Διονύσης Γιαννάτος - Επαγγελματίας δύτης 

Νίκος Παπαδάτος: Πώς γίνατε δύτης ; Κάνατε κάποιες σπουδές;

Διονύσης Γιαννάτος: Κόλλησα το μικρόβιο από τη μητέρα μου , η οποία έκανε καταδύσεις. Σιγά σιγά ξεκίνησα κι εγώ . Μου άρεσε το επάγγελμα .Πρέπει να περάσουμε μια σχολή  για να πάρουμε το πρώτο μας πτυχίο κι αν θέλουμε να δουλέψουμε επαγγελματικά θα πρέπει να δώσουμε εξετάσεις στο λιμεναρχείο για να πάρουμε την άδεια μας . Μαζεύοντας προϋπηρεσία δίνουμε πάλι εξετάσεις για να πάρουμε την άδεια δύτη. Με αυτή μπορούμε να δουλέψουμε είτε σαν καταδυτικό συνεργείο είτε σε άλλο καταδυτικό συνεργείο σαν ομάδα δυτών που αναλαμβάνει διάφορα έργα.

Σπύρος Ρουμπάτης: Ασχολείστε πολλές ώρες με το επάγγελμά σας;

Διονύσης Γιαννάτος: Ασχολούμαι από το`99. 22 χρόνια. Στην καθημερινότητα είναι ανάλογα με την εργασία που έχουμε να κάνουμε. Μια κατάδυση μπορεί να είναι από 10 λεπτά μέχρι 6 ώρες. Συνήθως η πιο δύσκολη δουλειά είναι αυτή που κάνουμε στα πλοία ή όταν κατασκευάζουμε λιμάνια.

Αντέλα Καπεντάνι : Είναι επικίνδυνη η δουλειά σας;

Διονύσης Γιαννάτος: Είναι αρκετά επικίνδυνη, γιατί είμαστε σε ένα άγνωστο περιβάλλον και πρέπει να σκεφτόμαστε , να έχουμε πολύ καλή εκπαίδευση και να δρούμε ανάλογα με την περίσταση. Πάντα κάνουμε κατάδυση με έναν συνάδελφο και ποτέ μόνοι μας, ώστε σε περίπτωση ατυχήματος να μας βοηθήσει να ανέβουμε στην επιφάνεια.

Γιάννης Σιούτης: Τι βρίσκετε στη θάλασσα;

Διονύσης Γιαννάτος: Κοιτάξτε… Μπορούμε να βρούμε διάφορα ανάλογα τη φύση της εργασίας που θα κάνουμε. Εργαζόμαστε είτε σε πλοία που χρειάζονται τη βοήθειά μας είτε για την κατασκευή λιμανιών είτε για την ανέλκυση ναυαγίων. Η πίεση εξαρτάται από το βάθος που θα πάμε. Σκεφτείτε ότι στην επιφάνεια της θάλασσας έχουμε μια ατμόσφαιρα πίεση. Οπότε κάθε δέκα μέτρα που κατεβαίνουμε έχουμε συν 1atm. Δηλαδή στα 10μ. έχουμε 1 της επιφάνειας και άλλη 1 στα 10μ.. Αυτομάτως έχουμε 2atm πίεση.

Εριέττα Πολλάτου: Ποιο είναι το έργο του δύτη στα ιχθυοτροφεία;

Διονύσης Γιαννάτος: Δουλεύουμε στα ιχθυοτροφεία, γιατί πρέπει να προσέχουμε το αγκυροβόλιο της μονάδας  και τα κλουβιά. Σε περίπτωση που γίνει μια τρύπα και βγουν τα ψάρια έξω θα πρέπει να είμαστε εκεί εμείς για να τη ράψουμε. Θα πρέπει να κάνουμε καταγραφή των νεκρών ψαριών , να γίνει συλλογή και να πάνε για  αποτέφρωση. Η ταφή απαγορεύεται από τον νόμο για να μην μεταδοθούν οι ασθένειες , οι οποίες δεν είναι μεταδοτικές στον άνθρωπο, αλλά στα άλλα ψάρια.

Ηλίας Κούρος : Πώς βοηθάτε τα πλοία ;

Διονύσης Γιαννάτος: Τα πλοία χρειάζονται τους δύτες, γιατί όταν ένα πλοίο μένει μέσα στο

νερό μαζεύει μικροοργανισμούς από κάτω. Κάτω στο καράβι κολλάνε μύδια ή το χορταράκι –όπως λέμε στη γλώσσα μας- αυτομάτως του κόβουν την ταχύτητα και αυξάνει η κατανάλωση στα καύσιμα. Οπότε πάνε οι δύτες και καθαρίζουν τα πλοία από κάτω με ειδικά μηχανήματα για να μπορεί να κερδίζει και χρόνο και  καύσιμα.

Τάσος Καλογηράτος: Τι προσφέρει ένας δύτης σε ένα ναυάγιο;

Διονύσης Γιαννάτος: Όταν γίνει ένα ναυάγιο πάνε οι δύτες να δουν την κατάσταση του βυθισμένου πλοίου κι  αν  υπάρχει κάποιος μέσα σε αυτό. Μετά θα πρέπει να κάνουν ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για την ανέλκυση. Ανάλογα τι ναυάγιο είναι και σε τι βάθος είναι …Κάποια βάθη στη θάλασσα είναι απαγορευτικά για την ανέλκυση ναυαγίων.

Μελίνα Μινέτου: Αντιμετωπίζετε πολλά προβλήματα στη δουλειά σας;

Διονύσης Γιαννάτος: Αρκετές φορές. Έχουμε κλείσει δάχτυλα μέσα στις αλυσίδες. Η υποθερμία επίσης είναι μια δυσκολία, όταν δουλεύουμε τον χειμώνα και πρέπει να προστατεύσουμε το σώμα μας ,για να μην παγώσουμε. Το μεγάλο πρόβλημα είναι στα καράβια που πρέπει να υπάρχει συστηματική επικοινωνία με το

πλήρωμα το καραβιού για να μην ξεκινήσουν κατά λάθος κάποια προπέλα ή κάνουν κάποια κίνηση στο πλοίο, οπότε μας τραυματίσουν.

Τατιάννα Ζησιμάτου: Ποιο είναι το απαραίτητο προσόν για αυτό το επάγγελμα;

Διονύσης Γιαννάτος: Καλή φυσική κατάσταση και καλές γνώσεις στα μαθηματικά για να μπορείς να αποτυπώσεις  τους τύπους που χρειάζονται  για να μπορέσεις να προχωρήσεις και να κάνεις διάφορους υπολογισμούς, όταν καταδύεσαι.

Ελευθερία Διλάλου: Όταν καταδύεστε συναντάτε μεγάλα ψάρια;

Διονύσης Γιαννάτος: Υπάρχουν καρχαρίες στα βαθιά νερά , φάλαινες… Ευτυχώς εμείς εδώ για την ώρα δεν έχουμε καρχαρίες, οπότε δεν υπάρχει λόγος να φοβάστε. Έχουμε κι εμείς μεγάλα ψάρια εδώ. Ειδικά στα ιχθυοτροφεία βλέπουμε συνέχεια τόνους , τα γοφάρια, φώκιες , χελώνες και διάφορα άλλα.

Ματούλα Θεοδωράτου:Το λιμενικό γιατί χρειάζεται τους δύτες ;

Διονύσης Γιαννάτος: Το λιμενικό χρειάζεται τη βοήθειά μας όταν γίνει ένα ατύχημα ή ένα ναυάγιο ώστε να γίνει καταγραφή κι οτιδήποτε άλλο χρειαστεί.

Γεράσιμος Γιατράς : Υπάρχει κάτι το οποίο θα φοβηθείτε πριν κάνετε την κατάδυση;

Διονύσης Γιαννάτος: Πριν την κατάδυση όχι. Είναι ανάλογα τη φύση της δουλειάς που έχουμε να κάνουμε. Συνήθως το πιο δύσκολο μέρος της κατάδυσης είναι όταν δουλεύουμε σε λιμάνια που δεν έχουν καθόλου ορατότητα

και ξεκινάμε την κατασκευή τους . Στην ουσία εκεί πάμε στα τυφλά κι έχουμε να διαχειριστούμε μεγάλα αντικείμενα τσιμεντένια τετράγωνα , « τα μπλόκια» , που μπορεί να είναι βάρους περίπου 10 τόνους. Σκεφτείτε να είστε στη λάθος τοπο

θεσία και να αφεθεί το μπλόκι πάνω σας..

Ισαβέλλα Γιαννάτου : Με πόσα καράβια έχετε συνεργαστεί;

Διονύσης Γιαννάτος: Είναι πάνω από εκατό σίγουρα.

Φωτεινή Γασπαρινάτου: Ποια ήταν η πιο ευχάριστη στιγμή ;

Διονύσης Γιαννάτος: Όλες είναι ευχάριστες. Καταρχήν, όταν βγαίνουμε πάνω  ζωντανοί- να το πω έτσι- και όταν παραδίδουμε ένα έργο με απόλυτη επιτυχία χωρίς κάποιο πρόβλημα.

Κωνσταντίνα Βινιέρη :Ποιους κινδύνους αντιμετωπίζετε;

Διονύσης Γιαννάτος: Είναι πάρα πολλοί. Στα πλοία όπως σας είπα,  πρέπει να υπάρχει συνεννόηση με το πλήρωμα για να υπάρχει πάντα ασφάλεια. Θα πρέπει να προσέχουμε τις καιρικές συνθήκες, να μην βουτάμε ποτέ σε φουρτουνιασμένη θάλασσα. Θα πρέπει να προσέχουμε τα ρεύματα, το βάθος που καταδυόμαστε και να μην ξεπερνάμε τους χρόνους. Μέσα στη θάλασσα έχουμε περιορισμένο χρόνο. Όσο πιο βαθιά κατεβαίνουμε τόσο πιο περιορισμένο χρόνο έχουμε.

Αποστολία Αντωνάτου: Μέχρι ποια ηλικία μπορεί κάποιος να είναι επαγγελματίας δύτης;

Διονύσης Γιαννάτος: Το θέμα είναι το σώμα πόσο μπορεί να σε βοηθήσει. Συνήθως μέχρι τα 60 -65. Μετά εργαζόμαστε από την επιφάνεια και βοηθάμε τους νεότερους δύτες. Είμαστε στην υποστήριξη και μέσω της εμπειρίας μας προσπαθούμε να καθοδηγήσουμε ώστε να μην γίνουν τα λάθη που κάναμε εμείς και  να μεταφέρουμε τις γνώσεις μας.

Δημήτρης Αλυσανδράτος : Σε ποια ηλικία αρχίσατε να κάνετε καταδύσεις;

Διονύσης Γιαννάτος: Ήμουν 18 ετών.

Ελένη Αγγελάτου: Πόσοι δύτες πρέπει να υπάρχουν σε ένα πλοίο; Υπάρχει συγκεκριμένος αριθμός;

Διονύσης Γιαννάτος: Ανάλογα την εργασία. Συνήθως είμαστε συνεργείο τριών ατόμων. Ο επόπτης, που μας προσέχει, ο δύτης και ο βοηθός δύτη. Αν η εργασία είναι πολύ απαιτητική μπορούμε να είμαστε 5 με 6 άτομα .

Εριέττα Πολλάτου: Ποιο είναι το μεγαλύτερο βάθος που έχετε δουλέψει;

Διονύσης Γιαννάτος: 65 μέτρα για να δέσω μια άγκυρα.

Τάσος Καλογηράτος: Όταν έχει γίνει ένα ατύχημα και εκτιμάτε ότι υπάρχουν επιζώντες, αλλά έχει κακό καιρό, επιτρέπεται να πάτε;

Διονύσης Γιαννάτος: Πάντα πρέπει να σώσουμε τον άνθρωπο, οπότε θα ρισκάρουμε.

Ελένη Αγγελάτου: Θα προτείνατε σε νέα παιδιά να ασχοληθούν με το επάγγελμά σας;

Διονύσης Γιαννάτος: Βεβαίως. Είναι κάτι το οποίο είναι ενδιαφέρον . Για την ώρα έχουμε αρκετή δουλειά, οπότε αξίζει κάποιος να ασχοληθεί ως δύτης.

Δημήτηρης Αλυσανδράτος: Τον εξοπλισμό σάς τον δίνουν ή είναι δικός σας;  

Διονύσης Γιαννάτος: Έχουμε τον δικό μας εξοπλισμό. Σε κάποιες περιπτώσεις το πλοίο μας παρέχει κάποια πράγματα που εμείς δεν μπορούμε να τα κουβαλήσουμε για να κάνουμε τις επισκευές.

Αποστολία Αντωνάτου: Δουλεύετε όλες τις εποχές;

Διονύσης Γιαννάτος: Ναι, συνέχεια.

Τάσος Καλογηράτος: Ποια ήταν η πιο τρομακτική επικίνδυνη στιγμή σας;

Διονύσης Γιαννάτος: Το 2010 ήμουν στον Αστακό Αιτωλοακαρνανίας . είχε γίνει βύθιση σε ένα σκάφος ιχθυοκαλλιέργειας με αποτέλεσμα να μείνει μέσα ο κυβερνήτης. Τότε είχα τρομάξει αρκετά γιατί έπρεπε να τον βρω και να τον σώσω. Τελικά ο άνθρωπος ήταν πνιγμένος μέσα στο σκάφος . Χρειάστηκε να μπω μέσα χωρίς ορατότητα γιατί ήταν αναποδογυρισμένο το σκάφος . Κατάφερα να τον βγάλω στην επιφάνεια και με τις πρώτες βοήθειες που του έδωσα επανήλθε στη ζωή, μετά από 25 λεπτά.

Ελένη Αγγελάτου: Νομίζετε ότι το επάγγελμα του δύτη έχει μέλλον;

Διονύσης Γιαννάτος: Εννοείται . Όταν γίνεται ένα έργο μέσα στη θάλασσα , π.χ η κατασκευή ενός λιμανιού, πρέπει να πάνε οι δύτες. Όταν θα γίνει επιθεώρηση σε ένα πλοίο, πρέπει να πάνε οι δύτες. Όταν κατασκευάζονται οι πετρελαιοπηγές- εμείς έχουμε μόνο στην Καβάλα-  είναι υποχρεωτικό να πάνε οι δύτες. Αυτή τη στιγμή έχουμε κάποια ρομποτικά μηχανήματα για μεγάλα βάθη, αλλά δεν μπορούν να εκτελέσουν όλες τις εργασίες, που θα κάνουν οι δύτες. Οπότε ο δύτης πάντα θα χρειάζεται για να προσφέρει την εργασία του.

Γεράσιμος Γιατράς: Ποιες είναι οι καλές και ποιες οι άσχημες πλευρές του επαγγέλματος σας;

Διονύσης Γιαννάτος: Δύσκολη ερώτηση… Καλές είναι όπως είπα , να βγαίνουμε πάντα με ασφάλεια στην επιφάνεια, όταν τελειώνουμε το έργο μας και ο πελάτης είναι ευχαριστημένος . Οι κακές είναι όταν υπάρχουν ατυχήματα ή όταν χάνουμε πράγματα.

Γιάννης Σιούτης: Υπήρξε κάποια στιγμή που δυσκολευτήκατε τόσο, ώστε να σκεφτείτε να τα παρατήσετε;

Διονύσης Γιαννάτος:  Όχι. Συνέχεια προσπαθούμε και έχω μάθει να μην τα παρατάω ποτέ. Οπότε συνεχίζω δυναμικά!

Ματούλα Θεοδωράτου : Αν γινόσασταν πάλι 18 χρονών, θα γινόσασταν πάλι δύτης ή θα ακολουθούσατε κάποιο άλλο επάγγελμα;

Διονύσης Γιαννάτος: Θα έκανα το ίδιο επάγγελμα, αλλά θα προτιμούσα να έχω κάποιες γνώσεις παραπάνω για να κάνω κάποιες δουλειές στο εξωτερικό, που το είχα σαν όνειρο και να  μπορώ να δουλεύω σε πετρελαιοπηγές. Κάτι το οποίο τώρα δεν γίνεται λόγω ηλικίας.

Εριέττα Πολλάτου: Έχετε τραυματιστεί ποτέ σοβαρά;

Διονύσης Γιαννάτος: Σοβαρά ευτυχώς όχι. Είχα κάποια ατυχήματα, να κόψω κάποιο δάχτυλο . Ο πιο σοβαρός τραυματισμός ήταν πριν δυο χρόνια όταν ρίχναμε τσιμέντα μέσα στη θάλασσα είχα κάψει τα πόδια μου.

Εριέττα Πολλάτου: Έχει εξελιχθεί το επάγγελμά σας;

Διονύσης Γιαννάτος: Συνέχεια εξελίσσεται με νέες μεθόδους, νέα υλικά, νέα μηχανήματα για να φέρνουμε σε πέρας τις εργασίες.

Ελένη Αγγελάτου: Είχατε κάποια ιδιαίτερη ή αστεία στιγμή με πλάσματα της θάλασσας;

Διονύσης Γιαννάτος: Έχω τρομάξει αρκετές φορές. Στα ιχθυοτροφεία συνάντησα μια φώκια γύρω στα 3 μέτρα. Όταν συναντηθήκαμε τρόμαξα εγώ τρόμαξε κι αυτή!  Μια αστεία στιγμή ήταν με μια χελώνα , όταν είχα καθίσει στον πυθμένα για να κάνω έλεγχο σε δίχτυ και ξαφνικά έπεσα νιώθοντας το έδαφος να υποχωρεί. Είχα πατήσει πάνω στο καβούκι της χελώνας!

Εριέττα Πολλάτου: Ποιο είναι το πιο επικίνδυνο ζώο της θάλασσας;

Διονύσης Γιαννάτος: Το πιο επικίνδυνο είναι η φώκια, αλλά μόνο όταν έχει μικρά και νιώθει ότι απειλείται μπορεί να σου επιτεθεί να σε δαγκώσει. Το ίδιο και η χελώνα. Αν εμείς οι άνθρωποι  φοβίσουμε τα ζώα , θα μας επιστρέψουν το φόβο τους. Έτυχε μια φορά να μου επιτεθεί να με δαγκώσει μια χελώνα. Η χελώνα δεν έχει δόντια. Το στόμα της όμως είναι σαν το ράμφος του παπαγάλου κι όταν κλείσει έχει περίπου 200 κιλά δύναμη. Πρέπει να είμαστε προσεχτικοί με τα ζώα. Δεν τα ενοχλούμε , δεν τα πειράζουμε και δεν βάζουμε κοντά τα χέρια μας.

Φωτεινή Γασπαρινάτου: Έχετε δει ποτέ δελφίνια;

Διονύσης Γιαννάτος: Συνέχεια. Ειδικά στα ιχθυοτροφεία έρχονται κοντά μας, παίζουνε , βγάζουν διάφορους ήχους μέσα στο νερό και τους ακούμε. Είναι πάρα πολύ ευχάριστη παρουσία.

Ελένη Αγγελάτου: Σε ποια μέρη έχετε κάνει καταδύσεις;

Διονύσης Γιαννάτος: Σχεδόν σε όλη την Ελλάδα. Από την Αλεξανδρούπολη  μέχρι Κρήτη.

Γιάννης Σιούτης: Μια μπουκάλα πόσο μπορεί να κρατήσει;

Διονύσης Γιαννάτος: Εξαρτάται το βάθος. Όσο πιο ρηχά είμαστε τόσο πιο πολύ κρατάει . Αν κατέβουμε πιο βαθιά θα τελειώσει πιο γρήγορα ο αέρας. Όταν κάνουμε εργασίες όμως που είναι απαιτητικές έχουμε σύνδεση με τη επιφάνεια , οπότε μας παρέχουν συνεχώς αέρα.

Εριέττα Πολλάτου: Μέχρι πόσα κιλά μπορεί να είναι κάποιος για να κάνει καταδύσεις;

Διονύσης Γιαννάτος: Δεν υπάρχει πρόβλημα με τα κιλά. Μπορείς να κάνεις κατάδυση αν ιατρικά είσαι υγιής.

Εριέττα Πολλάτου: Ποια είναι η αγαπημένη σας θάλασσα που έχετε κάνει κατάδυση;

Διονύσης Γιαννάτος: Στην Κρήτη που είναι πεντακάθαρα τα νερά και στην Κέα που είχα πάει για ένα ναυάγιο.

Γιάννης Σιούτης : Ποια ήταν  η πιο σημαντική σας κατάδυση;

Διονύσης Γιαννάτος: Κάθε κατάδυση είναι σημαντική. Αυτή που μου άρεσε πολύ ήταν στο υποβρύχιο Περσέας που ήταν κατάδυση αναψυχής.

Γεράσιμος Γιατράς: Κάνετε καταδύσεις εκτός δουλειάς για χόμπι;

Διονύσης Γιαννάτος: Συνήθως όχι. Γιατί είμαστε συνέχεια στη δουλειά , οπότε αν μας μείνει ελεύθερος χρόνος  θα κάτσουμε στο σπίτι.

Ελένη Αγγελάτου: Έχετε γίνει φίλος με κάποιον ναυτικό;

Διονύσης Γιαννάτος: Με πάρα πολλούς και από το εξωτερικό.

Φωτεινή Γασπαρινάτου: Τώρα με τον Covid κάνετε καταδύσεις;

Διονύσης Γιαννάτος: Ναι, συνεχίζουμε κανονικά. Μας περιορίζουν λίγο στις μετακινήσεις.

Ισαβέλλα Γιαννάτου: Με πόσους δύτες από το εξωτερικό έχετε συνεργαστεί

Διονύσης Γιαννάτος: Στη Σούδα με 20 -25 άτομα που κάναμε κάποιες δουλειές με το Αμερικάνικο Πολεμικό Ναυτικό

Εριέττα Πολλάτου: Στην Κεφαλονιά ποια θάλασσα θεωρείτε την ωραιότερη σε σχέση με τα νερά ή το βάθος;

Διονύσης Γιαννάτος: Στην Κεφαλονιά είμαστε πολύ τυχεροί, γιατί η θάλασσα είναι παντού πεντακάθαρη … στη Σκάλα , στο Φισκάρδο , στην Αντίσαμο . Θέλει όμως πολλή προσοχή γιατί κάποιες φορές η θάλασσα γίνεται επικίνδυνη . Ειδικά στο Μύρτο γιατί έχει πολλά ρεύματα και μεγάλα κύματα.

Ματούλα Θεοδωράτου: Έχει τύχει ποτέ να σώσετε κάποιον συνάδελφό σας;

Διονύσης Γιαννάτος: Ναι, έχει συμβεί αυτό , όταν ένιωσε κάποια αδιαθεσία . Ήμασταν ζευγάρι . Το αντιλήφθηκα αμέσως και ανεβήκαμε στην επιφάνεια.

Δημήτρης Αλυσανδράτος : Πώς επικοινωνείτε στις καταδύσεις ;

Διονύσης Γιαννάτος: Υπάρχουν συγκεκριμένοι τρόποι επικοινωνίας. Υπάρχουν κάποια σήματα που χρησιμοποιούμε . Έχουμε πινακάκια στα οποία γράφουμε με μολύβι και γόμα μέσα στη θάλασσα . Σε περίπτωση που το έργο είναι απαιτητικό, έχουμε επικοινωνία με την επιφάνεια μέσω καλωδίου και μιλάμε . Ο επόπτης έχει κάμερα και βλέπει ακριβώς που είμαστε και τι κάνουμε και μπορεί να μας καθοδηγήσει.

Οι φωτογραφίες είναι από το αρχείο του κυρίου Γιαννάτου.

Στη συνέχεια ο κύριος Γιαννάτος μάς έδειξε και μάς εξήγησε τον εξοπλισμό του δύτη .

Σας ευχαριστούμε πολύ, κύριε Γιαννάτε !!!