέτες του κινήματος κατά των φασιστών ήταν ο Josip Broz Tito.

Γιουγκοσλαβία υπό τον Τίτο

Μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, η Γιουγκοσλαβία έγινε Ομοσπονδιακή Λαϊκή Δημοκρατία και συνεπώς κομμουνιστικό κράτος. Η Κροατία ήταν μία από τις έξι συνιστώσες δημοκρατίες και ονομάστηκε Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Κροατίας. Τμήματα που ανήκαν προηγουμένως στην Ιταλία και τμήματα που ανήκαν στην Ουγγαρία επιστράφηκαν στην Κροατία. Οι πρώην αντίπαλοι της φασιστικής Ούστασε, καθώς και άλλοι αντίπαλοι, διώχθηκαν. Ο Γιόσιπ Μπροζ Τίτο έγινε αρχικά πρωθυπουργός και από το 1953 πρόεδρος της Γιουγκοσλαβίας.

Τα επόμενα χρόνια, ο Τίτο απομακρύνθηκε όλο και περισσότερο από τη Σοβιετική Ένωση και άνοιξε τη χώρα στη Δύση. Στη χώρα ήρθαν επίσης τουρίστες και έφεραν μαζί τους συνάλλαγμα (χρήματα), γεγονός που ωφέλησε την οικονομία. Ωστόσο, ο Τίτο κρατούσε το πολυεθνικό κράτος ενωμένο με σταθερό χέρι και λάμβανε μέτρα εναντίον όλων των πολιτικών αντιπάλων.

Ο Τίτο κατάφερε συχνά να αναγκάσει το πολυεθνικό κράτος να ενωθεί μέχρι το θάνατό του το 1980. Ωστόσο, η αντίσταση στη σερβική κυριαρχία αυξήθηκε στην Κροατία και τη Σλοβενία και δημιουργήθηκαν κινήματα που ζητούσαν μεγαλύτερη ανεξαρτησία για την Κροατία.

Προσπάθεια για ανεξαρτησία

Μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου το 1989 και την επερχόμενη κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης το 1990, η επιθυμία για ανεξαρτησία έγινε όλο και πιο ισχυρή. Εκείνη την εποχή, η Γιουγκοσλαβία αποτελούνταν από τις δημοκρατίες της Σλοβενίας, της Κροατίας, της Σερβίας, του Μαυροβουνίου, της Μακεδονίας και της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης. Προστέθηκαν το Κοσσυφοπέδιο και η Βοϊβοντίνα, δύο ανεξάρτητες επαρχίες της Σερβίας.

Τόσο η Κροατία όσο και η Σλοβενία ήθελαν να εγκαταλείψουν το κράτος της Γιουγκοσλαβίας και να σχηματίσουν μια χαλαρή ένωση των επιμέρους δημοκρατιών και να κινηθούν περισσότερο προς τη δημοκρατία και την οικονομία της αγοράς. Οι προσπάθειες αυτές γίνονταν όλο και πιο έντονες.

Ανεξαρτησία και Κροατικός Πόλεμος (1991-1995)

Το 1991 διεξήχθη δημοψήφισμα. Ο λαός της Κροατίας είχε τη δυνατότητα να ψηφίσει για το αν ήθελε να γίνει ανεξάρτητος. Οι 93 στους 100 Κροάτες ψήφισαν υπέρ. Τον Ιούνιο του 1991, η Κροατία ανακήρυξε την ανεξαρτησία της υπό τον Φράνιο Τούντμαν, πρώην σύντροφο του Τίτο.

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας της Κροατίας οδήγησε στον Κροατικό Πόλεμο της Ανεξαρτησίας. Ο πόλεμος αυτός ξεκίνησε στις 27 Ιουνίου 1991, όταν ο Γιουγκοσλαβικός Λαϊκός Στρατός (JNA) εισέβαλε στην Κροατία. Ο πόλεμος έλαβε χώρα σε διάφορα μέρη της Κροατίας, αλλά οι πιο σκληρές μάχες διεξήχθησαν στα βόρεια και στα ανατολικά της χώρας. Οι Σέρβοι της Κροατίας, με την υποστήριξη του JNA, κατάφεραν να καταλάβουν μεγάλο μέρος της κροατικής επικράτειας.

Τέλος του πολέμου

Η Κροατία κέρδισε τον πόλεμο το 1995. Η νίκη αυτή επιτεύχθηκε με τη βοήθεια των Ηνωμένων Πολιτειών και άλλων χωρών του ΝΑΤΟ, οι οποίες παρενέβησαν στρατιωτικά υπέρ της Κροατίας. Μετά τη νίκη της Κροατίας, υπογράφηκε η ειρηνευτική συμφωνία του Dayton στις 21 Νοεμβρίου 1995. Η συμφωνία αυτή τερμάτισε τον πόλεμο και αναγνώρισε την ανεξαρτησία της Κροατίας.

Κροατία από το 1996

Η Κροατία έγινε μέλος του Συμβουλίου της Ευρώπης το 1996. Ο πρόεδρος Tudjman πέθανε το 1999, ενώ ακολούθησαν ο Stjepan Mesić ως πρόεδρος και ο Ivica Račan ως πρωθυπουργός.

Το 2013, η Κροατία έγινε το δεύτερο διάδοχο κράτος της Γιουγκοσλαβίας που εντάχθηκε στην ΕΕ. Οι Κροάτες προσπαθούσαν να ενταχθούν από το 2003. Η Kolinda Grabar-Kitarović ήταν πρόεδρος από το 2015 έως το 2020.

Ο Ζόραν Μιλάνοβιτς ως πρόεδρος της Κροατίας

Ο Zoran Milanović είναι αρχηγός του κράτους της Κροατίας από τις 18 Φεβρουαρίου 2020, αποτελώντας τον πέμπτο πρόεδρο της Δημοκρατίας της Κροατίας. Κέρδισε σε επαναληπτικές εκλογές τον Ιανουάριο του 2020 έναντι της τότε προέδρου της Κροατίας και νυν προέδρου Kolinda Grabar-Kitrović και ανέλαβε τα καθήκοντά του ένα μήνα αργότερα. Στην Κροατία, ο αρχηγός του κράτους εκλέγεται για περίοδο πέντε ετών.